Tải bản đầy đủ (.doc) (14 trang)

đoàn thuyền đánh cá

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (647.91 KB, 14 trang )


Thơ là tiếng nói tâm tình , phản ánh sự rung động của tâm hồn , nên dễ phù hợp với việc miêu tả nội tâm,
khắc họa tính tình hay làm đậm chất chữ tình hơn việc ca ngợi tinh thần lao động . Cho nên tuy có nhiều
bài về lao động nhưng bài đáng để ta lưu ý chỉ đếm trên đầu ngón tay . Nhưng đoàn thuyền đánh cá của
Anh Tài lại được xem là 1 ngoại lệ
Anh Tài viết bài thơ này vào năm 1948 tại vùng biển Quảng Ninh . Bài thơ ra đời trong 1 thời kì sôi
nổi : miền bắc nước ta , xây dựng và phát triển kinh tế , văn hóa . Cho nên đây là 1 áng thơ hay , nổi bật
lên đời sống lao động . Nói lên 1 hành trình khép kín của 1 chuyến ra khơi đánh cá và trở về . Hình ảnh
thơ kì vĩ , lớn lao , nhịp điệu khỏe khoắn , vươn dài , giọng thơ lãng mạn tư tịn , say sưa , thể hiện được
tâm hồn tình cảm của con người lao đông xã hội chữ nghĩa mới .Và bài thơ mở đâu bằng những hình ảnh
làm lay động tâm hồn mỗi người
mặt trời xuống biển như hòn lửa
sóng đã cài then đêm sập cửa
Điểm nhìn nhà thơ đây là 1 điểm nhìn tưởng tượng , phải ở rất xa bờ mới thấy được vùng biển phía
tây nơi mặt trời đang lặn xuống giống như hòn lửa khổng lồ Cảnh này chỉ có thể thấy được trong buổi
chiều hè . Giác quan của nhà thơ mở ra trong trí tưởng tượng của người đọc những liên tưởng so sánh bất
ngờ thú vị : Vũ trũ bao la huyền bí như 1 cái nhà khổng là mà đêm tối cánh cuẳ sập xuống , là những con
sống vỗ rì rầm lúc trời đêm . Cái quang cảnh kết thúc thật thú vị với hình ảnh nhân hoa sóng và đêm này .
Chính thời điểm này vũ trụ bao là đã đên giờ đi ngủ . Mọi người đều đang trong những giây phút nghỉ
ngơi saunhững ngày dài lao động nặng nhọc . Vậy mà đoàn thuyền đánh cá mới bắt đầu khởi hành
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng giớ khơi
Từ lại cho thấy đây là sự tiếp diễn liên tục nhịp điệu lao động của họ . Cảnh ra khơi khi
hoàng hôn xuống này diễn ra rất thường xuyên Cho thấy đời sống lao động thất vất vả . Đời sống nghèo
khổ đã đưa họ vào con đương cơ cực . Người người được nghỉ ngơi thì họ phải lao động lại làm việc để
đem lại hạnh phúc cho người thân , gia đình và xã hội . Nhưng nêu như thuyền được trang bị những dụng
cụ đánh bắt tối tân hiện đại thì việc đánh cá há sợ gì khổ . Vậy mà thuyền ở đây lại rất tồi tàn , lạc hậu .
Chỉ có chiếc buồm căng với gió . Buồm căng là 1 hình ảnh rất thực . Thực vì gió mạnh trên biển khơi đã
đẩy thuyển đi thông qua cánh buồm . Nhưng ta nghe câu hát căng buồm thi lại hư ảo . Tuy vậy chính cái
hư ảo ấy lại biểu hiện được cái gì đó thực , đó là khí thế mạnh mẽ của con người trong lao động tập thể .
Tiếng hát đó chính là sự thể hiện niềm vui của những người đánh cá , khi họ cảm nhận rõ ràng sức mạnh


