Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại xí nghiệp may xuất khẩu thanh trì

Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa

Nguyễn

BNG Kí HIU V CH VIT TT

BHXH
BHYT
DD
DN
GTGT
HKD
HTC
KCS
KKK
KKTX
KH
KPC
NCTT
NK
NVL
NVLTT
OTK
SXC
TK
TNDN
TSC

Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:

Bo him xó hi
Bo him y t
D dang
Doanh nghip
Gớa tr gia tng
Hot ng kinh doanh
Hot ng ti chớnh

H thng kim tra cht lng sn phm
Kim kờ nh k
Kờ khai thng xuyờn
Khu hao
Kinh phớ cụng on
Nhõn cụng trc tip
Nhp khu
Nguyờn vt liu
Nguyờn vt liu trc tip
Kim tra cht lng sn phm
Sn xut chung
Ti khon
Thu nhp doanh nghip
Ti sn c nh

1

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa

Nguyễn

LI M U
Trong th k XXI, nn kinh t th gii ang phỏt trin vi mt tc
nhanh chúng. Phỏt trin ton din c v chiu rng v chiu sõu. Qui mụ ca nn
kinh t th gii ngy cng c m rng cựng vi s phỏt trin ht sc mnh m
ca tt c cỏc ngnh ngh v ngy cng xut hin nhiu sn phm cú cht lng

cao, mu mó p, giỏ c phự hp ỏp ng nhu cu a dng ca ngi tiờu dựng.
Trong quỏ trỡnh phỏt trin chung y, vi cỏc ngun lc v li th ca
mỡnh, Vit Nam cú nhiu kh nng phỏt trin nn kinh t, m rng quan h buụn
bỏn v hp tỏc kinh t vi nhng cng quc kinh t cụng ngh trờn th gii,
a phng hoỏ quan h, a dng hoỏ th trng, phỏt trin nn kinh t i ngoi
vi tc cao.
Bn mt hng xut khu ch lc ca ta hin nay l du thụ, dt may, thu
hi sn v go. Riờng i vi ngnh cụng nghip dt may, trong tng lai, õy s
l mt ngnh cụng nghip y trin vng vi nhng iu kin thun li ln.
Ngnh cụng nghip dt may núi chung v ngnh may mc núi riờng luụn sn cú
nhiu iu kin thun li song bờn cnh ú l hng lot cỏc khú khn khỏc ny
sinh. Vi nhng th trng ln nhiu tim nng thỡ cnh tranh luụn l yu t tt
yu. Riờng i vi ngnh may gia cụng xut khu thỡ nc ta l mt nc cú
tim nng rt ln bi ngun nhõn lc di do, giỏ nhõn cụng r nờn cú sc cnh
tranh v giỏ thnh gia cụng. Bờn cnh cht lng, mu mó ca sn phm phự
hp vi th hiu tiờu dựng thỡ h giỏ thnh sn phm l mt nhõn t c bn
doanh nghip cú iu kin thc hin vic cnh tranh vi cỏc i tỏc cú liờn quan
trong nn kinh t th trng. Hn na, khi tin hnh cụng nghip hoỏ - hin i
hoỏ nn kinh t sn xut xó hi thỡ tit kim li l mt quc sỏch. cú th xõm
nhp, khng nh v chim lnh v trớ cao trờn cỏc th trng ln, ngoi vic khai
thỏc li th v ngun nhõn lc di do, v trớ a lý, n nh v kinh t chớnh
trthỡ vic ct gim chi phớ, h giỏ thnh sn phm c coi l mt trong
nhng gii phỏp ti u. Mc tiờu chớnh ca bin phỏp ny l nõng cao tớnh cnh
tranh, tranh chp v trớ dn u v chi phớ trờn th trng, nhng ngoi ra nú cũn
cú nhiu tỏc dng ln khỏc phi k n nh:
- m bo lng li nhun cn thit cho cụng ty
- L ũn by nhm n nh v ct gim giỏ c
- Tit kim nguyờn vt liu, gim lng vt liu d tha
- To ra mt c cu t chc ỏng tin cy cho cụng ty nhm i phú vi
nhng thỏch thc trong tng lai.

- Thit lp k hoch, thc hin v giỏm sỏt cỏc mc tiờu v s i mi
mt cỏch kiờn nh.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

2

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
ng thi giỏ thnh l ch tiờu kinh t tng hp phn ỏnh ton b hot
ng ca doanh nghip, do ú doanh nghip phi phn u hon thnh k
hoch giỏ thnh v mc h giỏ thnh sn phm. thc hin c cỏc mc tiờu
ca doanh nghip thỡ cụng tỏc k toỏn chung, k toỏn tp hp chi phớ sn xut v
tớnh giỏ thnh sn phm núi riờng vi t cỏch l mt cụng c qun lý kinh t ó
c thc hin nh th no? lm c gỡ? v cú th lm c gỡ?
Mong mun tỡm c cõu tr li nhm mc ớch nõng cao trỡnh lý lun
v kh nng nghiờn cu thc hnh ca bn thõn, bng cỏc kin thc chuyờn mụn
ó c hc tp trong nh trng, trong quỏ trỡnh thc tp, em ó i sõu tỡm
hiu, nghiờn cu v phn hnh k toỏn tp hp chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh
sn phm may gia cụng Xớ nghip May Xut khu Thanh Trỡ. T ú em ó
quyt nh chn ti : K toỏn tp hp chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh
sn phm ti Xớ nghip May Xut khu Thanh Trỡ cho Chuyờn Tt Nghip
ca em.
Chuyờn Tt Nghip ca em gm 3 ni dung sau :
Phn th nht: Nhng vn lý lun c bn v k toỏn tp hp
chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm trong doanh nghip sn xut.

Phn th hai: Thc trng k toỏn chi phớ sn xut v tớnh giỏ
thnh sn phm ti Xớ nghip May Xut khu Thanh Trỡ.
Phn th ba: Hon thin k toỏn chi phớ sn xut v tớnh giỏ
thnh sn phm ti Xớ nghip May Xut khu Thanh Trỡ.

Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

3

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa

Nguyễn

PHN TH NHT
NHNG VN Lí LUN C BN V K TON TP HP
CHI PH SN XUT V TNH GI THNH SN PHM
TRONG DOANH NGHIP SN XUT
I. S CN THIT CA K TON CHI PH SN XUT V TNH GI
THNH SN PHM TRONG DOANH NGHIP SN XUT
1. Chi phớ sn xut
1.1. Khỏi nim chi phớ sn xut
Khỏi nim v chi phớ sn xut: Chi phớ sn xut l biu hin bng tin ca
ton b cỏc hao phớ v lao ng sng v lao ng vt hoỏ m doanh nghip ó
b ra cú liờn quan n hot ng sn xut kinh doanh trong mt thi k nht
nh (thỏng, nm, quý).

