Nghiên cứu công nghệ xử lý nước thải có hàm lượng chất hữu cơ cao cho nhà máy sản xuất thực phẩm ACECOOK việt nam

L I CAM OAN
Tên tác gi : Bùi Ti n

t

H c viên cao h c l p: 23CTN21
Mã s h c viên: 1582580210002
Ng

ih

ng d n: PGS. TS oàn Thu Hà

Tên đ tài lu n v n: “Nghiên c u công ngh x lý n

c th i có hàm l

ng ch t h u

c cao cho Nhà máy s n xu t th c ph m Acecook Vi t Nam”.
Tác gi xin cam đoan đ tài Lu n v n đ

c làm d a trên các s li u, t li u đ

c thu

th p t các ngu n th c t … đ tính toán ra các k t qu , đánh giá và đ a ra m t s đ
xu t gi i pháp. Các s li u, k t qu trong Lu n v n là trung th c và ch a t ng đ

c

công b trong b t k công trình nào khác.
Hà N i, ngày……tháng….n m 2017
Tác gi lu n v n

Bùi Ti n

i

t


L I CÁM
Sau quá trình h c t p, nghiên c u d
đ

cs

is h

N

ng d n t n tình c a PGS. TS oàn Thu Hà,

ng h đ ng viên c a gia đình, b n bè, đ ng nghi p, cùng v i s n l c ph n đ u

c a b n thân, tác gi đã hoàn thành lu n v n th c s chuyên ngành K thu t c s h t ng
đúng th i h n và nhi m v v i đ tài “Nghiên c u công ngh x lý n
l

c th i có hàm

ng ch t h u c cao cho Nhà máy s n xu t th c ph m Acecook Vi t Nam”.

Trong quá trình làm lu n v n, tác gi đã có c h i h c h i và tích l y thêm đ

c nhi u

ki n th c và kinh nghi m quý báu ph c v cho công vi c c a mình.
Tuy nhiên do th i gian có h n, trình đ còn h n ch , s li u và công tác x lý s li u
v i kh i l

ng l n nên nh ng thi u sót c a lu n v n là không th tránh kh i. Do đó tác

gi r t mong ti p t c nh n đ

c s ch b o giúp đ c a các th y cô giáo c ng nh

nh ng ý ki n đóng góp c a b n bè và đ ng nghi p.
Qua đây tác gi xin bày t lòng kính tr ng và bi t n sâu s c t i PGS. TS
Hà, ng

i đã tr c ti p t n tình h

oàn Thu

ng d n, giúp đ và cung c p nh ng tài li u, thông

tin c n thi t cho tác gi hoàn thành Lu n v n này.
Tác gi xin chân thành c m n Tr
K thu t Tài nguyên n

ng

i H c Th y L i, các th y giáo, cô giáo Khoa

c, các th y cô giáo các b môn đã truy n đ t nh ng ki n th c

chuyên môn trong su t quá trình h c t p.
Tác gi c ng xin trân tr ng c m n các c quan, đ n v đã nhi t tình giúp đ tác gi
trong quá trình đi u tra thu th p tài li u cho Lu n v n này.
Cu i cùng, tác gi xin g i l i c m n sâu s c t i gia đình, b n bè và đ ng nghi p đã
đ ng viên, giúp đ tác gi trong su t quá trình h c t p và hoàn thành Lu nv n.
Xin chân thành c m n./.
Hà N i, ngày……tháng….n m 2017
Tác gi

Bùi Ti n

ii

t


M CL C
L I CAM OAN .............................................................................................................i
L I CÁM N ................................................................................................................. ii
M C L C ..................................................................................................................... iii
DANH M C HÌNH NH ...............................................................................................v
DANH M C B NG BI U ............................................................................................vi
DANH M C CÁC T VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG ......................... vii

CH NG M
U .......................................................................................................1
1. Tính c p thi t c a
tài............................................................................................... 1
2. M c tiêu nghiên c u..................................................................................................... 2
3. i t ng và ph m vi nghiên c u ................................................................................ 2
4. N i dung nghiên c u .................................................................................................... 2
5. Cách ti p c n và ph ng pháp nghiên c u ................................................................... 3
CH NG 1: T NG QUAN ...........................................................................................4
1.1.T ng quan v n c th i có hàm l ng ch t h u c cao............................................ 4
1.1.1. Ngu n g c, thành ph nvà s l ng n c th i ....................................................... 4
1.1.2. Các tính ch t c a n c th i ................................................................................... 5
1.1.3. c tr ng c a n c th i có hàm l ng ch t h u c cao ..................................... 10
1.1.4. Hi n tr ng ô nhi m n c th i giàu ch t h u c .................................................. 12
1.1.5. M t s công trình nghiên c u v x lý n c th i có hàm l ng ch t h u c
cao……… ...................................................................................................................... 14
1.2. Tình hình chung c a th gi i và Vi t Nam v x lý n c th i hi n nay ............... 15
1.2.1. Trên th gi i ........................................................................................................ 15
1.2.2. T i Vi t Nam ....................................................................................................... 15
1.3. T ng quan v Công ty Acecook Vi t Nam và tình hình x lý n c th i c a Công
ty……. ........................................................................................................................... 17
1.3.1. L ch s hình thành phát tri n ............................................................................... 17
1.3.2. Lo i hình và quy mô s n xu t.............................................................................. 18
1.3.3. N c th i và tình hình x lý n c th i t i các nhà máy thu c Acecook hi n nay
....................................................................................................................................... 18
1.4. K t lu n................................................................................................................... 20
CH NG 2 C S KHOA H C CÔNG NGH X LÝ N C TH I VÀ
XU T
CÔNG NGH X LÝ N C TH I CÓ HÀM L NG CH T H U C CAO .......21
2.1. C s lý thuy t các ph ng pháp, công ngh x lý n c th i ph bi n hi n nay . 21

2.1.1. Ph ng pháp x lý c h c ................................................................................... 21
2.1.2. Ph ng pháp x lý hóa lý .................................................................................... 22
2.1.3. Ph ng pháp x lý hóa h c ................................................................................. 24
2.1.4. Ph ng pháp x lý sinh h c ................................................................................ 25
iii