vĩ đại của tập thể trong lao động thì nó sẽ nảy sinh lên những điều kì diệu mà 1 vài cá nhân đơn lẻ không
thể nao làm được . 1 mùa màng bội thu , cùng nhau chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt . Nghĩa là cứ
mỗi lần ra khơi thì niềm vui lao động lại tới . Có khác chi kiểu nói của Chế Lan Viên
Mặt trời đến mỗi ngày như khách lạ
Chỉ 1 tiếng hát thôi mà đã nói được bao điều về thân phận , về sự tự ý thức của con người qua 2 chế độ.
Cũng không còn nữa cái cảm nhận từ nghìn xưa về sự nhỏ bé yêu đuối của con người trước biển cả chứa
đầy sức mạnh tàn phá , hủy diệt vô cùng dữ dội . Tiếng hát của họ chính là tiếng hát của con người chinh
phụ biển khơi
Hát rằng cá bạc biển Đông lặng
Cá thu biển Đông như đoàn thơi
Đêm ngày dệt biển muôn luồn sáng
Đến dệt lưới ta đòan cá ơi
Biển cá thật đẹp đẽ , giàu có và thân thiết biết bao đối với con người . Trong câu thơ thứ 1 từ " bạc " là 1
định ngữ nghệ thuật , có ý nghĩa số lượng cá rất nhiều , phong phú , quý giá của biển và nhằm tô đậm
thếm nét đẹp của câu thư 2 . " cá thu biển đông như đoàn thoi" . Anh Tài sử dụng biện pháp so sánh thật
tài tình xây dựng trên1 liên tưởng thực tế : cá thu mình lấp lánh ánh trưang lướt rất nhanh trên mặt biển
như đoàn thoi trên khung cửi dệt vải vậy ! Từ đó ta mới hiểu được 2 câu thơ sau là những nhân hóa rất
tinh tế Trong lòng và trong sự tưởng tượng của những người lao động , yêu quí biển cả thân thương thì họ
đã cảm nhận rằng chính cá đi trên biển là cá đã dệt biển, cá vào lưới là cá đã làm nên lưới ấy. " Đến dệt
Support Y!m : AnhTai.VietNam Trang
1

lưới ta " vang lên thật tự hào, kiêu hãnh trong suốt bài thơ , không còn là cái tôi nhỏ bé , đơn côi như ngày
xưa nữa mà đã là 1 tập thể đầy sức mạnh , đã đạt đến vô hàn tiềm lực của mỗi người . Dường như đó là
sức mạnh chính tạo nên cái phơi phới của đoàn thuyền giữa trùng khơi
Thuyền ta lái gió buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển rằng

Đoàn thuyền ấy có gió làm lái , có trăng làm buồm . Dường như thiên nhiên cũng hòa vào không
khí lao động khẩn trương của đòan thuyền . Đòan thuyền ấy lươt giữa mây cao với biển bằng, lướt giữa 1

