Giáo án Tiếng Việt 4 tuần 11 bài: Tập làm văn Mở bài trong văn kể chuyện

Giáo án Tiếng việt 4
TẬP LÀM VĂN
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
I. Mục tiêu:
-Hiểu được thế nào là mở bài trực tiếp, mở bài gián tiếp trong bài văn kể chuyện.
-Biết viết đoạn mở đầu một bài văn kể chuyện theo 2 cách: gián tiếp và trực tiếp.
-Vào bài một cách tự nhiên, lời văn sinh động, dùng từ hay.
II. Đồ dùng dạy học:
-Bảng phụ viết sẵn 2 mở bài trực tiếp và gián tiếp truyện Rùa và thỏ.
III. Hoạt động trên lớp:

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

1. KTBC:
Gọi 2 cặp HS lên bảng thực hành trao đổi với -2 cặp HS lên bảng trình bày.
người thân về một người có nghị lực, ý chí
vươn lên trong cuộc sống.
-Gọi HS nhận xét cuộc trao đổi.
2. Bài mới:

-Nhận xét bạn trao đổi theo tiêu chí đã
nêu.

a. Giới thiệu bài:
Bài học hôm nay sẽ giúp các em biết mở đầu
câu chuyện theo 2 cách: gián tiếp và trực tiếp.

-Lắng nghe

b. Tìm hiểu ví dụ:
-Treo tranh minh hoạ và hỏi: em biết gì qua bức
tranh này?

-Đây là chuyện rùa và thỏ. Câu chuyện
kể về cuộc thi chạy giữa rùa và thỏ. Kết
quả rùa đã về đích trước thỏ trong sự

-Để biết nội dung truyện, tình tiết truyện chúng
ta cùng tìm hiểu.

chứng kiến của nhiều muông thú.
-Lắng nghe.

Bài 2:
-Gọi 2 HS tiếp nối nhau đọc truyện. Cả lớp đọc
thầm theo và thực hiện yêu cầu. Tìm đoạn mở -2 HS tiếp nối nhau đọc truyện.
bài trong truyện trên.

+HS 1; Trời thu mát mẽ… đến đường
đó.
+HS 2: Rùa không … đến trước nó.

-Gọi HS đọc đoạn mở bài mà mình tìm được.

-HS đọc thầm theo dùng bút chì đánh
dấu đoạn mở bài của truyện vào SGK.

-Hỏi em nào có ý kiến khác?

-Nhận xét, chốt lại lời giải đúng.

+Mở bài: Trời mùa thu mát mẻ. Trên
bờ sông. Một con rùa đang cố sức tập
chạy.

Bài 3:
-Gọi HS đọc yêu cầu và nội dung. HS trao đổi
trong nhóm.

- 2 em đọc lại đoạn mở bài.

-Treo bảng phụ ghi 2 cách mở bài.
-Gọi HS phát biểu và bổ sung đến khi có câu trả

-1 HS đọc thành tiếng và yêu cầu nội
dung, 2 HS ngồi cùng bàn trao đổi để


lời đúng.

trả lời câu hỏi.
-Cách mở bài của BT3 không kể ngay
vào sự việc rùa đang tập chạy mà nói

- Gv: Cách mở bài thứ nhất: kể ngay vào sự
việc đầu tiên của câu chuyện là mở bài trực tiếp.

ngay rùa đang thắng thỏ khi nó vốn là
con vật chậm chạp hơn thỏ rất nhiều.

Còn cách kở bài thứ hai là cách mở bài gián -Lắng nghe.
tiếp: nói chuyện khác để dẫn vào chuyện mình
định kể.
-Hỏi: +Thế nào là mở bài trực tiếp, mở bài gián
tiếp?

+Mở bài trực tiếp: kể ngay vào sự việc
mở đầu câu chuyện.
+Mở bài gián tiếp: nói chuyện khác để

c. Ghi nhớ:
-Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ.

dẫn vào câu chuyện định kể.
-2 HS đọc thành tiếng, cả lớp đọc theo
để thuộc ngay tại lớp.

d. Luyện tập:
Bài 1:
-Gọi HS đọc yêu cầu và nội dung. HS cả lớp - 2 HS nối tiếp nhau đọc từng cách mở
theo dõi, trao đổi và trả lời câu hỏi: Đó là những bài. 2 HS ngồi cùng bàn trao đổi, trả lời
cách mở bài nào? Vì sao em biết?

câu hỏi.

-Gọi HS phát biểu.
+Cách a: Là mở bài trực tiếp vì đã kể
ngay vào sự việc mở đầu câu chuyện

rùa đang tập chạy bên bờ sông.
+Cách b, c, d: là mở bài gián tiếp vì
không kể ngay sự việc đầu tiên của câu
chuyện mà nêu ý nghĩa hay những
truyện khác để vào chuyện.
-Lắng nghe.
-Nhận xét chung, kết luận về lời giải đúng.
+Cách a là mở bài trực tiếp (kể ngay vào sự
việc mở đầu câu chuyện).
+Cách b là mở bài gián tiếp (nói chuyện khác
để dẫn vào câu chuyện định kể)
-Gọi 2 HS đọc lại 2 cách mở bài.

-1 HS đọc cách a, 1 HS đọc cách b.

Bài 2:
-Gọi HS đọc yêu cầu chuyện hai bàn tay. HS cả -1 HS đọc thành tiếng. Cả lớp theo dõi,
lớp trao đổi và trả lời câu hỏi: Câu chuyện Hai trao đổi và trả lời câu hỏi.
bàn tay mở bài theo cách nào?
-Gọi HS trả lời, nhận xét, bổ sung cho hoàn -Truyện Hai bàn tay mở bài theo kiểu
chỉnh.

mở bài trực tiếp: kể nhanh sự việc ở
đầu câu truyện. Bác Hồ hồi ở Sài Gòn
có một người bạn tên là Lê.
-Lắng nghe.

-Nhận xét chung, kết luận câu trải lời đúng.
Bài 3:

-1 HS đọc yêu cầu trong SGK.
-Có thể mở bài gián tiếp cho truện bằng


-Gọi HS đọc yêu cầu.

lới của người kể chuyện hoặc là của

-Hỏi: Có thể mở bài gián tiếp cho truyện bằng Bác Lê .
lời của những ai?

-HS tự làm bài: 4 HS ngồi 2 bàn trên

-Yêu cầu HS tự làm bài. Sau đó đọc cho nhóm dưới thành một nhóm đọc cho nhau
nghe phần bài làm của mình. Các HS
nghe.
trong nhóm cùng lắng nghe, nhận xét,
sửa cho nhau.
-5 HS đọc mở bài của mình.
-Gọi HS trình bày. GV sửa lỗi dùng từ, lỗi ngữ
pháp cho từng HS.
-Nhận xét, cho điểm những bài viết hay.
3. Củng cố – dặn dò:
-Hỏi: Có những cách mở bài nào trong bài văn
kể chuyện?
-Dặn HS về nhà viết lại cách mở bài gián tiếp
cho truyện Hai bàn tay.
-Nhận xét tiết học.