2.2. C ch chuy n hóa sinh h c các ch t b n h u c trong n c th i ........................ 30
2.2.1. C ch chuy n hóa sinh h c các ch t b n h u c và các ch t dinh d ng trong
công trình XLNT ........................................................................................................... 30
2.2.2. C ch XLNT b ng ph ng pháp sinh h c trong đi u ki n hi u khí ................. 32
2.2.3. C ch x lý n c th i b ng ph ng pháp sinh h c trong đi u ki n y m khí ... 35
2.3. Phân tích, đ xu t công ngh x lý n c th i có hàm l ng ch t h u c cao cho
Công ty Acecook Vi t Nam .......................................................................................... 38
2.3.1. Tiêu chí l a ch n công ngh ............................................................................... 38
2.3.2. Phân tích c s lý thuy t m t s công ngh x lý .............................................. 39
2.3.3.
xu t l a ch n công ngh XLNT có hàm l ng ch t h u c cao cho Công ty
Acecook Vi t Nam ........................................................................................................ 51
2.4. K t lu n .................................................................................................................. 54
CH NG 3 NGHIÊN C U, TÍNH TOÁN THI T K H TH NG X LÝ N C
TH I CÓ HÀM L NG CH T H U C CAO CHO NHÀ MÁY ACECOOK VI T
NAM – CHI NHÁNH H NG YÊN .............................................................................. 55
3.1. Gi i thi u v Nhà máy Acecook Vi t Nam – Chi nhánh H ng Yên ..................... 55
3.1.1. S n ph m và công ngh s n xu t ........................................................................ 56
3.1.2. N c th i và tình hình x lý n c th i c a Nhà máy Acecook H ng Yên ........ 58
3.2. Nghiên c u, tính toán thi t k h th ng x lý n c th i cho Nhà máy Aecook Vi t
Nam – Chi nhánh H ng Yên ......................................................................................... 62
3.2.1. Yêu c u chung ..................................................................................................... 62
3.2.2. Ch t l ng n c th i đ u vào và yêu c u ch t l ng n c th i đ u ra .............. 62

3.2.3. Công su t tr m x lý ........................................................................................... 63
3.2.4. Thuy t minh dây chuy n công ngh x lý .......................................................... 64
3.2.5. Tính toán, thi t k m t s h ng m c công trình chính ........................................ 70
3.2.6. ánh giá kinh t - k thu t .................................................................................. 80
3.3. K t lu n .................................................................................................................. 84
K T LU N & KI N NGH .......................................................................................... 85
K t lu n ......................................................................................................................... 85
Ki n ngh ....................................................................................................................... 86
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................................. 87

iv


DANH M C HÌNH NH
Hình 1.1. Các lo i ch t r n trong n
Hình 1.2. M i quan h gi a các đ i l

c th i..................................................................... 6
ng đ c tr ng cho ch t h u c trong n

c ......... 8

Hình 2.1. S đ t ng h p h th ng các công trình XLNT b ng ph

ng pháp c h c.. 22

Hình 2.3. S đ t ng h p h th ng các công trình XLNT b ng ph

ng pháp hoá h c 24

Hình 2.4.S đ dây chuy n công ngh XLNT theo ph

ng pháp sinh h c trong đi u

ki n t nhiên. ................................................................................................................. 26
Hình 2.5. S đ dây chuy n công ngh XLNT theo ph

ng pháp sinh h c trong đi u

ki n nhân t o. ................................................................................................................. 28
Hình 2.6. S đ cân b ng BOD trong công trình XLNT b ng PP sinh h c hi u khí ... 31
Hình 2.7.S đ t ng quát quá trình chuy n hoá ch t b n trong công trình XLNT b ng
ph

ng pháp sinh h c trong đi u ki n hi u khí ............................................................ 33

Hình 2.9.S đ công ngh x lý n

c th i s d ng công ngh bùn ho t tính gián đo n

theo m SBR .................................................................................................................. 40
Hình 2.10.Các giai đo n ho t đ ng trong m t chu k c a b SBR ............................... 41
Hình 2.11. Mô ph ng ho t đ ng c a b SBR đ x lý Cacbon, Nito và Photpho........42
Hình 2.12. Mô hình ho t đ ng quá trình AAO truy n th ng ........................................ 44
Hình 2.13. S đ công ngh x lý n

c th i AA/O .................................................... 45

Hình 2.14. M t c t l p màng vi sinh v t trên giá th mang K1 .................................... 48
Hình 2.15. S đ công ngh x lý n

c th i AA/O & MBBR ..................................... 49

Hình 3.1. S đ quy trình công ngh s n xu t mì n li n ............................................. 57
Hình 3.2. S đ quy trình công ngh s n xu t phân x
Hình 3.3. S đ quy trình s n xu t phân x

ng b t nêm ............................ 58

ng d u sa t ............................................. 58

Hình 3.4.S đ công ngh XLNT công ngh AAO&MBBR........................................ 66
Hình 3.5. M t đ ng Modul x lý b c 1 – B l c k khí dòng ch y ng

v

c UAFB ....... 72


DANH M C B NG BI U
B ng 1.1. Thành ph n n

c th i m t ngành s n xu t công nghi p ................................ 5

B ng 1.2. M t vài đ c tr ng c a n
B ng 1.3. H s ô nhi m n
B ng 1.4. Ch t l

ng n

c th i m t s ngành công nghi p ........................ 11

c th i cho m t t n s n ph m mì n li n .......................... 13

c th i các nhà máy s n xu t Acecook Vi t Nam ................. 19

B ng 2.1. Các tiêu chí v công ngh x lý n

c th i.................................................... 38

B ng 2.2. ánh giá l a ch n công ngh XLNT giàu ch t h u c ................................ 51
B ng 3.1. T ng h p ngu n g c và thành ph n n

c th i Nhà máy Acecook Chi nhánh

H ng Yên ...................................................................................................................... 59
B ng 3.2. K t qu phân tích ch t l

ng n

c th i c a Nhà máy Acecook (Chi nhánh

H ng Yên) ..................................................................................................................... 60
B ng 3.3. K t qu phân tích ch t l

ng n

c th i c a Công ty C ph n Acecook ...... 62

(Chi nhánh H ng Yên) .................................................................................................. 62

B ng 3.4. Quy chu n n

c th i đ u ra, m c A theo QCVN 40:2011/BTNMT ........... 63

B ng 3.5. Ch t l

c th i tr

ng n

c và sau khi qua công trình x lý b c 1............... 73

B ng 3.6. Khái toán t ng m c đ u t xây d ng công trình .......................................... 80
B ng 3.7. B ng khái toán chi phí v n hành ................................................................... 84

vi


DANH M C CÁC T

VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG

Ký hi u

Ti ng Anh

Ti ng Vi t

AAO

Anaerobic– Anoxic– Oxic

K khí - Thi u khí - Hi u khí k t h p

BOD

Biochemical Oxygen Demand

Nhu c u ôxy sinh hóa

BOD 5

Nhu c u ôxy sinh h c sau 5 ngày

BTNMT

B Tài Nguyên Môi Tr

ng

COD

Chemical Oxygen Demand

Nhu c u ôxy hoá h c

DOC

Dissolved Organic Carbon

L

DO

Dissolved Oxygen

Ôxy hoà tan

MBBR

Moving Bed Biofilm Reactor

Công ngh Màng vi sinh t ng chuy n

ng cacbon h u c hoà tan

đ ng
SBR

Sequencing Batch Reator

Aeroten ho t đ ng gián đo n theo m

SS

Suspended Solids

C n l l ng

TOC

Total Organic Carbon

T ng cacbon h u c

UAFB

Upflow Anaerobic Floating Blanket B l c ng c k khí v t li u n i

XLNT

X lý n

KCN

Khu công nghi p

TCVN

Tiêu chu n Vi t Nam

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

vii

c th i

CH

NG M

U

1. Tính c p thi t c a

tài

Quá trình công nghi p hóa, hi n đ i hóa đang di n ra m nh m trên c n

c đã và

đang làm thay đ i hàng ngày n n kinh t xã h i c ng nh m i m t c a cu c s ng. Bên
c nh s phát tri n đó c ng đã gây ra nh ng v n đ ô nhi m môi tr
nhi m môi tr
có chi u h