không gian bao la và khoáng đạt . Thiên nhiên như mở cửa ra , bát ngát mênh mông, trên là trời cao có
trăng sáng tỏ , dưới là biển rộng bao la và ở giữa là đoàn thuyền đang lươt nhanh giữa không ran cao rộng
ấy . Con thuyền như đã hòa nhập vào thiên nhiên nhưng ko mất hút. Giữa không gian bao la , con thuyền
không hề bị lấn át , không hề trở nên nhỏ nhoi kém cạnh trái lại trở thành 1 hình ảnh trung tâm vừa đẹp
vừa khỏe khoắn và thơ mộng . Đòan thuyền càng đẹp khi được tô điểm thêm nhưng nét giản dị ấy . Và
đòan thuyề này dường như ko chỉ của ta , của con người nữa rồi mà nó đã trở thành 1 phần của thiên nhiên
. Dường như thiên niên đã cùng với con người chỉ huy điều khiển con thuyền lướt nhanh trên mặt sóng .
Nêu như ở khổ thơ đầu , thiên nhiên đã chìm vào trạng thái nghỉ ngơi mặt trời xuống biển , sóng đã cài
then , đêm sập cửa . Thi ở đây con người đã đánh thức được cả thiên nhiên , vũ trụ để cùng bước sáng 1
ngày mai mới . 1 ngày lao động mới hứa hẹn sẽ đem lại nhiều thanh công . Lòng tin yêu con người , và
lòng cảm thương sâu sác cùng với trí tưởng tượng bay bổng đã giúp nhà thơ xây dựng được 1 hình ảnh
tuyệt đẹp giau ý nghĩa . Trong mối quan hệ giao hòa , thiên nhiên càng huy hòang , kỳ vĩ bao nhiêu thì
càng tôn trọng vẻ đẹp con người lên bấy nhiêu . Tầm vóc của họ đã sánh ngang với trời biển , vũ trụ . Bởi
tinh thân lao động hăng say và các công việc vất vả của người đánh cá . Tất cả đã nói đến trong 2 câu thơ
tiếp
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng
Họ được tự do , chủ động tìm đến những vùng biển xa để thăm dò nới nào nhiều cá . Và giữa biển khơi
mênh mông , khi đa tìm được luồng cá , những chiếc thuyền sẽ tỏa ra , thả lưới bủa vây . Đó là những
công việc nhưng hoạt động bình thường của người dân chài Nhưng qua cách miêu tả của tác giả ta thấy
những hoạt động đó giống những hoạt động chuẩn bị cho 1 trân đánh . Người dân chài bước bào lao động
bình thương như bước vào 1 trận chiến sinh tồn với những tấm lưới , đối đầu với thiên nhiên khắc nghiệt
chốn biển sâu , với những nguy hiểm ẩn cư dưới lòng nước
Anh Tài không chỉ phong phú về cảm xúc thẩm mĩ mà còn về vốn sống . Bài thơ đã cho thấy ông hiểu
biết khá tường tận về công việc của những người đánh cá , ông cảm nhận được những gì đang diễn ra
trong tâm hồn của những con người hồn hậu, bình dị và rất đáng yêu mến ây. Khi lưới đã bủa vây . Ông
hiểu hết tâm tư tình cảm của những người trong lúc ngóng trông này
Cá nhụ cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh đuốc đèn hồng
Cáiđuôi em quẫy trăng vàng chóe

Đêm thơ sao lùa nước Hạ Long
4 câu thơ 28 từ thôi mà đã hiện lên quang cãnh mờ ảo , có sự pha trộn giữa thực tế và ảo mộng làm cho
biển đêm có vẻ đẹp thật lãng mạn , huyền ảo . Cái thực là sự đa dạng về muôn ngàn loài cá " cá nhụ cá
chim cùng cá đé " xen lẫn với cái ảo những con cá song lấp lánh như những ngọn đuộc hông giữa biển
đêm thăm thẳm . Anh Tài cũng đã từng viêc" Cá song đốt đuốc dẫn thơ vào" và bây giờ ông lại viếc " cá
song lấp lánh đuôc đen hồng " Câu thơ đủ thây màu sắc rực rỡ của cá song đặc biệt hình ảnh đuôi cá lại
càng độc đáo
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe
Cá song đã rực rỡ trong muôn ngàn cá đẹp rồi. Đã vậy cá còn cử động vô cùng mềm mại m uyển
chuyển như múa tạo nên nét thơ mộng làm tâm hồn nhà thơ rung động và bật lên tiếng em trìu mên . Hình
ảnh đã nên thơ rồi mà còn thêm cách gọi em đã biểu hiện niềm say mê cuộc sống thật hồn nhiên và mãnh
Support Y!m : AnhTai.VietNam Trang
2

