Giáo án Ngữ văn 8 bài 8: Chiếc lá cuối cùng

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8
TUẦN 8 - TIẾT 29: VĂN BẢN: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
(Trích)
- O- Hen- ri I. Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh: Khám phá vài nét cơ bản nghệ thuật truyện ngắn của nhà văn Mĩ
O- Hen –ri, rung động trước cái hay, cái đẹp và lòng cảm thông của tác giả đối với những
nỗi bất hạnh của người nghèo.
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Soạn bài
- Học sinh: Soạn bài
III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ: Cho biết giá trị nội dung- nghệ thuật của VB: “Đôn- ki- hô- tê”
2. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả- Tác phẩm

Giới thiệu vài nét về tác giả?

* Tác giả(1862- 1910)

Tên thật: Uy-li-am Xit-ni Po- tơ.

- Là nhà văn chuyên viết truyện ngắn
đầu thế kỉ XX của Mĩ.

Cha ông là thầy thuốc. Ông sớm mồ côi
cha mẹ, phải tự lực kiếm sống bằng các

nghề: dược sĩ, kế toán nhân hàng...
ông sáng tác các tập truyện ngắn: Bắp cải
và vua chúa, Bốn triệu, Trung tâm miền
Tây


- Truyện ngắn của ông nổi tiếng với
những cốt truyện độc đáo có cách kết
thúc bất ngờ cùng đảo ngược tình huống
hai lần
Giới thiệu về xuất xứ của tác phẩm

* Tác phẩm
- VB là phần cuối của truyện ngắn:
“Chiếc lá cuối cùng”

Yêu cầu HS giải thích: Kiệt tác, bộ?
VB có thể chia làm mấy phần?

2. Chú thích
3. Bố cục
- Đoạn 1: Từ đầu...tảng đá -> Cụ Bơmen và Xiu lên gác thăm Giôn –xi

có thể không chia đoạn vì câu truyện liền - Đoạn 2: Tiếp...thế thôi -> hai ngày trôi
mạch theo dòng thời gian và tiếp nối sự
qua chiếc lá cuối cùng vẫn chưa rụng.
việc
Giôn- xi đã qua cơn nguy hiểm
- Đoạn 3: còn lại -> Xiu kể cho Giôn- xi
về cái chết của cụ Bơ- men

II. Tìm hiểu văn bản
1. Đọc - Tóm tắt
GV hướng dẫn đọc: phân biệt lời kể của
tác giả với những câu, đoạn trong dấu
ngoặc kép...
GV đọc phần tóm tắt VB (SGK- 84)
- > Gọi HS đọc tiếp
Hãy tóm tắt nội dung đoạn trích?
Giôn –xi ốm nặng và nằm đợi chiếc lá
cuối cùng của cây thường xuân rụng
xuống, khi đó cô sẽ chết. Nhưng qua một
buổi sáng và một đêm mưa gió phũ
phàng, chiếc lá cuối cùng vẫn không


rụng. Điều đó khiến Giôn- xi thoát khỏi ý
nghĩ về cái chết. Rồi Xiu cho Giôn- xi
rằng chiếc lá cuối cùng chính là bức
tranh của cụ Bơ- men, cụ đã bí mật vẽ
trong một đêm mưa rét để cưu Giôn- xi.
Sau đó, chính cụ đã bị chết vì viêm phổi.
Truyện có mấy nhân vật, quan hệ của
họ ntn?
Giới thiệu vài nét về xuất thân và tình
trạng sức khoẻ của Giôn- xi?

2. Tìm hiểu văn bản
a. Diễn biến tâm trạng của Giôn- xi
- Là một hoạ sĩ trẻ, nghèo

Tình trạng ấy khiến cô có tâm trạng
ntn?

- Đang bị sưng phổi nặng

Giôn- xi có những suy nghĩ và hành
động ntn?

- Suy nghĩ: Khi nào chiếc lá thường xuân
cuối cùng rụng xuống thì cô sẽ chết

Lần hai kéo rèm, vào sáng hôm sau cả
Giôn- xi và người đọc đều không còn hy
vọng chiếc lá còn trên cây. Thế nhưng
chiếc lá vẫn cố bám trên bức tường gạch.
Chiếc lá cuối cùng ấy đã làm thay đổi ý
định muốn chết của Giôn- xi.

- Hai lần yêu cầu kéo mành:

Vì sao Giôn- xi thay đổi thái độ?
Suy nghĩ: “Có một cái gì đó...nấu
nướng”
Hôm sau, bác sĩ khám đã cho biết điều
gì?
Nguyên nhân nào làm cho Giôn- xi
khỏi bệnh?
- Nhờ sự bám trụ kiên cường của chiếc lá
D. Củng cố và hướng dẫn về nhà

-> chán nản, mệt mỏi, tuyệt vọng

+ Lần đầu, thấy trên cây chỉ còn một
chiếc lá cuối cùng- > tuyệt vọng, chờ đợi
cái chết đến với mình
+ Lần hai, thấy chiếc lá vẫn còn đó
->cảm nhận được sức sống mãnh liệt, bền
bỉ của chiếc và nhu cầu sống trở lại trong
cô
=> Vượt qua được cái chết
=> NT: Đảo ngược tình huống


1. Củng cố
- Nắm được bố cục của VB
- Nắm được diễn biến tâm trạng của Giôn- xi
2. Huớng dẫn về nhà
- Tiếp tục hoàn thành bài soạn
- Tập phân tích diễn biến tâm trạng của Giôn- xi.