ng n

c nói riêng mà trong đó ô nhi m ch t h u c ngu n n

ng gia t ng m nh m . Ngu n n

xu t hi n trong n
ng n

c th i có hàm l

ây là ngành công nghi p s d ng l

ng h u c cao th

ng n

các ch t trong n

ng

c đ u vào l n nên

c th i t ngành công nghi p này c ng r t cao. Tuy thành ph n n

công nghi p ch bi n th c ph m khá gi ng v i n
hàm l

c đang

c th i công nghi p liên quan ch y u t i ch bi n th c ph m và

m t s ngành khác.
l

ng nói chung và ô

c th i

c th i sinh ho t nh ng thành ph n

c th i nh : C, N, P… l i cao h n h n. Yêu c u v x lý n

c th i có

ng h u c cao trong ngành công nghi p th c ph m đang h t s c c p bách, c n

ph i gi i quy t ngay.
Là công ty th c ph m t ng h p hàng đ u t i Vi t Nam v i h th ng 10 nhà máy s n
xu t t B c đ n Nam, Acecook đóng góp ph n quan tr ng trong th tr
th c ph m Vi t Nam. Bên c nh nh ng thành qu đ t đ
v i v n đ x lý n

c th i tr

c khi đ a ra môi tr

ng ch bi n

c, Acecook đang ph i đ i m t

ng ti p nh n sao cho hi u qu và

kinh t .
X lý n

c th i có hàm l

ng ch t h u c cao đ t yêu c u x th i luôn là v n đ đ t ra

khi l a ch n công ngh x lý. N

c th i s n xu t t i các c s s n xu t c a Acecook

có các ch tiêu c b n ch th ô nhi m h u c nh COD, BOD, N, P, d u m v

t ch

tiêu chu n cho phép x vào ngu n nhi u l n. C th nh BOD v

t 10 - 24 l n, t ng

Nito v

ng h u c cao, c n

t t 5- 11 l n, t ng Photpho v

l l ng l n n u không đ

t 3-7 l n.... Do có hàm l

c x lý tri t đ khi vào ngu n ti p nh n s b phân h y vi

sinh và gi i phóng ra các ch t khí nh CO 2 , CH 4 , H 2 S gây mùi hôi th i và gi m n ng
đ oxy hoà tan trong n
pho... trong n

c c a ngu n n

c th i d gây hi n t

vi c s d ng tài nguyên n

c ti p nh n. M t khác các mu i nit , ph t

ng phú d

ng cho các thu v c, làm h n ch

c. M t khác, các mu i nito, ph t pho…trong n
1

c th i d


gây hi n t
n

ng phú d

ng cho các th y v c, làm h n ch vi c s d ng tài nguyên

c.

Xu t phát t th c ti n đó, c n có m t nghiên c u v công ngh phù h p v i đi u ki n
Vi t Nam đ XLNT có hàm l
ph m n

ng ch t h u c cao trong ngành công nghi p th c

c ta nói chung và Công ty Acecook nói riêng đã đ

c đ t ra. ây là yêu c u

r t c p thi t góp ph n đ a ngành công nghi p th c ph m n

c ta phát tri n b n v ng

g n v i b o v môi tr

ng.

2. M c tiêu nghiên c u
-

X lý n

c th i có hàm l

xu t đ

-

ng ch t h u c cao.

c công ngh x lý n

d ng cho đ i t

c th i có hàm l

ng h u c cao thích h p, áp

ng đi n hình là Nhà máy s n xu t th c ph m Acecook Vi t Nam

(Chi nhánh H ng Yên).
-

Xác đ nh đ

c quy mô, công su t và thi t k h th ng x lý cho Nhà máy

Acecook Vi t Nam, chi nhánh H ng Yên.
it

3.
a.

ng và ph m vi nghiên c u
it

N

ng c a đ tài

c th i có hàm l

ng ch t h u c cao.

b. Ph m vi c a đ tài
-

Các Nhà máy s n xu t th c ph m Acecook t i Vi t Nam;
a đi m nghiên c u đi n hình: Nhà máy Acecook chi nhánh H ng Yên (th tr n
Nh Qu nh, huy n V n Lâm, t nh H ng Yên).

4. N i dung nghiên c u
-

ánh giá t ng quan v n

c th i có hàm l

ng ch t h u c cao và tình hình x

lý c a Công ty Acecook Vi t Nam;
-

C s khoa h c các công ngh x lý n

2

c th i có hàm l

ng h u c cao;


ánh giá l a ch n công ngh x lý, tính toán h th ng x lý n

-

c th i cho Nhà

máy Acecook Vi t Nam – Chi nhánh H ng Yên.

5. Cách ti p c n và ph
-

Ph

ng pháp nghiên c u

ng pháp k th a có ch n l c: K th a các s li u, nghiên c u đã có đ đánh

giá, phân tích…
-

Ph

ng pháp th ng kê, phân tích và t ng h p tài li u: Thu th p nh ng tài li u, s

li u có s n t Công ty C ph n Acecook Vi t Nam; Nhà máy Acecook chi nhánh
H ng Yên, các nghiên c u t i Vi t Nam c ng nh trên th gi i v n
chung và n
-

Ph
t

c th i giàu h u c nói riêng.

ng pháp so sánh: Phân tích v nh ng u, nh

x lý n

c th i nói

c đi m c a t ng công ngh

c hi n nay, t đó đ a ra công ngh x lý phù h p v i đi u ki n đ i

ng nghiên c u đi n hình.

3


CH

NG 1: T NG QUAN
T ng quan v n

1.1.

c th i có hàm l

1.1.1. Ngu n g c, thành ph n và s l
N

c th i có ngu n g c là n

ng

i nh

n

ng ch t h u c cao

ng n

c c p, n

c th i

c thiên nhiên sau khi ph c v đ i s ng con

n u ng, t m gi t, v sinh, gi i trí, s n xu t hàng hóa, ch n nuôi v.v…và

c m a b nhi m b n các ch t h u c và vô c

và vi trùng gây b nh th i ra ngu n

ti p nh n.
Thông th

ng n

c th i đ

c phân lo i theo ngu n g c phát sinh ra chúng. ó c ng là

c s cho vi c l a ch n các bi n pháp ho c công ngh x lý sau này. Có th phân lo i
n

c th i m t cách chung nh t là: N

và n
N

c th i s n xu t, n

cm a

c th m ch y vào h th ng c ng.
c th i sinh ho t: Là n

ho t c a con ng
tr

c th i sinh ho t, n

c th i đ

c b đi sau khi s d ng cho các m c đích sinh

i. M t s các ho t đ ng d ch v ho c công c ng nh b nh vi n,

ng h c, nhà n c ng t o ra các lo i n

nh n

c th i sinh ho t.

l n (t 55 ÷ 65% t ng l
gây b nh[1].