Thc cht chi phớ l s dch chuyn vn - dch chuyn giỏ tr ca cỏc yu
t sn xut vo cỏc i tng tớnh giỏ.
Phõn bit gia chi phớ v ch tiờu: Chi phớ l biu hin bng tin ca ton
b hao phớ v lao ng sng v lao ng vt hoỏ cn thit cho quỏ trỡnh hot
ng sn xut kinh doanh m doanh nghip phi chi ra trong mt k kinh doanh.
Nh vy, ch c tớnh l chi phớ ca k hch toỏn nhng hao phớ v ti sn v
lao ng cú liờn quan n khi lng sn phm sn xut ra trong k ch khụng
phi mi khon chi ra trong k hch toỏn. Ngc li, chi tiờu l s gim i n
thun cỏc loi vt t, ti sn, tin vn ca doanh nghip, bt k nú c dựng
vo mc ớch gỡ. Tng s chi tiờu trong k ca doanh nghip bao gm chi tiờu
cho qỳa trỡnh cung cp, chi tiờu cho quỏ trỡnh sn xut kinh doanh v chi tiờu
cho quỏ trỡnh tiờu th.
1.2. Phõn loi chi phớ sn xut
Phõn loi chi phớ sn xut l ni dung quan trng u tiờn cn phi thc
hin phc v cho vic t chc theo dừi tp hp chi phớ sn xut tớnh c
giỏ thnh sn phm v kim soỏt cht ch cỏc loi chi phớ sn xut kinh doanh.
thun li cho cụng tỏc qun lý v hch toỏn cn thit phi tin hnh
phõn loi chi phớ sn xut. Phõn loi chi phớ sn xut l vic sp xp chi phớ sn
xut vo tng loi, tng nhúm khỏc nhau theo nhng c trng nht nh.
Xut phỏt t cỏc mc ớch v yờu cu khỏc nhau ca qun lý, chi phớ sn
xut cng c phõn loi theo nhng tiờu thc khỏc nhau.
Phõn loi chi phớ sn xut theo yu t:
Theo quy nh hin hnh thỡ chi phớ sn xut c phõn thnh 6 yu t:
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

4

Viện Đại Học

Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
Yu t nguyờn vt liu: Bao gm ton b giỏ tr nguyờn vt liu chớnh, vt
liu ph, ph tựng thay th, cụng c dng cs dng vo sn xut kinh doanh.
Yu t nhiờn liu ng lc s dng vo quỏ trỡnh sn xut kinh doanh
trong k.
Yu t nhõn cụng: Phn ỏnh tng s tin lng, ph cp mang tớnh cht
lng v phn ỏnh phn BHXH,BHYT,KPC trớch theo t l quy nh trờn tng
s tin lng v ph cp lng phi tr cho cụng nhõn viờn chc.
Yu t khu hao TSC: phn ỏnh tng s khu hao TSC phi trớch trong
k ca tt c TSC s dng cho sn xut kinh doanh trong k.
Yu t dch v mua ngoi: phn ỏnh ton b chi phớ dch v mua ngoi
dựng vo sn xut kinh doanh.
Yu t bng tin khỏc: phn ỏnh ton b chi phớ khỏc bng tin cha phn
ỏnh vo cỏc yu t trờn dựng vo hot ng sn xut kinh doanh trong k.
Phõn loi theo cỏch ny cho ta bit t trng v kt cu ca tng loi chi
phớ sn xut m doanh nghip ó dựng vo quỏ trỡnh sn xut trong k.
Phõn loi chi phớ sn xut theo khon mc chi phớ trong giỏ thnh:
Theo cỏch phõn loi ny thỡ chi phớ sn xut c xp thnh mt s khon
mc nht nh cú cụng dng kinh t khỏc nhau phc v cho yờu cu tớnh giỏ
thnh v phõn tớch tỡnh hỡnh thc hin k hoch giỏ thnh.
Theo quy nh hin nay, chi phớ sn xut sn phm bao gm 3 khon mc
sau:
Chi phớ nguyờn vt liu trc tip: Phn ỏnh ton b chi phớ v nguyờn, vt
liu chớnh, ph, nhiờn liu tham gia trc tip vo vic sn xut ch to sn
phm hay thc hin lao v, dch v.
Chi phớ nhõn cụng trc tip: Bao gm tin lng ph cp v cỏc khon
trớch theo lng cho cỏc quý BHXH,BHYT v KPC theo t l vi tin lng

phỏt sinh.
Chi phớ sn xut chung: l nhng chi phớ phỏt sinh trong phm vi phõn
xng sn xut(tr chi phớ vt liu v nhõn cụng trc tip).
Ngoi ra khi tớnh giỏ thnh ton b thỡ ch tiờu giỏ thnh cũn bao gm
khon mc chi phớ qun lý doanh nghip v chi phớ bỏn hng.
Theo quy nh hin hnh, chi phớ sn xut chung c phõn loi theo mi
quan h vi sn lng sn phm sn xut ra. C th nh sau:
Chi phớ SXC c chia thnh 2 loi:
Mt l chi phớ SXC c nh l chi phớ sn xut giỏn tip khụng thay i
theo sn lng sn phm sn xut ra nh chi phớ khu hao TSC v chi phớ bo
dng mỏy múc thit b, chi phớ hnh chớnh trong phõn xng.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

5

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
Hai l chi phớ SXC bin i l chi phớ giỏn tip thay i trc tip hoc gn
nh trc tip theo sn lng sn phm d dang, vớ d nh chi phớ nguyờn vt
liu, chi phớ dch v mua ngoi.
Ngoi hai cỏch phõn loi ch yu trờn, chi phớ sn xut cũn c phõn loi
theo nhng cỏch sau:
-

Phõn loi theo chc nng trong sn xut kinh doanh

-

Phõn loi theo cỏch thc kt chuyn chi phớ

- Phõn loi theo quan h ca chi phớ vi khi lng cụng vic v sn
phm hon thnh
-

Phõn loi theo quan h vi quỏ trỡnh sn xut

-

Phõn loi theo kh nng kim soỏt

Vic phõn loi chi phớ sn xut cú tỏc dng kim tra, phõn tớch qỳa trỡnh
phỏt sinh chi phớ v hỡnh thnh giỏ thnh sn phm t ú d dng nghiờn cu
ct gim chi phớ, h giỏ thnh sn phm, nõng cao sc cnh tranh trờn th trng
lm c s lp k hoch kinh doanh v d ỏn cho tng lai.
2. Giỏ thnh sn phm
2.1. Khỏi nim giỏ thnh sn phm
Quỏ trỡnh sn xut ú l quỏ trỡnh bin i cỏc yu t u vo thnh cỏc
yu t u ra hay Input thnh Output, nh vy nú bao gm 2 mt: mt hao phớ
sn xut v mt kt qu sn xut. Mt hao phớ sn xut c phn ỏnh qua ch
tiờu chi phớ sn xut v mt kt qu sn xut phn ỏnh qua ch tiờu giỏ thnh sn
phm.
Giỏ thnh sn phm l biu hin bng tin ca ton b cỏc khon hao phớ
v lao ng sng v lao ng vt húa cú liờn quan n khi lng cụng tỏc, sn
phm, lao v ó hon thnh.
Vic nghiờn cu ch tiờu giỏ thnh sn phm cú vai trũ rt quan trng, nú

liờn quan n vic xỏc nh kt qu sn xut kinh doanh trong n v, ch cú xỏc
nh ỳng n ch tiờu giỏ thnh sn phm mi cú c s cho vic xỏc nh chớnh
xỏc kt qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. ỏp ng nhu cu qun lý,
hch toỏn, thc hin k hoch h giỏ thnh sn phm, tng sc cnh tranh trờn
th trng thỡ vic phõn loi giỏ thnh sn phm l mt vic lm khụng th thiu.
2.2. Phõn loi giỏ thnh sn phm
Phõn loi theo thi im v ngun s liu tớnh giỏ thnh:
Theo tiờu thc ny giỏ thnh bao gm:
- Giỏ thnh k hoch: giỏ thnh k hoch c xỏc nh trc khi bc
vo kinh doanh trờn c s giỏ thnh thc t k trc v cỏc nh mc, d toỏn
chi phớ ca k k hoch. Gớa thnh k hoch c coi l mc tiờu m doanh
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

