Hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục TSCĐ

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

1

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

LỜI MỞ ĐẦU
Trên thế giới, dịch vụ kiểm toán được coi là một trong những dịch
vụ có tính chuyên nghiệp cao và có ý nghĩa lớn trong việc tạo lập môi
trường kinh doanh minh bạch và hiệu quả. ở Việt Nam dịch vụ kiểm toán
vẫn còn rất mới mẻ, nhưng do đòi hỏi khách quan của nền kinh tế cũng
như sự khuyến khích phát triển của nhà nước, dịch vụ này đã phát triển
mạnh mẽ ở Việt Nam. Đặc biệt là từ khi Nghị định số 105 ngày 30/3/2004
của Chính Phủ ra đời đã mở ra một thị trường to lớn cho các công ty kiểm
toán và cũng làm cơ sở pháp lý để tạo cho hoạt động kiểm toán phát triển
cả về số lượng và chất lượng dịch vụ. Công ty TNHH Kiểm toán và định
giá Việt Nam ( VAE ) là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực
kiểm toán tài chính và định giá doanh nghiệp tại Việt Nam.
Là sinh viên chuyên ngành kiểm toán, được trang bị những kiến
thức cơ bản về kiểm toán và kế toán tại trường Đại học kinh tế Quốc dân,
thông qua việc thực tập tại công ty kiểm toán và định giá Việt Nam sẽ tạo
cho em nhiều cơ hội để hiểu biết về thực tế kiểm toán tại đơn vị và nâng
cao kỹ năng nghiệp vụ của mình. Sau một thời gian thực tập tại công ty,
em đã có những hiểu biết một chút về thực tế kiểm toán tại công ty VAE.
TSCĐ là một khoản mục quan trọng trong báo cáo tài chính của các công
ty. Kiểm toán khoản mục TSCĐ đóng vai trò quan trọng không thể thiếu
trong hầu hết các cuộc kiểm toán của VAE. Vì vậy em chọn đề tài :" Hoàn
thiện quy trình kiểm toán khoản mục TSCĐ tại công ty kiểm toán và
định giá Việt Nam VAE" làm chuyên đề thực tập của mình nhằm có

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

2

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

những hiểu biết tốt hơn về thực trạng kiểm toán TSCĐ tại công ty VAE.
Trong chuyên đề thực tập của em có các nội dung sau:
Phần I:Khái quát chung về công ty Kiểm toán và định giá Việt
Nam(VAE)
Phần II: Thực trạng quy trình kiểm toán khoản mục TSCĐ tại VAE
Phần III: Một số nhận xét và kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình
Kiểm toán khoản mục TSCĐ tại VAE
Hà Nội, ngày tháng 4 năm 2007
Sinh viên
Nguyễn Minh Hùng

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


3

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

CHƯƠNG I
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH
GIÁ VIỆT NAM(VAE)
1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty
Công ty cổ phần Kiểm toán và Định giá Việt Nam, tên giao dịch là Viet
Nam Auditing and Evaluation company (VAE – JSC) hiện có trụ sở chính tại
tầng 11 Toà nhà Sông Đà - 165 Đường Cầu Giấy – Hà Nội.
Công ty cổ phần Kiểm toán và Định giá Việt Nam thuộc sở hữu của các
cổ đông. Được thành lập trên cơ sở giấy phép kinh doanh số 0103000692
ngày 21/12/2001 do Sở Kế Hoạch và Đầu Tư Hà Nội cấp.
Công ty hoạt động trên toàn lãnh thổ Việt Nam và có thể mở chi nhánh,
văn phòng đại diện trong nước và quốc tế theo quy định của pháp luật Việt
Nam.
Thời hạn hoạt động của công ty theo quyết định của Đại hội đồng cổ
đông thông qua ý kiến nhất trí từ vốn điều lệ và thực hiện theo Luật doanh
nghiệp.
Công ty cổ phần Kiểm toán và Định giá Việt Nam chuyên cung cấp một
số các dịch vụ sau:
+ Dịch vụ kiểm toán độc lập
+ Dịch vụ kế toán
+ Dịch vụ định giá tài sản
+ Tư vấn tài chính kế toán, thuế
+ Tư vấn đầu tư
+ Đào tạo giới thiệu việc làm trong lĩnh vực kế toán, tài chính, thuế,
kiểm toán, chứng khoán, bảo hiểm.
+ Sản xuất và cung cấp phần mềm tin học

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

4

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

+ Lập, tư vấn, và quản lý, tổ chức thực hiện các dự án đầu tư xây dựng,
lập tổng dự toán, thẩm định tổng dự toán, giám sát thi công.
Quá trình hình thành và phát triển của công ty chia ra làm hai giai đoạn:
Giai đoạn đầu là từ khi thành lập đến đầu năm 2004, giai đoạn sau là từ cuối
năm 2004 đến nay.
1.1.1 Giai đoạn Đầu (từ khi thành lập đến đầu năm 2004)
Ngày 21 tháng 12 năm 2001 công ty cổ phần kiểm toán và định giá Việt
Nam được thành lập với số vốn điều lệ là một tỷ đồng, được chia làm mười
nghìn cổ phần và được phát hành dưới hình thức cổ phiếu, giá trị mỗi cổ
phiếu là một trăm nghìn đồng. Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam tiến
hành kiểm toán theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam và các hướng dẫn thực
hành các chuẩn mực kiểm toán đã được ban hành ở Việt Nam, và quy chế
kiểm toán độc lập hiện hành tại Việt Nam.
Khi mới thành lập, công ty đặt trụ sở tại: 466 Nguyễn Chí Thanh, Quận
Đống Đa, Hà Nội. Cho đến nay công ty đã trải qua năm lần thay đổi giấy
phép kinh doanh để cho phù hợp với quá trình phát triển của công ty. Lúc đầu
tuy gặp nhiều khó khăn về tài chính, về số lượng và kinh nghiệm làm việc
nhưng công ty đã phấn đáu tăng trưởng và phát triển không ngừng.
Trong thời gian này công ty quản lí theo từng lĩnh vực chuyên môn
khác nhau như: kiểm toán tài chính, tư vấn và định giá, kiểm toán đầu tư xây

dựng cơ bản và được thể hiện qua sơ đồ tổ chức bộ máy như sau:

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


5

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Sơ đồ 1.1 : Sơ đồ tổ chức bộ máy cũ của công ty
Hội đồng quản trị
Hội đồng khoa học
Tổng giám đốc

Giám đốc tư vấn
và định giá

Giám đốc kiểm
toán tài chính

Phòng
Phòng Phòng tư
Tư vấn định giá vấn tài
đầu
DN-TS chính kế
tư

toán,
thuế

Phòng
kiểm
toán tài
chính 1

Giám đốc kiểm
toán đầu tư xây
dựng cơ bản
Phòng
kiểm
toán tài
chính 2

Các văn phòng
đại diện

Phòng
Phòng
kiểm
kiểm
toán đầu toán đầu
tư xây
tư xây
dựng 1
dựng 2

Các bộ

phận
chức
năng

Năm 2002 công ty thuê trụ sở tại số nhà 5 dãy D số 142 đường Đội
Cấn, phường Đội Cấn, Quận Ba Đình, Hà Nội và từng bước ổn định tình hình
và kinh doanh có lãi. Công ty đã ngày càng mở rộng quy mô và phát triển
theo mục tiêu và định hướng đã đề ra.
1.1.2 Giai đoạn sau (từ cuối năm 2004 đến nay)
Năm 2004 công ty đã mua trụ sở tại tầng 11 Toà nhà Sông Đà, số 165
Đường Cầu Giấy, Hà Nội để phục vụ cho việc phát triển ổn định và lâu dài
của công ty. Trong thời gian này Nhà Nước đã tạo môi trường pháp lý thuận
lợi cho các công ty kiểm toán, góp phần tạo điều kiện cho công ty phát triển.
Cũng trong năm này công ty đã tăng vốn điều lệ từ một tỷ đồng lên hai tỷ
đồng để đáp ứng đầy đủ trang thiết bị, phương tiện cho sự phát triển của công

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

6

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

ty. Năm 2004 công ty có sự thay đổi về tổ chức và quản lý, công ty thực hiện
theo phương thức khoán sản phẩm, khoán doanh thu, và khoán chi phí cho
các phòng nghiệp vụ. Ngoài ra công ty còn thực hiện khoán quỹ lương về các

phòng, điều này làm tăng hiệu quả công việc và nâng cao trách nhiệm của các
cán bộ nhân viên trong công ty. Công ty cũng thực hiện công tác quản lý theo
phương thức bổ ngang cho các phòng ngiệp vụ nghĩa là ở mỗi phòng đều có
các dịch vụ như : tài chính, xây dựng cơ bản, định giá, tư vấn,...
Cho đến nay công ty không ngừng phát triển cả về quy mô và chất
lượng các dịch vụ cung cấp. Hiện nay công ty đã trang bị được các máy móc
thiết bị cần thiết phục vụ cho hoạt động kinh doanh của công ty như: máy tính
xách tay (phục vụ cho việc đi công tác của nhân viên), máy vi tính, máy in,
máy photo, ôtô,.... Qua hơn 5 năm hoạt động và phát triển công ty ngày càng
chứng minh được vị thế của mình trên thị trường, quy mô công ty cũng ngày
càng phát triển. Giá trị tổng tài sản của công ty tăng nhanh, thể hiện trên bảng
sau:
Bảng 1.1 : Giá trị tài sản của công ty trong các năm
Chỉ tiêu
TSCĐ HH
TỔNG TS

Năm 2002
351.477.156
1.889.908.603

Năm 2003
496.519.691
2.579.486.698

Giá trị tài sản
Năm 2004
620.868.678
7.755.473.518

Năm 2005
2.876.165.984
9.524.854.621

Năm 2006
2.931.532.972
9.932.462.451

Cho đến nay từ chỗ chỉ có khoảng 10 nhân viên khi mới thành lập, hiện
nay công ty đã có gần 100 cán bộ nhân viên, trong đó có khoảng 25 cổ đông
và trên 15 người có chứng chỉ KTV quốc gia, ngoài ra công ty còn có một
đội ngũ các cộng tác viên, các chuyên gia bên ngoài có năng lực và chuyên
môn cao. Chất lượng các dịch vụ mà công ty cung cấp ngày càng được cải
thiện. Công ty đã được Bộ Tài chính đánh giá là một trong 10 công ty hàng
đầu tại Việt Nam. Công ty luôn chú trọng việc đào tạo cán bộ công nhân viên
cũng như trang bị kỹ thuật để nâng cao nghiệp vụ và uy tín trong công việc

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

7

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Công ty trước kia là công ty cổ phần với hình thức huy động vốn của cổ
đông. Trong quá trình hoạt động và phát triển của công ty, cùng với sự tăng

lên về quy mô và chất lượng của công ty, công ty đã chuyển từ hình thức công
ty cổ phần sang công ty TNHH hai thành viên trở lên để mở rộng lĩnh vực
kiểm toán sang các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán và sắp tới
có thể kiểm toán các ngân hàng thương mại.
Hiện nay, công ty đang cung cấp các dịch vụ như:
- Dịch vụ kiểm toán, kế toán và thuế: Kiểm toán độc lập báo cáo tài
chính, kiểm toán xác nhận báo cáo số lượng, tỷ lệ nội địa hoá sản phẩm, xem
xét và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ...
- Dịch vụ kiểm toán xây dựng cơ bản: Kiểm toán báo cáo quyết toán
vốn đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành của các dự án, kiểm toán xác định giá
trị quyết toán công trình, kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm của ban quản
lý dự án, kiểm toán xác định giá trị quyết toán vốn đầu tư...
- Dịch vụ kiểm toán dự án: Kiểm toán độc lập, soát xét hệ thống kiểm
soát nội bộ, kiểm soát tính tuân thủ của dự án, đánh giá khả năng thực hiện dự
án, hướng dẫn quản lý dự án...
- Dịch vụ định giá tài sản: Định giá tài sản, vốn góp kinh doanh, sát
nhập, giải thể doanh nghiệp, định giá tài sản thế chấp, chuyển nhượng, mua,
thuê tài sản.
- Dịch vụ tư vấn kinh doanh: Tư vấn về chính sách kinh tế hiện hành;
tư vấn về việc lựa chọn hình thức kinh doanh; tư vấn quản lý sản xuất; phân
tích kế hoạch kinh doanh; xem xét hoạt động thoả thuận kinh doanh; giúp
thành lập văn phòng, chi nhánh tại Việt Nam; giúp đàm phán ký kết hợp đồng;
lập kế hoạch chiến lược; đào tạo và hội thảo.
- Dịch vụ tư vấn đầu tư: Tư vấn tìm hiểu đánh giá thị trường, định hướng
đầu tư; tư vấn lập tổng dự toán, dự toán, quyết toán báo cáo quyết toán vốn