c th i có thành ph n và tính ch t t

c tr ng c a n

c th i sinh ho t là hàm l

ng t

ng ch t h u c

ng ch t b n), ch a nhi u vi sinh v t, trong đó có vi sinh v t

ng th i trong n

c th i còn có nhi u vi khu n phân hu ch t h u c

c n thi t cho các quá trình chuy n hoá ch t b n trong n
ho t ph thu c vào tiêu chu n c p n

c. Thành ph n n

c, đ c đi m h th ng thoát n

c th i sinh

c, đi u ki n trang

thi t b v sinh,…
N

c th i công nghi p: Là n

c th i đ

c sinh ra trong quá trình s n xu t công

nghi p t các công đo n s n xu t và các ho t đ ng ph c v cho s n xu t nh khi ti n
hành v sinh công nghi p hay ho t đ ng s n xu t c a ng
sinh ho t có nh ng đ c tính và ch tiêu ch t l
đ c tính và ch t l

i dân.Khác v i n

ng chung, n

c th i

c th i công nghi p có

ng r t khác nhau tùy thu c vào t ng lo i hình công nghi p, m c đ

trang b công ngh .

iv in

c th i phát sinh t các ngành công nghi p nh công

nghi p th c ph m ch bi n, ngành công nghi p gi y, công nghi p s n xu t bia r
4

u


luôn có hàm l

ng ch t h u c cao h n các ngành công nghi p khác.

B ng 1.1. Thành ph n n
TT

c th i m t ngành s n xu t công nghi p
c tính n

Lo i hình s n xu t
công nghi p

c th i

1

Gi y và b t gi y

COD, BOD, SS, dung d ch sulfit, NH 3 , c n hòa tan, vi

khu n

2

Th t, s a, các s n ph m
t th t, s a

pH, BOD, ch t r n hòa tan, NH 3 , d u m , vi khu n

3

Ch bi n h i s n

pH, BOD, COD, SS, Cl, c n hòa tan, d u, Coliform

4

Tr i ch n nuôi gia súc,
gia c m

BOD, NO 2 , P, SS, c n hòa tan, E.coli

5

ng

pH, BOD, COD, SS, NO 2 , E.coli, nhi t

6

Ch bi n cao su

BOD, COD, Nito, ch t ho t đ ng b m t, SS, phenol,
Cr, d u m

7

D t nhu m

BOD, COD, SS, màu, d u m , kim lo i n ng

8

Xi m ng

pH, SS, nhi t, c n hòa tan…

9

M đi n

Kim lo i n ng (Cu, Zn, Ni…), CN, axit, SS, c n hòa
tan

1.1.2. Các tính ch t c a n
qu n lý ch t l

c th i

ng môi tr

ng n

cđ

c t t, c ng nh trong vi c thi t k , l a

ch n công ngh và thi t b x lý h p lý, c n hi u rõ b n ch t c a n
là m t s tính ch t chính c a n

c th i. D

i đây

c th i.

1.1.2.1. Tính ch t v t lý
Tính ch t v t lý c a n

c th i đ

c xác đ nh d a trên các ch tiêu: Các ch t r n, đ

đ c, màu s c, mùi v , nhi t đ , l u l
a. Các ch t r n trong n
N

ng.

c th i

c th i là h đa phân tán bao g m n

c và các ch t b n. Theo Stroganov X.N., các

nguyên t ch y u tham gia trong thành ph n n

c th i là cacbon, hydro, ôxy và nit

ng v i công th c trung bình C 12 H 26 O 6 N. Các ch t b n trong n
ph n h u c và vô c , t n t i d

c th i có các thành

i d ng c n l ng, các ch t r n không l ng đ

ch t hoà tan và d ng keo.
5

c là các


T ng ch t r n là thành ph n v t lý đ c tr ng nh t c a n

c th i. Các ch t r n không

hoà tan có hai d ng: ch t r n keo và ch t r n l l ng. Ch t r n l l ng (SS) đ
l i trên gi y l c kích th
l l ng không l ng đ

c l 1,2 µm, bao g m ch t r n l l ng l ng đ
c. Phân lo i ch t r n trong n

Ch t r n hoà tan

c gi

c và ch t r n

c th i nêu trên hình sau:

Ch t r n keo

Ch t r n l l ng

TS
TSS

TDS
-8

10

-7

-6

10

10

-5

-4

10

10

Kích th c h t, mm
10-3
10-2 10-1 1
Kh b ng keo t

Hình 1.1. Các lo i ch t r n trong n

L ngđ

c

c th i

b. Màu s c
ây là m t trong nh ng thông s đ xác đ nh ch t l
đ

ng n

c. màu c a n

c th

ng

c phân thành 2 d ng: màu th c do các ch t hòa tan ho c d ng h t keo; màu bi u

ki n là màu c a các ch t l l ng trong n

c sau khi l c b các ch t không tan.

c. Mùi v
N
t

c s ch là n

c không mùi v . Khi b t đ u có mùi thì đó là bi u hi n c a hi n

ng ô nhi m. Trong n

c th i mùi r t đa d ng tùy thu c vào l

ng và đ c đi m c a

ch t gây ô nhi m.
d.

đ c

M t trong nh ng đ c đi m d nh n bi t v s ô nhi m c a n

c an

c, đ

c xác đ nh thông qua đ đ c.

các ch t l l ng trong n

đ cc an

c, đó chính là đ trong

c có đ

c là do s t n t i

c nh t o, vi sinh v t, đ t sét, b t xà phòng, các ch t t y

r a,…
e. Nhi t đ
Nhi t đ c a n

c th i th

b i vì có s gia nhi t vào n

ng cao h n so v i nhi t đ c a ngu n n

c s ch ban đ u,

c t các đ dùng trong gia đình và các máy móc thi t b

công nghi p. Khi nhi t đ c a n

c t ng lên s
6

nh h

ng đ n kh n ng hoà tan ôxy


trong n

c, t c đ ho t đ ng c a các vi khu n trong n

f. L u l
L ul

c th i.

ng

ng n

c th i c ng đ

c xem là m t trong nh ng đ c tính v t lý c a n

c th i,

có đ n v là m3/ngày.
1.1.2.2. Tính ch t hóa h c
Tính ch t hoá h c c a n

c th i th

ng bao g m tính ch t c a các h p ch t h u c và

h p ch t vô c .
a. Các h p ch t h u c trong n
Trong n

c th i

c th i t n t i nhi u t p ch t h u c ngu n g c t nhiên hay nhân t o:

polysacarit, protein, h p ch t h u c ch a nit , axit humic, lipit (d u, m ), ph gia
th c ph m, ch t ho t đ ng b m t, phenol và các ch t thu c h c a chúng (ch t th i
c a ng

i, đ ng v t, th c v t, ch t b o v th c v t, d

c ph m, thu c màu, nhiên

li u,…), ch t h u c t o ph c, hydro cacbon và d n xu t c a chúng.
Các h p ch t h u c có th t n t i d

i d ng hoà tan, keo, không hoà tan, bay h i

ho c không bay h i, d phân hu ho c khó phân hu ,… Ph n l n ch t h u c trong
n

c đóng vai trò c ch t đ i v i vi sinh v t. Nó tham gia vào quá trình dinh d

t o n ng l
Ng

i ta th

t ng hàm l

ng và

ng cho vi sinh v t.
ng xác đ nh t ng các ch t h u c . Các thông s th
ng cacbon h u c (TOC), m t ph n hoà tan c a nó là l

c hoà tan (DOC), l

ng đ

c ch n là

ng cacbon h u

ng ch t h u c có th ôxy hoá hoá h c ng v i thông s nhu c u

ôxy hoá h c (COD), l

ng ch t h u c có th b ôxy hoá sinh hoá ng v i s tiêu th

ôxy c a vi khu n (BOD).Gi a đ i l

ng COD và BOD có m i quan h v i nhau. Tuy

nhiên t l này thay đ i đ i v i t ng lo i n

c th i, n

c ngu n và c trong quá trình

x lý. M i quan h gi a ThOD, BOD 5 , COD theo K 2 Cr 2 O7 và theo KMnO 4 đ
hi n t i Hình 1.2 d

i đây:

