Hướng dẫn đọc XQ cột sống cơ bản

Giải phẫu cột sống
Và XQ cột sống
BSNT Vũ Ngọc Anh


ANATOMY OF
SPINE


Chức năng cột sống

1. Bảo vệ tủy sống, màng tủy, mạch máu và các tạng


FUNCTIONS OF
SPINE

2. Cho phép vận động
dễ dàng cả 6 động tác


FUNCTIONS OF
SPINE

3. Cho phép đứng thoải mái
và thăng bằng


FUNCTIONS OF
SPINE
Đĩa đệm

• Chuyển tiếp các lực dọc trục và phân
bố đều ra các vòng sụn sợi
• Giảm sóc và cân bằng
chấn động


CURVES OF
SPINE
*)

■ PRIMARY CURVATURES:
– Cong ra sau
– Biểu hiện ngay từ bào thai
– CS ngực (20*-40*)
– Xương cùng
■ SECONDARY CURVATURES:
– Ưỡn ra trước
–
–
–

Hình thành từ thời kỳ sơ sinh và
trẻ em
CS cổ (20-40*)
CS thắt lưng (30-50*)


Mặt phẳng trán:
CS cân đối 2 bên và
thẳng trục

Bắt thường trên phim
nhìn mặt phẳng trán:
• Vẹo cột sống
Mặt
phẳng
đứng dọc:
2 đường cong ra sau
(THORACIC AND
SACRAL)
2 đường cong ra
trước (CERVICAL
AND LUMBAR)
Bắt thường trên phim
nhìn mặt phẳng đứng
dọc :
• Mất đường cong sinh
lý
•


LEVELS OF
• Có 33 đốt sống
SPINE
• Chia làm 5 đoạn chính
1) Đoạncổ - C1-C7
2) ĐoạnNgực - T1-T12
3) ĐoạnThắt lưng - L1-L5
4) Đoạn cùng - S1-S5
5) Đoạt cụt - C1-C4
• Có 24 đĩa đệm và 9 đốt sống không vận

động.


VERTEBRAL
ANATOMY
Giải phẫu đốt sống bình thường:
1. Thân đốt sống
2. Cung đốt sống vây quanh lỗ
đốt sống
• Cuống
• Mảnh
• Gai sau
• Gai ngang
• 4 mỏm khớp


CERVICAL
VERTEBRAE

 7 đốt sống
 Có lỗ mỏm ngang
 Cong ra trước
 Đảm bảo sự cố đinh và di chuyển
của đầu.


C1
(ATLAS)

C2
(AXIS)


ATLANTOAXIAL
JOINT


C3-C7
VERTEBRAE


C7
VERTEBRAE

■ C7 VERTEBRAE IS REFERRED AS
VERTEBRAE PROMINENS
BECAUSE IT HAS LONGER AND
LARGER SPINOUS PROCESS
COMPARED TO OTHER CERVICAL
VERTEBRAE.
■ HERE SPINOUS PROCESS IS NOT
USUALLY BIFID.


THORACIC
VERTEBRAE

■ 12 VERTEBRAE
■ NATURAL KYPHOTIC CURVE.

■ PEDICLE HEIGHT INCREASES T1 TO T12.
■ APEX IS PRESENT AT T7/T8, AT THIS LEVEL
DISC HAVE MAJOR ROLE IN INFLUENCING
THE CURVE.
■ DIFFERENTIATING FEATURE-PRESENCE OF
FACET FOR ARTICULATION WITH RIB


THORACIC
VERTEBRAE

■ 2 DEMI FACET PRESENT NEAR
ROOT

OF

PEDICLE

TO

ACCOMMODATE THE HEAD OF
CORRESPONDING RIBS.
■ SMALL COSTAL FACET PRESENT
ON

TRANSVERSE

WHICH
ARTICULATE

PROCES
S

WIT
H
TUBERCLE OF THE RIB.
SUPRIO
■ FROM
T10- ONL
T12
COSTAL
Y
R
FACET
INFERIO
PRESEN
COSTA
R
L
T,


LUMBAR
VERTEBRAE

■

5 VERTEBRAE

■

NATURAL LORDOTIC CURVE

■

MOST

WEIGHT IS

CENTERED

AND SUSTAIN GREATER STRESS.
■

HAVE MAMILLARY PROCESSES WHICH
GIVE ATTACHMENT OF THICK LOWER
DIVISION

OF

DEEP

PARASPINAL

MUSCLES.
■

SUPERIO
R

ARTICULAR

DORSOMEDIAL
DIRECTED ARTICULAR
INFERIOR
LY

SURFAC
E

WHEREA
S
SURFACEDIRECT TOWARDS
VENTROLATERALLY.


LUMBAR
VERTEBRAE

■ BODY LARGE, FAIRLY FLAT AND BROAD IN
SHAPE.
■ PEDICLES
THICKER

ARE SHORTER,
AND

OVAL SHAPED.
■ SPINOUS PROCESS ARE THICKER AND
SQUARE SHAPED.

■ INTERVERTEBRAL FORAMEN ARE LARGE
BUT INCREASED INCIDENCE OF NERVE
ROOT COMPRESSION.
■ VERTEBRAL
TRIANGULAR
SHAPE.

FORAMEN
IN


SACROCOCCYGEAL
VERTEBRAE
■

APPEARS TRIANGULAR

■

CONSIST OF 5 FUSED SACRAL VERTEBRAE AND 4
COCCYGEAL VERTEBRAE.

■

TRANSMIT BODY WEIGHT TO HIP.

■

MEDIAL SACRAL CREST- PRESENT POSTERIORLY
OVER FUSED SPINOUS PROCESS,

ARTICULAR
PROCESS AND TRANSVERSE

■

PROCESS
SACRAL PROMONTORY- 1ST SACRAL VERTEBRAE
WITH PROFILE RIDGE.

■

SACRAL ALA- FLAT BROAD AREA WHERE SACRUM
ARTICULATE WITH ILIUM AND PELVIS.


X-RAYS OF
SPINE


■

GOAL OF X-RAYS OF
SPINE
TO
DIAGNOSE

–

CAUSE OF BACK PAIN OR NECK PAIN

–

FRACTURE

–

ARTHRITIS

–

SPONDYLOLISTHESIS

–

DEGENERATION OF DISC

–

TUMOR

–

ABNORMALITIES OF CURVATURE

–

CONGENITAL ABNORMALITIES


■

X-RAYS OF CERVICAL
SPINE
DIFFERENT VIEW FOR CERVICAL SPINE:

–

ANTEROPOSTERIOR VIEW

–

LATERAL VIEW

–

ODONTOID (OPEN MOUTH) VIEW

–

SWIMMERS VIEW

–

LATERAL VIEW WITH TRACTION OF BOTH ARM

–

FUNCTIONAL VIEW (LATERAL FLEXION AND EXTENSION
VIEW)

NORMAL RADIOLOGICAL FINDING IN CSPINE
■

LATERAL VIEW CERVICAL SPINE

■

F: FACET JOINT

■

SP: SPINOUS PROCESS

■

H: HYOID BONE

■

Ph: PHARYNX

■

Tr: TRACHEA

■

PREDENTAL SPACE

■

RETROPHARYNGEAL SPACE

■

RETROTRACHEAL SPACE

■

POSTERIOR CERVICAL LINE FROM C1 TO
C3