6

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
nghip phi c gng thc hin hon thnh nhm thc hin hon thnh mc
tiờu chung ca ton doanh nghip.
- Giỏ thnh nh mc: cng nh giỏ thnh k hoch, giỏ thnh nh mc
cng c xỏc nh trc khi bt u sn xut sn phm. Tuy nhiờn khỏc vi giỏ
thnh k hoch c xõy dng trờn c s cỏc nh mc bỡnh quõn tiờn tin v
khụng bin i trong sut c k k hoch, giỏ thnh nh mc li c xõy dng
trờn c s cỏc nh mc chi phớ hin hnh ti tng thi im nht nh trong k
k hoch nờn giỏ thnh nh mc luụn thay i phự hp vi s thay i ca cỏc

nh mc chi phớ t c trong quỏ trỡnh sn xut sn phm. Giỏ thnh nh
mc c xem l cn c kim soỏt tỡnh hỡnh thc hin cỏc nh mc tiờu hao
cỏc yu t vt cht khỏc nhau phỏt sinh trong quỏ trỡnh sn xut.
- Giỏ thnh thc t: l ch tiờu c xỏc nh sau khi kt thỳc quỏ trỡnh sn
xut sn phm trờn c s cỏc chi phớ phỏt sinh trong quỏ trỡnh sn xut sn
phm. Giỏ thnh thc t l cn c kim tra, ỏnh giỏ tỡnh hỡnh tit kim chi
phớ, h thp giỏ thnh v xỏc nh kt qu kinh doanh.
Phõn loi theo phm vi phỏt sinh chi phớ:
Theo tiờu thc ny giỏ thnh c phõn loi nh sau:
- Giỏ thnh sn xut (cũn gi l giỏ thnh cụng xng): l ch tiờu phn
ỏnh tt c nhng chi phớ phỏt sinh liờn quan n vic sn xut, ch to sn phm
trong phm vi phõn xng sn xut (chi phớ nguyờn vt liu trc tip, nhõn cụng
trc tip v chi phớ sn xut chung).
- Giỏ thnh tiờu th (giỏ thnh ton b): l ch tiờu phn ỏnh ton b cỏc
khon chi phớ phỏt sinh liờn quan n vic sn xut, tiờu th sn phm (chi phớ
sn xut, chi phớ qun lý v chi phớ bỏn hng). Giỏ thnh tiờu th c tớnh theo
cụng thc:
Giỏ thnh
ton b ca
sn phm tiờu th

Giỏ thnh
=

sn xut
sn phm

Chi phớ
+

Chi phớ

qun lý

+

doanh nghip

tiờu th
sn phm

3. Mi quan h gia chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm
Gia chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm cú mi liờn h mt thit vi
nhau. K toỏn tp hp chi phớ sn xut l tin , l iu kin tớnh giỏ thnh
sn phm, cũn tớnh giỏ thnh sn phm l mc ớch cui cựng ca tp hp chi
phớ sn xut. Mun tớnh c giỏ thnh sn phm phi da vo chi phớ sn xut
ó tp hp c. Chi phớ sn xut bao gm ton b chi phớ sn xut phỏt sinh
trong k ca hot ng sn xut chớnh, hot ng sn xut ngoi c bn ca
doanh nghip. Cũn giỏ thnh sn phm ch bao gm chi phớ cú liờn quan n
khi lng ca sn phm ó hon thnh trong ú bao gm chi phớ d dang u
k, chi phớ phỏt sinh trong k.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

7

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp

Nguyễn
Thị Thanh Hoa
Cú th phn ỏnh mi quan h gia chi phớ sn xut v gớa thnh sn phm
qua s di õy:
Chi phớ sn xut
d dang u k
TRONG K

CHI PH SN XUT
PHT SINH

TNG GI THNH SN PHM,
DCH V HON THNH
Tng giỏ thnh
sn phm
hon thnh

Chi phớ
=

sn xut

Chi phớ sn xut
d dang cui k

Chi phớ
+

d dang

sn xut
phỏt sinh

u k

trong k

Chi phớ
-

sn xut
d dang
cui k

Khi chi phớ sn xut d dang u k v cui k bng nhau hoc cỏc ngnh
sn xut khụng cú sn phm d dang thỡ tng giỏ thnh sn phm bng tng chi
phớ sn xut phỏt sinh trong k. Trong mi quan h cht ch ú, chi phớ sn xut
v giỏ thnh sn phm cng cú nhng im khỏc nhau c bn sau:
V thi gian: Giỏ thnh ch gn vi mt thi k nht nh cũn chi phớ sn
xut thỡ liờn quan n nhiu k nh chi phớ k trc chuyn sang, chi phớ k ny
phỏt sinh khụng bao gm cỏc chi phớ chuyn sang k sau.
V sn phm: Chi phớ sn xut khụng gn trc tip vi sn lng sn
phm hon thnh trong k, cũn giỏ thnh li c tớnh trờn sn lng bỏn thnh
phm hay thnh phm hon thnh.
V giỏ tr: Tng giỏ thnh sn phm khụng bao gm nhng chi phớ sn
xut ó chi ra trong k (chi phớ ch phõn b cỏc k sau) song giỏ thnh sn
phm li tớnh c chi phớ ó chi ra k trc c phõn b cho k ny. Tng chi
phớ sn xut phỏt sinh trong k khỏc tng giỏ thnh sn phm ca cỏc sn phm
hon thnh trong k.
4. í ngha v nhim v k toỏn chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm.

4.1. í ngha
Chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm l hai ch tiờu kinh t c bn phn
ỏnh cht lng hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Qun lý tt chi
phớ sn xut v giỏ thnh sn phm l yờu cu quan trng i vi doanh nghip
trong mụi trng kinh t cnh tranh nh hin nay. Vic tớnh ỳng, tớnh giỏ
thnh giỳp cho vic phn ỏnh ỳng tỡnh hỡnh thc hin v kt qu thc hin giỏ
thnh ca doanh nghip, xỏc nh ỳng n kt qu kinh doanh ca doanh
nghip trong k.
Trong mt phm vi nht nh, giỏ thnh va mang tớnh khỏch quan, va
mang tớnh ch quan. Cn phi xem xột giỏ thnh trờn nhiu gúc khỏc nhau
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

8

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
xõy dng ch tiờu giỏ thnh mt cỏch hiu qu nht. Tớnh khỏch quan ca giỏ
thnh chớnh l tớnh tt yu ca s di chuyn v kt tinh giỏ tr t liu sn xut v
sc lao ng trong sn phm. Nhng giỏ thnh li l mt i lng c tớnh
toỏn trờn c s chi phớ sn xut chi ra trong k nờn nú mang nhng yu t ch
quan nht nh. T ú cho thy, giỏ thnh sn phm l ch tiờu cht lng tng
hp phn ỏnh nhng tiờu hao trong quỏ trỡnh sn xut sn phm nhng cng
ng thi l thc o nng lc v trỡnh qun lý kinh t ca doanh nghip.
Vi ý ngha ú, k toỏn chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm phi
thc hin mt s nhim v nht nh.