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B

8

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành; tư vấn thẩm định tổng dự toán, dự toán;
tư vấn lập hồ sơ mời thầu, phân tích đánh giá hồ sơ dự thầu; tư vấn quản lý
quá trình đấu thầu;...
- Dịch vụ chuyển đổi báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế (phục
vụ cho hợp nhất báo cáo với công ty mẹ)
1.2 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý
1.2.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy
Để tạo điều kiện cho sự phát triển trong tương lai từ năm 2004 công ty đã
thay đổi cơ chế quản lý theo hướng mới, theo sơ đồ tổ chức sau:
Sơ đồ 1.2 : Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý hiện tại của công ty
Hội đồng quản trị
Hội đồng khoa học
Tổng giám đốc

Phó tổng giám đốc

Phòng
nghiệp
vụ I

Phòng
nghiệp vụ
II

Nguyễn Minh Hùng

Phó tổng giám đốc

Phòng
nghiệp vụ
III

Phòng
tổng hợp

Các văn phòng đại
diện

Hà
Giang

Sơn La

TP
Hồ Chí
Minh

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

9

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Ngoài các bộ phận trên công ty còn có các tổ chức đoàn thể khác như:
công đoàn, chi bộ Đảng, Đoàn thanh niên, các tổ chức này cũng phát triển
cùng với sự phát triển của công ty. Các tổ chức này trong công ty hoạt động
có hiệu quả, tổ chức được nhiều hoạt động cho các cán bộ nhân viên trong
công ty.
Công ty kiểm toán và định giá Việt Nam là một pháp nhân, hạch toán
độc lập, tự trang trải chi phí bằng nguồn thu được từ các hoạt động cung cấp
dịch vụ do khách hàng trả theo hợp đồng dịch vụ và thực hiện nghĩa vụ với
ngân sách nhà nước theo luật định.
1.2.2 Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban trong công ty
Hội đồng quản trị: Là cơ quan quản lý công ty cổ phần, có toàn quyền
nhân danh công ty cổ phần quyết định các vấn đề liên quan đến mục đích,
quyền lợi của công ty cổ phần giữa hai nhiệm kỳ đại hội trừ những vấn đề
thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông. Nhiệm kỳ của Hội đồng quản trị
là hai năm.
Chủ tịch hội đồng quản trị là ông Phạm Ngọc Toản
Tổng Giám đốc: Tổng giám đốc do Hội đồng quản trị tuyển chọn, bổ
nhiệm và bãi nhiệm, là người trực tiếp điều hành các hoạt động hàng ngày của
công ty. Tổng Giám đốc có thể là người của công ty hoặc thuê ngoài, là người
chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị về kết quả kinh doanh của công ty
và về việc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Tổng giám đốc là ông Trần Quốc Tuấn, phụ trách chung, phụ trách tài
chính, tổ chức, trực tiếp phòng NVII, bộ phận tổng hợp, điều hành công ty
hoạt động theo đúng nghị quyết của HĐQT, nghị quyết của Ban Giám đốc, tổ
chức phân công, phân nhiệm trong Ban giám đốc.
Các Phó Tổng Giám đốc: Là người phụ trách các phòng ban nghiệp
vụ, các văn phòng đại diện của công ty. Các Phó Tổng Giám đốc sẽ thay mặt

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

10 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Tổng Giám đốc giải quyết một số công việc khi Tổng Giám đốc đi vắng. Hai
Phó Tổng Giám đốc mỗi người chịu trách nhiệm một lĩnh vực: tài chính và
xây dựng.
Phó giám đốc Phạm Hùng Sơn phụ trách phòng NVI, công tác đào tạo
kiểm toán BCTC, kiểm toán thuế, định giá và quản lý chất lượng các dịch vụ
này; trợ giúp Giám đốc trong việc kiểm tra việc chi tiêu tài chính, kế hoạch,
khai thác hợp đồng theo phạm vi ủy quyền.
Phó Giám đốc Nguyễn Thái Hồng phụ trách phòng NVIII, công tác đào
tạo và quản lý chất lượng Kiểm toán vốn đầu tư, tư vấn đầu tư, trợ giúp cho
giám đốc về kế hoạch khai khác hợp đồng quản lý lao động, thi đua, khen
thưởng, xử phạt.
Công ty có 4 văn phòng tại Hà Nội, Tp HCM, Hà Giang, Sơn La. Văn
phòng Hà Nội là văn phòng chính được chia thành 3 phòng được thành lập
theo phương thức chia ngang, có nghĩa là một phòng có đầy đủ các nhân viên
thực hiện các dịch vụ khác nhau, mục đích của mô hình này nhằm thực hiện
các chủ trương của chi bộ về đào tạo trình độ quản lý cho các cấp cán bộ,
đồng thời cũng nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp.
Các văn phòng đại diện của công ty tại các tỉnh và thành phố có nhiệm
vụ giao dịch và ký kết các hợp đồng. Khi các hợp đồng đã được ký kết công
ty sẽ phân công các nhân viên phù hợp tại trụ sở chính đến để tiến hành công

việc. Các văn phòng đại diện được đặt tại Sơn La, Hà Giang và Tp. HCM chỉ
nhằm mục đích khai thác khách hàng, sự phát triển của các văn phòng này tùy
thuộc vào sự phát triển kinh tế của địa phương.
Các phòng nghiệp vụ của công ty: Đây là bộ phận trực tiếp thực hiện
các hợp đồng kinh doanh, trực tiếp cung cấp các dịch vụ cho khách hàng và
tạo ra lợi nhuận cho công ty, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của các Phó Tổng Giám

