Bài giảng Số học 6 chương 3 bài 12: Phép chia phân số

BÀI GIẢNG
SỐ HỌC 6

BÀI 12:
PHÉP CHIA PHÂN SỐ


Kiểm tra bài củ:
Phát biểu quy tắc nhân hai phân số
2 5 4
Vậy khi thực hiện phép chia phân số
−
×
Tính:
ta thay phép chia bằng phép nhân
3 4 15
Giải:

được không?

2 5 4 2 1.1
− ⋅
= −
3 4 15 3 1.3
2 1 2 −1
= − = +
3 3 3 3
1
=
3

Khi thực hiện phép
trừ, ta thay phép trừ
bằng phép toán gì?


Bài
mới:
Tiết 88


1. Số nghịch đảo:
Hai
đảo đảo
Khi số
nàogọi
hailàsốnghịch
là nghịch
của
của nhau
nhau?nếu tích của
chúng bằng 1.
Ví dụ:
a
b
Số nghịch đảo của là:

?3
?1 Tính:
Tìm số nghịch đảo của:

− 111 a
-4 7
− 5;−1;( − 8) ⋅ ; = 1
;0 (a,b ∈ Z;⋅ a ≠= 0,b
1 ≠ 0)
10− 8 b
7 −4
1
1
Số
-5 là:đảo của
Tanghịch
nói đảo
là sốcủa
nghịch
−8
−5

Số
của
-1 là: đảo- của
1
-8,nghịch
-8 cũngđảo
là số
nghịch
10
− 11
1
1

Số ;nghịch
đảo
của là hai
là: số
hai
số
-8
và
b
a
− 11
−8
− 810
b
a
Số nghịch đảo của -1 là: -1
nghịch
đảo
của
nhau.là:
Số
nghịch
đảo
của
a
b
Không có số nghịch đảo của 0 ?2
− 40 là: không có
Số
nghịch

đảo
của
Cũng vậy, ta nói
là …………
số nghịch
7
7 7
đảo
số nghịch
…. của , cũng là …………
−4 −4

−4
−4
7
đảo
…. của
;hai số
và − 4 là hai số
7
7
nghịch đảo của nhau.
……………………….


?4 Tính và so sánh:
1. Số nghịch đảo:
2. Phép chia phân số:
3
2

2 4
2 3
a) : và ×
b) 4 : và 4 ×
Quy tắc:
3
7 3
2
Qua ?4 thấy muốn chia một phân 7 4
Muốn
chiasố
một
phân số
số
hay một
nguyên
chohay
một Câu a:
một số
2 3 2.4 8 2 4 2 . 4 8
phân
sốnguyên
ta thực cho
hiệnmột
nhưphân
thế
=
có : =
= ; ⋅ =
số,

ta
nhân
số
bị
chia
với
số
nào?
7 4 7.3 21 7 3 7.3 21
nghịch đảo của số chia

a d
c a
⋅: =
d b
b c

c
d
a⋅: = a
c
d

a.d
=
b.c

a .d
(c ≠ 0)
=

c

3 2 4
2
Vậy: : = ⋅
7 4 7 3

Câu b:

3 4.3
2 4.3
=6
có 4 : = = 6 ; 4 × =
3 2
2 6

2
3
Vậy: 4 : = 4 ⋅
3
2


1. Số nghịch đảo:
2. Phép chia phân số:
Quy tắc:
.dhay
a c chiaamộtdphânasố
Muốn
: = ⋅ =

một
d nguyên
b.cphân
b ccho một
b số
số, tac nhân số bị chia với số
d
.d
a
nghịch
a : =đảo
a ⋅ của=số chia(c ≠ 0)

a dc ac d c a.d
: =xét: ⋅ =
Nhận
d b c b.c
b
Muốn chia một phân số cho
csố nguyên
d (khác
.d
a
một
0)(cta≠giữ
a: = a⋅ =
0)
d tử của
nguyên
c phânc số và nhân

mẫu với số nguyên
a
a
:c =
b
b .c

?5 Tính:

2 1 2 2 4
a) : = ⋅ =
3 2 3 1 3
− 4 3 − 4 4 − 16
b) : = ⋅ =
5 4 5 3 15
7 −7
4
c) − 2 : = −2 ⋅ =
7
4 2
−3
−3 2 −3 1 −3 −3
d) : 2 = : = ⋅ = =
4
4 1 4 2 4. 2 8
Từ câu d, thấy để chia một phân số
cho một số nguyên ta làm như thế
nào?