4.2. Nhim v.
Vi chc nng thụng tin v kim tra v chi phớ v giỏ thnh, lm c s cho
vic nh giỏ v ra cỏc quyt nh kinh doanh, hch toỏn chi phớ sn xut v
tớnh giỏ thnh sn phm phi thc hin cỏc nhim v ch yu sau:
Mt l phn ỏnh y , chớnh xỏc, kp thi cỏc chi phớ phỏt sinh thc t
trong quỏ trỡnh sn xut ti cỏc phõn xng, b phn sn xut, cng nh trong
phm vi ton doanh nghip gn lin vi cỏc loi chi phớ sn xut khỏc nhau cng
nh theo tng loi sn phm c sn xut.
Hai l tớnh toỏn chớnh xỏc kp thi giỏ thnh n v ca tng loi sn
phm, lao v, dch v m doanh nghip tin hnh.
Ba l xỏc nh chớnh xỏc kt qu hch toỏn ni b ca cỏc phõn xng, b
phn sn xut.
Bn l kim tra cht ch tỡnh hỡnh thc hin cỏc nh mc tiờu hao vt t,
lao ng cng nh tỡnh hỡnh chp hnh cỏc d toỏn chi phớ nhm phỏt hin kp
thi cỏc hin tng lóng phớ, s dng chi phớ khụng ỳng k hoch, sai mc
ớch.
Nm l cung cp cỏc thụng tin cn thit cho vic nh giỏ v ra cỏc
quyt nh kinh doanh. Lp cỏc bỏo cỏo v chi phớ sn xut v giỏ thnh sn
phm, tham gia phõn tớch tỡnh hỡnh thc hin k hoch giỏ thnh, xut bin
phỏp tit kim chi phớ sn xut v h thp giỏ thnh.
II. K TON CHI PH SN XUT V TNH GI THNH SN PHM
TRONG DOANH NGHIP SN XUT.
1. K toỏn chi phớ sn xut
1.1. i tng v phng phỏp k toỏn chi phớ sn xut.
T chc hch toỏn quỏ trỡnh sn xut bao gm hai giai on k tip nhau.
ú l giai on hch toỏn chi tit chi phớ sn xut phỏt sinh theo tng sn phm,
nhúm sn phm, n t hng, giai on cụng ngh, phõn xngv giai on
tớnh giỏ thnh sn phm, chi tit sn phm, sn phm theo n t hng ó hon
thnhtheo n v tớnh giỏ thnh quy nh. Vic phõn chia ny xut phỏt t yờu
cu qun lý, kim tra v phõn tớch chi phớ, yờu cu hch toỏn kinh doanh ni b,

Lớp K10- KT2
Viện Đại Học
9
Mở Hà Nội


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
theo c im quy trỡnh cụng ngh ca tng doanh nghip v yờu cu tớnh giỏ
thnh sn phm theo n v tớnh giỏ thnh quy nh. Cú th núi vic phõn chia
quỏ trỡnh hch toỏn thnh hai giai on l do s khỏc nhau c bn v gii hn
tp hp chi phớ trong hch toỏn chi phớ sn xut tc l i tng hch toỏn chi
phớ sn xut v sn phm hon thnh cn phi tớnh giỏ thnh mt n v tc
l i tng tớnh giỏ thnh. Nh vy, xỏc nh i tng hch toỏn chi phớ sn
xut chớnh l vic xỏc nh gii hn tp hp chi phớ m thc cht l xỏc nh ni
phỏt sinh chi phớ v ni chu chi phớ.
Phng phỏp hch toỏn chi phớ sn xut l mt phng phỏp hay h thng
cỏc phng phỏp c s dng tp hp v phõn loi cỏc chi phớ sn xut
trong phm vi gii hn ca i tng hch toỏn chi phớ. V c bn, phng phỏp
hch toỏn chi phớ bao gm cỏc phng phỏp hch toỏn chi phớ theo sn phm,
theo n t hng, theo giai on cụng ngh, theo phõn xng, theo nhúm sn
phmNi dung ch yu ca cỏc phng phỏp hch toỏn chi phớ sn xut l k
toỏn m th hoc s chi tit hch toỏn chi phớ sn xut theo tng i tng ó
xỏc nh, phn ỏnh cỏc chi phớ sn phm cú liờn quan n i tng, hng thỏng
tng hp chi phớ theo tng i tng.
1.2. Chng t k toỏn
Cỏc loi chng t s dng k toỏn chi phớ sn xut bao gm:
Chng t phn ỏnh chi phớ lao ng: Bao gm bng chm cụng, Bng
thanh toỏn tin lng, Phiu ngh hng BHXH, Bng thanh toỏn BHXH, Bng

thanh toỏn tin thng, Phiu xỏc nhn sn phm hoc cụng vic hon thnh,
Phiu bỏo lm thờm gi, Hp ng giao khoỏn, Biờn bn iu tra tai nn lao
ng.
Chng t phn ỏnh chi phớ vt t: bao gm Phiu mua hng, Hoỏ n
cc vn chuyn, Hoỏ n cng phớ, Hoỏ n giỏm nh hng nhp khu
Chng t phn ỏnh chi phớ khu hao TSC: bao gm Biờn bn giao nhn
TSC, Th TSC, Biờn bn thanh lý TSC, Biờn bn ỏnh giỏ li TSC
Chng t phn ỏnh chi phớ dch v mua ngoi: Bao gm Hoỏ n dch v,
Hoỏ n tin in, Hoỏ n tin nc
Chng t phn ỏnh cỏc khon chi bng tin khỏc: gm cỏc Phiu chi, cỏc
hoỏ n dch v
Vic tp hp chi phớ sn xut phi c tin hnh theo mt trỡnh t hp lý,
khoa hc thỡ mi cú th tớnh giỏ thnh sn phm mt cỏch chớnh xỏc, kp thi.
Trỡnh t ny ph thuc vo c im sn xut ca tng ngnh, tng doanh
nghip v trỡnh cụng tỏc qun lý. Thụng thng trỡnh t hch toỏn chi phớ sn
xut nh sau:
- Bc 1: Tp hp chi phớ sn xut phỏt sinh theo 3 khon mc: chi phớ
NVLTT, chi phớ NCTT v chi phớ SXC.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

10

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
- Bc 2: Tng hp cỏc khon chi phớ sn xut ó phỏt sinh, phõn b chi

phớ SXC cho cỏc i tng cú liờn quan v tin hnh kt chuyn cỏc chi phớ ny
v ti khon tớnh giỏ thnh.
- Bc 3: Tng hp ton b chi phớ sn xut ó phỏt sinh trong k v ỏnh
giỏ sn phm d dang cui k.
- Bc 4: Tớnh giỏ thnh sn phm hon thnh trong k
1.3. K toỏn chi phớ sn xut theo phng phỏp kờ khai thng xuyờn.
Phng phỏp KKTX l phng phỏp theo dừi tỡnh hỡnh hin cú, bin ng
tng, gim hng tn kho mt cỏch thng xuyờn, liờn tc. Do vy, ti bt k thi
im no trong quỏ trỡnh kinh doanh, k toỏn cng cú th cung cp cỏc thụng tin
v nhp, xut, tn kho ca tng loi vt liu sn phm, hng hoỏ. Phng phỏp
ch thớch hp i vi cỏc doanh nghip kinh doanh cỏc mt hng cú giỏ tr ln,
tớnh cht k thut riờng bit vỡ khi lng ghi chộp tng i nhiu.
1.3.1. K toỏn chi phớ NVLTT.
Chi phớ NVLTT bao gm tt c chi phớ v nguyờn vt liu chớnh, vt liu
ph, nhiờn liu c s dng trc tip cho quỏ trỡnh sn xut sn phm. Cỏc loi
nguyờn liu ny cú th xut t kho ra s dng v cng cú th mua v a vo
s dng ngay hoc do t sn xut ra v a vo s dng ngay.
i vi nhng vt liu khi xut dựng cú liờn quan trc tip n tng i
tng tp hp chi phớ riờng bit (phõn xng, b phn sn xut hoc sn phm,
loi sn phm, lao v) thỡ hch toỏn trc tip cho i tng ú.
Cú mt s trng hp do vt liu xut dựng v nhõn cụng trc tip liờn
quan n nhiu i tng m khụng th t chc hch toỏn riờng c thỡ k toỏn
phi da vo chng t ban u tng hp chi phớ phỏt sinh v la chn nhng
phng phỏp phõn b giỏn tip phõn b chi phớ cho cỏc i tng cú liờn
quan. Tiờu thc phõn b thng c s dng l phõn b theo nh mc tiờu
hao, theo h s, theo trng lng, s lng sn phm
Cụng thc phõn b nh sau:
Chi phớ vt liu phõn b = Tng tiờu thc phõn b * T l (hay h s)
cho tng i tng
Tng chi phớ vt =

liu cn phõn b

ca tng i tng

phõn b

T lờ (hay h s ) phõn b
Tng tiờu thc phõn b ca tt c cỏc i tng

Ti khon s dng:
TK 621- Chi phớ NVLTT, TK ny c m chi tit theo tng i tng tp
hp chi phớ. TK ny cú ni dung, kt cu nh sau:
Bờn N : Phn ỏnh giỏ tr nguyờn, vt liu xut dựng trc tip cho ch to
sn phm.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