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

11 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

đốc. Tại mỗi phòng nghiệp vụ đều cung cấp các dịch vụ như kiểm toán tài
chính, kiểm toán báo cáo quyết toán và đầu tư xây dựng cơ bản, tư vấn....
Mỗi phòng nghiệp vụ sẽ có không quá 30 người, mỗi phòng nghiệp vụ
được bố trí một trưởng phòng, hai đến ba phó phòng, các phó phòng giúp
việc cho trưởng phòng theo sự phân công của trưởng phòng.
Phòng tổng hợp: Phòng tổng hợp bao gồm bộ phận kế toán và bộ phận
hành chính. Bộ phận kế toán có nhiệm vụ giúp ban giám đốc quản lý mọi hoạt
động tài chính của công ty, kiểm tra việc thực hiện các chỉ tiêu tài chính, bộ
phận kế toán theo dõi và quản lý tài sản của công ty, các nguồn lực của công
ty.... Bộ phận hành chính làm nhiệm vụ lễ tân, tiếp khách hàng, kiểm tra, quản
lý các giấy tờ công văn được chuyển đến công ty và thông báo cho những
người có liên quan.
1.3 Tổ chức hệ công tác kế toán tại công ty
Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam là một pháp nhân hạch toán

độc lập, tự trang trải chi phí bằng nguồn thu từ các hoạt động dịch vụ do
khách hàng trả theo hợp đồng dịch vụ và thực hiện nghĩa vụ với ngân sách
nhà nước. Công ty được trích lập các quỹ theo quy chế tài chính và hạch toán
kinh doanh của công ty.
Nguyên tắc ghi nhận doanh thu của công ty: Trong kỳ dựa vào hợp
đồng kinh tế và tiến độ thực hiện dịch vụ, KTV phát hành “giấy đề nghị
chuyển tiền” giấy này được kế toán theo dõi trong một sổ chi tiết riêng nhằm
theo dõi, thúc nợ và đòi nợ mà không dùng để ghi nhận doanh thu. Khi thu
được tiền cho những khoản này, kế toán ghi nhận là tiền trả trước của khách
hàng. Đối với các hợp đồng kinh tế hoàn thành trong kỳ (đã giao báo cáo
kiểm toán và lập thanh lý hợp đồng) hoặc khi khách hàng yêu cầu, KTV lập
“giấy yêu cầu phát hành hoá đơn” chuyển cho kế toán lập và phát hành hoá
đơn tài chính, kế toán thực hiện kết chuyển toàn bộ doanh thu của hợp đồng

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


12 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

đó tại thời điểm hoàn thành hợp đồng. Cuối năm tài chính căn cứ vào toàn bộ
giấy đề nghị chuyển tiền đã phát hành để lập hoá đơn và kết chuyển toàn bộ
doanh thu cho hợp đồng dịch vụ trong năm.
Khi mới thành lập công ty lấy niên độ kế toán là từ ngày 01 tháng 01
đến ngày 31 tháng 12, tuy nhiên do đặc thù về công việc nên trong năm 2003
công ty đã giải trình và đăng ký lại với Bộ Tài chính, công ty lấy năm tài
chính bắt đầu từ ngày 30 tháng 09 đến hết ngày 31 tháng 10 năm sau. Sở dĩ có

sự thay đổi này là do, các công ty kiểm toán có doanh thu chủ yếu phát sinh
đúng vào thời kỳ phải lập báo cáo và gửi cho các cơ quan có thẩm quyền, hay
đúng vào mùa kiểm toán, khối lượng công việc rất lớn, do đó việc thay đổi
năm tài chính cho phù hợp với tình hình hoạt động của công ty là tất yếu.
Do đặc thù về lĩnh vực kinh doanh nên công ty có bộ máy kế toán gọn
nhẹ đáp ứng được nhu cầu hạch toán kế toán cần thiết trong đơn vị và đáp ứng
được nhu cầu về quản lý thông tin và cung cấp thông tin về tài chính kế toán
cho những người quan tâm (chủ yếu là các nhà quản lý trong đơn vị). Bộ phận
kế toán gồm một Kế toán trưởng, một kế toán tổng hợp, một thủ quỹ và một
kế toán thanh toán.
Sơ đồ 1.3: Tổ chức bộ máy kế toán của công ty
Kế toán trưởng

Kế toán tổng hợp

Thủ quỹ

Kế toán thanh toán

Quan hệ chỉ đạo

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

13 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Mặc dù công ty tiến hành khoán doanh thu, khoán quỹ lương và chi phí
cho các phòng nhưng các phòng không ghi chép hay hạch toán mà tất cả các
chứng từ tài liệu được ghi chép lưu giữ tại bộ phận kế toán của công ty. Các
phòng nghiệp vụ và các bộ phận khác trong công ty phối hợp với bộ phận kế
toán của công ty để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế cho đầy đủ, chính xác dưới
sự chỉ đạo và điều hành trực tiếp của kế toán trưởng.
Chi phí tiền lương của công ty được xác định căn cứ vào tỷ lệ phần
trăm doanh thu, tiền lương của các cán bộ nhân viên trong công ty được thanh
toán làm hai lần trong một tháng, vào giữa tháng này và đầu tháng sau.
Hệ thống sổ sách tài khoản kế toán, báo cáo tài chính của công ty thực
hiện theo quy định của Bộ Tài chính và các quy định khác có liên quan của
các cơ quan chức năng khác, tuy nhiên do đặc thù về ngành nghề kinh doanh
nên công ty sử dụng một số tài khoản chi tiết để hạch toán cho phù hợp với
tình hình cụ thể tại công ty. Ngoài ra còn có một số giấy tờ kế toán khác như
giấy yêu cầu chuyển tiền, giấy yêu cầu phát hành hoá đơn.... Điều này đã
được quy định rõ ràng trong quy chế tài chính của công ty.
Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong công ty được kế toán ghi chép
hàng ngày và ghi theo hình thức chứng từ ghi sổ. Các chứng từ gốc sau khi
được kiểm tra đối chiếu sẽ được ghi vào các chứng từ ghi sổ, sau đó được ghi
vào sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, tiếp theo sẽ được ghi vào sổ cái các tài khoản,
cuối cùng sẽ được lập các báo cáo kế toán. Các chứng từ gốc còn được ghi
chép vào các sổ chi tiết như: sổ quỹ, sổ tài sản cố định, sổ theo dõi tạm ứng,
sổ theo dõi công nợ phải thu, sổ theo dõi công nợ phải trả sau đó đối chiếu với
các sổ cái.
Công ty đăng ký khấu hao theo phương pháp đường thẳng đối với từng
tài sản cố định hoặc đối với nhóm tài sản cố định. Tỷ lệ khấu hao được áp
dụng theo tỷ lệ đã đăng ký.

