Hình tượng nghệ thuật trung tâm của truyện kí trong văn học thời kì 1945 đến 1975

Hình tượng nghệ thuật trung tâm của truyện kí trong văn học thời kì 1945 đến
1975 - Ngữ Văn 12
Bình chọn:

Truyện kí của ta trong ba thập kỉ 1945 - 1975 đã phản ánh cuộc sống chiến đấu của nhân dân ta qua hai
cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ.

•

Cảm nghĩ của anh (chị) sau khi đọc đoạn trích hồn Trương Ba da hàng thịt - Ngữ Văn 12

•

Hãy chỉ ra quan niệm khác nhau của Trương Ba và Đế Thích - Ngữ Văn 12

•

Qua lớp kịch hồn Trương Ba và gia đình (vợ, con, cháu) - Ngữ Văn 12

•

Hàm ý nhà viết kịch Lưu Quang Vũ muốn gửi gắm qua đối thoại hồn Trương Ba và xác anh...

Xem thêm: Nghị luận văn học lớp 12 Học trực tuyến Môn Văn học

DÀN BÀI
I. MỞ BÀI
- Truyện kí của ta trong ba thập kỉ 1945 - 1975 đã phản ánh cuộc sống chiến đấu của nhân
dân ta qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ.
- Trên nền của bức tranh hùng tráng đó, hình tượng người chiến sĩ trực tiếp cầm vũ khí chống
giặc nổi bật và hình tượng nhân vật tập thể chiến đấu được khắc hoạ đậm nét. Họ tiêu biểu cho

lòng yêu nước, ý chí căm thù giặc, tinh thần hi sinh vì sự nghiệp cứu nước, vừa thể hiện những
nét đẹp lâm hồn, những phẩm chất đạo đức truyền thống của dân tộc ta.
- Dẫn đề và chuyển mạch: "Phân tích hình tượng nghệ thuật trunq tâm...
II. THÂN BÀI
Hình tượng nghệ thuật trung tâm là những hình ảnh sinh động về cuộc sống có sức khái quát
rộng lớn và sâu sắc, có giá trị thẩm mĩ cao. Hình tượng nghệ thuật trung tâm của truyện, kì thời
kì văn học 1945 - 1975 được nhà văn tập trung xây dựng từ nhữns con người thực trong cuộc
sống và chiến đấu.
1. Người chiến sĩ trên mặt trận vũ trang
a) Hình tượng anh bộ đội được khắc hoạ cụ thể, có cá tính, mỗi ý nghĩ, hành động đều toát
lên tinh thần yêu nước, chủ nghĩa anh hùng.
- Việt (Những đứa con trong gia đình - Nguyễn Thi): vừa già dặn, vừa ngây thơ một cách
đáng mến, nhưng nổi bật hơn cả là tinh thần xung phong đánh giặc, anh dũng chiến đấu, vượt
qua hiểm nghèo băng toàn bộ sức lực tinh thần của mình, chiến đấu để trả thù nhà, giải phóng
quê hương.
- Tnú (Rừng xà nu - Nguyễn Trung Thành): bị giặc giết vợ và con một cách dã man, bị đốt cả
mười đầu ngón lay, nung nấu căm thù, dần dần hiểu rõ bản chất kẻ thù, đã ra đi "lực lượng" để
tiêu diệt tất cả bọn giặc tàn ác, bởi "chúng nó đứa nào cũng là thằng Dục cả".


b) Hình ảnh anh dân quân, người du kích, cô thanh niên xung phong:
Anh dân quân (Đôi mắt - Nam Cao) được miêu tả bằng những nét tính cách riêng, chất phác
đến ngây ngô, nhưng con tim tràn đầy nhiệt tình yêu nước, quyết tâm chiến đấu bảo vệ đất
nước.
- Trong Manh trăng cuối rừng, Nguyễn Minh Châu đã "tìm cái hạt ngọc ẩn giấu trong bề sâu
tâm hồn": "Trong tâm hồn người con gái nhỏ bé, tình yêu và tiềm tin mãnh liệt vào cuộc sống,
cái sợi chỉ xanh óng ánh ấy, bao nhiêu bom đạn giội xuống cũng không hề đứt, không thể nào
tàn phá nổi ư?"
2. Nhân vật tập thể
a) Tập thế bộ đội xung phong diệt đồn Pháp (Trận Phố Ràng - Trần Đăng): Họ yêu nước, căm

thù giặc, chiến đấu dũng cảm, tượng trưng cho sức mạnh của cả dân tộc trong cuộc kháng
chiến chống Pháp anh hùng.
b) Đông đảo nâng dân nổi dậy phá ấp chiến lược ở miền Nam trong giai đoạn chống Mĩ:
"Người ta báo cho nhau một cái tin lạ: "Đồng Khởi". Người ở tất cả các xóm, các con đường
làng đổ ra (...) Người kéo đi cuồn cuộn, kéo tràn đến đồn bốt giặc. Người ta cho nổ những tiếng
nổ lớn" (Nguyễn Quang Sáng)
Đó là những bức tranh sinh động về hình ảnh đội quân tóc dài đấu tranh chống Mĩ, nguỵ: "Khí
thế chính trị của ta là ở mái chèo vỗ sóng vỗ nước, ở rừng xuồng ghe lao mũi tới như tên bắn,
ở sự ung dung tự tin của các bà mẹ ngồi trên xuồng đi đấu tranh vẫn điềm nhiên ngoáy trầu ăn
và các cô gái vừa bơi vừa sửa lại khăn đội đầu cho ngay ngắn (...) Trên mặt sông dàn ra một
thế trận vô cùng vững chắc. Mặt sông vang lên những khẩu hiệu đòi nhận đơn, đòi bồi thường
tài sản, nhân mạng" (Anh Đức).
3. Những nét đẹp của hình tượng nghệ thuật trung tâm
a) Những phẩm chất tốt đẹp của nhân dân ta: Thuỷ chung tình nghĩa với gia đình, làng xóm,
quê hương đất nước: Việt, Chiến (Những đứa con trong gia đình - Nguyễn Thi).
Yêu nước, căm thù giặc kết hợp với nhận thức giác ngộ cách mạng: Núp (Đất nước đứng lên
- Nguyên Ngọc).
b) Tư thế làm chủ hoàn cảnh, tác động tích cực vào hoàn cảnh để hoán cải nó: Trước Cách
mạng tháng Tám, nh

Xem thêm tại: />