Giáo án Lịch sử 6 bài 22: Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân (542_602) (tt)

Bài 22
KHỞI NGHĨA LÍ BÍ
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602) (TIẾP)
I/ Mục tiêu bài học
1/ K.thức: HS hiểu được.
- Khi cuộc khởi nghĩa Lí Bí bùng nổ, thế lực PKTQ ( triều đại nhà Lương sau đó là
nhà Tuỳ), đã huy động lực lượng lớn sang xâm lược nước ta hòng lập lại chế độ
như cũ.
- Cuộc k/c của nhân dân ta chống quân Lương trải qua thời kì do Lí Bí lãnh đạo và
thời kì do Triệu Quang Phục lãnh đạo. Đây là cuộc khởi nghĩa ko cân sức, Lí Bí
phải rút lui dần và trao quyền cho Triệu Quang Phục, TQP đã xây dựng căn cứ Dạ
Trạch và sử dụng cách đánh du kích, đánh đuổi quân xâm lược giành lại chủ quyền
cho đất nước.
- Đến thời hậu Lí Nam Đế, nhà Tuỳ huy động 1 lực lượng lớn sang xâm lược, cuộc
khởi nghĩa nhà Lí thất bại, nước Vạn Xuân lại rơi vào ách đô hộ của PK phương
Bắc.
2/ Kỹ năng: Tiếp tục rèn luyện kỹ năng phân tích và đọc bản đồ lịch sử.
3/ Thái độ: Học tập tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm , bảo vệ tổ quốc của ông
cha ta. GD ý chí kiên cường bất khuất của DT.
II/ Chuẩn bị :
1. Thầy: Bản đồ khởi nghĩa Lí Bí.
2. Trò: Đọc trước bài 22.tìm hiểu bài qua câu hỏi SGK
III/ Tiến trình lên lớp:
1. ổn định tổ chức.Sĩ số 6A:
/25
6B:
/24
2. Kiểm tra đầu giờ
2.1 Hình thức kiểm tra:( miệng )
2.2 Nội dung kiểm tra:.
* Câu hỏi:

? Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Lí Bí. Lí Bí lên ngôi hoàng đế có ý nghĩa
như thế nào?.
* Đáp án:
- Học sinh trình bày diễn biến qua lược đồ.
- Ý nghĩa: Chứng tỏ Nước ta có Giang sơn, bờ cõi riêng, sánh vai và không lệ
thuộc vào Trung quốc. Đó là ý chí độc lập tự chủ của dân tộc ta.
3.Bài mới.
3.1. Giới thiệu bài: Mùa xuân năm 544 cuộc khởi nghĩa Lí Bí thành công, Lí Bí
lên ngôi hoàng đế và đặt tên nước là Vạn Xuân với hi vọng đất nước, DT sẽ được
trường tồn. Nhg 5/ 545 PK phương Bắc lúc này là triệu đại nhà Lương đã đem


quân sang xâm lược trở lại nước ta. Đây là cuộc chiến đấu ko cân sức, nhân dân ta
chiến đấu rất dũng cảm nhg cuối cùng ko tránh khỏi thất bại.
3.2. Các hoạt động dạy và học:
*Hoạt động 3:
3/ Chống quân Lương xâm lược.
- GV trình bày: Sau 2 lần đem quân đàn áp cuộc
khởi nghĩa nhg đều thất bại, nhà Lương đã dồn
sức cho cuộc tấn công xâm lược lần thứ 3.
- GV dùng lược đồ thuật diễn biến cuộc kháng
chiến:
Tháng 5/ 545 nhà Lương cử Dương Phiêu và
Trần Bá Tiên, những viên tướng rất hiếu chiến
chỉ huy đạo quân xâm lược tiến vào nước ta, theo
2 đường thuỷ và bộ. Cánh quân thuỷ theo hướng -Tháng 5/ 545 quân giặc tiến vào
vịnh Bắc Bộ tiến vào đất lion, cánh quân bộ men nước ta theo 2 đường thuỷ và bộ.
theo ven biển xuống sông Thương.
- GV trình bày: Lúc này lực lượng rất mạnh,
trong khi đó nước Vạn Xuân vừa thành lập, lực