liệt của những người đánh cá , và trước hết là của nhà thơ . Nhà thơ mở rộng hồn mình để đón nhận bao
điều kỳ diệu của cuộc sống , đã thỏa mãn được cái thị giác của mình , để cảm thấy nhịp thơ của biển đêm
qua những đợt sóng dân lên và hạ xuống đầy ánh sao. Biển và trời như đã hòa vào nhau và hình thành nên
khung trời ước mơ . Con người càng nổi bật lên giữa khung trời lung linh ấy Một lần nữa tiếng hát của họ
lại cất lên giữa bao la biển cả
ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào
Có biết bao âu yếm và thân thiết với biển khơi , với vũ trụ mênh mông , huyền diệu trong tiếng hát ấy .
Tiếng hát còn biểu hiệm niềm vui trong lao động tập thể của họ , biểu hiện niềm mong muốn sẽ bắt được
nhiều cá để mang lại thu nhập , cải thiện đời sống gia đình . Cảmxúc thật phóng khoáng , bay bổng , chan
chứa niềm yêu đời : Luôn luôn làm việc rất khẩn trương , luôn tay gõ nhịp dồn cá vào lưới mà vẫn không
quên đến biển cả , đến vẻ đẹp thiên nhiên kề cạnh " Đã có nhịp trăng cao " Vâng trăng trên trời cao đã
được nhân hóa gây nên cảm giác vô cùng gần gũi , thân thiết . Trăng như đồng cảm với tâm trạng nào nức
của con người , trăng đã hòa theo nhịp gõ và nhịp tiếng hát của người đánh cá . Đó thật sự là 1 bài ca lao

động vừa hào hùng vừa hào hùng vừa gg Và bài ca say đắm nhất là bài ca về sự giao hòa , xiết bao thân
thiết , ưu ái của con người và biển cả " biển cho ta cá như lòng mẹ" 1 so sanh thật đẹp . Mẹ là người sinh
ra ta , nuôi nấng dạy bảo ta thành người . Biển cũng vậy . Biển cho ta cá như nguôn sữa mẹ và nuôi lớn
đời . Biển luôn luôn ưu đãi cho con người . Ta thấy ở đây toát lên lòng yêu mến , sự khâm phục và biết ơn
đối với biển cá của nhưng người đánh cá và của cả nhà thơ trước nguồn tình cảm yêu thương vô hạn đã
nuôi dưỡng mỗi con người . Một lần nữa biển lại được khẳng định vai trờ của mình . Biển không chỉ đẹp
đẽ giàu có mà còn rất ân tình . Biển không chỉ nuôi dưỡng cho con người hôm nay và mai sau mà biển đã
" nuôi lớn đời ta tụ buổi nào " . Từ khi con người mới xuất hiện trên trái đất Biển và ta đã gắn bó hòa
quyền với nhau như thế . Con người tôn tại được là 1 phần nhờ sự giúp đỡ của bình . Trái đất có sự sống
là do biển đã mang lại. Nhưng đêm đã sắp tàn rồi , 1 ngày mới đang đến hứa hẹn nhiều bất ngờ thú vị
Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
Vấy bạc , đuôi vàng lóe rạng dông
Lưới xếp , buồm lên đón nắng hồng
Sao mời đi , trời sắp sáng , mẻ lưới cuối cùng đã được kéo lên Công việc không nhẹ nhang chut nào . với
câu chữ gân guóc giàu sức tạo hình " Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng " Chỉ 1 từ xoăn thôi mà tả đươci
những bắp tay rắn chắt , nổi cuồn cuộc khi kéo lới , đã nói được cái hăm hở , hồ hởi của những người lao
động mong muốn thấy được kết quả công việc của mình . Rồi trời không phụ lòng người . Chùm cá nặng .
Lưới đã rất nhiều cá đúng với ao ước mong muốn của họ . Và câu thơ thứ 3 miêu tả thật đẹp những con cá
đang được kéo lên , đuôi chúng lấp lánh ánh bình minh rạng rỡ. Ở nhừng từ " bạc " " vàng " vừa làn hững
định nghĩa thông thường chỉ màu sắc vừa là những từ ngữ nghệ thuật tượng trưng cho sự quý giá , giàu có
của biển cả, đồng thời cho thấy thái độ trân trọng trước thành quả lao động của mình , dường như đó còn
là niềm biết ơn của ọ trứoc sự hào phóng ưu ai của biển cả đối với con người . Trời đã bừng sáng , 1 ngày
mới đã đến mang lại nhiều điều tốt đẹp như họ đã nguyện ước . Không ham muốn gì thêm nữa . Thế là
quá đủ rồi , công việc đã kết thúc tốt đẹp họ chuẩn bị trở về . Nhưng từ " đón ánh hồng " biểu hiện tâm
trạng sảng khoái , phấn chấn của họ , họ như muốn chia sẻ niềm vui của mình với anh bình minh, với mặt
trời 1 người bạn thiên nhiên cũng rất thân thiết với con người
Thực ra bài thơ có thể kết thục ở đây vì hình tượng thơ đã phát triên , nâng cao trọn vẹn . Cả đoạn thơ
là bức tranh sơn mài rực rỡ sắc màu , màu của trăng sao , sóng nước , màu của những con cả vẩy bạc đuôi
vàng , màu của những người lao động xoăn tay kéo lưới , màu của giọt mồ hôi làm việc cực nhọc ....