11

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
Bờn Cú : Giỏ tr vt liu xut dựng khụng ht, kt chuyn chi phớ vt liu
trc tip.
Trỡnh t k toỏn chi phớ NVLTT:
151,152,111,112
,

331

621

Vt liu dựng trc
tip cht to

154

Kt chuyn chi phớ
NVLTT

sn phm,
tinhnh lao v,
dch v
Vt liu khụng dựng
ht

1522

nhp kho hay chuyn
k sau

1.3.2. K toỏn chi phớ NCTT.
Chi phớ NCTT l khon thự lao lao ng phi tr cho cụng nhõn trc tip
sn xut sn phm, trc tip thc hin cỏc lao v, dch v nh tin lng chớnh,
lng ph v cỏc khon tr cp cú tớnh cht lng. Ngoi ra chi phớ NCTT cũn
bao gm cỏc qu: BHXH, BHYT, KPC do ch s dng lao ng chu v c
tớnh vo chi phớ kinh doanh theo mt t lờh nht nh i vi s tin lng phỏt
sinh ca cụng nhõn trc tip sn xut.

Nu tin lng cụng nhõn trc tip liờn quan n nhiu i tng chu chi
phớ v khụng xỏc nh mt cỏch trc tip cho tng i tng thỡ phi tin hnh
phõn b theo nhng tiờu thc phự hp. Cỏc tiờu thc phõn b l:
Mc phõn b chi phớ
tin lng ca

Tng s tin lng cụng nhõn Khi lng
=

trc tip ca cỏc i tng

*

phõn b

cụng nhõn trc tip Tng s khi lng

ca tng

cho tng i tng

i tng

phõn b theo tiờu thc s dng

Trờn c s tin lng c phõn b s tin hnh trớch BHXH,BHYT v
KPC theo t l quy nh c tớnh vo chi phớ.
Ti khon s dng:
TK 622 Chi phớ NCTT. Ti khon ny cng c m chi tit theo tng
i tng tp hp chi phớ. Ti khon ny cú ni dung kt cu nh sau:

Bờn N : Chi phớ NCTT sn xut sn phm, thc hin lao v, dch v.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

12

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
Bờn Cú : Kt chuyn chi phớ NCTT vo ti khon tớnh giỏ thnh.
Trỡnh t k toỏn:
TK 334

TK 622

TK 154

Tin lng v ph cp
long phi tr cho
CNTT sn xut
TK 338

Kt chuyn chi
phớ NCTT

Cỏc khon úng gúp theo
lng ca CNTT sn xut

thc t phỏt sinh
1.3.3. K toỏn chi phớ tr trc:
Chi phớ tr trc (cũn gi l chi phớ ch phõn b) l cỏc khon chi phớ thc
t ó phỏt sinh nhng cha tớnh ht vo chi phớ sn xut kinh doanh ca k ny
m c tớnh cho hai hay nhiu k hch toỏn sau ú. õy l khon chi phớ phỏt
sinh mt ln quỏ ln hoc do bn thõn chi phớ phỏt sinh cú tỏc dng ti kt qu
hot ng ca nhiu k hch toỏn.
Ti khon s dng:
theo dừi cỏc khon chi phớ tr trc, k toỏn s dng 2 ti khon:
Mt l TK !42 Chi phớ tr trc
Hai l TK 2422 Chi phớ tr trc di hn
TK 142
Chi phớ tr trc gm cỏc loi sau:
- Giỏ tr cụng c dng c nh xut dựng thuc loi phõn b nhiu ln
- Giỏ tr sa cha TSC ngoi k hoch
- Tin thuờ TSC, phng tin kinh doanhtr trc
- Giỏ tr bao bỡ luõn chuyn, dựng cho thuờ
- Dch v mua ngoi tr trc
- Chi phớ bỏn hng, chi phớ qun lý doanh nghip
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

13

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa

- Chi phớ mua bo him ti sn, bo him kinh doanh, l phớ giao thụng
bn bói...
- Chi phớ v nghiờn cu thớ nghim phỏt minh, sỏng ch...
- Lói thuờ mua TSC ...
Ni dung v kt cu ca TK 142
Bờn N: Cỏc khon chi phớ tr trc thc t phỏt sinh
Bờn Cú: Cỏc khon chi phớ tr trc ó phõn b vo chi phớ kinh doanh
D N: Cỏc khon chi phớ tr trc thc t ó phỏt sinh nhng cha phõn
b vo chi phớ kinh doanh
TK 142 chi tit lm 2 tiu khon:
1421: chi phớ tr trc
1422: chi phớ ch kt chuyn
TK 242
Chi phớ tr trc di hn bao gm cỏc loi chi phớ sau:
- Chi phớ tr trc v thuờ hot ng TSC phc v cho hot ng kinh
doanh nhiu nm ti chớnh
- Tin thuờ c s h tng ó tr trc cho nhiu nm v phc v cho kinh
doanh nhiu k
- Chi phớ tr trc phc v cho hot ng kinh doanh ca nhiu nm ti
chớnh
- Chi phớ thnh lp doanh nghip, chi phớ qung cỏo phỏt sinh trong giai
on trc hot ng
- Chi phớ nghiờn cu cú giỏ tr ln
- Chi phớ cho giai on trin khai khụng tiờu chun ghi nhn l TSC
vụ hỡnh
- Chi phớ o to cỏn b qun lý v cụng nhõn k thut
- Chi phớ di chuyn a im kinh doanh hoc t chc li doanh nghip
- Li th thng mi trong trng hp mua li doanh nghip, sỏp nhp
doanh nghip cú tớnh cht mua li
- Chi phớ mua cỏc loi bo him v cỏc loi l phớ m doanh nghip mua

v tr mt ln cho nhiu niờn k toỏn
- Cụng c dng c xut dựng mt ln vi giỏ tr ln v bn thõn cụng c
dng c tham gia vo hot ng kinh doanh trờn mt nm ti chớnh phi phõn b
dn vo cỏc i tng chu chi phớ trong nhiu nm
- Lói mua hng tr chm, tr gúp, lói thuờ TSC thuờ ti chớnh
Lớp K10- KT2
Viện Đại Học
14
Mở Hà Nội


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
- Chi phớ sa cha ln TSC phỏt sinh mt ln quỏ ln phi phõn b
nhiu nm
- Cỏc khon khỏc
Ni dung v kt cu ca TK 242
Bờn N: Cỏc khon chi phớ tr trc di hn thc t phỏt sinh
Bờn Cú: Cỏc khon chi phớ tr trc di hn ó phõn b vo chi phớ kinh
doanh trong k
D N: Cỏc khon chi phớ tr trc di hn thc t ó phỏt sinh nhng
cha phõn b vo chi phớ kinh doanh.
Trỡnh t k toỏn:
TK 111,112,331, TK142,242
Chi phớ tr trc
thc t phỏt sinh