TUẦN 8 - TIẾT 30: VĂN BẢN: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
(Trích)
- O- Hen- ri I. Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh: Khám phá vài nét cơ bản nghệ thuật truyện ngắn của nhà văn Mĩ
O. Hen –ri, rung động trước cái hay, cái đẹp và lòng cảm thông của tác giả đối với những
nỗi bất hạnh của người nghèo.
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Soạn bài
- Học sinh: Soạn bài

III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ: Phân tích diễn biến tâm tạng của Giôn- xi trong VB: “Chiếc lá cuối
cùng”
2. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC
b. Nhân vật Xiu

Hãy cho biết thái độ của Xiu trong - Lo sợ khi nhìn chiếc lá thường xuân ít
những lần nhìn dây thường xuân bên ỏi còn bám lại trên tường.
cửa sổ?
- Lo sợ mình sẽ ra sao nếu không còn
Giôn- xi.
- Hết lòng chăm sóc, động viên Giôn- xi
Xiu có biết ý định vẽ chiếc lá cuối cùng
của cụ Bơ- men hay không? Nếu Xiu
biết trước câu chuyện sẽ ntn?
Không hề biết, bằng chứng là khi Giôn-


xi bảo kéo mành lên, cô làm theo một
cách chán nản, sau đó cô còn cúi khuôn
mặt hốc hác của mình xuống Giôn- xi và
nói những lời não nột. Nếu để cô trước
biết thì sức hấp dẫn của truyện sẽ không
còn nữa và người đọc sẽ không được
chứng kiến sự lo lắng của cô đối với
Giôn- xi

Vậy Xiu biết sự thật vào lúc nào? Sau
đó cô đã làm gì? Việc làm đó có ý nghĩa - Kể cho Giôn- xi nghe về cái chết của cụ
ntn?
Bơ- men để nhắc nhở Giôn- xi về giá trị
cuộc sống của mình.
Xiu là người ntn?

Giới thiệu vài nét về cụ Bơ- men?

=> Là người bạn tốt, hết lòng chăm lo,
quan tâm đến bạn
c. Cụ Bơ- men và kiệt tác: “Chiếc lá
cuối cùng”

- Là một hoạ sĩ già, thường ngồi làm
Đã ngoài 60 tuổi, râu xồm. Cụ mơ ước mẫu vẽ cho các hoạ sĩ trẻ.
vẽ được một kiệt tác nhưng hơn 40 năm - Mơ ước vẽ được một kiệt tác
nay chưa thục hiện được.
- Yêu thương, lo lắng cho số mệnh của
Trước tình trạng bệnh tật của Giôn- xi Giôn- xi.
cụ có thái độ ntn?
- Lặng lẽ vẽ chiếc lá cuối cùng trong đêm
Tình yêu thương đó đã được thể hiện mưa gió. Sau đó cụ đã chết vì viêm phổi
bằng hành động cụ thể nào?
Ông đã phải trả giá cho búc vẽ đó ntn?

- >Đảo ngược tình huống

=> Là người cao thượng quên mình vì
Qua đây ta thấy cụ Bơ- men là người người khác

ntn?
* Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác, vì:
Vì sao có thể nói chiếc lá cuối cùng là
- Giống y như thật(cuống lá màu xanh
một kiệt tác?
xẫm, rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu


vàng úa)
- Mang lại sự sống cho Giôn- xi
- Chiếc lá không chỉ được vẽ bằng màu,
bằng bút mà được vẽ bằng cả tình thương
bao la và lòng hy sinh cao thượng.
III. Tổng kết và luyện tập
1. Tổng kết
* Nội dung:
- Ca ngơi tình yêu thương cao cả giữa
những con người nghèo khổ.
- Sức mạnh của nghị lực và tình yêu
cuộc sống giúp c on người chiến thắng
bệnh tật.
- Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật vì
tình yêu thương và sự sống của con
người.
* Nghệ thuật:
- Đảo ngược tình huống hai lần:
+ Giôn- xi từ cõi chết trở về với sự sống
+ Cụ Bơ- men đang khoẻ mạnh bỗng
qua đời.
2. Luyện tập

Nghĩ và thử viết cho truyện một kết
thúc khác.
D. Củng cố và hướng dẫn về nhà
1. Củng cố
- Nắm được tình cảm của Xiu và cụ Bơ- men đối với Giôn- xi
- Nắm được giá trị của “Chiếc lá cuối cùng”


2. Huớng dẫn về nhà
- Học thuộc phần tổng kết
- Soạn VB: “Hai cây phong”