7

c th


Hình 1.2. M i quan h gi a các đ i l
Thông th

ng trong n

ng đ c tr ng cho ch t h u c trong n

c th i sinh ho t

đi u ki n 200C sau 5 ngày l

c

ng ôxy tiêu

th ch y u cho ôxy hoá sinh hoá các ch t h u c cacbon (BOD 5 ) và sau 20 ngày
l

ng ôxy tiêu th cho quá trình sinh hoá là n đ nh (BOD 20 ). M i quan h gi a các

nhu c u ôxy trong n

c th i sinh ho t có th xác đ nh g n đúng theo t l :

ThOD : COD(K 2 Cr 2 O 7 ) : BOD 20 : COD(KMnO 4 ) : BOD 5 = 1: 0,95: 0,71: 0,65: 0,48.
b. Các h p ch t vô c trong n
pH: Giá tr pH c a n
ta l a ch n ph
trình x lý n
ki m:

c tr ng cho kh n ng trung hoà axit, th
ki m th c ch t là môi tr

ng là đ ki m bicacbonat,

ng đ m (đ gi pH trung tính) c a

c th i trong su t quá trình x lý sinh hoá.

ng cao h n trong n

Nit : Trong n
h u c th
m tl

d ng Cl-. N ng đ clo trong n

c th i ch y u

c th i

c nguyên ch t.

c th i, các h p ch t ch a nit là s n ph m c a quá trình phân hu sinh

h c c a protein. Nit th

n

ng hóa ch t c n thi t trong quá

c.

Clo: Clo t n t i trong n
th

c th i có ý ngh a quan tr ng trong quá trình x lý, cho phép

ng pháp thích h p, ho c đi u ch nh l

cacbonat và hydroxit.
n

c th i

ng t n t i

các d ng: N h u c , N-NH 3 , N-NO 2 , N-NO 3 . N

ng g m các thành ph n t nhiên nh : peptit, protein, urê, axit nucleic và

ng l n các h p ch t h u c t ng h p. N-NH 3 là thành ph n t nhiên có trong

c th i, nó là s n ph m đ u tiên c a quá trình phân hu các h p ch t h u c ch a N

và quá trình thu phân c a urê. N-NO 2 là s n ph m trung gian c a quá trình ôxy hoá
nit , có th thâm nh p vào môi tr

ng n

c do vi c s d ng các ch t c ch s
8

n


mòn dùng trong công nghi p. N-NO 3 là k t qu c a quá trình ôxy hoá amôni. S hi n

di n c a nit trong n

c th i là c n thi t đ đánh giá hi u qu x lý n

c th i b ng

quá trình sinh h c.
Photpho: C ng gi ng nh Nito, là ch t dinh d
và là thành ph n t nhiên c a n

ng c n thi t cho t t c các t bào s ng

c th i. Tuy nhiên, n u n ng đ Ph t pho trong n

th a x ra th y v c ti p nh n quá m c cho phép s gây ra hi n t
pho th

ng

ng phú d

d ng photphat vô c và b t ngu n t ch t th i là phân, n

c

ng. Ph t
c ti u, ure,

phân bón dung trong nông nghi p và ch t t y r a trong sinh ho t.
L u hu nh:Là nguyên t c n thi t cho quá trình t ng h p các protein. Các ion SO 4 2th

ng hi n di n trong n

c c p và c n

c th i. Sunfat b bi n đ i sinh h c thành

sunfit, sau đó có th k t h p v i hydro t o thành H 2 S.
Các kim lo i n ng: S t, đ ng, chì, k m, crom (đ c bi t là crom hóa tr 6), asen,
antimon, nhôm,…th

ng t n t i trong n

c

d ng là nh ng ch t thu c nhóm đ c h i.

Chúng phát sinh t nh ng ngu n g c khác nhau, ch y u là do các ho t đ ng công
nghi p và có nh h

ng không t t cho quá trình x lý n

c th i b ng ph

ng pháp

sinh h c.
1.1.2.3. Tính ch t sinh h c
Nói đ n tính ch t sinh h c c a n

c th i là đ c p đ n các loài sinh v t có trong n

c

th i, b i vì chính s có m t, v ng m t hay phát tri n quá m c c a chúng s ch ra đ

c

ngu n n

c đang

tình tr ng nh th nào. Các thành ph n sinh h c chính bao g m:

- Các đ ng v t n

c;

- Các th c v t n

c;

-

ng v t nguyên sinh, vi khu n, virut,…

b n sinh h c c a n
trùng gây b nh: th
sán.

c th i: N

c th i ch a nhi u vi sinh v t trong đó có nhi u vi

ng hàn, ki t l , s t vàng da, b nh đ

xác đ nh đ b n sinh h c c a n

c th i ng

ng ru t, các lo i tr ng giun

i ta ti n hành phân tích s t n t i

c a 1 lo i vi khu n đ c bi t (tr c khu n coli), m c dù nó không ph i là lo i vi khu n

9


gây b nh đi n hình song s t n t i c a nó ch ng t có s t n t i c a các lo i vi khu n
gây b nh khác.
M c đ nhi m b n sinh h c c a n

c th i xác đ nh b ng các ch tiêu sau đây:

- Chu n s Coli (coli - titre): Th tích n
n

cách đ m tr c ti p s l

ng vi khu n d ng coli trong 100ml n
ng coli ho c xác đ nh theo ph

1.1.3. Ngu n g c, đ c tr ng c a n
1.1.3.1. Ngu n g c phát sinh n
c th i có hàm l

c th i có hàm l

c th i có hàm l

c (tính b ng

ng pháp MPN).

ng ch t h u c cao

ng ch t h u c cao

ng ch t h u c cao có ngu n g c phát sinh t nhi u ngu n khác

nhau, trong công nghi p n
trong n

iv i

c th i sinh ho t chu n s này là 0,0000001.