TK 635,641,642,627

Phõn b dn chi phớ tr
trc
vo cỏc kỡ hch toỏn

TK 641,642
Kt chuyn chi phớ
bỏn hng
chi phớ qun lý

TK 911
KC chi phớ bỏn hng, chi
phớ
qun lý vo TK xỏc nh
kt qu

1.3.4. K toỏn chi phớ phi tr.
Chi phớ phi tr (cũn gi l chi phớ trớch trc) l nhng khon chi phớ
thc t cha phỏt sinh nhng c ghi nhn l chi phớ ca k hch toỏn. õy l
nhng khon chi phớ trong k hoch ca n v m do tớnh cht hoc yờu cu
qun lý nờn c tớnh trc vo chi phớ kinh doanh cho cỏc i tng chu chi
phớ nhm bo m cho giỏ thnh sn phm, lao v, chi phớ bỏn hng, chi phớ
qun lý doanh nghip khi t bin tng khi nhng khon chi phớ ny phỏt sinh.
- Tin lng phộp ca cụng nhõn sn xut
- Chi phớ sa cha TSC trong k hoch
- Thit hi v ngng sn phm trong k hoch
- Chi phớ bo hnh sn phm trong k hoch
- Lói tin vay cha n hn tr
- Tin thuờ TSC, mt bng kinh doanh, dng c, cụng ccha tr
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

15

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa
- Cỏc dch v mua ngoi s cung cp

Nguyễn

Ti khon s dng:
Cỏc khon chi phớ phi tr c theo dừi v phn ỏnh trờn TK 335- Chi
phớ phi tr. TK ny cú ni dung v kt cu nh sau:
Bờn N: Chi phớ phi tr thc t phỏt sinh v khon iu chnh vo cui
niờn
Bờn Cú: Cỏc khon chi phớ phi tr c ghi nhn vo chi phớ trong k
theo k hoch
D Cú: Cỏc khon chi phớ phi tr ó tớnh vo chi phớ kinh doanh
nhng thc t cha phỏt sinh
Trỡnh t k toỏn
TK 334

TK 622

TK 335

Tin lng phộp, lng
ngng

Trớch trc lng phộp
lng

vic thc t phi tr

ngng vic ca cụng
nhõn xut

TK 241, 331,
111

TK 627, 641,
642

Cỏc chi phớ phi tr khỏc

Tớnh trc chi phớ phi
tr

thc t phỏt sinh
vo chi phớ sn xut
kinh doanh

1.3.5. K toỏn chi phớ SXC.
Chi phớ SXC l chi phớ phc v v qun lý sn xut gn lin vi tng phõn
xng sn xut. Chi phớ SXC l loi chi phớ tng hp gm cỏc khon: chi phớ
nhõn viờn phõn xng, chi phớ khu hao TSC dựng phõn xng, chi phớ dch
v mua ngoi v cỏc khon chi phớ khỏc bng tin dựng phõn xng
Chi phớ SXC c tp hp theo tng phõn xng sn xut hoc b phn

sn xut kinh doanh. Vic tp hp c thc hin hng thỏng v cui mi thỏng
m tin hnh phõn b v kt chuyn vo i tng hch toỏn chi phớ.
Nu phõn xng ch sn xut ra mt loi sn phm duy nht thỡ ton b
chi phớ chung phỏt sinh phõn xng c kt chuyn ton b vo chi phớ sn
xut sn phm.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

16

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
Nu phõn xng sn xut ra hai loi sn phm tr lờn v t chc theo dừi
riờng chi phớ sn xut cho tng loi sn phm (i tng hch toỏn chi phớ sn
xut l tng loi sn phm) thỡ chi phớ SXC phi c phõn b cho tng loi sn
phm kt chuyn vo chi phớ sn xut sn phm.
tin hnh phõn b, cú th s dng cỏc tiờu thc: t l tin lng cụng
nhõn sn xut, t l vi chi phớ NVLTT, t l vi chi phớ trc tip (gm chi phớ
NVLTT v chi phớ NCTT), t l vi s gi mỏy chy, t l vi on v nhiờn liu
tiờu hao
xỏc nh mc phõn b cho tng i tng chu chi phớ (tng loi sn
phm) s dng cụng thc:
Mc phõn b

Chi phớ sn xut chung

S n v ca

chi phớ sn xut

thc t phỏt sinh trong thỏng

tng i tng

chung cho

=

tng i tng

Tng s n v ca cỏc i
tng c phõn b tớnh theo

tiờu thc c la chn

* tớnh theo tiờu
thc c la

chn

Ti khon s dng:
TK 627 Chi phớ SXC , m chi tit theo tng phõn xng, b phn sn
xut dch v.
Ni dung v kt cu ca TK ny nh sau:
Bờn N: Chi phớ SXC thc t phỏt sinh trong k
Bờn Cú: Cỏc khon ghi gim chi phớ SXC. Kt chuyn hay phõn b chi

phớ SXC vo chi phớ sn phm hay lao v dch v.
TK 627 cui k khụng cũn s d do ó kt chuyn hay phõn b ht cho
cỏc loi sn phm dch v lao v v c chi tit thnh 6 tiu khon:
+ 6271 Chi phớ nhõn viờn phõn xng: Phn ỏnh chi phớ v lng chớnh,
lng ph cỏc khon ph cp phi tr cho nhõn viờn phõn xng ( qun c, phú
qun c, nhõn viờn hch toỏn phõn xng, th kho, bo v ca phõn xng)
v cỏc khon úng gúp cho cỏc qu BHXH, BHYT, KPC trớch theo tl vi
tin lng phỏt sinh.
+ 6272 Chi phớ vt liu: Bao gm cỏc khon chi phớ v vt liu sn xut
chung cho phõn xng nh xut sa cha, bo dng mỏy múc, thit b, nh
ca, kho tng, vt kin trỳc (trng hp t lm), cỏc chi phớ vt liu cho qun lý
phõn xng.
+ 6273 Chi phớ dng c sn xut: L nhng chi phớ v cụng c dng c
sn xut dựng trong phõn xng.
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

17

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
+ 6274 Chi phớ khu hao TSC: Phn ỏnh khu hao TSC thuc cỏc
phõn xng sn xut kinh doanh chớnh, sn xut kinh doanh ph nh mỏy múc,
thit b, nh ca, kho tng
+ 6277 Chi phớ dch v mua ngoi: Bao gm nhng chi phớ dch v thuờ
ngoi phc v cho sn xut, kinh doanh ca cỏc phõn xng, b phn nh chi

phớ sa cha TSC, nc, in thoi
+ 6278 Chi phớ bng tin khỏc: L nhng chi phi cũn li ngoi cỏc chi
phớ k trờn nh chi phớ hi ngh, l tõn, tip khỏch, giao dchca phõn xng,
b phn sn xut.
Ngoi ra, tu yờu cu qun lý ca tng doanh nghip, tng ngnh, TK 627
cú th m thờn mt s tiu khon khỏc phn ỏnh mt s ni dung hoc yu t
chi phớ.
Trỡnh t hch toỏn:
TK 334, 338

TK 627

Chi phớ nhõn viờn

TK 111, 112, 152,

Cỏc khon chi gim chi phớ SXC
(ph liu thu hi, vt t xut

dựng khụng dựng ht)
TK 152, 153
Chi phớ vt liu, dng c

TK 154
Phõn b ( kt chuyn)
chi phớ SXC c nh

TK 1421, 335
Chi phớ theo d toỏn
TK 632

TK 331, 111, 112,

Chi phớ SXC c
ghi nhn vo giỏ

Cỏc chi phớ SXC khỏc

Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

vn hng bỏn

18

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa
1.3.6. K toỏn tng hp chi phớ sn xut.