Nhưng dòng cảm xúc của Anh Tài vẫn chưa nguôi . Bởi thuyền đã ra đi thì cũng phải có ngày trở về . Nên tác giả
đã viết nên nhưng dòng thơ lắng động
Câu hát căng buồm với gió khơi
Support Y!m : AnhTai.VietNam Trang
3

Đòan thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hòang muôn dặm phơi
1 lần nữa dòng thơ lay động thắm thia được lặp lại gân như là nguyên văn " câu hát căng buồm với gió khơi" .
Có cảm giác đó như 1 điểpkhúc trong bai hát, bài hát ca ngợi niềm say mê lao động trên biển quê hương . Đây là
lần thứ 3 tiếng hát vang lên trong lòng người dân chài lưới .. Có khác chăng tiếng hát đã biểu lộ cảm xúc của họ .
Biểu lộ niềm vui khi thu được thành công rực rỡ sau 1 đêm lao động vất vả . Đó là niềm vui chiến thắng của con
người . tất cả đều đang lâng lâng trên niềm sung sướng ấy , và dường như đã lan sang cả con thuyền . Con thuyền
như tiếp thêm luồng sinh khi mới và đã sánh vai cùng mặt trời
Đòan thuyền chạy đua cùng mặt trời
Hình ảnh thật hào hùng . Anh Tài thật tài tình khi 1 lần nữa đã lồng 1 hình ảnh cao cả vào vần thơ giản dị của
mình . Mặt trời . Đây là 1 nhân hoa mang tinh chất nghệ thuật siêu việt . Những ngườiđánh cá thưc suốt đêm để
làm việc không mệt mỏi nhưng họ vẫn quyết tâm trở về trươc khi trời sáng . Để người dân có cá ăn vào lúc trưa
hè . Khí thế lao động của họ thật mạnh mẽ , sức lực thật dồi dào . Họ chạy đua với thời gian không gian . Họ chạy
đua với đối tượng thiên nhiên là mặt trời , với đích đến là trước bình minh . Đặt trước 1 tình cảnh như thế , được
so sánh với vật thể lớn lao đến thế . Hình ảnh con thuyền càng nổi bật hơn , càng nâng cao tầm vóc của con người
trước vũ trụ rộng lớn bao la . Nhưng rồi chuyện gì đến đã sẽ đến . Mặt trời đã đội biển nhô máu mới . Lại thêm 1
nhân hóa nữa và đối tượng cũng chính là mặt trời . Nhân hóa này gây cảm giác thật thần thoại , hư ảo. Sức mạnh
của mặt trời thật vô cùng mạnh mẽ . Đã đội biển mà lên . Câu thơ đã làm tòan cảnh biển sáng lên 1 màu mới ,
màu hồng của bình minh , màu hồng của rực rỡ tươi vui, màu hồng như lời chào đón ân cần khi đòan thuyền khi
trở về .Và cái thần của quang cảnh bình minh ấy nổi bật lên ở câu thơ cúng cùi
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi
Đến đây như say trong dòng liên tưởng . Mắt ta như hoa lên giữa 2 hình ảnh trong dòng suy nghĩ của mình.
1 là hình ảnh đòan thuyền nối đuôi nhau trở về , chiếc nào cũng có cá đầy khoang , hàng triệu mắt cá phản ánh với