- T ng s Coliform: S l

N

c th i ít nh t (ml) có 1 coli.

c th i có hàm l

ng ch t h u c cao th

ng xu t hi n

c th i công nghi p ngành ch bi n th c ph m và m t s ngành công nghi p

khác (d t nhu m, gi y,…). Thành ph n n

c th i th i ra môi tr

ng tùy thu c vào

ngu n phát sinh ra chúng ng v i m i lo i hình công nghi p khác nhau. Ví d nh :
- Ngành công nghi p gi y: Thành ph n ch

y u là ligin hòa tan trong

ki m, ngoài ra còn s n ph m phân h y c a các hidrocacbon và các axit h u c ,
ch t t y r a đ c h i nh clo h u c …
- Ngành công nghi p d t nhu m: Thành ph n ch

y u là h p ch t ch a ni

t , d u m , các lo i thu c nhu m, các ch t ph tr , ch t màu, ch t c m màu,

hóa ch t t y gi t…
- Ngành công nghi p ch bi n th c ph m: Thành ph n r t giàu các ch t h u c
nh protein, lipit, các axitamin, N – amon, peptit, các axit h u c , mercaptan,…)
- …

10


B ng 1.2. M t vài đ c tr ng c a n c th i m t s ngành công nghi p
TT
Ch s
COD
BOD
SS
Ngành CN
(mg/l)
(mg/l)
(mg/l)
1

Gi y

1050

650

170

2

D t nhu m

1200

400

40

3

Thu c da

2500

2000

1200

4

Ch ph m sinh h c

1200

870

1500

5

…

Trong n i dung c a Lu n v n th c s k thu t này, tác gi mu n t p trung nghiên c u
hàm l

ng ch t h u c cao đ i v i ngành công nghi p ch bi n th c ph m làm ti n đ

đ đ a ra các ph
1.1.3.2.

ng pháp x lý h p lý đ t hi u qu trong kinh t và k thu t.

c tính n

c th i có hàm l

c th i có hàm l

N

ng ch t h u c cao

ng ch t h u c cao là lo i n

c th i khó x lý v i các ch s ô

nhi m đi n hình nh BOD (nhu c u oxy sinh hóa) > 300mg/l; COD (nhu c u oxy hóa
h c) > 1.500 mg/l; n ng đ T-N > 85 mg/l, T-P > 20 mg/l cao h n r t nhi u so v i các
lo i n

c th i thông th

l n, nh h

ng. Do v y mà m c đ ô nhi m c a n

ng tiêu c c đ n môi tr

ng và s c kh e ng

c th i lo i này là r t

i dân n u không đ

c x lý

tri t đ .
c tính: Hàm l

ng ch t h u c là y u t quan tr ng trong n

vào đ c đi m d b phân h y do vi sinh v t có trong n

c th i lo i này. D a

c ta có th phân các ch t h u

c thành hai nhóm:
-

Các ch t h u c d b phân h y:

ó là các h p ch t protein,hidratcacbon, ch t

béo ngu n g c đ ng v t và th c v t.
trong n

c th i sinh ho t, n

ây là các ch t gây ônhi m chính có nhi u

c th i t các xí nghi p ch bi n th c ph m.Các h p

ch t này ch y m làm suy gi m oxi hòa tan trong n
nguyên th y s n và làm gi m ch t l
-

ng n

cd n đ n suy thoái tài

c c p sinhho t.

Các ch t h u c khó b phân h y: Các ch t lo i này thu c các ch t h uc có
vòng th m (hidrocacbua c a d u khí), các ch t đa vòng ng ng t , các h pch t
11


clo h u c , ph t pho h u c … Trong s các ch t này có nhi u h p ch t làcác
ch t h u c t ng h p. H u h t chúng đ u có đ c tính đ i v i con ng

v t. Chúng t n l u lâu dài trong môi tr
l y, nh h

i vàsinh

ng và trong c th sinh v tgây đ c tích

ng nguy h i đ n cu c s ng.
c: Ch t h u c có trong n

Quá trình phân gi i ch t h u c trong n

c th i đ

cx

vào t nhiên n u không qua quá trình x lý s x y ra quá trình phân h y nh sau:
- Quá trình phân hu ch t h u c c a vi sinh y m khí g m có ba giai đo n n i ti p
nhau. Thu phân (b gãy) các phân t h u c l n nh polyme, lipit, protein,
hydrat carbon thành các phân t nh nh monosacharit, axit amin, chúng là nh ng
nguyên v t li u thích h p cho quá trình t ng h p t bào và trao đ i ch t c a lo i
vi sinh t o axit thu c nhóm acidogens

giai đo n th hai.

- Giai đo n th hai là giai đo n chuy n hoá các s n ph m đã thu phân thành axit
(lo i

vi

sinh

acidogens

nh

Clotridium

spp,

Peptococus

anaerobus,

Difidobacterium spp, Desulphovibrio spp...).
- Giai đo n t o khí metan và carbon dioxit đ

c th c hi n b i nhóm vi sinh

methanogens (t o ra metan). Lo i vi sinh đáng quan tâm nh t là lo i s d ng axit
axetic và hydro, chúng có t c đ phát tri n ch m vì v y giai đo n hình thành khí
metan th

ng là b

kh n ng s

c ch m nh t. Ngoài axit axetic, lo i vi sinh t o metan ch có

d ng m t s lo i h n ch các c

ch t khác nh

format, acetat

methanol, methylamin. Ch ng vi sinh t o metan và axit có chung l i ích và t n
t i, n

ng t a nhau trong th cân b ng đ ng.

1.1.4. Hi n tr ng ô nhi m n

c th i giàu ch t h u c

Quá trình công nghi p hóa, hi n đ i hóa đang di n ra m nh m trên c n

c đang làm

thay đ i hàng ngày n n kinh t xã h i c ng nh m i m t c a cu c s ng.

ng th i s

phát tri n đó c ng đã gây ra v n đ ô nhi m môi tr
n

ng nói chung, ô nhi m ngu n

c nói riêng mà trong đó ô nhi m ch t h u c ngu n n

c đang có chi u h

ng gia

t ng m nh m .
Trong đó, riêng ngành ch bi n th c ph m có tác đ ng l n trong v n đ ô nhi m môi
12


tr

ng b i n

c th i giàu ch t h u c . Qua các s li u thu th p kh o sát cho th y n

th i s n xu t c a các Xí Nghi p ch bi n th c ph m, s n xu t r
gia súc… đ u v

c

u bia, c s gi t m

t tiêu chu n cho phép x vào ngu n do các ch t h u c và d u m

hi n di n trong n

c th i quá cao. Các ch tiêu c b n ch th ô nhi m h u c là COD,

BOD, SS, N-NO 3 , N-NH 4 , N-org, P-PO 4 , d u m ,…hàm l

ng h u c cao, v

tt

12-24 l n tiêu chu n cho phép, d u m cao g p 10-30 l n tiêu chu n cho phép.
Theo nghiên c u c a trung tâm công ngh môi tr

ng CEFINEA, đ s n xu t ra đ

1 t n mì n li n thành ph m thì ph i đ a vào môi tr
l

ng 8m3 n

c

c th i ch a hàm

ng BOD, COD, SS, d u m cao.
B ng 1.3. H s ô nhi m n
Ch tiêu ô
nhi m
T il

L ul
n

ng

c th i

c th i cho m t t n s n ph m mì n li n
COD (kg

BOD 5 (kg

D um

BOD/m .t n COD/m .t n (kg /m .t n

(m3/t n sp)

sp)

sp)

sp)

