Giáo án Lịch sử 5 bài 14: Thu Đông 1947 Việt Bắc mồ chôn giặc Pháp

LỊCH SỬ

THU-ĐÔNG 1947.
VIỆT BẮC “ MỒ CHÔN GIẶC PHÁP ”

A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU :
Học xong bài này, học sinh biết:
 Diễn biến sơ lược của chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947.
 Ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc đối với cuộc kháng chiến của dân tộc ta.
B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
 Phiếu học tập.
 Hình trong SGK phóng to
 Bản đồ Hành chính Việt Nam.
 Lược đồ chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947 chưa có các mũi tên chỉ đường
tiến công của địch, đường tấn công quân ta chặn dánh, đường quân đich rút
lui, tháo chạy .
 Các mũi tên làm bằng bìa, có thể gắn lên lược đồ theo 3 loại như SGK :
+ Chỉ đường tiến công của địch : 12 chiếc, màu đen .
+
Chỉ đường tấn công của quân ta : 5 chiếc, màu đỏ .
+ Chỉ đường rút lui của địch : 4 chiếc màu đen, không liền nét
C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
Hoạt động dạy
Hoạt động học
I. Kiểm tra bài cu :
- Gọi học sinh lên bảng trả lời các câu
- 3 học sinh lần lượt lên bảng trả lời các
hỏi về nội dung bài trước .
câu hỏi sau :
+ Hãy nêu dẫn chứng về âm mưu quyết
tâm cướp nước ta một lần nữa của thực

dân Pháp.
+ Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của
Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện điều gì?
Đọc một đoạn trong lời kêu gọi mà em
- Nhận xét, cho điểm học sinh .
thích nhất.
+ Thuật lại cuộc chiến đấu của nhân dân
Hà Nội.
II. Dạy bài mới.
* Giới thiệu bài :
Sau người ngày đầu toàn quốc kháng chiến, Chính phủ cà nhân dân ta đã rời Hà
Nội lên xây dựng thủ đô kháng chiến tại Việt Bắc gồm các tỉnh như Tuyên Quang,
Bắc Kạn , Cao Bằng ( Giáo viên chỉ trên bản đồ ) … Đây là nơi tập trung cơ quan
đầu não và bộ đội chủ lực của ta . Thu – Đông năm 1947, giặc Pháp ồ ạt tấn công
lên Việt Bắc nhằm tiêu diệt cơ quan dầu não của kháng chiến, nhưng chúng đã thất
bại . Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu vẻ chiến thắng Việt Bắc Thu- Đông
1947 .
1


2. Âm mưu của địch và chủ trương
của ta.
- Yêu cầu yêu cầu học sinh làm việc cá
nhân SGK và trả lời các câu hỏi :
+ Sau đánh chiếm được Hà Nội và các
thành phố lớn thực dân Pháp có âm mưu
gì?

- Học sinh đọc SGK và tìm câu trả lời :

+ Sau khi dánh chiếm được các thành
phố lớn, thực dân Pháp âm mưu mở cuộc
tấn công với quy mô lớn lên căn cứ Việt
Bắc .
+ Vì sao chúng quyết tâm thực hiện
+ Chúng quyết tâm tiêu diệt Việt Bắc vì
bằng được âm mưu đó?
đây là nơi tập trung cơ quan đầu não của
kháng chiến và bộ đội chủ lực của ta .
Néu đánh thắng chúng có thể sớm kết
thúc chiến tranh xâm lược và đưa nước ta
về chế độ thuộc địa .
+ Trước âm mưu của thực dân Pháp ,
+ Trung ương Đảng, dưới sự chủ trì của
Đảng và Chính phủ ta đã có chủ trương Chủ tịch Hồ Chí Minh đã họp và quyết
gì ?
định : Phải phá tan cuộc tiến công mùa
đong của giặc .
- Giáo viên cho HS trình bày ý kiến
- Mỗi học sinh trình bày 1 ý kiến, học
trước lớp .
sinh khác theo dõi và bổ sung ý kiến để
- Giáo viên nhận xét - GV chốt ý chính. có câu trả lời hoàn chỉnh .
3. Diễn biến chiến dịch Việt Bắc thu –
đông 1947
- Giáo viên yêu cầu HS làm việc theo - Học sinh làm việc theo nhóm 4 . Lần
nhóm, đọc SGK. Sau đó dựa vào lược lượt từng học sinh vừa chỉ trên lược đồ
đồ trình bày diễn biến của chiến dịch vừa trình bày diễn biến, các học sinh
Việt Bắc Thu – Đông 1947. Giáo viên cùng nhóm nghe và góp ý cho các bạn .
neu các câu hỏi gợi ý để học sinh dựa

