NGHIỆP VỤ THỊ TRƯỜNG MỞ NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG

NGHIỆP VỤ NHTW
GVC.ThS.Nguyễn Thị Minh Quế
Trường Đại học Kinh tế quốc dân
12/04/19

1


Chương 4

Nghiệp vụ
Thị trường mở
của NHTW
12/04/19

2


Tài liệu tham khảo:









Luật NHNN 2010
Quyết định số 01/2007/QĐ-NHNN ngày 05-012007 v/v Ban hành Quy chế Nghiệp vụ TTM;
Quyết định số 27/2008/QĐ-NHNN ngày 30-92008, bổ sung Quy chế ban hành theo QĐ

01/2007/QĐ-NHNN
Quyết định số 11/2010/QĐ-NHNN ngày 0601-2010 về Danh mục GTCG được sử dụng
trong các giao dịch của NHNN
 

12/04/19

3


1. Khái quát về Thị trường mở
1.1. Khái niệm
 Nghiệp vụ thị trường mở (OMOOpen Market Operation): Là việc Ngân
hàng Nhà nước thực hiện mua, bán
ngắn hạn các loại giấy tờ có giá với các
tổ chức tín dụng. (Điều 2- Quy chế
NVTTM)

12/04/19

4


1.2. Hình thức giao dich trong
nghiệp vụ TTM


- Giao dịch mua có kỳ hạn: Là việc
Ngân hàng Nhà nước mua và nhận
quyền sở hữu giấy tờ có giá từ tổ chức

tín dụng, đồng thời tổ chức tín dụng
cam kết sẽ mua lại và nhận lại quyền
sở hữu giấy tờ có giá đó sau một thời
gian nhất định

12/04/19

5


1.2. Hình thức giao dich trong
nghiệp vụ TTM


- Giao dịch bán có kỳ hạn: Là việc
Ngân hàng Nhà nước bán và chuyển
giao quyền sở hữu giấy tờ có giá cho tổ
chức tín dụng, đồng thời cam kết sẽ
mua lại và nhận lại quyền sở hữu giấy
tờ có giá đó sau một thời gian nhất
định.

12/04/19

6


1.2. Hình thức giao dich trong
nghiệp vụ TTM




- Giao dịch mua hẳn: Là việc Ngân hàng
Nhà nước mua và nhận quyền sở hữu giấy
tờ có giá từ tổ chức tín dụng, không kèm
theo cam kết bán lại giấy tờ có giá.
- Giao dịch bán hẳn: Là việc Ngân hàng
Nhà nước bán và chuyển giao quyền sở
hữu giấy tờ có giá cho tổ chức tín dụng,
không kèm theo cam kết mua lại giấy tờ
có giá.

12/04/19

7


1.3. Giấy tờ có giá được giao dịch
qua nghiệp vụ thị trường mở








1.3.1.Tín phiếu Ngân hàng Nhà nước.
1.3.2. Trái phiếu Chính phủ, bao gồm:

a. Tín phiếu Kho bạc;
b. Trái phiếu Kho bạc;
c. Trái phiếu công trình Trung ương;
d. Công trái xây dựng Tổ quốc.
đ. Trái phiếu Chính phủ do Ngân hàng Phát
triển Việt Nam (trước đây là Quỹ Hỗ trợ phát
triển) được Thủ tướng Chính phủ chỉ định phát
hành.

12/04/19

8


1.3. Giấy tờ có giá được giao dịch
qua nghiệp vụ thị trường mở






1.3.3. Trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh,
bao gồm:
a. Trái phiếu do Ngân hàng Phát triển Việt
Nam phát hành được Chính phủ bảo lãnh
thanh toán 100% giá trị gốc, lãi khi đến
hạn;
b. Trái phiếu do Ngân hàng Chính sách xã
hội phát hành được Chính phủ bảo lãnh

thanh toán 100% giá trị gốc, lãi khi đến
hạn.

