Nhà văn m goóc ki cho rằng văn học là nhân học hãy trình bày ý kiến của anh chị về quan niệm trên

Nhà văn M Goóc ki cho rằng Văn học là nhân học Hãy trình bày ý kiến của anh
chị về quan niệm trên - Ngữ Văn 12
Bình chọn:

Trên đời này, ngoài con người ra, còn có hai điều rất khó hiểu và khó hiểu đúng. Đó là tình yêu và văn
chương. Có ai dám nói rằng mình hiểu tình yêu và cũng có ai dám nói rằng mình định nghĩa được văn
chương?

•

Phân tích một số bài thơ để làm sáng tỏ chất nghệ sĩ độc đáo theo quan niệm của...

•

"Đất nước càng có nhiều nhân tài, đất nước càng hưng thịnh" - Mặc Tử. Anh (chị) hãy...

•

"Luôn luôn hi vọng, không bao giờ được tuyệt vọng. Đó là bản chất của người có tâm...

•

Anh (chị) hãy viết một bài văn nghị luận trình bày ý kiến của mình về ý nghĩa của câu...

Xem thêm: Nghị luận xã hội lớp 12 Học trực tuyến Môn Văn học

Trên đời này, ngoài con người ra, còn có hai điều rất khó hiểu và khó hiểu đúng. Đó là tình yêu
và văn chương. Có ai dám nói rằng mình hiểu tình yêu và cũng có ai dám nói rằng mình định
nghĩa được văn chương? Văn chương cũng như tình yêu vậy, có rất nhiều màu sắc. Chính vì
thế nó không phải là những vật thể bất dịch có thể nắm bắt bằng tay, ngửi bằng mũi hay nhìn
bằng mắt được. Người ta nói về văn chương nhiều lắm, đẹp lắm! Còn Goóc-ki, với ông: văn

học là nhân học - súc tích như bản chất của văn chương.
Cái định nghĩa văn học gồm năm chữ ấy ngắn gọn về số lượng ngôn từ nhưng các mặt ý nghĩa
lại chẳng ngắn gọn chút nào. Văn học là nhân học, văn học là bộ môn học về con người, không
phải chỉ là cái con người sinh học với đầy đủ chân, tay, mắt, mũi, tim, gan... mà đó là những
con người với cuộc sống tinh thần phong phú và đa dạng của họ. Học văn là để hiểu sâu hơn
tâm hồn con người, và đồng thời cũng là để học cách làm người. Phải chăng đó chính là điều
Goóc-ki muốn nói với chúng ta - những người đã phần nào đặt chân vào ngưỡng cửa văn
chương?
Câu nói của Goóc-ki dường như đã được hun đúc lại từ chính cuộc đời cầm bút của ông. Đó là
một phát hiện mới mà lại không mới; là câu nói ngắn gọn mà lại không ngắn gọn. Đối với
những người chỉ coi văn chương là một thứ phù phiếm thì câu nói ấy của ông cũng sớm héo úa
như những bông hoa chưa kịp nở đã tàn.
Với văn chương, chất liệu đầu liên để cấu thành tác phẩm là ngôn từ nhưng yếu tố cuối cùng
quyết định sự sống còn của tác phẩm lại không phải là ngôn từ. Đó chính là hình tượng nhân
vật. Nhân vật văn chương không ai khác chính là những con người của cuộc sống. Đọc tác
phẩm ta nhận ra mình qua mỗi nhân vật ở từng ngõ ngách nội tâm hiểu đúng hơn và hiểu nhiều
hơn về cái thế giới tinh thần phong phú bí ẩn bị bề ngoài bao phủ.
Học văn hay làm văn, viết văn cũng vậy thôi. Cũng là để nhận thức đúng đắn hơn về cuộc sống
và con người. Bản chất của cuộc sống cũng là bản chất của con người. Mỗi người khi chấp