vào đó và xây dựng các nội dung cần
trình bày về diễn biến của chiến dịch :
+ Quân địch tấn công lên Việt Bắc + Quân địch tấn công lên Việt Bắc bằng
theo mấy đường ? Nêu cụ thể từng một lực lượng lớn và chia thành 3 đường
đường?
* Binh đoàn nhẩy dù xuống thị xã Bắc
Kạn, Chợ Mới, Chợ Đồn.
* Bộ binh theo đường 4 tấn công lên đèo
Bông Lau, Cao Bằng rồi lên rồi vòng
xuống Bắc Kạn .
* Thủy binh từ Hà Nội theo sông Hồng
và sông Lô qua Đoan Hùng đánh lên
Tuyên Quang .
+ Quân ta đã tiến công, chặn đánh + Quân ta đánh địch cả 3 đường tiến
quân địch như thế nào?
công của chúng :
* Tại thị xã Bắc Kạn, Chợ Mới, Chợ Đồn
khi quân địch vừa nhẩy dù xuống đã rơi
vào trận địa phục kích của quân ta .
Đường 4 ta chặn đánh địch ở Đéo Bông

2


+ Sau hơn một tháng tấn công lên
Việt Bắc , quân địch rơi vào tình thế như
thế nào?
+ Sau hơn 75 ngày đêm chiến đấu,
quân ta thu được kết quả ra sao?

- GV tổ chức cho các nhóm thi đua
trình bày diễn biến của chiến dịch Việt
Bắc thu-đông 1947 .
- Giáo viên tuyên dương các học sinh đã
tham gia thi, tuyên bố học sinh thắng
cuộc .
4. Ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc
thu-đông 1947
- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm GV nêu câu hỏi:
+ Thắng lợi của chiến dịch đã tác
động thế nào đến âm mưu thắng nhanh,
đánh nhanh, kết thúc chiến tranh của
thực dân Pháp?

Lau và giành thắng lợi lớn.
* Trên đường thủy ta chặn đánh địch ở
Đoan Hùng , tàu chiến và ca nô Pháp bị
đốt cháy trên sông Lô .
+ Sau hơn 1 tháng bị sa lầy ở Việt Bắc ,
địch phải buộc phân tích rút quân. Thế
nhưng đường rút quân của chúng cũng bị
ta chặn đánh dữ dộitại Bình Ca, Đoan
Hùng .
+ Sau hơn 75 ngày đêm chiến đấu ta đã
tiêu diệt hơn 3.000 tên địch, bắt giam
hàng trăm tên; bắn rơi 16 máy bay địch,
phá hủy hàng trăm xe cơ, tàu chiến, ca
nô .
Ta đã đánh bại cuộc tấn công quy mô
lớn của địch lên Việt Bắc , bảo vệ được

cơ quan đầu não của kháng chiến .
- 3 học sinh trình bày trước lớp, yêu cầu
học sinh vừa trình bày vừa sử dụng mũi
tên để gắn lên lược đồ chiến dịch .
- Học sinh cả lớp theo dõi, sau đó bình
chọn bạn trình bày đúng, hay nhất .

- Học sinh suy nghĩ và phát biểu ý kiến .

+ Thắng lợi của chiến dịch Việt Bắc thuđông 1947 đã phá tan âm mưu đánh
nhanh – Thắng nhanh kết thúc chiến
tranh của thực dân Pháp, buộc chúng
phải chuyển sang đánh lâu dài với ta .
+ Sau chiến dịch, cơ quan đầu não + Cơ quan đầu não của kháng chiến tại
kháng chiến của ta ở Việt Bắc như thế Việt Bắc được bảo vệ vững chắc .
nào?
+ Chiến dịch Việt Bắc thắng lợi + Chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947
chứng tỏ điều gì về sức mạnh và truyền thắng lợi cho thấy sức mạnh của sự đoàn
thống của nhân dân ta?
kết và tinh thần đấu tranh kiên cường của
nhân dân ta .
+ Thắng lợi tác động thế nào đến + Thắng lợi của chiến dịch đã cổ vũ
tinh thần chiến đấu của nhân dân cả phong trào đấu tranh của toàn dân ta .
nước?
- GV chốt lại ý chính.
III . Củng cố – dặn dò.
- Tại sao nói : Việt Bắc thu- đông 1947 - 1 học sinh nêu ý kiến , các học sinh
là:” mồ chôn giặc Pháp”
khác bổ sung ý kiến : Trong chiến dịch

3


Việt Bắc thu – đông 1947, giặc Pháp
dùng không quân, thủy quân và bộ binh
ồ ạt tấn công lên Việt Bắc hòng tiêu diệt
cơ quan đầu não của ta để két thúc chiến
tranh xâm lược . Nhưng tại đây, chúng đã
bị ta đánh bại, giặc Pháp chét nhiều vô
kể, vì thế có thể nói Việt Bắc thu đông
1947 là “ mồ chôn giặc pháp”
- Tổng kết giờ học, dặn dò HS về nhà
trình bày lại diễn biến của chiến dịch
Việt Bắc Thu – Đông 1947 trên lược đồ
và chuẩn bị bài sau.

4