12/04/19

9


1.3. Giấy tờ có giá được giao dịch
qua nghiệp vụ thị trường mở




12/04/19

1.3.4. Trái phiếu Chính quyền địa
phương do Ủy ban nhân dân Tỉnh/
Thành phố phát hành
( VD: Trái phiếu do UBND TP.Hà Nội và
UBND TP.Hồ Chí Minh phát hành).

10


Các loại giấy tờ có giá phải có đủ
các điều kiện sau đây:









Được lưu ký tại NHNN trước khi đăng ký
bán;
Thuộc quyền sở hữu hợp pháp của TCTD
Tổ chức phát hành không được sử dụng các
loại giấy tờ có giá do tổ chức đó phát hành
để tham gia giao dịch với NHNN;
Được phát hành bằng đồng Việt Nam;
GTCG được mua hẳn có thời hạn còn lại tối
đa là 91 ngày, GTCG được bán hẳn có thời
hạn còn lại tối đa là 90 ngày.

12/04/19

11


1.4.Các chủ thể tham gia
nghiệp vụ TTM
1.4.1. Ngân hàng Trung ương
 NHTW tham gia NVTTM với tư cách là
người tổ chức, điều hành, đồng thời là
người mua/hoặc người bán trên thị
trường.

12/04/19

12


1.4.1. Ngân hàng Trung ương
NHTW là người có quyền quyết định trong
từng phiên giao dịch về:
- Chủng loại hàng hóa mua bán;
- Khối lượng hàng hóa mua bán;
- Phương thức giao dịch;
- Thời gian tiến hành mua bán;
- Phương thức thanh toán,…..
 Tất cả các chủ thể khác đều phải chấp
hành quyết định của NHTW khi muốn
tham gia NVTTM.
12/04/19
13



1.4.2. Các đối tác của NHTW



a- Trên thế giới
Ở các nước khác, đối tác của NHTW tham
gia NVTTM có thể gồm các chủ thể như:
- Các NHTM
- Các tổ chức TCTG phi ngân hàng
- Các hãng kinh doanh (các DN)

- Các cá nhân và hộ gia đình
- Các nhà giao dịch chuyên nghiệp (Dealers)

12/04/19

14


1.4.2. Các đối tác của NHTW
b- Ở Việt Nam
 Thành viên tham gia nghiệp vụ thị
trường mở là các tổ chức tín dụng thành
lập và hoạt động theo Luật Các tổ chức
tín dụng được Ngân hàng Nhà nước cấp
giấy công nhận là thành viên tham gia
nghiệp vụ thị trường mở.

12/04/19

15


1.4.2. Các đối tác của NHTW







Các TCTD phải có đủ các điều kiện sau:
Có tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng Nhà
nước
Có đủ các phương tiện cần thiết đểể̉ tham gia
nghiệp vụ thị trường mở gồm: máy FAX, máy
vi tính nối mạng internet;
Có giấy đăng ký tham gia nghiệp vụ thị
trường mở

12/04/19

16


1.5. Phương thức hoạt động của
nghiệp vụ TTM
1.5.1. Giao dịch song phương
 Là giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa NHTW với
một hoặc một số đối tác được NHTW lựa chọn mà
không thông qua đấu thầu.
 Giao dịch song phương có thể được thực hiện theo
2 cách:
- NHTW giao dịch trực tiếp với đối tác được lựa chọn
- NHTW đóng vai trò như những thành viên tham
gia TTCK để thực hiện các giao dịch trực tiếp trên
thị trường này.
12/04/19

17

1.5. Phương thức hoạt động của
nghiệp vụ TTM
1.5.2. Giao dịch theo phương thức đấu
thầu
a. Đấu thầu khối lượng:
 Là việc xét thầu trên cơ sở khối lượng dự
thầu của các tổ chức tín dụng, khối lượng
giấy tờ có giá Ngân hàng Nhà nước cần
mua hoặc bán và lãi suất do Ngân hàng
Nhà nước thông báo.