nhận con đường về nghiệp văn tức là đã chấp nhận đương đầu với thử thách. khó khăn để
sống đúng và hiểu đúng hơn về con người, về cuộc đời. Chính vì thế mà văn học đã lựa chọn
cuộc đời làm người bạn đồng hành tri âm của mình. Và cũng chính vì lẽ đó mà văn học phài là
nhân học, chứ không nào khác được.
Nhưng nếu chỉ như vậy thôi thì đã đủ chưa? Văn học cung cấp bấy nhiêu mảnh đời, bấy nhiêu
số phận không đơn giản chỉ để mỗi độc giả nhận ra mình qua từng mảnh đời, số phận đó. Văn
học là nhân học và vì thế văn học không chỉ thực hiện chức năng nhận thức, còn phải làm tốt
cả chức năng giáo dục. Học văn là học cách làm người. Và học cách làm người tức là học về
cái tốt, cái đẹp và cái thật không phải lúc nào văn học cũng đề cao cái tốt đẹp. Cũng có lúc

trong văn học xuất hiện những thằng cơ hội như Xuân tóc đỏ (Sốđỏ - Vũ Trọng Phụng), lưu
manh như Chí Phèo (Chí Phèo - Nam cao), nham hiểm như Bá Kiến (Chí Phèo) và thậm chí
dâm ô, trụy lạc như Nghị Hách (Giông tố - Vũ Trọng Phụng). Nhưng điều tác phẩm văn học
muốn đề cập đến qua những nhân vật ác là con người phải biết loại bỏ, căm ghét và chống lại
cái xấu, đừng để những cái xấu, cái ác như thế tồn tại trong cuộc đời. Điều đó cũng có nghĩa là
văn học giúp người đọc hướng thiện và đi tới sự hoàn thiện mình.
Có thể nói Gorki đã đúng đắn khi đưa ra một định nghĩa về văn chương như vậy. Trở lại với ý
kiến ban đầu của bài viết rằng đây là một phát hiện mới mà không mới của Goóc-ki. Nói không
mới vì câu nói của ông đề cập đến bản chất của văn học - một vân đề mà nhiều người đã nêu
lên và sau này Thạch Lam, Nam Cao hay Nguyễn Khải cũng từng đề cập. Xét theo một khía
cạnh nào đó, M. Goóc-ki đã đề cập tới nhân vật trong phát biểu của mình. Văn học giúp con
người tốt hơn thông qua nghệ thuật thể hiện nhân vật chứ không phải là ở những khái niệm lí lẽ
thuần giáo huấn. Như vậy, giữa con người trong tác phẩm và con người trong cuộc đời có gì
giống và khác nhau? Và sức sống của nhân vật điển hình mạnh như thế nào?
Tác phẩm là sự thể hiện cuộc đời vì thế con người của tác phẩm cũng là sự thể hiện của con
người trong cuộc đời. Cũng yêu thương, cũng hờn ghét, cũng hình hài xấu đẹp. Nhưng sự
phản ánh đó không phải là cái sao chép nguyên xi. Nhà văn mượn nguyên màu trong cuộc
sống rồi sáng tạo tưởng tượng thêm để tạo ra nhân vật của mình. Chị Ràng - rmười nữ liệt sĩ
trung kiên ở vùng đất Ràng không đẹp bằng chị Sứ và cũng không có tình mẫu tử xúc động
như chị Sứ. Mối quan hệ giữa chị Ràng và chị Sứ cũng là mối quan hệ giữa cuộc đời và văn
học. Cuộc đời là nơi khởi đầu cũng là hướng đi tới của văn học. Văn học viết về cuộc đời và
đồng thời cũng là tập hợp từ cuộc đời. Chính vì thế nhân vật mà mỗi tác giả nhào nặn hư cấu
nên thường có giá trị điển hình cho con người của một xã hội, một thời đại. Đó chính là nét
khác biệt giữa con người trong tác phẩm và trong cuộc đời. Sức sống của nhân vật điển hình một con người này mà cũng nhiều người kia - chính là sức sống của một tác phẩm văn học. Và
nhiều lúc nó còn thật hơn cả người thật nữa nó quyết

Xem thêm tại: />