8

5,6025

8,0075

12,4625

ng

SS(kg/m3.t n

3

3

3

(Ngu n: Trung tâm công ngh môi tr

sp)

2,94
ng CEFINEA)

N

c th i có ch s ô nhi m cao nh v y, song công tác qu n lý c ng nh v x lý

n

c th i đ i v i các đ i t

ng này v n còn nhi u h n ch , ch a đ

m c gây h u qu x u đ i v i môi tr
đ

c x

ng. M t s nhà máy tr c ti p x n

lý ra h th ng kênh r ch nh

Vedan,…gây tác đ ng đ n môi tr
đi n hình nh n m 2008, n
V i.Vi c x chui n

c đ u t đúng

tr

c th i ch a

ng h p c a Vifon, Sài Gòn Wevong,

ng sinh thái c ng nh s c kh e c ng đ ng. Ví d

c th i c a c a công ty Vedan đã tr c ti p x ra sông Th

c th i không qua x lý trong m t th i gian dài nh m gi m chi phí

c a Vedan làm h y ho i h sinh thái hàng ch c kilomet d c sông Th V i gây h l y
nghiêm tr ng, g n 2.700 ha nuôi tr ng th y s n b thi t h i.
Hi n di n trong các ngu n n

c, s tích t các ch t h u c khi b phân h y vi sinh gi i

phóng ra các ch t khí CO 2 , CH 4 , H 2 S gây mùi hôi th i trong môi tr

ng làm c ch

đ n s phát tri n c a các loài thu sinh, s phát tri n c a cây tr ng, v t nuôi. C th ,

v cá bè ch t hang lo t trên sông
v nh Công ty gi y

ng Nai đ

c nghi v n là do n

c th i c a các đ n

ng Nai, Tân Mai, Công ty Vifon – Acecook, Công ty đ
13

ng


Biên Hòa và Công ty s n xu t b t ng t Ajinomoto Vi t Nam gây ra.
v có phát sinh n

c th i ch a hàm l

c a các c quan ch c n ng t nh

u là nh ng đ n

ng ch t h u c cao, song qua nhi u đ t ki m tra

ng Nai thì không có đ n v nào đ t tiêu chu n n

c

th i đ u ra theo qui đ nh.
Hi n nay, v n đ ô nhi m n

c th i có hàm l

kh p các t nh thành trong c n

ng ch t h u c cao đang di n ra t i h u

c. Tình tr ng ô nhi m h u c s d n đ n s suy gi m

đ hoà tan ôxy trong môi tr

ng n

c do vi sinh s d ng ôxy hoà tan đ phân hu các

ch t h u c có m t trong n

c. Ôxy hòa tan gi m s gây tác h i nghiêm tr ng đ n tài

nguyên thu sinh trong ngu n n

c. Theo tiêu chu n nuôi cá c a FAO (T ch c

L

ng Th c Nông Thôn c a Liên Hi p Qu c) thì n ng đ ôxy hòa tan (DO) trong

n

c ph i cao h n 50% n ng đ bão hoà (t c là ph i cao h n 4mg/l

Bên c nh đó, các ch t dinh d

ng (N,P) v i n ng đ cao trong n

ngành công nghi p ch bi n th c ph m còn gây ra hi n t
rong t o phát tri n làm suy gi m ch t l

ng ngu n n

1.1.5. M t s công trình nghiên c u v x lý n
cao

nhi t đ 25OC).

c th i s n xu t c a

ng phú d

ng ngu n n

c,

c.[2]

c th i có hàm l

Hi n nay, đã có m t s công trình nghiên c u v x lý n

ng ch t h u c

c th i h u c cao và đã đ t

đ

c m t s k t qu nh t đ nh. Ch ng h n nh công trình “Nghiên c u kh n ng x lý

n

c th i có n ng đ ch h u c cao b ng thi t b k khí d ng vách ng n” c a 2 tác

gi Hu nh Tr ng Ngh a và Tôn N Trà Mi (
đ

ih c

à N ng) n m 2008. Nghiên c u

c th c hi n b ng mô hình trong phòng thí nghi m, nghiên c u kh n ng x lý n

th i r rác bãi rác Khánh S n và n

c th i t i h

c

m Rong (có b sung BOD) c a

thi t b k khí d ng vách ng n. K t qu n ng đ COD sau x lý so v i đ u vào gi m
75% (đ i v i n

c r rác) và 95% đ i v i n

c th i t i h

m Rong có b sung

BOD).
Công trình “Nghiên c u x lý n

c th i công nghi p đ

ng b ng công ngh sinh h c

k khí UASB” c a các tác gi PGS. TS. L u Th Bách, Ph m V n

nh (

i h c Xây

d ng), ThS. Lê H nh Chi (Vi n Khoa h c Th y l i Vi t Nam) th c hi n n m 2013.
Nghiên c u đi sâu vào vi c x lý n
l

c th i s n xu t đ

ng, m t lo i n

ng ch t h u c cao b ng b UASB. Nghiên c u có th y v i t i l
14

c th i có hàm
ng h u c t


0,3-16 g-TOC/L.ngđ b UASB có kh n ng x lý v i hi u qu t 80 -90%, l
sinh h c sinh ra v i s n l

ng 1,56 l/g-TOC, l

ng khí

ng bùn phát sinh v i t l t ng sinh

kh i 0,094 g-VSS/g-TOC. [3]
M t s công trình nghiên c u khác nh công trình “Nghiên c u ng d ng k thu t
UASB c i ti n x lý n
nghi p r
n

c th i giàu h u c k t h p thu h i n ng l

u bia và ch bi n th c ph m” c a nhóm tác gi Phòng Công ngh x lý

c, Vi n Công ngh Môi tr

ng th c hi n n m 2007 – 2008,…c ng đ t nh ng k t

qu nh t đ nh trong vi c nghiên c u x lý n
1.2.

ng trong công

c th i giàu ch t h u c

Tình hình chung c a th gi i và Vi t Nam v x lý n

n

c ta.

c th i hi n nay

1.2.1. Trên th gi i
Vào gi a th k XIX các b nh có liên quan đ n ngu n n
Luân

n n d ch t

ôn. Lúc đó con ng

i b t đ u nh n th c đ

sinh v t gây các b nh có liên quan đ n ngu n n
th i. Vào cu i th k XIX,
đ a hàm l

Anh ng

c hoành hành

c vai trò c a các vi

c và gia t ng nhu c u v x lý n

i ta đã đ a ra m c tiêu c a x lý n

ng ch t r n l l ng và hàm l

Anh nh

ng BOD trong n

c

c th i là

c th i xu ng còn 30

mg/l và 20 mg/l (Sterrit và Lester, 1988). Vào đ u th k XX, b t đ u tri n khai công
ngh x lý n
Cho đ n nay,

c th i hoàn ch nh và ngày càng c i ti n hi n đ i, hi u qu x lý cao.
M đã có kho ng trên 15.000 nhà máy x lý n

đó là các nhà máy có công su t nh (d
d ng đ x lý n

c th i sinh ho t và n

c th i, 80% trong s

i 4.000 m3/ngày). Các nhà máy này đ

c xây

c th i công nghi p. T th p niên 90 c a th

k XX,

nhi u thành ph l n c a các n

c trên th gi i đã xây d ng nh ng nhà máy

x lý n

c th i hi n đ i có công su t t vài tr m nghìn đ n hàng tri u m3 m i ngày.

