Giáo án Ngữ văn 11 tuần 33 bài: Tóm tắt văn bản nghị luận

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 11
Làm văn:

LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
~~*~~

MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp HS:
- Hoàn thiện kĩ năng tóm tắt văn bản nghị luận.
Biết vận dụng kĩ năng tóm tắt vào việc đọc hiểu văn bản nghị luận và làm
văn.
Hoạt động của GV & HS

Nội dung cần đạt

HĐ 1: GV hướng dẫn HS I. Tóm tắt đoạn trích Khoảnh khắc truyện
tóm tắt đoạn trích Khoảnh ngắn của Bùi Hiển:
khắc truyện ngắn.

1. Đoạn trích gồm 8 đoạn:

Đọc, đánh dấu những câu - Đoạn 1: TG cho rằng cốt truyện (tình tiết) đối
mang ý chính trong bài và với truyện ngắn không quan trọng.
viết thành VB tóm tắt
khoảng 20 dòng.

- Đoạn 2: Vấn đề dung lượng đáng bàn hơn.
Truyện ngắn là một đoạn trong bài thơ dài của số
phận nhân loại.
- Đoạn 3: Vấn đề là chọn các đoạn, các khoảnh
khắc ấy.

- Đoạn 4: VD về truyện Ngựa người và người
ngựa của Nguyễn Công Hoan.
- Đoạn 5: VD truyện Đôi mắt của nam Cao.
- Đoạn 6: Vai trò, ý nghĩa của Khoảnh khắc trong
truyện ngắn.
- Đoạn 7: Điều kiện để chọn khoảnh khắc.


- Đoạn 8: Vai trò, vốn sống của nhà văn.
GV hướng dẫn HS tìm ý 2. Tìm ý chính của mỗi đoạn:
chính của mỗi đoạn.

- Đoạn 1: Vấn đề quan tọng trong truyện ngắn

HS đọc từng đoạn và tóm không phải là ở tình tiết mà là ở sự vang vọng
tắt nội dung chính đoạn đó.

vào tâm hồn, ở ấn tượng lưu lại trong trí nhớ
người đọc.
- Đoạn 2: Đáng chú ý hơn là vấn đề dung lượng
thể loại. Truyện ngắn là một đoạn trong cả bài
thơ dài vô tận của số phận nhân loại, là một
chương rút ra trong truyện dài.
- Đoạn 3: Vậy vấn đề đặt ra là việc phải biết chọn
thật xác đáng cái khoảnh khắc ấy.
- Đoạn 4: Khoảnh khắc trong truyện ngắn Người
ngựa, ngựa người của NCH là cuộc gặp gỡ tình
cờ giữa hai người trong thời khắc cuối năm, để từ
đó nhấn mạnh đến cực độ những tủi cực, bi đát,

Để có một bản tóm tắt tạo nên ở người đọc những chua xót ngậm ngùi
hoàn chỉnh, công việc tiếp cho số phận con người trong những hoàn cảnh
theo là gì?
ngặt nghèo.
HĐ 2: GV xem gợi ý trong - Đoạn 5: Trong Đôi mắt của Nam Cao, cái
SGK để gợi ý HS tóm tắt khoảnh khắc được chọn là thời điểm đầu thời kì
văn bản Thương tiếc nhà chống Pháp, qua mấy lời độc thoại về người nông
văn Nguyên Hồng.

dân, về cuộc kháng chiến của nhân vật, qua một

HĐ 3: GV dành khoảng cảnh sinh hoạt trong gia đình Hoàng, để phơi bày
thời gian 15 – 20 phút để bản chất của cả một kiểu ngườảotí thức như
HS viết tóm tắt cho một Hoàng.
trong hai văn bản trên.

- Đoạn 6: Vậy khoảnh khắc là thời điểm mà ở đó

GV chọn một vài bài tiêu nhân vật buộc phải bộc lộ những tính cách chủ


biểu đọc và nêu nhận xét, yếu của mình, chi phối cách sống, cách nghĩ,
có thể cho điểm khuyến cách ứng xử, số phận của nhân vật.
khích.