lượng còn non yếu, quân ta do Lí Nam Đế chỉ - Quân địch mạnh Lí Nam Đế lui
huy kéo lên vùng Lục Đầu (Hải Dương) đón quân về giữ thành ở cửa sông Tô
đánh địch nhưng vì lực lượng yếu hơn không cản Lịch (HN).
được địch, phải lui về giữa thành ở cửa sông Tô
Lịch (HN).
- GV: Tại đây nhiều cuộc khởi nghĩa đã diễn ra
quyết liệt. Quân địch kéo đến ngày càng đông,
thành bị vỡ, lão tướng Phạm Tu tử trận, Lí Bí
thua to phải rút quân về Gia Ninh Việt Trì- Phú
Thọ).
- GV: Đầu năm 546 quân Lương chiếm được
thành Gia Ninh, Lí Nam Đế chạy về miền núi
Phú Thọ, sau đó đem quân đóng ở hồ Điền Triệt.
- GV mô tả vòng hồ Điền Triệt theo SGK trên
bản đồ.
? Theo em, thất bại của Lí Nam Đế có phải là sự
sụp đổ của nước Vạn Xuân không? Tại sao.

- Thành bị vỡ, Lí Bí rút quân về giữ
thành ở Gia Ninh.
- Đầu năm 546 quân Lương chiếm
thành Gia Ninh, Lí Nam Đế đem
quân đóng ở hồ Điền Triệt.
- Lợi dụng một đêm mưa gió, quân
giặc đánh úp hồ Điền Triệt, Lí Nam
Đế phải chạy vào động Khuất Lão
(Tam Nông- Phú Thọ).
- Năm 548 Lí Nam Đế mất.

( Ko phảI, vì dưới sự lãnh đạo của Triệu Quang
Phục cuộc k/c của nhân dân ta vẫn còn tiếp
diễn…)
- GVKL: Bị thất bại nặng nề trong 2 lần trước,
lần này nhà Lương huy động 1 lực lượng đông
mạnh, dưới sự chỉ huy của những tên tướng hiếu
chiến, do lực lượng ko cân sức nên quân ta chống
cự nổi, Lí Nam Đế phải trao quyền cho Triệu
Quang Phục. Dưới sự lãnh đạo của Triệu Quang
Phục, nhân dân ta đã đánh thắng quân Lương như
thế nào.
* Hoạt động 4:

4/ Triệu Quang Phục đánh bại quân
Lương như thế nào.
- Triệu Quang Phục chọn Dạ Trạch
làm căn cứ k/chiến.

- GV giảng theo SGK - chỉ trên bản đồ.
? Gọi HS đọc SGK.
? Theo em, vì sao Triệu Quang Phục lại chọn Dạ
Trạch làm căn cứ k/chiến.
( là 1 vùng đầm lầy mênh mông, lau sậy um tùm,
ở giữa có 1 bãi đất khô giáo có thể ở được.
Đường vào bãi rất kín đáo, khó khăn, chỉ có thể
dùng thuyền nhỏ, chống sào lướt nhẹ trên đám cỏ
nước, theo mấy con lạch nhỏ mới tới được, ở đây
rất lợi hại cho chiến tranh du kích và p.triển lực
lượng…)
- GV mô tả những nét chính của cuộc k/c trên

lược đồ và nói thêm: Thấy đánh mãi ko tiêu diệt
được quân ta , Trần Bá Tiên thất vọng. Năm 550
nhà Lương có loạn, Trần Bá Tiên bỏ về nước,
chớp thời cơ đó Triệu Quang Phục phản công
chiếm Long Biên và thu được thắng lợi.

