Giáo án Ngữ văn 12 tuần 26 bài: Rèn luyện cách mở bài, kết bài trong bài văn nghị luận

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
RÈN LUYỆN KĨ NĂNG MỞ BÀI, KẾT BÀI TRONG BÀI VĂN NGHỊ
LUẬN.
A. MỤC TIÊU:
Giúp học sinh:
-Hiểu sâu hơn về chức năng của mở bài và kết bài trong bài văn nghị luận.
-Rèn luyện, củng cố kĩ năng vận dụng các kiểu mở bài và kết bài thông dụng.
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
C. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ:
* Giáo viên

: Soạn giáo án.

* Học sinh

: Soạn bài.

D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp - kiểm tra sĩ số:
2. Kiểm tra bài cũ: Nội dung: căn cứ vào sự chuẩn bị của học sinh.
3. Nội dung bài mới: Giới thiệu bài.
Mở bài và kết bài của một bài văn nghị luận tuy chỉ viết ngắn gọn nhưng lại rất
quan trọng vì một phần(mở bài) có nhiệm vụ nêu vấn đề, một phần kết có nhiệm
vụ kết thúc vấn đề. Bài viết có đi đúng hướng hay không đội khi chỉ cần đọc mở
bài, kết bài cũng có thể biết được. Rèn luyện kĩ năng viết mở bài và kết bài là rất
cần thiết. Bài học hôm nay chúng ta sẽ tiến hành rèn luyện các kĩ năng này.
a. Đặt vấn đề:
b.Triển khai bài dạy:


Hoạt động GV + HS

Nội dung kiến thức

-Hoạt động 1: Tổ chức rền luyện I.Viết phần mở bài.
kỹ năng viết phần mở bài.

1.Tìm hiểu cách mở bài.

Giáo viên vào bài.

-Đề tài được trình bày: Giá trị nghệ thuật của

- Bài tập 1: Phân tích giá trị nghệ tình huống truyện trong Vợ nhặt của Kim Lân
thuật của tình huống truyện trong -Cách mở bài: mở bài gián tiếp, dẫn dắt tự
tác phẩm " Vợ nhặt " của Kim
nhiên, tạo ra sự hấp dẫn…
Lân.
- Bài tập 2: Phân tích các cách ở
bài ở SGK:

2. Phân tích cách mở bài:
- Đoán định đề tài:
+ Mở bài 1: Quyền tự do, độc lập của dân tộc

+ Đoán định đề tài được triển
khai trong văn bản.
+ Phân tích tính tự nhiên, hấp
dẫn của các mở bài.

Việt Nam.

+ Mở bài 2: Nét đặc sắc của tư tưởng, nghệ
thuật bài thơ Tống biệt hành của Thâm Tâm.
+ Mở bài 3: Những khám phá độc đáo, sâu sắc
của Nam Cao về đề tài người nông dân trong
tác phẩm Chí Phèo.

Học sinh thảo luận nhóm, trình
bày trước lớp.

 Cả 3 cách mở bài đều gián tiếp, dẫn dắt tự
nhiên, tạo được ấn tượng, sự lôi cuốn, hấp dẫn
người đọc hướng tới đề tài.
3. Yêu cầu phần mở bài:

Bài tập 3: Từ hài bài tập trên anh
(chị) hãy cho biết phần mở bài
cần đáp ứng yêu cầu gì trong quá
trình tạp lập văn bản?

- Thông báo chính xác, ngắn gọn về đề tài.
- Hướng người đọc (người nghe) vào đề tài
một cách tự nhiên, gợi sự hứng thú với vấn đề


Học sinh làm việc cá nhân, phát

được trình bày trong văn bản.

biểu trước lớp.

II. Viết phân thân bài:

-Hoạt động 2: Tổ chức rèn luyện

1. Tìm hiểu các kết bài.

kỹ năng viết phần kết bài.
Bài tập 1: Tìm hiểu các kết bài

- Đề tài: Suy nghĩ của anh (chị) về nhân vật ông
lái đò trong tuỳ bút Người lái đò sông Đà

Sgk cho đề bài: Suy nghĩ của anh (Nguyễn Tuân).
(chị) về nhận vật ông lái đò trong
- Cách kết bài hai phù hợp hơn với yêu cầu
tuỳ bút Người lái đò sông Đà
trình bày đề tài: Đánh giá khái quát về ý nghĩa
(Nguyên Tuân).
của hình tượng nhân vật ông lái đò, đồng thời
Học sinh đọc kyc các kết bài
gợi suy nghĩ, liên tưởng sâu sắc cho người đọc.
Sgk, phát biểu ý kiến.
Bài tập 2: Phân tích các kết bài
Sgk.

2. Phân tích các kết bài:
-Kết bài 1: Tuyên bố độc lập và khẳng định
quyết tâm của toàn dân tộc Việt Nam đem tinh

Học sinh đọc kyc, thảo luận

thần, lực lượng, tính mạng và của cải để giữ

nhóm, cử đại diện trình bày.

vững độc lập.
- Kết bài 2: ấn tượng đẹp đẽ, không bao giờ

Bài tập 3: Từ hai bài tập trên anh

phai nhoà về hình ảnh một phố huyện nghèo

(chị) hãy cho biết phần kết bài

trong câu chuyện Hai đứa trẻ của Thạch Lam.

cần đáp ứng yêu cầu gì trong quá -Cả hai kết bài đều tác động mạnh mẽ đến nhận
trình tạo lập văn bản.
thức và tình cảm của người đọc.
3. Yêu cầu của phần kết bài.
Học sinh làm việc cá nhân, phát

-Thông báo về sự kết thúc của việc trình bày đề

biểu trước lớp.

tài, nêu đánh giá khái quát của người viết về
những khía cạnh nổi bật nhất của vấn đề.

-Gợi lên tưởng rộng hơn, sâu sắc hơn.

4. Củng cố: -Nắm phần ghi nhớ Sgk.

5. Dặn dò: -Tham kháo các bìa viết văn nghị luận và học tập cách viết mở bài,
kết luận.
-Tự đặt đề bài và tập viết nhiều mở bài, kết bài khácc nhau cho cùng
một đề.
-Tiết sau học Đọc văn Số phận con người.