Giáo án Lịch sử 6 bài 21: Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân (542_602)

Bài 21
KHỞI NGHĨA LÍ BÍ
NƯỚC VẠN XUÂN (542 – 602)
A. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: HS nắm được
- Đầu thế kỷ VI nước ta vẫn bị PKTQ (lúc này là nhà Lương) thống trị, chính
sách thống trị tàn bạo của nhà lương là nguyên nhân dẫn đến cuộc khởi nghĩa Lí
Bí.
- Cuộc khởi nghĩa Lí Bí diễn ra trong thời gian ngắn, nhg nghĩa quân chiếm được
hầu hết các quận huyện của Giao Châu, nhà lương hai lần cho quân sang chiếm
lại nhg đều thất bại.
- Việc Lí Bí xưng đế và lập nước Vạn Xuân có ý nghĩa to lớn đối với lịch sử Dân
tộc.
2. Kỹ năng:
Biết xác định nguyên nhân của sự kiện, biết đánh giá sự kiện,. Tiếp tục rèn luyện
kỹ năng cơ bản về đọc lược đồ.
3. Thái độ:
Sau hơn 600 năm bị PK phương Bắc thống trị, đồng hoá. Cuộc khởi nghĩa Lí Bí
nước Vạn Xuân ra đời đã chứng tỏ sức sống mãnh liệt của DT ta.
B. Chuẩn bị của thầy và trò :
- Lược đồ khởi nghĩa Lí Bí ( Dự kiến trước những kí hiệu để diễn tả cuộc khởi
nghĩa).
- Vẽ lược đồ khởi nghĩa Lí Bí, điền kí hiệu.
C. Tiến trình dạy học :
1. Giới thiệu bài:
Sau cuộc khởi nghĩa bà Triệu thất bại, nước ta tiếp tục bị PK phương Bắc thống trị.
Dưới ách thống trị tàn bạo của nhà Lương, nhân dân ta quyết ko cam chịu cuộc
sống nô lệ và đã vùng lên theo Lí Bí tiến hành khởi nghĩa và giàng được thắng lợi,
nước Vạn Xuân ra đời. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến cuộc khởi nghĩa ?diễn biến,
K.quả. ý nghĩa của cuộc khởi nghĩachúng .ta tìm hiểu bài hôm nay.
2. Bài mới :

Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1:
1. Nhà Lương xiết chặt ách đô
-GV giảng: Đầu thế kỷ VI (502 –557), Tiêu hộ như thế nào.
Diễn cướp ngôi nhà Tề lập ra nhà Lương, từ
đó nhà Lương đô hộ Giao Châu, chúng xiết
chặt ách đô hộ nhân dân ta.


- GV: Nhà Lương chia lại các quận, huyện và
đặt tên mới. Phần đất Âu Lạc cũ nhà Lương
chia lại.
( GV chỉ trên lược đồ ).

- GV: Như vậy về mặt hành chính một lần
nữa nước ta lại bị chia lại. Thời nhà Ngô,
phần đất Châu Giao (Âu Lạc cũ) gồm 3 quận.
Thời nhà Lương chia thành 6 quận.
- GV giảng theo SGK.
- HS đọc phần chữ in nghiêng.
? Em nghĩ gì về thái độ nhà Lương đối với
nước ta?.
( Chúng thực hiện sự phân biệt rất trắng trợn,
người Việt không được giữ những chức vụ
quạn trọng).

- Về mặt hành chính:
Nhà Lương chia lại các quận,
huyện và đặt tên mới:

+ Giao Châu: (đồng bằng trung
du Bắc Bộ).
+ Ái Châu ( Thanh Hoá )
+ Đức Châu, Lợi Châu, Ninh
Châu (Nghệ Tĩnh).
+ Hoàng Châu (Quảng Ninh)

- Về việc sắp đặt quan lại cai trị:
Người cùng họ với vua L¬ng và
các họ lớn mới được giữ chức vụ
quan trọng.
- Biện pháp bóc lột: Chúng đặt ra
hàng trăm thứ thuế, vơ vét của
cải và bóc lột nhân dân hết sức
thậm tệ.

- GV giảng theo SGK.
? Em có nhận xét gì về chính sách cai trị
của nhà Lương đối với Giao Châu?.
( Tàn bạo, mất lòng dân. Đây là nguyên nhân
dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nhân dân
chống lại ách đô hộ của nhà Lương.)
- GVKL: Đến thế kỷ VI nước ta chịu sự
thống trị của nhà Lương, chúng xiết chặt ách
đô hộ với dân ta, chúng chia nhỏ đơn vị hành
chính, về tổ chức bộ máy thực hiện chế độ
“sĩ tộc”tôn thất các dòng họ mới được giữ
chức vụ quan trọng, dân ta phải chịu hàng
trăm thứ thuế, cuộc sống nhân dân vô cùng
cực khổ. Đó là nguyên nhân dẫn đến các

cuộc khởi nghĩa của nhân dân nổi dậy đấu
tranh
Hoạt động 2:
2. Khởi nghĩa Lí Bí, nước Vạn
?Trình bày những hiểu biết của em về Lí Bí
Xuân thành lập.