vầng hào quang của mặt trời rực rỡ . 2 là hàng triệu gợn sóng cùng phản chiếu ánh bình mình sặc sỡ giông như vô
vàn mắt cá trên muôn dặm khơi . Dù là hình ảnh thì câu thơ cũng thể hiện được vẻ đẹp bao la , hùng vĩ và sự giàu
có , phong phú của biển cả , của thiên nhiên đất nước dưới con mắt của những con người thực sự làm chủ được tổ
quốc của mình
Có lẽ khổ cuối là khổ thơ hay nhất trong bài , đã miêu tả đoàn thuyền trở về trong ánh bình minh . 4 câu
thơ đã dựngnên quang cãnh kì vĩ về cuộc chạy đua giữa đoan thuyền đánh cá với mặt trời trên biển cả , qua đó
thêm 1 làn nữa Anh Tài khắc họa thật đậm nét vẻ đẹp khỏe mạnh của những người đánh cá và vẻ đẹp giàu có ,
hùng vĩ của biển trời , của thiên nhiên tổ quốc . ý thơ pháng phất không khi thần thoại anh hùng ca trong lao động
Đòan thuyền đánh cá mang âm điệu ngọt ngào , niềm vui say mê và phấn chấn của nhân dân lao đọng làm
chủ cuộc đời . Qua bài thơ ta như được sống trong những đêm trưang đẹp Hạ Long . ta tự hào đất nước ta đã có
3000 km đường biển . Biển ta giàu có , dồi dao hải sản , bao la tiềm năng . Nhờ đó đã cải thiện và mang lại thu
nhâp cho nhân dân nhờ nghề đánh bắt . Cách đánh cá trên biển cũng được miêu tả rất lãng mạn . Lao động thực sự
là niềm vui của cuộc đời . Người lao động là người đáng quý nhất trong cuộc sống . Hình ảnh người dân chài
trong bài thơ là hiện thân của người có sức sống cồn lao. Cuộc đời họ gắn liền với sóng gió mừa nắng biển khơi .
Chính họ đã đem lại muối mặn và hương vị biển cho mọi gia đình gần xa . Họ với người nông dân 1 nắng 2 sương
đã cho ta bài học về đức tính cân cù và tinh thần lạc quan trong lao đông
Trươc kháng chiến nhà thơ Anh Tài thường mang 1 nỗi buồn u uất . nhưng từ khi trở thành nhà thơ cách
mạng Anh Tài đã say sựa ca ngợi con người mới , cuộc sống mới nên thơ ông trở nên ấm áp , đằm thắm và dào
dạt niềm vui . bài thơ đòan thuyền đánh cá đã ra đời trong mách cảm xúc ây nên có thể xem đó là 1 món quá đặc
biệt cho vùng mỏ Quảng Ninh là cẩm phả cho vào túi thơ của Anh Tài Chấm sờ hết
**************Anh Tài ...*************
Năm 1958, trong không khí phấn khởi thi đua của toàn miền Bắc tiến lên xây dựng
chủ nghĩa xã hội, nhà thơ Huy Cậc trong 1 dẹp đi thực tế ở Hòn Gai đã sáng tác bài
thơ "Đoàn thuyền đánh cá". Với âm hưởng vừa khỏe khoắn, vừa sôi nổi lại vừa phơi
Support Y!m : AnhTai.VietNam Trang
4

phới bay bổng, bài thơ đã ca ngợi sự giàu đẹp cuả vùng biển quê hương và tinh
thần lao động hăng say, phấn khởi của người lao động đc giải phóng hăng hài làm
việc cho đất nước.