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

14 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Các kế toán trong công ty sử dụng đơn vị tiền tệ là Việt Nam Đồng để
hạch toán và lập báo cáo. Đối với các nghiệp vụ phát sinh bằng ngoại tệ công
ty sử dụng tỷ giá thực tế liên ngân hàng tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ,
cuối năm tài chính công ty thực hiện đánh giá lại một số tài khoản theo quy định
của pháp luật.
1.4 Đặc điểm tổ chức hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty
VAE có một quy chế, điều lệ công ty tương đối chặt chẽ và rõ ràng.
Điều này rất giúp ích trong việc tạo khuôn khổ để cho các thành viên trong
công ty thực hiện. Việc khen thưởng, kỹ luật của công ty được thực hiện
nghiêm minh, giúp cho toàn thể cán bộ công nhân viên có động lực phấn đấu,
đạt thành tích cao. Hàng ngày, khi đi làm, các nhân viên trong công ty phải
quẹt thẻ để xác định thời gian làm việc, nếu nhân viên nào đi làm muộn,
không đúng giờ sẽ bị trừ điểm và bị trừ vào tiền lương. VAE cũng có chính
sách đãi ngộ, tạo điều kiện làm việc cho những người tài, khuyến khích thu
hút nhân tài.
Chính sách về nhân sự và tiền lương được công ty thực hiện một cách
khoa học, hợp lý làm cho mọi người yên tâm công tác, nâng cao năng suất lao
động và uy tín của công ty. Công ty trả lương theo sản phẩm, tức là dựa trên
doanh thu, khối lượng công việc từng KTV thực hiện, điều này giúp cho mọi
người trong công ty có động lực để làm việc.
Kiểm soát chất lượng trong kiểm toán là quá trình xuyên suốt một cuộc
kiểm toán. Công việc này để đảm bảo chất lượng của cuộc kiểm toán. Việc
xây dựng một quy trình kiểm soát chất lượng thích hợp là tất yếu cho sự tồn

tại và phát triển của các công ty kiểm toán. Nhận thức được điều đó, VAE đã
xây dựng được quy trình kiểm soát chất lượng khá chặt chẽ và phù hợp, góp
phần nâng cao chất lượng các dịch vụ mà công ty cung cấp do đó tạo niềm tin
cho các khách hàng, nâng cao uy tín của công ty.

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

15 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Kiểm soát chất lượng trong kiểm toán tại VAE được thực hiện theo
trình tự sau:
Sơ đồ 1.4: Quy trình kiểm soát chất lượng tại VAE
Nhóm kiểm toán đi thực hiện lập báo báo (tập hợp ý
kiến của các nhân viên phụ trách phần hành)

Trưởng nhóm soát xét và lập báo cáo chung.

Trưởng, phó phòng soát xét và ghi ý kiến

Phó Giám đốc phụ trách soát xét lại

Ban giám đốc soát xét lại lần cuối

Phòng hành chính soát xét lại về lỗi đánh máy và
hình thức trình bày.

Phát hành báo cáo

Sau khi cuộc kiểm toán hoàn thành nhóm kiểm toán sẽ tiến hành việc
lập báo cáo kiểm toán sơ bộ trên cơ sở các ý kiến, các nhận xét của mỗi KTV
thực hiện một phần hành. Báo cáo kiểm toán này sẽ được đưa lên cho trưởng
nhóm kiểm toán, trưởng nhóm kiểm toán thực hiện soát xét lại các phần hành
của mỗi KTV đã thực hiện để tổng hợp và lập báo cáo kiểm toán. Báo cáo
kiểm toán đã được trưởng nhóm soát xét được chuyển lên Phó Giám đốc phụ

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

16 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

trách (tài chính hoặc xây dựng) soát xét lại, nếu thấy vấn đề gì thì trao đổi và
giải quyết với nhóm kiểm toán đã thực hiện kiểm toán. Sau khi Phó Giám đốc
phụ trách đã soát xét, báo cáo kiểm toán được trình lên ban Giám đốc soát xét
lại lần cuối và đi đến thống nhất cuối cùng về ý kiến kiểm toán đưa ra trong
báo cáo kiểm toán về tình hình kinh doanh của công ty khách hàng. Báo cáo
kiểm toán sau khi được ban giám đốc soát xét, được chuyển cho phòng hành
chính để soát xét lại về lỗi đánh máy và hình thức trình bày. Sau khi đã hoàn
thành việc soát xét này báo cáo kiểm toán được phát hành. Việc kiểm soát
chất lượng kiểm toán được thực hiện thông qua các bảng câu hỏi đã được xây
dựng. Những nhà quản lý thực hiện việc soát xét sẽ trả lời các câu hỏi theo 3
phương án: có; không; không áp dụng, và phải được giải thích ở phần đưa ra
ý kiến sau mỗi câu hỏi. Cuối cùng là cam kết về tính độc lập của KTV. Quy

trình kiểm soát chất lượng kiểm toán của công ty đặt ra là tương đối chặt chẽ,
góp phần nâng cao chất lượng các dịch vụ mà công ty cung cấp do đó tạo
niềm tin cho các khách hàng, nâng cao uy tín của công ty.
Ngoài ra trong giai đoạn này công ty còn thực hiện việc soát xét báo
cáo và hồ sơ kiểm toán, các trưởng nhóm kiểm toán xem xét xem các giấy tờ
làm việc đã được lưu đầy đủ vào hồ sơ kiểm toán chưa, xem xét việc thực
hiện các kế hoạch kiểm toán đã đề ra trước đó, mức độ thực hiện các chương
trình kiểm toán. KTV phải đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng đối với
các dịch vụ đã cung cấp, và xem xét việc tiếp tục cung cấp dịch vụ cho năm
sau đối với khách hàng đó.
1.5 Đặc điểm quy trình kiểm toán tại VAE
Công ty thực hiện quy trình kiểm toán theo 3 bước: Lập kế hoạch kiểm
toán, thực hiện kiểm toán và kết thúc kiểm toán.
1.5.1 Lập kế hoạch kiểm toán
Sau khi gửi thư mời kiểm toán và được khách hàng chấp nhận, VAE và