- Giới thiệu qua về Lí Bí.

- Nguyên nhân: Do ách thống trị
của nhà Lương.

? Từ sự phân tích trên em hãy cho biết
nguyên nhân cuộc khởi nghĩa Lí Bí?
- Diễn biến: Mùa xuân năm 542
Lí Bí phất cờ khởi nghĩa, ông
- GV giảng theo SGK.” Lí Bí…….tinh được hào kiệt ở khắp nơi hưởng
thiều”.
ứng.
? Vì sao hào kiệt và nhân dân khắp nơi
hưởng ứng cuộc khởi nghĩa Lí Bí?
( Vì oán hận quân Lương, mong muốn giành
độc lập cho Tổ quốc).
? Gọi HS lên bảng điền kí hiệu thích hợp
vào lược đồ và trình bày diễn biến?
- GV bổ sung và chốt lại.

+ Gần 3 tháng nghĩa quân chiếm
hầu hết các quận huyện, thứ sử

Tiêu Tư bỏ thành Long Biên chạy
về TQ.
+ Tháng 4 - 42 nhà Lương huy
động quân sang đàn áp, bị quân
ta đánh bại, ta giảI phóng thêm
Hoàng Châu ( Q.Ninh).
+ Đầu năm 543 nhà Lương tấn
công lần 2, quân ta chủ động
đánh địch ở Hợp Phố, tướng địch
bị giết, quân Lương bại trận.

? Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu
của quân khởi nghĩa?
( Cuộc khởi nghĩa diễn ra trong thời gian
ngắn, nghĩa quân chủ động đánh địch rất kiên
quyết, thông minh, sáng tạo, có hiệu quả lam
cho quân Lương bị thất bại nặng nề.)
- Kết quả: Cuộc khởi nghĩa thắng
? Kết quả của cuộc khởi nghĩa như thế lợi, Lí Bí lên ngôi hoàng đế gọi là
nào?
Lí Nam Đế, đặt tên nước là Vạn
Xuân, lấy hiệu là Thiên Đức,
đóng đô ở cửa sông Tô Lịch
(HN).
? Em hiểu Vạn Xuân nghĩa là gì ?

- Lí nam Đế thành lập triều đình
với 2 ban: ban văn, ban võ.

( Đặt tên nước là Vạn Xuân thể hiện lòng + Đứng đầu ban văn: Tinh thiều.
mong muốn cho sự trường tồn của dân tộc, + Đứng đầu ban võ: Phạm Tu.
của đất nước.)
? Việc Lí Bí lên ngôi và đặt tên nước là Vạn
Xuân có ý nghĩa như thế nào?
( chứng.tỏ nước ta có giang sơn, bờ cõi riêng,
sánh vai và không lệ thuộcvào TrungQuốc
Đây là ý trí của đân tộc VN.)
- GV: Đây là bộ máy nhà nước phong kiến
độc lập trung ương tập quyền sơ khai.
- GVKL: Không chịu được ách thống trị tàn
bạo của nhà Lương, nhân dân ta đã nổi dậy
đấu tranh, tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa Lí Bí,
khởi nghĩa được nhân dân ủng hộ rộng rãi
nên sau nhiều lần tấn công, quân Lương đã bị
ta đánh cho bại trận,khởi nghĩa thắng lợi, Lí
Bí lên ngôi đặt tên nước là Vạn Xuân->khẳng
định nước ta có chủ quyền.
- GVCC bài:Đầu thế kỷ VI, nước ta bị nhà
Lương đô hộ, đời sống của nhân dân ta vô
cùng cực khổ. Dưới sự lãnh đạo của Lí Bí
nhân dân ta đã nổi dậy đấu tranh,cuộc khởi
nghĩa diẽn ra trong 1 thời gian ngắn và thu
được thắng lợi, quân Lương bại trận, Lí Bí
xưng đế, lập ra nước Vạn Xuân, nước Vạn
Xuân ra đời có ý nghĩa lịch sử to lớn đối với
dân tộc ta.
3. Kiểm tra HĐNT – Bài tập :
? Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Lí Bí trên lược đồ
BT: Mùa xuân năm 542 Lý Bí :

A. Tự nhận là thứ sử Châu Giao
B. Lên ngôi vua
C. Lên ngôi Hoàng đế
* Hướng dẫn học bài:
- Học thuộc bài cũ.
- Đọc trước bài 22 và trả lời câu hỏi trong SGK.