14 phan xa am tieng vang

Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG

Tại sao ta thường nghe tiếng sấm rền khi có
cơn dông ?
Loài dơi săn mồi ban đêm bằng cách nào ?

70


Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

Câu 1: Chọn câu đúng :
A- Chỉ có hạ âm mới cho âm phản xạ.
B- Chỉ có siêu âm mới cho âm phản xạ.
C- Chỉ có âm nghe được mới cho âm phản xạ.
D- Âm với tần số bất kì đều cho âm phản xạ.
Câu 2: Âm phản xạ là :
A- Âm dội lại khi gặp vật chắn.
C- Âm đi vòng qua vật chắn.

B- Âm đi xuyên qua vật chắn.
D- Các loại âm trên.

Câu 3: Âm phản xạ :
A- Có độ to lớn hơn âm tới.

B- Có độ to nhỏ hơn âm tới.

C- Có độ to bằng âm tới.

D- Có độ to bằng một nửa âm tới.

Câu 4: Những vật nào sau đây phản xạ tốt âm thanh ?
A- Bê tông, gỗ, vải.
B- Thép, vải, bông.
C- Sắt, thép, đá.

D- Lụa, nhung, gốm.

Câu 5: Những vật hấp thụ âm tốt là vật :
A- phản xạ âm tốt.
B- phản xạ âm kém.
C- có bề mặt nhẵn, cứng.
D- có bề mặt hấp thụ tốt ánh sáng.
Câu 6: Để có tiếng vang trong môi trường không khí thì thời gian kể từ khi
âm phát ra đến khi nhận âm phản xạ phải lớn hơn 1/15s. Khoảng cách giữa
người và tường có giá trò nào sau đây thì bắt đầu nghe được tiếng vang ?
A- 15m.
B- 22,7 m.
C- 11,35 m.
D- 100m.
Câu 7: Tại sao sau một tiếng nổ lớn (tiếng sấm chẳng hạn) ta thường nghe tiếng
rền kéo dài ?
Câu 8: Để việc ghi âm trên băng, đóa đạt chất lượng cao, những ca só thường
được mời đến những phòng ghi âm chuyên dụng chứ không phải tại nhà hát. Tại

sao vậy ?

71


Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

Câu 9: Một số thiết bò âm thanh có chức
năng “ echo” tức là tạo tiếng vang. Theo em,
khi nào sử dụng hiệu ứng này ?

- Âm gặp các vật chắn ít nhiều bò phản xạ trở lại.
- Nếu tai phân biệt được âm phát ra và âm phản xạ thì
âm phản xạ đó gọi là tiếng vang.

Dơi phát ra siêu âm, khi gặp con mồi thì âm
phản xạ lại. Dơi sẽ “tính toán” thời gian từ lúc
phát ra âm đến lúc nhận âm để xác đònh vò trí
con mồi. Ngoài ra, dơi còn biết được nếu tai trái
nhận âm phản xạ trước tai phải thì con mồi đang
chuyển động sang trái. Nhờ vậy dơi còn nhận ra
hướng di chuyển của con mồi.
Một số động vật khác như cá heo, cá voi, chó
biển cũng có cơ quan đònh vò bằng siêu âm.

72

Bài tập cơ bản và nâng cao Vật lý 7

Nguyễn Đức Hiệp – Lê Cao Phan

Trong các hội trường, phòng hòa nhạc, nếu
có tiếng vang thì âm thanh nghe rất khó chòu,
không còn trung thực nữa. Để hạn chế tiếng
vang, ngoài việc thiết kế tường sần sùi, trần nhà
hình vòm để giảm tiếng vang, phòng được cấu
trúc sao cho âm phản xạ không gặp nhau hoặc
hướng ra phía không có khán giả. Đó là lónh vực
nghiên cứu của ngành kiến trúc âm học.
Em hãy đứng tại những vò trí khác nhau
trong hội trường của trường em nghe tiếng vang
của dàn nhạc để tìm hiểu chất lượng phản xạ âm
của hội trường.

Câu 1: D; Câu 2: A.
Câu 3: B- Sau khi phản xạ, độ to của âm giảm vì một phần âm thanh đã bò vật
chắn hấp thụ.
Câu 4: C- Những vật cứng và nhẵn phản xạ tốt ánh sáng.
Câu 5: B.
Câu 6: Trong 1/15s âm đi được: 340m/s ´ 1/15s = 22,7m.
Khoảng cách từ người đến tường là: 22,7m/ 2 = 11,35m.
Câu 7: Sau khi nổ, sẽ có tiếng nổ đi trực tiếp từ nơi nổ đến tai. Một số âm thanh
khác phản xạ từ nhà cửa, rừng núi, mặt đất đến tai sau đó, vì vậy tiếng rền là
tiếng của âm phản xạ.
Câu 8: Tại nhà hát vẫn còn tiếng vang, nếu ghi âm tại đây, chất lượng âm giảm
đi.
Câu 9: Sử dụng hiệu ứng này làm cho âm thanh có tiếng vang hoặc làm cho

người nghe có cảm giác mình đang ở trong hang động hoặc trong rừng sâu.

73