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

17 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

khách hàng sẽ ký một hợp đồng kiểm toán. Sau đó công ty sẽ tiến hành lập kế
hoạch kiểm toán cho cuộc kiểm toán đó.
Kế hoạch kiểm toán đối với mỗi cuộc kiểm toán cụ thể được các chủ
nhiệm kiểm toán lập khi các chủ nhiệm kiểm toán khảo sát sơ bộ về khách
hàng, kế hoạch này được lập căn cứ vào chương trình kiểm toán chung của

công ty. Trong mỗi cuộc kiểm toán các rủi ro kiểm toán được các chủ nhiệm
kiểm toán đánh giá chủ yếu thông qua kinh nghiệm của họ và căn cứ vào các
cuộc kiểm toán đối với các công ty hoạt động trong cùng một lĩnh vực với
khách hàng mà công ty đã kiểm toán trước đó. Song song với việc đánh giá
rủi ro kiểm toán các chủ nhiệm kiểm toán xem xét tính hoạt động liên tục của
công ty khách hàng để đưa ra các ý kiến cho phù hợp, làm giảm rủi ro kiểm
toán cho công ty. Cũng trong giai đoạn này, các chủ nhiệm kiểm toán phân
công các KTV thực hiện các công việc phù hợp với chuyên môn của từng
người.
Công ty xây dựng kế hoạch kiểm toán chi tiết cho từng khoản mục. Khi
bắt đầu kiểm toán một khoản mục công ty đưa ra một số lưu ý đối với KTV
khi thực hiện kiểm toán khoản mục đó, đồng thời xem xét các mục tiêu kiểm
toán đối với khoản mục này, tiếp theo KTV cần thực hiện các bước công việc
sau:
- Một là: Kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ của công ty khách hàng
đối với các khoản mục đang kiểm toán.
Trong nội dung này công ty thường kiểm tra xem xét việc thực hiện các
chính sách, các quy chế quản lý đối với các khoản mục, xem xét việc ghi chép
kế toán có tuân thủ theo các chế độ kế toán và các quy định khác có liên quan
hay không. Ngoài ra KTV có thể xem xét các dấu hiệu của sự phê duyệt của
các nhà quản lý công ty khách hàng
- Hai là: Phân tích soát xét:

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

18 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

KTV thực hiện việc so sánh số dư của các khoản mục trong các năm tài
chính khác nhau. KTV cũng có thể so sánh các chỉ tiêu của các khoản mục
với số tổng cộng của các khoản mục, hoặc tính toán và phân tích một số tỷ
suất trong một số các khoản mục đặc biệt như tài sản, doanh thu, phải thu,
phải trả,....Phân tích để xem xét tính phù hợp của các khoản mục.
- Ba là: Kiểm tra chi tiết
KTV tiến hành kiểm tra chi tiết đối với các khoản mục cụ thể để tìm và
soát xét các sai phạm. Đây là công việc chủ yếu trong một cuộc kiểm toán,
công việc này chiếm một tỷ trọng lớn trong toàn bộ cuộc kiểm toán, thời gian
chủ yếu trong một cuộc kiểm toán là dành cho công việc kiểm tra chi tiết này.
KTV tiến hành đối chiếu các số liệu trên các số sách kế toán của khách hàng
với nhau để kiểm tra. KTV cũng có thể thực hiện chọn mẫu để kiểm tra tính
chính xác, tính đầy đủ và tính hợp lý của việc ghi chép các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh. Đối với mỗi khoản mục cụ thể công ty đều xây dựng thủ tục rà soát
các đối ứng để tìm và kiểm tra các đối ứng bất thường. Khi thực hiện kiểm tra
chi tiết các KTV yêu cầu khách hàng cung cấp đầy đủ các giấy tờ cần thiết
cho công việc của mình và mọi phát hiện của KTV đều phải được ghi chép
đầy đủ, đây sẽ là cơ sở để đưa ra các ý kiến kiểm toán. Trong chương trình
kiểm toán chung có hướng dẫn chi tiết, cụ thể các công việc cần làm cho KTV
khi kiểm toán một khoản mục cụ thể. Thông qua việc kiểm tra chi tiết này
KTV cũng có thể đánh giá về hệ thống kiểm soát nội bộ của công ty.
Ngoài ra công ty còn xây dựng các thủ tục kiểm toán bổ sung cho từng
khoản mục cụ thể.
Quy trình kiểm toán được công ty xây dựng chung cho từng khoản mục
cụ thể, đây là cơ sở cho việc lập kế hoạch kiểm toán cho từng cuộc kiểm toán
đối với từng khách hàng cụ thể. Đối với các khách hàng khác nhau thì KTV

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

19 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

có thể sử dụng linh hoạt chương trình kiểm toán đã xây dựng để tạo ra hiệu
quả cao nhất cho cuộc kiểm toán.
1.5.2 Thực hiện kiểm toán
Trên cơ sở kế hoạch kiểm toán đã được xây dựng ở trên công ty tiến
hành thực hiện kiểm toán theo trình tự các bước công việc trong kế hoạch
kiểm toán đã lập. Các KTV không được tự ý thay đổi kế hoạch đã xây dựng
trừ một số trường hợp đặc biệt nhưng phải cố sự đồng ý của chủ nhiệm kiểm
toán sau khi đã thoả thuận với khách hàng. Đối với các sự việc phát sinh trong
quá trình thực hiện kiểm toán mà không có trong kế hoạch kiểm toán thì phải
được báo cáo cho chủ nhiệm kiểm toán để có hướng giải quyết phù hợp, và
phải được ghi chép rõ ràng.
1.5.3 Kết thúc kiểm toán
Căn cứ vào các bằng chứng kiểm toán thu được khi thực hiện các nội
dung công việc như trên KTV đưa ra các kết luận của mình cho từng khoản
mục đã kiểm toán, các chủ nhiệm kiểm toán tập hợp các ý kiến của các KTV
trong từng phần hành và lập báo cáo kiểm toán. Các kết luận mà KTV đưa ra
phải dựa trên các khía cạnh trọng yếu của các khoản mục. Bên cạnh đó công
ty thường lập các thư quản lý cho khách hàng nhằm hoàn thiện công tác kế
toán và quản lý cho khách hàng.

