Giáo án Lịch sử 6 bài 26: Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc, họ Dương

Chương IV:

BƯỚC NGOẶT LỊCH SỬ Ở ĐẦU THẾ KỶ X

Bài 26.
CUỘC ĐẤU TRANH GIÀNH QUYỀN TỰ CHỦ CỦA HỌ KHÚC
HỌ DƯƠNG
A. Mục tiêu bài học:
1.Kiến thức:
- Nhận biết hoàn cảnh Khúc Thừa Dụ giành được quyền tự chủ .
-Hiếủ được ý nghĩa những việc làm của Khúc Thừa Dụ :chấm dứt trên thực tế
áchđô hộ của phong kiến phương Bắc .
-Cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán xâm lược (lần thứ nhất dưới sự lãnh đạo
của Dương Đình Nghệ .
2. Kỹ năng: Đọc bản đồ lịch sử, phân tích nhận định sử dụng lược đồ để trình bày
các sự kiện ,tường thuật diễn biến các trận đánh .
3. Thái độ: GD lòng biết ơn tổ tiên, những người mở đầu và bảo vệ công cuộc
giành chủ quyền độc lập hoàn toàn cho đất nước, kết thúc thời kỳ hơn 1000 năm bị
bọn phong kiến Trung Quốc đô hộ.
B/ Chuẩn bị của thầy và trò :
- Lược đồ treo tường “ Cuộc kháng chiến …..Nam Hán”.
- Đọc trước bài và trả lời câu hỏi, vẽ lược đồ và điền kí hiệu.
C . Tiến trình dạy học :
1 .Giới thiệu bài : Từ năm 179 TCN An Dương Vương để nước ta rơi vào tay
Triệu Đà đến năm 905. Đây là thời kỳ nước ta bị phong kiến Trung Quốc thống trị.
Trong vòng hơn 1000 năm Bắc thuộc, nhân dân ta nhiều lần nổi dậy giành lại chủ
quyền và độc lập dân tộc nhưng đều thất bại.
Từ cuối thế kỷ IX nhà Đường suy yếu, Khúc Thừa Dụ và sau đó là Dương Đình
Nghệ đã lợi dụng thời cơ đó để xây dựng đất nước và bảo vệ quyền tự chủ. Đây là
cơ sở ban đầu rất quan trọng để nhân dân ta tiến lên giành lại độc lập dân tộc hoàn
toàn

2 .Bài mới .
1. Khúc thừa Dụ dựng quyền tự
Hoạt động 1:
chủ trong hoàn cảnh nào.
- Học sinh đọc mục 1 sgk
Hoàn cảnh:
- Từ cuối thế kỷ IX nhà Đường suy
GV giới thiệu vài nét về Khúc Thừa Dụ và yếu.
giảng tiếp theo SGK
? Theo em, việc vua Đường phong Khúc - Năm 905 tiết độ sứ An Nam là


Thừa Dụ làm tiết độ sứ có ý nghĩa gì?
( Tiết độ sứ là chức quan của nhà Đường, thể
hiện quyền thống trị của nhà Đường đối với
An Nam, nay phong Khúc Thừa Dụ để
chứng tỏ An Nam vẫn thuộc nhà Đường.)
- GV giảng tiếp theo SGK.
? Những việc làm của Khúc Hạo nhằm
mục đích gì ?.
( Xây dựng chính quyền độc lập DT, giảm
bớt đóng góp cho nhân dân, cuộc sống của
người Việt do người Việt tự quản và tự quyết
định tương lai của mình.)
- GV: Chứng tỏ rằng đất nước ta giành được
quyền tự chủ, đó là bước đầu cho giai đoạn
chuyển sang độc lập hoàn toàn.
- GVKL: Nhà Đường suy yếu, nhân dân nổi
dậy đấu tranh. Năm 905 Tiết độ sứ An Nam
bị Độc Cô Tổn giáng chức, Khúc Thừa Dụ

được nhân dân ủng hộ đánh chiếm phủ Tống
Bình xưng là Tiết độ sứ , xây dựng quyền tự
chủ. Chủ trương của họ Khúc chứng tỏ đất
nước ta giành được quyền tự chủ.

