22 TAC DUNG NHIET VA PHAT SANG DONG DIEN

Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG
PHÁT SÁNG CỦA DÒNG ĐIỆN

Tác dụng nhiệt và phát sáng của dòng điện
có những ứng dụng gì trong đời sống và kó thuật ?

109


Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

Câu 1: Sự tỏa nhiệt khi có dòng điện đi qua được dùng để chế tạo các thiết bò
nào sau đây :
A- Bếp điện.
B- Đèn LED (đèn điôt phát quang).
C- Máy bơm nước.
D- Tủ lạnh.
Câu 2: Sự phát sáng khi có dòng điện đi qua được dùng để chế tạo các thiết bò
nào sau đây:
A- Ấm đun nước.
B- Bàn là.
C- Riô.
D- Đèn ống.
Câu 3: Hiện tượng nào sau đây vừa có sự toả sáng và toả nhiệt khi có dòng điện
đi qua :

A- Sấm sét.

B- Chiếc loa.

C- Chuông điện.

D- Máy điều hòa nhiệt độ.

Câu 4: Nhà bác học đầu tiên trên thế
giới chế tạo ra bóng đèn điện là :
A- Vôn-ta (Alessandro Volta – Nhà bác học người Ý) .
B- Am-pe (André Marie Ampère – Nhà bác học người Pháp).
C- Jun (James Presscott Joule – Nhà bác học người Anh).
D- Ê- đi-xơn (Thomas Edison – Nhà bác học người Mỹ) .
Câu 5: Ở các ĐÈN CHIẾU (projector) thường phải gắn thêm quạt. Em hãy tìm
hiểu tại sao ?

110


Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

Câu 6: Bóng đèn pin bò vỡ nhưng dây tóc không bò đứt. Nối bóng đèn này vào
hai cực của nguồn pin. Hãy mô tả hiện tượng xảy ra tiếp theo.
Câu 7: Hãy tìm các thiết bò điện :
A- Phát sáng nhiều, phát nhiệt ít.
B- Phát sáng ít, phát nhiệt nhiều.
C- Vừa phát sáng, vừa phát nhiệt.

Câu 8: Tính chất toả nhiệt của vật dẫn khi có
dòng điện đi qua là có lợi hay có hại ? Em hãy
nêu các thí dụ để chứng minh lập luận của em.
Câu 9: Cầu chì hoạt động dựa trên nguyên tắc
nào? Em hãy quan sát trong thực tế, cầu chì
thường được mắc ở đâu ? Trên các thiết bò, làm
thế nào nhận ra vò trí của cầu chì ?

- Dòng điện đi qua vật dẫn làm cho vật dẫn
nóng lên và có thể phát sáng.
- Dòng điện có thể làm sáng bóng đèn bút thử
điện và đèn LED (đèn điốt phát quang).

111


Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

Năm 1879, Ê- đi-xơn (Thomas Edison) lần đầu
tiên chế tạo ra bóng đèn điện bằng cách cho
dòng điện đi qua một sợi chỉ được phủ một lớp
cacbon và đặt trong một bóng thủy tinh đã hút
bớt không khí. Bóng đèn này hoạt động trong
nhiều ngày. Sau đó Ê- đi-xơn và các đồng sự
thay sợi chỉ bằng các thớ tre mỏng đốt thành
than. Kết quả là hiệu suất của bóng đèn tăng
lên. Ê- đi-xơn đã chế tạo ra hàng nghìn bóng

đèn như thế. Đó là thời kì khởi đầu cho việc thắp
sáng nhà cửa và đường phố bằng đèn điện.

Em hãy thiết kế
một mạch điện
đơn giản tự động
đóng ngắt như
hình vẽ bên.

112


Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

Câu 1: A; Câu 2: D ; Câu 3: A ; Câu 4: D
Câu 5: Khi đèn chiếu hoạt động vừa phát sáng, vừa toả nhiệt nên cần phải có
quạt để làm mát máy.
Câu 6: Dây tóc bóng đèn sáng lên và nhanh chóng bò đứt.
Câu 7:
A- Bóng đèn ống phát sáng nhiều, phát nhiệt ít.
B- Bếp điện phát nhiệt nhiều, phát sáng ít.
C- Đèn sấy (đèn hồng ngoại) vừa phát sáng, vừa phát nhiệt.
Câu 8: Có lợi nếu biết cách sử dụng, có hại nếu ta không kiểm soát được.
Câu 9: Cầu chì hoạt động dựa vào tác dụng nhiệt của dòng điện. Khi dòng điện
đi qua mạch vượt mức cho phép, dây chì nóng lên, chảy ra và làm mạch điện bò
ngắt. Cầu chì thường được bố trí sau đồng hồ đo (công tơ điện) trước khi vào
nhà, trước các thiết bò. Trên một số thiết bò có cầu chì (máy biến thế, TV ...) có
thể nằm bên trong hoặc phía ngoài máy.

Tại vò trí của chúng có ghi FUSE hoặc kí hiệu :

113