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


20 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC
TSCĐ TẠI VAE
Trong chuyên đề thực tập tốt nghiệp của mình, em xin lấy hai khách
hàng kiểm toán làm ví dụ minh hoạ nhằm đảm bảo yêu cầu về mặt lý luận và
thực tiễn kiểm toán trong thời gian thực tập. Tuy nhiên,để đảm bảo tính bảo
mật cũng như tính thận trọng nghề nghiệp, em không nêu rõ tên mà lấy tên
tổng quát là 2 công ty ABC và XYZ
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ quy trình kiểm toán khoản mục TSCĐ tại VAE

Tiếp cận khách hàng

Lập kế hoạch kiểm toán

Thực hiện kiểm toán

Kết thúc kiểm toán
Công việc đầu tiên của bất kỳ công ty kiểm toán nào là phải tìm kiếm
khách hàng và tiếp cận khách hàng. VAE tìm kiếm khách hàng thông qua
báo chí, Internet, qua quan hệ cá nhân… VEA có thể tiếp cận với khách hàng
theo nhiều cách khác nhau như: gửi thư chào hàng, liên lạc, gặp gỡ trực tiếp với
khách hàng và cuối cùng là ký kết hợp đồng kiểm toán.

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

21 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

VAE luôn chủ động tìm đến khách hàng. Hàng năm, Công ty đều gửi
Thư chào hàng đến những khách hàng mà Công ty dự kiến là sẽ cung cấp dịch
vụ và những khách hàng mới. Thông qua Thư chào hàng, Công ty giới thiệu
về mình, về uy tín và chất lượng các loại dịch vụ mà Công ty sẽ cung cấp cho
khách hàng. Nếu khách hàng chấp nhận thì họ sẽ phát Thư mời kiểm toán.
Sau khi nhận được Thư mời kiểm toán, VAE xúc tiến gặp gỡ Ban Giám đốc
khách hàng và đi tới thỏa thuận ký kết Hợp đồng kiểm toán.
Hợp đồng kiểm toán được ký giữa VAE (Bên B) và Công ty khách
hàng (Bên A) bao gồm những điều khoản quan trọng sau:
- Nội dung dịch vụ: Bên B nhất trí cung cấp cho Bên A dịch vụ kiểm
toán Báo cáo tài chính cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/200X
- Luật định và chuẩn mực: Dịch vụ trên được tiến hành theo Chuẩn
mực kiểm toán Việt Nam, Chuẩn mực kiểm toán quốc tế được chấp nhận tại
Việt Nam và Quy chế kiểm toán độc lập hiện hành tại Việt Nam. Các Chuẩn
mực này đòi hỏi Bên B phải lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch kiểm toán để
đạt được sự đảm bảo rằng BCTC của Bên A không còn chứa đựng những sai
sót trọng yếu. Công việc kiểm toán bao gồm việc kiểm tra trên cơ sở thử
nghiệm các bằng chứng liên quan đến những khoản mục và những thông tin
trong BCTC. Công việc kiểm toán cũng bao gồm việc đánh giá những chính
sách kế toán được áp dụng, các ước tính và quyết định trọng yếu của Ban
Giám đốc Bên A cũng như việc đánh giá trình bày tổng thể trên BCTC.

- Trách nhiệm và quyền hạn của các Bên
+ Trách nhiệm của Bên A: Chịu trách nhiệm lập và phản ánh trung thực
tình hình tài chính của Công ty mình; cung cấp tài liệu đầy đủ, kịp thời, tạo
điều kiện cho KTV trong quá trình kiểm toán.
+ Trách nhiệm của Bên B: Thực hiện kiểm toán theo nguyên tắc trung
thực, độc lập khách quan, tuân theo luật định và đúng với kế hoạch đã đề ra.

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

22 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

- Báo cáo kiểm toán
Sau khi hoàn thành kiểm toán, Bên B sẽ cung cấp cho Bên A:
+ Báo cáo kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2006;
+ Thư quản lý (nếu có) sẽ đề cập đến những điểm còn tồn tại và ý kiến
đề xuất của KTV nhằm cải tiến hệ thống kế toán và HTKSNB;
+ Số lượng Báo cáo kiểm toán và Thư quản lý (nếu có) được lập.
- Phương thức thực hiện: Qui định thời gian thực hiện.
- Phí dịch vụ và phương thức thanh toán
+ Phí kiểm toán chưa bao gồm VAT;
+ Phương thức thanh toán.
- Cam kết thực hiện và thời hạn hoàn thành
+ Hai Bên cam kết thực hiện tất cả các điều khoản đã ghi trong Hợp
đồng. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, hai Bên thông báo cho
nhau kịp thời để cùng bàn biện pháp giải quyết. Trường hợp cần điều chỉnh

Hợp đồng thì cần phải đươc sự thống nhất bằng văn bản của hai Bên.
+ Mọi thông tin phải được thông báo trực tiếp cho mỗi bên theo địa chỉ
đã ghi trong Hợp đồng.
+ BCKT sẽ được Bên B hoàn thành, ký và phát hành trong thời gian
nhanh nhất và nộp cho Bên A kể từ sau ngày Bên A cung cấp đầy đủ tài liệu
cho Bên B.
- Hiệu lực, thời hạn Hợp đồng
+ Hợp đồng này có hiệu lực sau khi hai Bên đã ký;
+ Hợp đồng này đảm bảo có giá trị cho đến khi thanh lý hợp đồng;
+ Số lượng bản Hợp đồng được lập.
Sau khi ký Hợp đồng, VAE yêu cầu khách hàng cung cấp các giấy tờ
như: BCĐKT, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Bảng thuyết minh
BCTC của năm 2006 và cam kết của Ban Giám đốc Công ty khách hàng trong

