Giáo án Ngữ văn 8 bài 15: Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác

TUẦN 15: VÀO NHÀ NGỤC QUẢNG ĐÔNG CẢM TÁC
--------Phan Bội Châu------I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
-Thấy được nét mới mẽ về nội dung trong một số tác phẩm thơ Nôm viết theo thể
thơ thất ngôn bát cú Đường luật của văn học yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX qua
một sáng tác tiêu biểu của Phan Bội Châu .
-Cảm nhận được vẽ đẹp và tư thế của người chí sĩ yêu nước , nghệ thuật truyền cảm
, lôi cuốn trong tác phẩm.
II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1. Kiến thức:
- Khí phách kiên cường , phong thái ung dung của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu
trong hoàn cảnh ngục tù .
-Cảm hứng hào hùng , lãng mạn ,giọng thơ mạnh mẽ ,khoáng đạt được thể hiện
trong bài thơ .
2. Kĩ năng:
-Đọc – hiểu văn bản thơ thất ngôn bát cú Đường luật đầu thế kỉ XX.
-Cảm nhận được giọng thơ , hình ảnh thơ ở các văn bản.
III.HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY

HOẠT ĐỘNG TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC

*Hoạt động 1:Khởi động.
1.Ổn định:
2. KTBC: Thông qua.

HS thực hiện theo yêu cầu
của GV

3. Bài mới:

*Hoạt động 2: tìm hiểu
chung.

- HS đọc chú thích (*)
-Hs quan sát.

I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả:


Gv cho Hs quan sát tranh.

-Hs nêu như nội dung ghi.

- Hãy nêu vài nét về tác
giả ?

- Hs nghe.

Gv chốt ý, giới thiệu thêm
về tác giả.

-Hs trả lời như nội dung ghi.

2. Xuất xứ.

- Nêu xuất xứ bài thơ ?
- GV hướng dẫn Hs đọc:
giọng hào hùng, to, vang
cách ngắt nhịp. Au cuối đọc

với giọng cảm khái, thách
thức, ung dung.
- GV đọc mẫu GV-cho HS
đọc bài thơ
- GV cho HS nhắc lại ngắn
gọn thể thơ thất ngôn bát cú
đường luật đã học ở lớp 7
*Hoạt động 3: Phân tích
- GV hướng dẫn HS tìm
hiểu từ khó xen với phần
tìm hiểu phân tích.

Phan Bội Châu (1867 –
1940) quê ở tỉnh Nghệ
An. Là nhà yêu nước, CM
lớn của dân tộc ta đầu thế
kỉ XX.

-Hs nghe.

- HS đọc bài thơ theo sự
hướng dẫn của GV – nhận
xét cách đọc.
- HS nhắc lại thể thơ thất
ngôn bát cú.

Vào nhà ngục Quảng
Đông cảm tác nằm trong
tác phẩm “Ngục trung
thư” sáng tác 1914 khi

ông bị bắt giam.

3. Thể thơ: thơ thất ngôn
bát cú đường luật.

- HS đọc 2 câu đầu giải thích II. Phân tích:
từ khó.
1. Nội dung:

- GV cho HS đọc 2 câu đầu, -Hs trả lời như nội dung ghi.
giải thích từ: hào kiệt,
phong lưu.
- Tại sao đã bị bắt mà tác
giả vẫn xem mình là hào
kiệt phong lưu? Quan niện
“chạy mỏi. . . ở tù” thể hiện
tinh thần ý chí của PBC như - HS đọc và nhận xét giọng

a.Hai câu đề: phong
thái đường hòang, tự tin,
ung dung vừa ngang tàng
vừa hào hoa rơi vào tù
ngục mà cứ như nguời
dừng chân trên chặng
đường
=> giọng đùa vui.


thế nào?

điệu: có thay đổi; từ cười cợt
- GV gọi HS đọc 2 câu tiếp -> suy ngẫm và giọng trầm
tĩnh. Ông tự xem là “khách
– nhận xét giọng điệu của
b. Hai câu thực: giọng
không nhà trong bốn bể” ông
tác giả có gì thay đổi? Vì
trầm tĩnh – tác giả tự nói
sao?. Ý nghĩa của lời tâm sự sống cuộc đời gian lao.
về cuộc đời bôn ba đầy
như thế nào?
sóng gió và bất trắc của
- GV: Hai câu thơ tả cái tình -Hs nghe.
mình gắn cuộc đời mình
thế và tâm trạng của PBC.
với đất nước.
Từ 1905 - 1914 ông đi khắp
4 phương: Trung Quốc, N.
Bản, T. Lan bôn ba nước
ngoàii 1912 bị thực dân
- HS phát biểu
pháp kết án tử hình vắng
mặt và hiện tại ông bị giam
cầm tại Quảng Đông.
- GV cho HS nhắc lại phép
đối trong thơ Đường.

- HS đọc – giải thích từ ngữ
khó

- GV phân tích.

- Hs trả lời như nội dung ghi.

- GV gọi HS đọc tiếp, giải
thích từ: bủa tay, kinh tế
- ý chính của 2 câu thơ là
gì?

c.Hai câu luận:
- HS phân tích đối chiếu so
sánh.

- Khẩu khí của người anh
hùng ngạo nghễ cười cợt.

- HS đọc 2 câu kết nhận xét
cách kết bài.

- Lối nói khoa trương gây
ấn tượng mạnh.

- HS phân tích: điệp từ “còn”
- Giọng điệu và thủ pháp
NT có gì thay đổi so với 2
câu 3,4?.

-Hs khái quát như nội dung
ghi.

- Gv gọi HS đọc câu kết –
tìm hiểu cách kết bài.

d. Hai câu kết: ý chí ,
niềm tin vào sự nghiệp
chính nghĩa của nhà chí sĩ
yêu nước của Phan Bội
Châu.

.

2. Nghệ thuật :

- Em cảm người được gì từ

-Viết theo thể thơ
truyền thống .


hai câu thơ ấy.
- GV cho HS khái quát giá
trị NT nổi bật của bài thơ.

-Xây dựng hình tượng
người chí sĩ cách mạng
với khí phách kiên
cường , tư thế hiêng
ngang , bất khuất .
-Lựa chọn , sử dụng
ngôn ngữ để thể hiện

khẩu khí rắn rỏi , hào
hùng , có sức lôi cuốn
mạnh mẽ .
3. Ý nghĩa:
-Vẻ đẹp và tư thế của
người chí sĩ cách mạng
phan bội châu trong hoàn
cảnh ngục tù .
- Giọng điệu hào hùng
có sức lôi cuốn mạnh mẽ
- Bài thơ thể hiện phong
thái ung dung, đường
hoàng và khí phách kiên
cường bất khuất của nhà
yêu nước PBC.

*Hoạt động 4:Củng cốDặn dò .
-Qua bài thơ, em thấy khẩu
khí của tác giả được thể
hiện như thế nào ?
- Về học bài, làm bài tập
- Chuẩn bị bài: Đập Đá Ở
Côn Lôn.
+ Đọc văn bản, tìm hiểu


tác giả- tác phẩm.
+ Trả lời câu hỏi phần đọc
– hiểu văn bản.