Độc Cô Tổn bị giáng chức… Khúc
Thừa Dụ kêu gọi nhân dân nổi dậy
chiếm Tống Bình và tự xưng là tiết
độ sứ xây dựng 1 chính quyền tự
chủ.
- Năm 906 vua Đường buéc ph¶i
phong Khúc Thừa Dụ làm tiết độ sứ
An Nam đô hộ phủ.Đất nước ta
giành được quyền tự chủ.
Chủ trương của họ Khúc:
- Năm 907 Khúc Thừa Dụ mất ,
Khúc Hạo lên thay cha, quyết định
xây dựng đất nước theo đường lối “
Chính sự cốt chuộng khoan dung
nhân dân đều được yên vui”.
+ Chia lại khu vực hành chính.
+ Cử người trông coi mọi việc đến
tận xã .
+ Định lại mức thuế.
+Bãi bỏ lao dịch thời Bắc thuộc.
+ Lập lại sổ hộ khẩu.
Mục đích :Chứng tỏ người Việt tự
cai quản và tự quyết định tương lai
của mình ,chấm dứt trên thực tế ách
đô hộ của phong kiến TQ

Hoạt động 2 :
- HS đọc kênh chữ nhỏ SGK.
- GV: Bọn PK phương Bắc đã suy yếu,
nhưng vẫn chưa từ bỏ ý định thống trị nước
ta. Do vậy nhà Nam Hán vẫn chuẩn bị xâm
lược nước ta. Biết trước được dã tâm đó.
Khúc Hạo đã chủ động đối phó, gửi con trai 2 Dương Đình Nghệ chống quân
là Khúc Thừa Mĩ sang làm con tin.
xâm lược Hán (930- 931).
? Khúc Hạo gửi con trai mình sang nhà
Nam Hán làm con tin nhằm mục đích gì.?
( Lúc này nền tự chủ của nước ta mới được
xây dựng, göi con sang làm con tin nhằm
kéo dài thời gian hoà hoãn để củng cố lực
lượng chuẩn bị đối phó.)
- GV: Sau khi Khúc Hạo mất, Khúc Mĩ lên
thay tiếp tục sự nghiệp dựng nền tự chủ. Để


thoát khỏi sự kìm chế của nhà Nam Hán,
Khúc Thừa Mĩ cử sứ sang thần phục nhà Hậu
Lương, vin vào cớ đó nhà Nam Hán đã huy
động 1 lực lượng lớn tấn công xâm lược
nước ta.
? Vậy nguyên nhân nào quân Nam Hán
xâm lược nước ta.?

- GV treo lược đồ câm.
? Gọi HS lên điền kí hiệu và nêu diễn biến

k/c chống Nam Hán.?
- GV tóm tắt, bổ sung kết hợp ghi bảng.
GVKL: Nhà Nam Hán thành lập đem quân
xâm lược nước ta, dưới sự lãnh đạo của
DĐN, nhân dân đã đánh tan quân xâm lược
Nam Hán và tiếp tục xây dựng quyền tự chủ.
- GVKL bài: Nhân lúc nhà Đường suy yếu,
năm 905 Khúc Thừa Dụ được nhân dân ủng
hộ tự xưng là Tiết độ sứ xây dựng quyền tự
chủ. Song không từ bỏ ý đồ thống trị nước ta,
năm 930 nhà Nam Hán thành lập đem quân
xâm lược nước ta. Dưới sự lãnh đạo của
Dương Đình Nghệ, nhân dân ta đã đánh tan
quân Nam Hán, tiếp tục xây dựng quyền tự
chủ.

Nguyên nhân:
- Sâu xa: Nhà Nam Hán có ý định
xâm lược nước ta từ lâu.
- Trực tiếp: -Năm 917 Khúc Hạo
mất ,Khúc Thừa Mĩ lên thay .Khúc
Thừa Mĩ sang thần phục nhà Hậu
Lương.
Diễn biến:
- Mùa thu năm 930, quân Nam Hán
xâm lược nước ta, Khúc Thừa Mĩ bị
bắt về Quảng Châu (TQ). Nhà Hán
cử Lí Tiến làm thứ sử Giao Châu,
đặt cơ quan đô hộ ở Tống Bình.
- Năm 931 Dương Đình Nghệ được

tin đã kéo quân từ Thanh.Hoá ra
Bắc tấn công thành Tống Bình,
chiếm được thành và chủ động đón
đánh quân Nam Hán tiếp viện.
Kết quả: Dương Đình Nghệ đã
đánh tan quân Nam Hán giành
quyền tự chủ cho đất nước và tự
xưng là Tiết độ sứ.

3. Kiểm tra HĐNT- bài tập :
? Dương Đình Nghệ đã đánh bại quân Nam Hán ntn.?
Hướng dẫn học bài.
- Học thuộc bài cũ.
- Đọc trước bài 27 và trả lời câu hỏi SGK.
- Suy tầm những mẩu chuyện tranh về Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm
938.
- Vẽ lược đồ H55.