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

23 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

việc lập BCTC của Công ty tại thời điểm kết thúc năm. Sau khi nhận được
các tài liệu cần thiết, VAE tiến hành lập kế hoạch kiểm toán.
2.1 Lập kế hoạch kiểm toán
Lập kế hoạch kiểm toán là bước đầu tiên và cần thiết trong mỗi cuộc
kiểm toán. Lập kế hoạch kiểm toán có vai trò quan trọng, chi phối tới chất
lượng và hiệu quả của toàn bộ cuộc kiểm toán, nó giúp cho KTV thu thập
được các bằng chứng kiểm toán đầy đủ và có giá trị, cũng như giúp cho quá

trình kiểm toán thực hiện theo trình tự, có hệ thống và giúp cho việc soát xét
quá trình kiểm toán được thuận lợi. Để lập được kế hoạch kiểm toán tốt, KTV
phải thực hiện các công việc sau đây:
2.1.1 Tìm hiểu các thông tin chung về khách hàng
KTV phải có những hiểu biết về tình hình kinh doanh của khách hàng
để nhận thức tổng quát về tình hình kinh doanh của khách hàng, từ đó có thể
xác định những khoản mục trọng yếu hoặc những khoản mục cần được kiểm
toán chi tiết hơn. Mỗi ngành nghề kinh doanh có cơ cấu tài sản khác nhau, do
vậy KTV cần có hiểu biết về ngành nghề kinh doanh đó để có thể tập thực
hiện công việc kiểm toán có hiệu quả hơn. Những ngành sản xuất thì nên tập
trung kiểm toán TSCĐ như máy móc, thiết bị, nhà xưởng. Những ngành nghề
kinh doanh thì nên tập trung vào kiểm toán nhà kho, phương tiện vận tải, hàng
hoá…
Để thu thập thông tin về tình hình kinh doanh của khách hàng, KTV
chính phải kết hợp quan sát hoạt động kinh doanh, phỏng vấn Ban quản lý và
thu thập các văn bản như: Giấy phép thành lập và Điều lệ công ty; các BCTC,
BCKT, biên bản thanh tra, kiểm tra quyết toán thuế của năm hiện hành hay
trong vài năm trước; Biên bản các cuộc họp cổ đông, Hội đồng quản trị và
Ban Giám đốc; các hợp đồng và cam kết quan trọng…

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

24 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Đối với Công ty ABC

Công ty ABC là khách hàng kiểm toán năm đầu tiên của VAE nên kiểm
toán viên phải thu thập mọi thông tin về khách hàng từ khi thành lập cho đến
nay như sau:
Điều kiện thành lập:
Công ty ABC là một doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài được
thành lập với thời hạn là 20 năm tại Việt Nam theo giấy phép đầu tư điều
chỉnh lần thứ 01 ngày 19/09/2004 do Sở kế hoạch và đầu tư thành phố Hà Nội
cấp. Công ty mẹ được đặt tại Nhật Bản. Theo giấy phép đầu tư số 204/GP-HN
ngày 30/10/2003 thì:
- Tổng số vốn đầu tư của công ty là 100.000,00 USD
- Tổng số vốn pháp định của công ty là 30.000,00 USD
Ngành nghề kinh doanh của công ty:
- Phát triển phần mền trong ngành in, gia công các phần việc trước in
và in các tài liệu kỹ thuật phục vụ xuất khẩu.
- Thu gom hàng hoá trong lĩnh vực in ấn tại Việt Nam để xuất khẩu.
Đối với Công ty XYZ
Công ty XYZ là khách hàng kiểm toán thường xuyên của VAE, nên
mọi thông tin về Công ty XYZ đều được lưu trong hồ sơ kiểm toán từ năm
2004. Trong hồ sơ kiểm toán có các thông tin về Công ty XYZ như sau:
Điều kiện thành lập:
Công ty XYZ là công ty cổ phần được thành lập theo QĐ số 64NNTCCB/QP ngày 08/01/1993 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp công nghiệp thực
phẩm.
Công ty XYZ chính thức chuyển thành công ty cổ phần theo QĐ số
1363/QĐ/BNN/TCCB ngày 19/05/2004 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và
phát triển nông thôn.

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

25 GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hồng Thuý

Vốn điều lệ của công ty là: 8.000.000.000VNĐ, được chia thành
80.000 cổ phần mệnh giá 100.000 VNĐ/CP.
Lĩnh vực kinh doanh:
Công ty hoạt động trong các lĩnh vực sản xuất cồn, mía, khí CO2, thực
phẩm, nước đá, nước giải khát không có cồn, sản xuất bao bì PP.
Ngành nghề kinh doanh:
Theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 0303000232 ngày
24/01/2005 thì ngành nghề kinh doanh chính của công ty là:
- Công nghiệp đường, mật, bánh kẹo
- Công nghiệp nước uống có cồn
- Sản xuất cồn, mía, khí CO2, thực phẩm, nước đá, nước giải khát
không có cồn, sản xuất bao bì PP.
2.1.2. Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ
Đánh giá HTKSNB là công việc không thể thiếu trong giai đoạn đầu
của cuộc kiểm toán. KTV phải có sự hiểu biết đầy đủ về HTKSNB để lập kế
hoạch kiểm toán và để xác định thời gian và phạm vi cũng như quy mô của
các thử nghiệm cơ bản. Để tìm hiểu về HTKSNB của khách hàng, KTV phải
tìm hiểu về môi trường kiểm soát, về qui trình kế toán... của khách hàng.
2.1.2.1. Tìm hiểu về môi trường kiểm soát
Công ty ABC
Công ty ABC là công ty 100% vốn nước ngoài và là công ty con của
công ty mẹ đặt tại Nhật Bản. Để phù hợp với mô hình và chức năng hoạt động
của mình, công ty tổ chức bộ máy quản lý theo kiểu tập trung chức năng. Với
hình thức này, vai trò quản lý được tập trung ở ngay trụ sở chính với các
phòng, ban được phân theo trách nhiệm, chức năng và nhiệm vụ cụ thể.

Về cơ cấu tổ chức: đứng đầu là Giám đốc, chịu trách nhiệm trước pháp
luật và trước Công ty mẹ về mọi hoạt động SXKD của Công ty. Dưới Giám

Nguyễn Minh Hùng

Lớp: Kiểm toán 45B