Với đôi mắt quan sát tinh tế, trí tưởng tượng phong phú, trái tim nhạy cảm và nghệ
thuật điêu luyện, nhà thơ đã vẽ ra 1 khung cảnh lao động tuyệt đẹp. Mở đầu bài
thơ, tác giả giới thiệu không gian và thời gian đoàn thuyền đánh cá ra khơi:
"Mặt trời xuống biển...
....sập cửa"
Một bức tranh thiên nhiên đẹp, có cái thoáng rộng của ko gian và thời gian của 1
ngày đang khép lại. Trong cái mênh mông ấy nổi bật lên hình ảnh mặt trời đc ví
như "hòn lửa" đỏ rực gợi tả màu sắc sinh động của buổi hoàng hôn trên biển đang
chuyển về đêm. Bầu trời và mặt biển bao la như ngôi nhà vũ trụ trong khoảnh
khắc đã phủ bóng tối mịt mùng, còn những con sóng như chiếc "then cài" của ngôi
nhà vĩ đại ấy. Biện pháp nhân hóa "sóng đã cài then, đêm sập cửa" khiến thiên
nhiên như những con người bit hoạt động, bit nghỉ ngơi. Cảm hứng vũ trụ, các biện
pháp tu từ so sánh, nhân hóa đã tạo nên những vần thơ đẹp cho người đọc nhiều
ấn tượng.
Khi vũ trụ đi vào trang thái nghỉ ngơi thì con người bắt đầu hoạt động :
"Đoàn thuyền đánh cá ...
....gió khơi"
Không phải từng chiếc thuyền lẻ tẻ mà là cả 1 đoàn thyền, một sức mạnh mói của
cuộc đời đổi thay đang bắt đầu căng buồm. Từ "lại" trong cụm từ "lại ra khơi" là sự
khẳng định nhịp điệuu lao động của người dan chài đã ổn định, đã đi vào nề nếp.
Đoàn thuyền ra khơi với khí thế căng trào. Cảnh tượng ấy thể hiện wa nghệ thuật
tương phản: giữa cảnh ngày tàn với đêm mở ra, giữa cái tĩnh (vũ trụ) và cái động
(con người).Nhạc điệu cũng có sự đối lập: tả vũ trụ với những vần trắc liên tiếp
(lửa-cửa) như khép lại, và những vần bằng (khơi-khơi) như mở ra, ngân nga kéo
dài . Sự đối lập ấy giúp người đọc cảm nhận đc nỗi vất vả của việc đánh cá về đêm.
Công việc đánh cá ban đêmtrên bểin là công việc nặng nhọc, đầy bất trắc nhưng
đoàn quân xông trân vẫn cất cao tiếng hát. Tiếng hát vút lên cùng với những cánh
buồm lộng gió.
"Câu hát căng buồm cùng gió khơi"
Một chi tiết lãng mạn đầy sáng tạo đc xây dựng bằng trí tưởng tượng, liên tưởng,

khiến ta tưởng như tiếng hát hòa cùng gió mạnh thổi căng cánh cánh buồm đẩy
thuyền rẽ sóng ra khơi. Cánh buồm no gió, no tiếng hát biểu hiện niềm lạc quan,
phấn khởi, nhiệt tình lao động của đoàn thuyền.
Vẫn nhịp thơ sôi nổi, hào hứng, khổ thơ tiếp theo là nội dung lời hát thể hiện tâm
tư người lao động:"Hát rằng cá bạc biển Đông lặng". Đó chính là ước mơ của bất kỳ
người dân biển nào, ước mơ trời yên bể lặng, mong mỏi đánh bắt đc nhiều cá và là
niềm say mê sự giàu đẹp của quê hương.Niềm ước mong ấy phản ánh tấm lòng
đôn hậu của những ngư dân từng trải wa nhiều nắng gió, bão tố trên biển. Lời thơ
là một trường liên tưởng nối tiếp với những hình ảnh so sánh, nhân hóa sinh động
Cá thu...muôn luồng sáng"
Từng đàn cá thu lao trên mặt biển như "đoàn thoi" trong máy dệt. Con thoi mang
sợi tơ dệt vải thì cá thu mang ánh sáng phản chiếu lấp lánh dệt nên muôn luồng
sáng lung linh, kỳ ảo trên thảm biển. Và tử đó, tác giả liên tưởng yiếp: "Đến dệt
lưới ta, đoàn cá ơi!". Thật là 1 sự tưởng tượng độc đáo. Từ hình ảnh đoàn cá "dệt
biển" mà kêu gọi "đến dệt lưới ta" đã nói lên ước vọng đánh bắt đc nhiều cá. Quả
Support Y!m : AnhTai.VietNam Trang
5

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×