Nguyễn

Cỏc chi phớ cui cựng u phi c tng hp vo bờn N ca TK 154 Chi phớ sn xut kinh doanh d dang. Ti khon 154 c m chi tit theo tng
ngnh sn xut, tng ni phỏt sinh chi phớ hay tng loi sn phm, nhúm sn
phm, chi tit sn phm, tng loi lao v dch vca cỏc b phn sn xut
kinh doanh chớnh, sn xut kinh doanh ph (k c thuờ ngoi gia cụng ch bin).
Ni dung phn ỏnh v kt cu ca TK 154 nh sau:
Bờn N: Tp hp cỏc chi phớ sn xut trong k (chi phớ NVLTT, chi phớ
NCTT v chi phớ SXC)

Bờn Cú: Cỏc ti khon ghi gim chi phớ sn phm v tng giỏ thnh sn
xut thc t hay chi phớ thc t ca sn phm, lao v, dch v ó hon thnh.
D N: Chi phớ thc t ca sn phm lao v dch v d dang cha hon
thnh.
Trỡnh t k toỏn:
TK 152

TK 621

Tp hp CP

TK 154

KC CP

TK 155
Tng GT sn
Phm hthnh

NVL TT

TK 334, 338

NVL TT

TK 622

TK 152, 111

Tp hp CP

KC CP

Cỏc khon ghi

NCTT

NCTT

gim CP SP
TK 157

TK 214, 334, 338 TK 627
Ttttttt
Tp hp
CP SXC
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

GT thc t
Gi bỏn
KC CP SXC
TK 632
19

Viện Đại Học
GT thc t
Tiờu th
hng

Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa

Nguyễn

1.3.7. K toỏn cỏc khon thit hi trong sn xut.
Hch toỏn thit hi v sn phm hng:
Sn phm hng l sn phm khụng tho món cỏc tiờu chun cht lng v
c im k thut ca sn xut v mu sc, kớch c, trng lng, cỏch thc lp
rỏpTu theo mc h hng m sn phm hng c chia thnh 2 loi:
Th nht l sn phm hng cú th sa cha c: l nhng sn phm
hng m v mt k thut cú th sa cha c v vic sa cha ú cú li v mt
kinh t.
Th hai l sn phm hng khụng th sa cha c: l nhng sn phm
m v mt k thut khụng th sa cha c hoc cú th sa cha c nhng
khụng cú li v mt kinh t.
Trong quan h vi cụng tỏc k hoch, c hai loi sn phm hng núi trờn
li c chi tit thnh sn phm hng trong nh mc v sn phm hng ngoi
nh mc. Nhng sn phm hng m doanh nghip d kin s xy ra trong quỏ
trỡnh sn xut c coi l hng trong nh mc, phn chi phớ cho nhng sn
phm ny c tớnh vo chi phớ sn xut chớnh phm. Cũn sn phm hng ngoi
nh mc l nhng sn phm nm ngoi d kin ca nh sn xut do cỏc nguyờn
nhõn bt thng nh mỏy hng, ho hon bt chtnờn chi phớ ca chỳng
khụng c cng vo chi phớ sn xut chớnh phm m thng c xem l
khon chi phớ thi k, phi tr vo thu nhp.
Trỡnh t k toỏn ca sn phm hng trong nh mc:
Ton b phn thit hi ca loi sn phm hng ny c tớnh vo chi phớ
sn xut sn phm v c hch toỏn nh i vi chớnh phm.
Trỡnh t k toỏn ca sn phm hng ngoi nh mc:

TK 152, 153, 334,
Chi phớ sa cha

TK 1381 SPHM

TK 632

Giỏ tr thờt hi v sn phm

phm hng ngoi nh mc
TK 154, 155, 157,
Giỏ tr sn phm hng
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

TK 1381, 152
Giỏ tr thu hi, bi thng
20

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa
khụng sa cha c

Nguyễn

Hch toỏn thit hi v ngng sn xut:
Trong thi gian ngng sn xut vỡ nhng nguyờn nhõn ch quan hoc

khỏch quan, cỏc doanh nghip vn phi b ra mt s khon chi phớ duy trỡ
hot ng nh tin cụng lao ng, khu hao TSC, chi phớ bo dngNhng
khon chi phớ chi ra trong thi gian ny c coi l thit hi v ngng sn xut.
Ti khon s dng:
Vi nhng khon chi phớ v ngng sn xut theo k hoch d kin, k
toỏn theo TK 335 chi phớ phi tr
Trng hp ngng sn xut bt thng, cỏc chi phớ b ra trong thi gian
ny do khụng c chp nhn nờn phi theo dừi riờng trờn mt trong cỏc TK
tng t nh hch toỏn thit hi v sn phm hng ngoi nh mc (TK
154,627,1421,1381,chi tit thit hi v ngng sn xut). Cui k sau khi tr
phn thu hi, giỏ tr thit hi thc t s tr vo thu nhp nh khon chi phớ thi
k.
Trỡnh t k toỏn:
TK 152, 214,334

TK 1421 THNSX

Tp hp chi phớ chi ra trong

Giỏ tr thit hi thc v

thi gian ngng sn xut

ngng sn xut

TK 632

TK 1381, 152
Giỏ tr thu hi bi thng
1.4. K toỏn chi phớ sn xut theo phng phỏp kim kờ nh k:

Phng phỏp KKK l phng phỏp khụng theo dừi mt cỏch thng
xuyờn, liờn tc v tỡnh hỡnh bin ng ca cỏc loi vt t hng hoỏ sn phm m
ch phn ỏnh giỏ tr tn kho ca chỳng trờn c s kt qu kim kờ. Mc dự
phng phỏp ny n gin tit kim nhng li cú chớnh xỏc khụng cao v
khụng phn ỏnh c kp thi tỡnh hỡnh tn kho nờn ch thớch hp vi cỏc doanh
nghip kinh doanh nhng chng loi hng hoỏ, vt t khỏc nhau, giỏ tr thp,
thng xuyờn xut dựng, xut bỏn.
1.4.1. Ti khon s dng.
V chi phớ NVL trc tip
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

21

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
phn ỏnh cỏc nguyờn vt liu xut dng cho sn xut sn phm, k
toỏn s dng ti khon 621- Chi phớ nguyờn vt liu trc tiờp. cỏc chi phớ c
phn ỏnh trờn Tk 621 khụng ghi theo ỡng chng t xut dựng nguyờn vt liu
m c ghi mt ln vo cui k hch toỏn, sau khi tin hnh kim kờ v xỏc
nh c giỏ tr nguyờn vt liu tn kho v ang i ng.
Ni dung phn ỏnh v kt cu ca TK 621 nh sau:
Bờn n: Giỏ tr vt liu ó xut dựng cho cỏc hot ng sn xut kinh
doanh tng k.
Bờn cú: Cui k kt chuyn chi phớ vt liu vo giỏ thnh phm, dch v,
lao v

TK 621 cui k khụng cú s d v c m theo tng i tng hch
toỏn chi phớ.
V chi phớ nhõn cụng trc tip
TK s dng v cỏch tp hp chi phớ trong k ging nh phng phỏp kờ
khai thng xuyờn.
V chi phớ sn xut chung:
Ton b chi phớ SXC c tp hp vo TK 627 v c chi tit theo cỏc
tiu khon tng ng v tng t nh i vi doanh nghip ỏp dng phng
phỏp kờ khai thng xuyờn.
Khi doanh nghip sn xut hch toỏn chi phớ sn xut theo phng phỏp
kim kờ nh k thỡ TK 154 ch dựng phn ỏnh giỏ tr lamg d u kỡ v giỏ
tr ca sn phm d kim kờ cui k, k toỏn s dng TK631- giỏ thnh sn xut
phc v cho vic tng hp chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm. TK
ny c hch toỏn chi tit theo a im phỏt sinh chi phớ v theo loi nhúm
sn phm, chi tit sn phm ca c b phn sn xỳõt kinh doanh chớnh, sn
xut kinh doanh ph, chi phớ thuờ ngoi gia cụng, ch bin.
Ni dung phn ỏnh v kt cu TK631:
Bờn n: Phn ỏnh giỏ tr lm d dang u k v cỏc chi phớ sn xut phỏt
sinh trong kliờn quan ti ch to sn phm hay thc hin lao v, dch v
Bờn cú;
Kt chuyn giỏ tr sn phm d danng cui k
Tng giỏ tr sn phm, lao v, dch v hon thnh
TK631 cui k khụng cú s d.

Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

22

Viện Đại Học

Chuyên đề tốt nghiệp
Thị Thanh Hoa

Nguyễn

1.4.2. Phng phỏp hch toỏn.
154

631

Kt chuyn chi phớ SX DD u
k

154

Kt chuyn chiphớ

Sn xut DD cui k

6111

Tp hp CPNVLTT

334,338

621

632

Tp hp CPNVLTT

Giỏ thnh sn
phm

622

Hon thnh

Tp hp CPNC
Tp hp CPNVLTT

214,334,338

627
KC CPSXC

Tp hp CPSXC

2. Kim kờ v ỏnh giỏ sn phm d dang cui k.
Sn phm d dang l nhng sn põm cha kt thỳc giai on ch bin,
cũn ang nm trong quỏ trỡnh sn xut. tớnh c giỏ thnh sn phm, doanh
nhip cn thit phi tin hnh kim kờ v ỏnh giỏ sn phm d dang. Tu theo
c im t chc sn xut, quy trỡnh cụng ngh v tớnh cht cua sn phm m
doanh nghip cú th ỏp dng mt trong cỏc phng phỏp ỏnh giỏu sn phm d
dang sau:
Vi bỏn thnh phm: Cú th tớnh theo chi phớ thc t hoc k hoch
Vi sn phm ang ch to d dang: Cú th ỏp dng mt trong cỏc
phng phỏp sau:

Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

23

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
- Xỏc nh giỏ tr sn phm d dang theo chi phớ NVL chớnh; Theo
phngphỏp ny, ton b chi phớ ch bin c tớnh ht cho thnh phm. Do
vy, trong sn phm d dang ch bao gm giỏ tr vt liu chớnh .
Giỏ tr vt
liu chớnh
nm trong
sn phm
d dang

=

Ton b giỏ tr vt liu
chớnh xut dựng

S lng thnh
phm

+

x

S lng
sn phm
d dang
cui k

S lng sn
phm d dang

Phng phỏp ny c ỏp dng trong cỏc doanh nghip cú chi phớ nguyờn
vt liu chớnh chim t trng ln trong giỏ thnh sn phm, cỏc chi phớ ch bin
khỏc chim t trng nh v trờn dõy truyn cụng ngh sn xut sn phm d
dang tng i ớt v khụng cú s chờnh lch gia u k v cui k.
- Xỏc nh giỏ tr sn phm d dang theo sn lng c tớnh tng
ng:
Da theo mc hon thnh v s lng sn pm d dang quy phm
d dang thnh sn phm hon thnh. Tiờu chun quy i thng da vo gi
cụng hoc tin lng nh mc. ờ m bo tớnh chớnh xỏc ca vic nh giỏ,
phng phỏp ny ch nờn ỏp dng tớnh cỏc chi phớ ch bin , cũn cỏc chi phớ
NVL chớnh phi xỏc nh theo s thc t ó dựng.

Giỏ tr vt
liu chớnh
nm trong
sn phm
d dang

Chi phớ ch
bin nm

trong sn
phm d
dang(theo
tng loi)

Ton b giỏ tr vt liu
chớnh xut dựng

=

x
S lng
thnh
phm

=

+

S lng sn
phm d
dang

Tng chiphớ ch bin tng
loi

S lng
thnh
phm

+

S lng sn
phm d
dang quy
i ra thnh
phm

x

S lng
sn phm
d dang
cui
k( khụng
quy i)

S lng
sn phm
d dang
cui
k( quy i
ra thnh
phm

Phng phỏp ny c ỏp dng trong cỏc doanh nghip cú chi phớ NVL
chớnh chim t trng khụng ln trong giỏ thnh sn phm, cỏc chi phớ ch bin
khỏch chim t trng tng i khụng ng u trong giỏ thnh sn phm, ng
Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

24

Viện Đại Học


Chuyên đề tốt nghiệp
Nguyễn
Thị Thanh Hoa
thi trờn dõy truyn cụng ngh sn xut gia cỏc cụng on cú nhiu sn phm
lm d dang cú s lng khụng ng u gia u k v cui k.
- Xỏc nh giỏ tr sn phm d dang theo 50% chi phớ ch bin:
Thc cht õy l mt dng ca phng phỏp c tớnh theo sn lng
tng ng, trong ú gi nh sn phm d dang ó hon thnh mc 50%
so vi thnh phm. Khi xỏc nh sn phm lm d cui k thỡ chi phớ NVLTT
vn tớnh cho s lng sn phm hon thnh v s lng sn phm lm d. Cũn
i vi chi phớ ch bin khỏc nh l CPNCTT, chi phớ SXC l nhng chi phớ b
dn theo mc gia cụng ch bin thỡ khi tớnh cho mc s lng sn phm
hon thnh v s lng sn phm lm d u tớnh chung theo mc 50% so
vi sn phm hon thnh.
Giỏ tr sn
phm d
dang cha
hon thnh

=

Giỏ tr NVL
chớnh nm
trong sn

phm d
dang

+

50% chi phớ
ch bin

Phng phỏp ny c ỏp dng i vi mt s doanh nhip m trong quy
trỡnh cụng ngh sn xut cú khi lng sn phm lm d trờn cỏc cụng on sn
xut tng i ng u. V n gin cho vic tớnh toỏn, i vi nhng loi
sn phm m chi phớ ch bin chim t trng thp trong tng chiphớ, k toỏn
thng s dng phng phỏp ny.
- Xỏc nh giỏ tr snphm d dang theo chi phớ nh mc hoc k hoch:
Phng phỏp ny m bo mc chớnh xỏc ca sn phm lm d nhng
ũi hi doanh nghip phi xõy dng cỏc nh mc chi phớ cho sn phm lm d,
cho cỏc b phn chi tit trờn tng cụng on sn xut. Cn c vo nh mc tiờu
hao( hoc chi phớ k hoch) cho cỏc khõu, cỏc bc, cỏc cụng vic trong quỏ
trỡnh ch to sn phm xỏc nh giỏ tr sn phm d dang ca ton doanh
nghip.
3.Tớnh giỏ thnh sn phm.
3.1 i tng tớnh giỏ thnh sn phm
Xỏc nh i tng tớnh giỏ thnh sn phm l xỏc nh sn phm, bỏn
thnh phm, cụng vic, lao v nht nh ũi hi phi tớnh giỏ thnh mt n v.
i tng cú th l sn phm cui cựng ca quỏ trỡnh sn xut hay ang trờn dõy
truyn sn xut tu theo yờu cu ca hch toỏn kinh t ni b v tiờu th sn
phm.
Xỏc nh i tng tớnh giỏ thnh cn cn c vo cỏc c s sau :
- Da vo c im ca qui trỡnh cụng ngh sn xut xỏc nh :
Vi sn xut gin n, i tng tớnh giỏ thnh l sn phm cui cựng

Lớp K10- KT2
Mở Hà Nội

25

Viện Đại Học