1. Số nghịch đảo:
2. Phép chia phân số:
Quy tắc:

?6 Tính:

5.2 − 10
5 − 7 5 12
=
a) :
= ⋅ =
6 12 6 − 7 1.( − 7 ) 7
14
3 − 7.3 − 3
b) − 7 :
= −7 ⋅ =
=
3
14 14
2

a c a d a.d
: = ⋅ =
b d b c b.c
c
d a .d
a: = a⋅ =
(c ≠ 0)
−3
− 3 1 − 1.1 − 1

d
c c
c)
:9 =
⋅ =
=
7
7 9 7.3 21
Nhận xét:

Muốn chia một phân số cho
một số nguyên (khác 0) ta giữ
nguyên tử của phân số và nhân
mẫu với số nguyên

a
a
:c =
b
b .c


Ghi nhớ:

Hãy tóm tắt nội dung bài học bằng
công thức vào sơ đồ sau:
.
u
…
a

h
…
n
a…
ủ
…
c
o…
ả
đ
…
h
c…
ị
h
…
g
n
b l…
à…
a và
a

b

Phép chia
phân số

a: c
d = a⋅ d a

c = .d (
c≠
a
c
0)
:
b c
= a
b .c


CỦNG CỐ
 Bài tập 86 (sgk Tr43)
4
4
a) ⋅ x =
5
7
4 54
x = :⋅
7 4
5
4
x=
7
5
x=
7

Tìm x biết

3
1
b) : x =
4
2
3 2
1
x = ⋅:
4 1
2
3
x =
4
3
x =
2


CỦNG CỐ
Trò chơi ô chữ

A
B
C
G

Tìm tên nhà toán học Việt Nam

− 4 − 1 − 4 11 44

: =
⋅ =
7 11 7 − 1 7
3
−1
3 1
1.1
: ( − 9) = ⋅ =
=
4
4 − 9 4.(−3) 12
5 5 5 − 3 1.(−1) − 1
: = ⋅ =
=
9 −3 9 5
3 .1
3

3 − 15 2 − 5.2
− 15 : =
⋅ =
= -10
2 1 3 1 .1

−N3 -10
G

−1
12

44
7

H
N
O
U

− 5 3 − 5 13 − 65
: =
⋅ =
6 13 6 3
18
9 −3 9 5
3.1
: = ⋅ =
= −3
5 5 5 − 3 1.(−1)
−7
11
0:
= 0⋅
=0
11
−7
−4 −2
−4
:2 =
=
13

13.2 13
−1
3

− 65
18

44
7

−2
13

C H A U
O
B A O
0
0


Giáo sư: NGÔ BẢO CHÂU
Ngô Bảo Châu sinh ngày 28 tháng 6 năm 
1972 tại Hà Nội. Thời niên thiếu, ông là
học sinh Trường Thực nghiệm Giảng Võ, 
Trường THCS Trưng Vương, và sau đó
học tại khối chuyên toán 
Trường Trung học phổ thông chuyên Khoa
học Tự
nhiên, Đại học Tổng hợp Hà Nội cũ, nay
là Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học

Quốc gia Hà Nội. Ông đã hai lần đoạt huy
chương vàng Olympic Toán học Quốc
tế tại Australia năm 1988 và Cộng hòa
Liên bang Đức năm 1989 và cũng là người
Việt Nam đầu tiên giành 2 huy chương
vàng Olympic Toán học Quốc tế.


Dặn dò:
Học bài

- Định nghĩa số nghịch đảo
- Quy tắc chia hai phân số.
- Nhận xét

BTVN

Chuẩn bị:

- BT 87, 88 Tr43.

-Chuẩn bị trước các bài tập
ở phần luyện tập