Giáo án Lịch sử 6 bài 6: Văn hóa cổ đại

Bài 6.
VĂN HOÁ CỔ ĐẠI.
A. Mục tiêu bài học.
- Giúp H nắm được: Thời cổ đại để lại cho loài người một di sản văn hoá đồ
sộ, quý giá, mức độ ở phương Đông và phương Tây khác nhau nhưng đều sáng tạo
những thành tựu đa dạng: chữ viết – số, lịch, văn hoá, khoa học kỹ thuật.
- Tự hào về những thành tựu văn minh thời cổ đại, bước đầu giáo dục ý thức
việc tìm hiểu những tư liệu ấy.
- Tập mô tả một công trình kiến trúc hay như thế lớn qua tranh ảnh.
B. Phương tiện dạy học.
- G. Tranh ảnh tư liệu về đấu trường Colidi, kim tự tháp.
- H. Sưu tầm tranh ảnh, những tư liệu về thời cổ đại.
C. Tiến trình dạy học.
1. Kiến thức cơ bản:
- Em hiểu thế nào là chế độ chiếm hữu nô lệ.
- Nêu đặc điểm khác nhau giữa Nhà nước chiếm hữu nô lệ và Nhà nước
QCCC.
2. Bài mới.
Thời cổ đại bắt đầu từ khi Nhà nước được hình thành, loài người bước vào xã
hội văn minh trong thời kỳ này các dân tộc ở phương Đông – Tây đã sáng tạo ra
nhiều thành tựu văn hoá rực rỡ, có giá trị vĩnh cửu => chúng ta sẽ tìm hiểu một số
thành tưụi chính rất quan trọng mà ngày nay chúng ta vẫn đang thừa hưởng.
1 Các dân tộc phương Đông thời cổ đại đã có những thành tựu
văn hóa gì?
- ở bài 2, các em đã biết người xưa sáng tạo ra cách Nhắc

lại


tính thời gian ntn? Họ đã sáng tạo ra cái gì để ghi? nội

dung

(quan sát tính toán -> tính trời mọc, lặn, di chuyển bài 2. Liên
của mặt trời, mặt trăng => lịch).

hệ.

- Những tri thức về thiên văn giúp gì cho họ?
Dựa vào SGK, em hãy nêu những thành tựu văn

- Thiên văn + âm lịch

hoá chủ yếu của người phương Đông cổ đại?

– chữ tượng hình
(chữ viết), chữ số và
các phép tính (+, - ,
x, ), số học, hình
học, toán học.

* Quan sát hình 11 => H 11 nói lên điều gì?

Quan

(Người xưa sáng tạo ra chữ tượng hình để ghi lại H11
diễn biến đặc biệt…).

nhận

sát

và
xét.

* Phân tích: Trong quá trình lao động sản xuất, Nghe
nhất là nông nghiệp trồng lúa nước trên vùng châu giảng.
thổ rộng, thừng xuyên ó thiên tai -> con người
không chỉ biết đắp đê, khơi đào kênh ngòi mà còn
phải tìm hiểu thiên nhiên để khắc phục khó khăn.
-> Sáng tạo nhiều thành tựu khoa học: lịch (âm) ->
dương, chữ viết, số. Không chỉ thế do yêu cầu đo
đạc của ruộng đất, xây dựng dinh thự -> sáng tạo
phép tính +, - , x, , đo diện tích các hình, số  ,
phát hiện một số hành tinh….
Người Phương Đông có chữ viết rất sớm: Lưỡng
Hà, Ai Cập, - 3.500 năm, Trung Quốc – 2.000 năm
-> Họ ghi chữ viết vào đâu?
- Qua các phương tiện truyền thông đại chúng, các

- Kiến trúc,

em đã biết những công trình nt nổi tiếng nào của

khắc, tiêu biểu là:

điêu


người xưa?

Kim tự tháp (AC),

* Yêu cầu H quan sát H 12 => mô tả khái quát quá

thành

trình xây dựng (nhất là kiến trúc Khêốp): Cao >

(Lưỡng Hà).

Babilon

146 m ( toà nhà 45 tầng) hình tứ diện đều, mỗi
cạnh dài > 230 m; xây dựng từ 2.300.000 tấm đá,
diện tích đáy 108.900 m2 trên tường có khắc ghi
nhiều tri thức khoa học => là kỳ quan còn tồn tại.
- Em có suy nghĩ gì về trình độ của người phương Neu

suy

Đông cổ đại?

của

nghĩ

bản thân

(2). Người Hy Lạp, Rôma đã có nhiều đóng góp gì về văn hoá.
- Người phương Tây tính ra lịch như thế nào?

Nêu

theo - Thiên văn và dương

=> Dương lịch lúc đó được tính toán gần đúng như SGK

lịch.

hiện nay.

- Sáng tạo ra hệ chữ

- Hãy nêu những thành tựu văn hoá chủ yếu của

cái a, b, c.

người phương Tây?

- Số học, hình học,

- Chữ viết của người phương Đông có gì khác

vật lý, sử học … pt…

người phương Tây? Chữ của người phưng Đông có
ưu điểm gì?
* Phương Tây: học tập và hoàn chỉnh chữ của
người Ai Cập.
Trên cơ sở tiếp thu những phát minh của người
phương Đông -> Người phương Tây phát triển

thành KH cơ bản.
-> Là nền tảng cho các ngành khoa học sau này.
- Hãy kể tên những nhà khoa học nổi tiếng ở Nêu

tên Có nhiều nàh khoak


phương Tây cổ đại mà em biết? G kể câu chuyện một số nhà học lớn như: Pitago,
về nhà bác học ácsimét.

bác

học. Talét,

- Ngày nay, chúng ta đang thừa hưởng những thành Liên hệo.

Platon….

tựu nào của cư dân cổ đại phương Tây?

-

Văn

ácsimét,
học,

nghệ

thuật, kiến trúc…

* Yêu cầu H quan sát H13, 14, 15, 16 SGK.

Nêu

suy

- Em có cảm nghĩ gì về giá trị nghệ thuật của các nghĩ

của

công trình ấy?

bản thân.

G giới thiệu đấu trường Côliđe và những tư liệu về
công trình ấy?
- Các thành tựu văn học thời cổ đại cho phép
chúng ta nghĩ thế nào về trí tuệ và tài năng của con
người?
(…. vô tận…)

3. Sơ kết bài.
Những thành tựu văn học thời cổ đại là những thành tựu vô cùng lớn lao
khiến người đời sau vô cùng thán phục, góp phần làm phong phú nền văn hoá thế
giới. Đặc biệt trong khoa học, nhiều thành tựu (chúng ta vẫn sử dụng) cho đến
ngày nay.
4. Củng cố: Câu hỏi SGK.
5. Hướng dẫn H làm bài tập: BT 3 (19).