Giáo án Ngữ văn 10 tuần 4: Lập dàn ý bài văn tự sự

Tuần 4/ HKI - Tiết PPCT: 13

LẬP DÀN Ý BÀI VĂN TỰ SỰ
I. Mục tiêu bài dạy.
* Biết cách dự kiến đề tài và cốt truyện cho một bài văn tự sự.
* Nắm được kết cấu và biết cách lập dàn ý bài văn tự sự.
* Nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc lập dàn ý để có thói quen lập dàn ý
trước khi viết văn hay trong nói chuyện …
II. Phương tiện dạy học.
* Sách giáo khoa, sách giáo viên, thiết kế bài học.
III. Cách thức tiến hành.
* GV sử dụng kiến thức, kĩ năng ở bài viết số 1
* HS chuẩn bị bài ở nhà, suy nghĩ trước những câu hỏi sgk.
IV. Tiến trình dạy học.
1.

Ổn định, kiểm tra bài cũ:

2.

Giới thiệu bài mới.

Hoạt động giáo viên và học sinh

Yêu cầu cần đạt

Hoạt động 1: GV hướng dẫn học sinh phân
tích mục I và rút ra những kết luận sau khi
phân tích.

I. Hình thành ý tưởng, dự kiến cốt truyện.

* HS thảo luận nội dung sau theo sgk.

Hoạt động 2: GV HDHS lập dàn ý cho 2
gợi ý sau.

1. Trong phần trích trên, nhà văn Nguyên
Ngọc nói về: quá trình suy nghĩ, chuẩn bị để
sáng tạo truyện ngắn Rừng Xà Nu. -> Người
viết dự định mình sẻ viết gì, kể gì.
2. Qua lời kể của nhà văn, chúng ta học được
những bài học sau:
* Để chuẩn bị viết bài văn tự sự, chúng ta cần
hình thành ý tưởng, dự kiến cốt truyện (mở đầu,
kết thúc), sau đó suy nghĩ, tưởng tượng về các
nhân vật theo những mối quan hệ nào đó và nêu
lên những chi tiết, sự việc đặc sắc tạo cốt
truyện.
* Tiếp theo là bước lập ý. Dàn ý thường có 3
phần: mở - thân - kết. -> Người viết hình thành


* HS thực hành trong 10 phút, sau đó GV
cho HS trình bày bài làm của mình truớc
lớp.
* Gợi ý của GV.
Bố
cục

Mở

bài

Thâ
n
bài

Kết
bài

Đề bài 1

Đề bài 2

Sau khi chạy
khỏi nhà tên
quan cụ, chị
Dậu gặp một
cán bộ cách
mạng.

Cuộc kháng
chiến chống
TDP nổ ra.
Tuy làng
Đông Xá bị
dịch chiếm
nhưng hằng
đêm vẫn xuất
hiện một, hai
cám bộ cách

mạng hoạt
động bí mật.

- Cuộc tổng
khởi nghĩa
tháng 8 nổ ra,
chị Dậu trở về
làng.

- Quân Pháp
càn quét, truy
lùng cán bộ.

-…

-…

- Không khí
trong làng
- Khí thế cách căng thẳng.
mạng sục sôi, Nhiều người
chị Dậu dẫn
hoảng sợ. Chị
đầ đoàn biểu
Dẫu vẫn bình
tình lên huyện tỉnh hướng
cướp chính
dẫn cán bộ
quyền, phá
xuống hầm bí

kho thóc
mật.
Nhật.

được dàn ý, xác định nhân vật, chon ci tiết, sự
việc.
II. Lập dàn ý.
1. Lập dàn ý theo gợi ý 1 sgk, tr45 “Sau cái
đêm ấy, chị Dậu gặp một cán bộ cách mạng và
đựoc giác ngộ. Trong cuộc tổng khởi nghĩa, chị
Dậu dẫn đầu đoàn nông dân …chia cho dân
nghèo”
2. Lập dàn ý theo gợi ý “Cuộc kháng chiến
chống thực dân Pháp nổ ra. Tuy sống trong
vùng địch hậu …nhiều lần đậy nắp hầm cho
cán bộ…”
3. Anh, chị hãy trình bày cách lập dàn ý bài
văn tự sự theo sự tưởng tượng của anh chị.

III. Luyện tập.
1.

bài tập 1 sgk, tr 46.

2.

bài tập 2 sgk, tr 46.


* Gợi ý: Dự kiến ý tưởng về các nhân vật và

cốt truyện, diễn biến câu chuyện. Dàn ý
gồm những phần nào? Nội dung mỗi phần.
3.

Hướng dẫn học bài và dặn dò học sinh.

* Nắm kĩ phần Ghi nhớ sgk, soạn bài: Uy – Lít – Xơ trở về (trích Ôđixê – Sử thi HiLạp)