Bài 15 - Hình minh hoạ - Văn học thời Trần

Bài 15
Hình minh hoạ :
Văn học thời Trần
Bài 15
Hình minh hoạ: Văn học thời Trần
..."Nay các ngươi ngồi nhìn chủ nhục
mà không biết lo; thân chịu quốc sỉ mà
không biết thẹn. Làm tướng triều đình
đứng hầu quân man mà không biết tức;
nghe nhạc thái thường đãi yến sứ ngụy
mà không biết căm. Có kẻ lấy việc chọi
gà làm vui; có kẻ lấy việc cờ bạc làm
thích. Có kẻ chăm lo vườn ruộng để
cung phụng gia đình; có kẻ quyến luyến
vợ con để thỏa lòng vị kỷ. Có kẻ tính
đường sản nghiệp mà quên việc nước;
có kẻ ham trò săn bắn mà trễ việc quân.
Có kẻ thích rượu ngon; có kẻ mê giọng
nhảm.
Hịch Tướng Sĩ của Trần Quốc Tuấn
Hịch Tướng Sĩ của Trần Quốc Tuấn
Nếu bất chợt có giặc Mông Thát tràn
sang thì cựa gà trống không đủ đâm
thủng áo giáp của giặc; mẹo cờ bạc
không đủ thi hành mưu lược nhà binh.
Vườn ruộng nhiều không chuộc nổi tấm
thân ngàn vàng; vợ con bận không ích
gì cho việc quân quốc. Tiền của dẫu lắm
không mua được đầu giặc; chó săn tuy
hay không đuổi được quân thù. Chén
rượu ngọt ngon không làm giặc say

chết; giọng hát réo rắt không làm giặc
điếc tai.
Lúc bấy giờ chúa tôi nhà ta đều bị bắt,
đau xót biết chừng nào! Chẳng những
thái ấp của ta không còn mà bổng lộc
các ngươi cũng thuộc về tay kẻ khác;
chẳng những gia quyến của ta bị đuổi
mà vợ con các ngươi cũng bị kẻ khác
bắt đi; chẳng những xã tắc tổ tông ta bị
kẻ khác giày xéo mà phần mộ cha ông
các ngươi cũng bị kẻ khác bới đào;
chẳng những thân ta kiếp này chịu nhục
đến trăm năm sau tiếng nhơ khôn rửa,
tên xấu còn lưu, mà gia thanh các ngươi
cũng không khỏi mang danh là tướng bại
trận. Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn
vui chơi thỏa thích, phỏng có được
chăng?"...
Trích Hịch Tướng sĩ của
Hưng Đạo Đại Vương
Nhớ ơn Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn
Nhớ ơn Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn
Bài 15
Hình minh hoạ: Văn hỌC thời Trần
Phú sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu
Phú sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu
* Bạch Đằng Giang phú là một
kiệt tác trong văn chương cổ
Việt Nam. Về mặt nghệ thuật,
đây là tác phẩm thể hiện đỉnh

cao của tài hoa viết phú.
* Về nội dung tư tưởng, Bạch
Đằng Giang phú là áng văn tràn
đầy lòng yêu nước, tráng chí
chất ngất, cùng tinh thần tự
hào dân tộc và hàm chứa một
triết lý lịch sử sâu sắc khi nhìn
nhận nguyên nhân thành công
của dân tộc trong sự nghiệp
đánh giặc giữ nước.
Trích Phú sông Bạch Đằng
Trích Phú sông Bạch Đằng
…………………………………
…………………………………
Bên sông bô lão hỏi,
Hỏi ý ta sở cầu.
Có kẻ lê gậy chống trước,
Có người thuyền nhẹ bơi sau.
Vái ta mà thưa rằng:
“Đây là chiến địa buổi Trùng
Hưng Nhị Thánh bắt Ô Mã,
Cũng là bãi đất xưa, thuở trước
Ngô chúa phá Hoằng Thao”.
Đương khi ấy:
Thuyền tàu muôn đội,
Tinh kì phấp phới.
Hùng hổ sáu quân,
Giáo gươm sáng chói.
Trận đánh được thua chửa phân,
Chiến luỹ bắc nam chống đối.

Ánh nhật nguyệt chừ phải mờ,
Bầu trời đất chừ sắp đổi.
Kìa:
Tất Liệt thế cường,
Lưu Cung chước dối.
Những tưởng gieo roi một lần,
Quét sạch Nam bang bốn cõi
…………………………………
…………………………………
Đền thờ Trương Hán Siêu
Đền thờ Trương Hán Siêu
Bài 15
Hình minh hoạ: Văn hỌC thời Trần
Phò giá về Kinh của Trần Quang Khải
Phò giá về Kinh của Trần Quang Khải
Trần Quang Khải sinh năm 1240, mất
năm 1294, là con trai thứ ba của vua
Trần Thái Tông.
Dưới triều Trần Thánh Tông (1258 -
1278). Trần Quang Khải được phong
tước Chiêu minh đại vương. Năm
1274, ông được giao giữ chức
Tướng quốc Thái úy. Năm 1282,
dưới triều Trần Nhân Tông, Trần
Quang Khải được cử làm Thượng
tướng Thái sư, nắm giữ quyền nội
chính. Trong cuộc kháng chiến
chống quân Nguyên lần thứ hai
(1285) và thứ ba (1288), Trần Quang
Khải là vị tướng chủ chốt thứ hai,

sau Trần Quốc Tuấn, có nhiều công
lao lớn trên chiến trường.
Tượng Trần Quang Khải
Tượng Trần Quang Khải
Bài 15
Hình minh hoạ: V
Hình minh hoạ: V
ăn học
ăn học
thời Trần
thời Trần
Khẩu
Nam
(Nguyệt + thượng)
(Nam + niên)
Văn học Chữ Nôm