? Em hãy nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc
k/c chống quân Lương xâm lược do Triệu Quang
Phục lãnh đạo.
( ND ủng hộ, tận dụng ưu thế của Dạ Trạch,
chiến tranh du kích p.triển, lực lượng quân lượng
chán nản luôn bị động trong chiến đấu.)

- Cuộc k/c giằng co kéo dài. đến
năm 550 nhà Lương có loạn, Trần
bá Tiên về nước Triệu Quang Phục
phản công k/chiến thắng lợi.

5/ Nước Vạn Xuân độc lập đã kết
thúc như thế nào?.
- Đánh bại quân Lương, Triệu
Quang Phục lên ngôi vua, gọi là
Triệu Việt Vương, ông cho tổ chức


- GVKL: Triệu Quang Phục một tướng trẻ có tài,
biết lợi dụng ưu thế của vùng Dạ Trạch để tiến
hành chiến tranh du kích p.triển lực lượng lãnh
đạo nhân dân đánh tan quân Lương xâm lược.
* Hoạt động 5:

- GV giảng theo SGK.

lại chính quyền.
- 20 năm sau Lí Phật Tử cướp ngôi
Triệu Việt Vương, Lí Phật Tử lên
ngôi vua gọi là hậu Lí Nam Đế.
- Vua Tuỳ gọi Lí Phật Tử sang trầu,
Lí Phật Tử không sang.

- Năm 603, 10 vạn quân Tuỳ tấn
công Vạn Xuân, Lí Phật Tử bị bắt
? Vì sao nhà Tuỳ lại yêu cầu Lí Phật Tử sang giải về TQ.
chầu? Vì sao Lí Phật Tử không sang.
( Cũng như triều đại nhà Lương, nhà Tuỳ vẫn âm
mưu thôn tính và đồng hoá DT ta. Do vậy nhà
Tuỳ đòi Lí Phật Tử sang chầu, để nhân đó có thể
bắt ông rồi lập chính quyền cai trị ở nước ta như
trước. Lí Phật Tử ko chịu khuất phục nên thoái
thác ko đi và tích cực chuẩn bị lực lượng đề
phòng.)
- GV giảng theo SGK.
- GVKL: Sau cuộc k/c chống quân Lương xâm
lược giành thắng lợi, Triệu Quang Phục lên ngôi
vua, tiếp tục xây xựng đất nước, nước Vạn Xuân
độc lập và tồn tại trên 50 năm.( Triệu Việt Vương
ở ngôi trên 20 năm; Lí Phật Tử ở ngôi trên 30
năm.) Đây cũng là lúc nhà Tuỳ thành lập ở TQ và
đem quân xâm lược nước ta.
- GVCC bài: Dưới sự lãnh đạo của Lí Bí và Triệu
Quang Phục nhân dân ta đã anh dũng chiến đấu

đánh đuổi quân xâm lược giành lại chủ quyền.
Song âm mưu thôn tính và đồng hoá DT ta một lần
nữa nhà Tuỳ lại đem quân xâm lược nước ta. Nhà
nước Vạn Xuân đã sụp đổ.
4/ Củng cố, kiểm tra, đánh giá:


? HS trình bày diễn biến cuộc k/chiến chống quân Lương trên bản đồ.
BT: Triệu Quang Phục lãnh đạo nhân dân đánh đuổi quân Lương ra khỏi bờ cõi vì?
A.
Nhân dân kiến quyết kháng chiến.
B.Triệu Quang Phục chọn căn cứ và cách đánh thông minh, sáng tạo.
C. Nhà Lương có loạn tướng giặc phải về.
D.cả 3 lý do trên.
5/ Hướng dẫn học ở nhà:
- Nắm nội dung bài
- Chuẩn bị bài 23, đọc và trả lời câu hỏi SGK.
- Vẽ lược đồ H 48, 49.