1.2.2. T i Vi t Nam
Vi t Nam hi n nay, quá trình công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n
m t s c ép l n đ i v i môi tr

c đang t o nên

ng trong s phát tri n kinh t xã h i, t c đ đô th hoá

ngày càng gia t ng. Tính đ n n m 2015, c n

bi t v i dân s kho ng 35 tri u ng

c có 870 đô th t lo i V đ n lo i đ c

i, chi m 38% dân s

c n

c. Cùng v i đó là

kho ng 256 khu công nghi p và 20 khu kinh t đang ho t đ ng. Vi c phát tri n m nh
các đô th , khu công nghi p thúc đ y kinh t thì theo đó là m t lo t thách th c đ i v i
15


h th ng h t ng, trong đó đ c bi t là v n đ x lý n

c th i đang tr lên c p bách.

Theo báo cáo giám sát c a U ban Khoa h c, Công ngh và Môi tr
t l các khu công nghi p có h th ng x lí n

c th i t p trung

ng c a Qu c h i,

m t s đ a ph

ng r t

th p, có n i ch đ t 15 - 20%, nh t nh Bà R a - V ng Tàu, V nh Phúc. M t s khu
công nghi p có xây d ng h th ng x lí n
hành vì đ gi m chi phí.
lí n

c th i t p trung nh ng h u nh không v n

n nay, m i có 60 khu công nghi p đã ho t đ ng có tr m x

c th i t p trung (chi m 42% s khu công nghi p đã v n hành) và 20 khu công

nghi p đang xây d ng tr m x lí n

c th i. Bình quân m i ngày, các khu, c m, đi m

công nghi p th i ra kho ng 30.000 t n ch t th i r n, l ng, khí và ch t th i đ c h i
khác. D c l u v c sông

ng Nai, có 56 khu công nghi p, khu ch xu t đang ho t

đ ng nh ng ch có 21 khu có h th ng x lý n
ti p vào ngu n n

c th i t p trung, s còn l i đ u x tr c

c, gây tác đ ng x u đ n ch t l

ng n

c c a các ngu n ti p

nh n...[4]. Có n i, ho t đ ng c a các nhà máy trong khu công nghi p đã phá v h
th ng thu l i, t o ra nh ng cánh đ ng h n hán, ng p úng và ô nhi m ngu n n
t

c

i, gây tr ng i r t l n cho s n xu t nông nghi p.

Bên c nh đó, m t s khu đ

c đ u t h th ng x lý n

qu ch a cao do công su t các nhà máy x lý n
v il

ng n

c th i đ

c th i th

ng l n h n r t nhi u so

c thu gom. Vi c xây d ng h th ng thoát n

th i công su t quá l n gây lãng phí trong đ u t , nh h
và b o d

c th i hi n đ i nh ng đ t hi u

c và x lý n

c

ng rõ r t đ n chi phí v n hành

ng công trình,… M t khác hi u qu x lý n

c th i gi m rõ r t khi công

trình và thi t b làm vi c không đ công su t (đ c bi t là các công trình x lý sinh
h c). Do t c đ bao ph khu công nghi p th

ng r t ch m.

 Tình hình XLNT giàu ch t h u c trong ngành công nghi p th c ph m:
Hi n nay,

Vi t Nam đã có nhi u công ngh x lý tiên ti n trên th gi i đã đ

d ng cho x lý n

c th i có hàm l

ng ch t h u c cao trong ngành công nghi p ch

bi n th c ph m. Tuy nhiên, h u h t các công ngh , thi t b x lý n
có xu t x t nhi u n
khi n

c áp

c nh Nh t, Pháp, Ý, Hà Lan,

c th i

n

c ta

an M ch, Anh, M … Trong

c ta còn ch a có công nghi p s n xu t, ch t o thi t b chuyên d ng, b i v y

đây là thách th c l n đ i v i n

c ta trong l nh v c x lý n
16

c th i.


Vi c áp d ng các công ngh , thi t b hi n đ i nh p kh u làm chi phí đ u t ban đ u
cao, d n đ n vi c t ng giá tr s n ph m s n xu t, khó c nh tr nh trên th tr

ng. B i

v y, đã không ít các doanh nghi p s n xu t ch bi n th c ph m áp d ng nh ng công
ngh c , chi phí đ u t th p nh ng không đáp ng đ

c yêu c u v x lý n

c th i ra

ngu n ti p nh n, gây tác đ ng l n đ n ngu n th y v c ti p nh n. Trong khi, ch tài
x lý các đ i t

ng gây ô nhi m môi tr

ng còn ch a đ m nh nên d n đ n tình tr ng

nhi u doanh nghi p không đ u t đúng m c cho công tác x lý n

c th i nh m gi m

chi phí s n xu t và s n sàng n p ph t khi b các c quan ch c n ng x lý.
1.3. T ng quan v Công ty Acecook Vi t Nam và tình hình x lý n
Công ty

c th i c a

1.3.1. L ch s hình thành phát tri n
Công ty C ph n Vina Acecook Vi t Nam đ

c thành l p ngày 15/12/1993, trên s

h p tác liên doanh gi a Công ty k ngh th c ph m Vi t Nam (VIFON) và Acecook
Nh t B n. Có tr s chính t i Lô II-3, đ
ph

ng s 11, khu công nghi p Tân Bình,

ng Tây Th nh, qu n Tân Phú, thành ph H Chí Minh.

n n m 1995, công ty

b t đ u đ a vào s n xu t v i s n ph m đ u tiên là các lo i Mì và Ph cao c p đ ph c
v cho th tr

ng phía Nam.

T 1996 – đ n 2000, công ty liên t c thành l p các chi nhánh s n xu t c ng nh phân
ph i đ ph c v th tr

ng Vi t Nam và m t s th tr

ng khác nh M , Úc…vv.

áng chú ý là n m 2001, chi nhánh H ng Yên có ch c n ng s n xu t và kinh doanh
đ

c thành l p, đ u t thêm 4 dây chuy n m i, nâng t ng s dây chuy n s n xu t lên 7

dây chuy n.

n n m 2008, Công ty TNHH Acecook Vi t Nam chính th c đ

cđ i

tên thành Công ty c ph n Acecook Vi t Nam. [5]

n nay, v i kinh nghi m s n xu t h n 20 n m, Công ty C ph n Acecook Vi t Nam
là m t trong nh ng doanh nghi p l n c a ngành mì n li n Vi t Nam. T i th tr

ng

n i đ a, Công ty có quy mô g m 10 nhà máy s n xu t t B c vào Nam, h n 700 đ i lý
phân ph i chi m h n 60% th ph n trong n

c. V i th tr

c a Acecook Vi t nam hi n đã có m t t i h n 40 n

17

ng xu t kh u, s n ph m

c trên th gi i.