12/04/19

18


1.5. Phương thức hoạt động của
nghiệp vụ TTM
b. Đấu thầu lãi suất:
 Là việc xét thầu trên cơ sở lãi suất dự thầu,
khối lượng dự thầu của các tổ chức tín dụng
và khối lượng giấy tờ có giá Ngân hàng Nhà
nước cần mua hoặc bán.
 Trong đấu thầu lãi suất, NHTW có thể áp dụng
dưới hình thức một giá (phương thức đấu thầu
kiểu Hà Lan), hoặc nhiều giá (phương thức
đấu thầu kiểu Mỹ).
 Các tổ chức tham gia đấu thầu tự đăng ký số
tiền

ứng với mỗi mức LS do mình chọn.
12/04/19
19


2. Nghiệp vụ Thị trường mở
của NHNN Việt Nam




NVTTM của NHNN Việt Nam được áp dụng
từ 12/7/2000, đánh dấu bước phát triển
mới trong điều hành CSTT, từ các công cụ
trực tiếp sang các công cụ gián tiếp.
Thông qua việc mua/bán các GTCG với
các đơn vị thành viên của TTM, NVTTM là
công cụ tạo cho NHNN khả năng linhh
hoạt, chủ động tác động đến dự trữ của
các TCTD, từ đó tác động đến lượng tiền
cung ứng theo mục tiêu của CSTT.

12/04/19

20


2. Nghiệp vụ Thị trường mở
của NHNN Việt Nam
Luật NHNN 2010, Chương III, Mục 1, Điều

15. Nghiệp vụ thị trường mở, quy định:
- Ngân hàng Nhà nước thực hiện nghiệp vụ
thị trường mở thông qua việc mua, bán
giấy tờ có giá đối với tổ chức tín dụng.
- Ngân hàng Nhà nước quy định loại giấy
tờ có giá được phép giao dịch thông qua
nghiệp vụ thị trường mở.


12/04/19

21


2. Nghiệp vụ Thị trường mở
của NHNN Việt Nam






2.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động của
TTM
2.2. Phương thức giao dịch và
phương thức đấu thầu
2.3. Quy trình nghiệp vụ TTM

12/04/19

22


2.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động
của TTM




2.1.1. Ban Điều hành nghiệp vụ thị
trường mở được NHNN thành lập, do
một Phó Thống đốc làm Trưởng ban và
các thành viên là đại diện của các đơn vị
có liên quan thuộc Ngân hàng Nhà nước.
Ban Điều hành nghiệp vụ thị trường mở
được tổ chức và hoạt động theo quy định
của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.
(Điều 3. Quy chế NVTTM)

12/04/19

23


Ban Điều hành nghiệp vụ TTM


Có thẩm quyền quyết định các nội
dung chủ yếu trong phiên giao dịch
NVTTM:



1. Khối lượng các loại GTCG cần mua hoặc bán
2. Quyết định thông báo hoặc không thông báo
khối lượng GTCG NHNN cần mua hoặc bán;
3. Các loại GTCG cần mua, bán;
4. Tỷ lệ giao dịch của các loại GTCG;
5. Phương thức đấu thầu;
6. Phương thức xét thầu;
7. Thời hạn của giao dịch mua, bán có kỳ hạn ;
8. Lãi suất mua hoặc bán.










12/04/19

24


2.1. Cơ cấu tổ chức hoạt động
của TTM
2.1.2.Thành viên tham gia nghiệp vụ thị

trường mở là các tổ chức tín dụng thành lập
và hoạt động theo Luật Các TCTD có đủ điều
kiện sau đây:
 1. Có TK tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước
 2. Có đủ các phương tiện cần thiết để tham gia
NVTTM gồm: máy FAX, máy vi tính nối mạng
internet;
 3. Có giấy đăng ký tham gia NVTTM
=>được NHNN cấp giấy công nhận là
thành viên tham gia NVTTM.
12/04/19
25
