Bảo vệ luận văn: Giáo dục ý thức bảo tồn di sản văn hóa địa phương cho học sinh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO


NGUYN TH PHNG ANH

TI

GIáO DụC ý THứC BảO TồN DI SảN VĂN HóA ịA PHƯƠNG CHO HọC SINH TIểU HọC DựA VàO CộNG
ồNG
ở HUYệN NAM SáCH, TỉNH HảI DƯƠNG

Ngi hng dn khoa hc: TS. Hong Tin Dng


Lý
Lý do
do chọn
chọn đề
đề tài
tài

Văn
Văn hóa
hóa là
là nền
nền tảng
tảng tinh
tinh thần

thần của
của xã
xã
hội,
hội, vừa
vừa là
là mục
mục tiêu
tiêu vừa
vừa là
là động
động lực
lực
thúc
thúc đẩy
đẩy sự
sự phát
phát triển
triển kinh
kinh tế
tế -- xã
xã
hội"
hội"

Gìn
Gìn giữ
giữ và
và phát
phát huy

huy bản
bản sắc
sắc văn
văn hóa
hóa dân
dân

Bảo
Bảo tồn,
tồn, phát
phát huy
huy di
di sản
sản văn
văn hóa
hóa

tộc,
tộc, văn
văn hóa
hóa con
con người
người Việt
Việt Nam
Nam vừa
vừa là
là

dân
dân tộc,

tộc, là
là bảo
bảo tồn
tồn cái
cái đặc
đặc thù,
thù, cốt
cốt

mục
mục tiêu,
tiêu, vừa
vừa là
là động
động lực
lực phát
phát triển
triển của
của

cách
cách của
của người
người Việt
Việt Nam
Nam

giáo
giáo dục
dục và

và đào
đào tạo
tạo trong
trong thời
thời kỳ
kỳ đổi
đổi
mới
mới

Huyện
Huyện Nam
Nam Sách,
Sách, tỉnh
tỉnh Hải
Hải Dương
Dương
là
là một
một trong
trong những
những huyện
huyện có
có nhiều
nhiều
giá
giá trị
trị văn
văn hóa
hóa vật

vật thể
thể và
và phi
phi vật
vật thể
thể
yêu
yêu cầu
cầu được
được bảo
bảo tồn
tồn

Xuất phát từ những lí do trên, tôi chọn đề tài: “Giáo dục ý thức bảo tồn di sản văn hóa địa phương cho học sinh Tiểu
học dựa vào cộng đồng ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương” làm luận văn thạc sĩ của mình.


Mục đích nghiên cứu
của luận văn

Làm rõ cơ sở lí luận và khảo sát thực trạng
trong giáo dục và phát triển cộng đồng về
giáo dục bản sắc di sản văn hóa tại địa
phương cho học sinh trường Tiểu học.

Làm rõ vai trò giáo dục của việc bảo tồn di sản
văn hóa đối với học sinh Tiểu học huyện Nam
Sách, tỉnh Hải Dương. Từ đó nâng cao ý thức cho
học sinh biết giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa
dân tộc.

3
Nhiệm
Nhiệm vụ
vụ nghiên
nghiên cứu
cứu

3.1

3.2

Nghiên
Nghiên cứu
cứu

Khảo
Khảo sát,
sát, phân
phân tích,
tích, đánh
đánh giá
giá thực
thực

cơ
cơ sở
sở lí
lí luận

luận chung
chung về
về

trạng
trạng giáo
giáo dục
dục ýý thức
thức bảo
bảo tồn
tồn di
di sản
sản
văn
văn hóa
hóa địa
địa phương
phương tại
tại các
các trường
trường

giáo
giáo dục
dục ýý thức
thức bảo
bảo tồn
tồn

Tiểu

Tiểu học
học huyện
huyện Nam
Nam Sách,
Sách, tỉnh
tỉnh Hải
Hải

di
di sản
sản văn
văn hóa
hóa dân
dân tộc
tộc

Dương
Dương

3.3

Đề xuất các biện pháp giáo dục ý thức
bảo tồn di sản văn hóa địa phương tại
các trường Tiểu học huyện Nam Sách,
tỉnh Hải Dương


4

Khách

Khách thể
thể và
và đối
đối tượng
tượng nghiên
nghiên cứu
cứu

Khách thể

Đối tượng

Những nhân tố tác động đến

Giáo dục ý thức bảo tồn di sản

giáo dục ý thức bảo tồn di sản

văn hóa địa phương cho học

văn hóa địa phương cho học

sinh học sinh Tiểu học ở huyện

sinh Tiểu học

Nam Sách, tỉnh Hải Dương


5

Giả
Giả thuyết
thuyết khoa
khoa học
học

Giáo
Giáo dục
dục di
di sản
sản văn
văn hóa
hóa địa
địa phương
phương cho
cho học
học

Nếu
Nếu xây
xây dựng
dựng được
được các
các biện
biện pháp
pháp khoa
khoa học,
học, phù
phù

sinh
sinh Tiểu
Tiểu học
học dựa
dựa vào
vào cộng
cộng đồng
đồng ở
ở huyện
huyện Nam
Nam

hợp
hợp thì
thì sẽ
sẽ nâng
nâng cao
cao hiệu
hiệu quả
quả giáo
giáo dục
dục bản
bản sắc
sắc văn
văn

Sách,
Sách, tỉnh
tỉnh Hải

Hải Dương
Dương trong
trong thời
thời gian
gian qua
qua đã
đã

hóa
hóa dân
dân tộc
tộc cho
cho học
học sinh,
sinh, góp
góp phần
phần nâng
nâng cao
cao chất
chất

được
được quan
quan tâm
tâm thực
thực hiện.
hiện. Tuy
Tuy nhiên
nhiên hiệu
hiệu quả

quả

lượng
lượng giáo
giáo dục
dục toàn
toàn diện
diện trong
trong các
các trường
trường Tiểu
Tiểu học
học

mới
mới đạt
đạt được
được ở
ở mức
mức độ,
độ, chưa
chưa cao.
cao.

huyện
huyện Nam
Nam Sách.
Sách.

6

Phạm vi nghiên cứu

6.1

6.2

Khảo sát trong 05 trường ở huyện Nam
Đề tài tập trung nghiên cứu và phát

Sách, tỉnh Hải Dương (Trường Tiểu học

hiện thực trạng giáo dục ý thức bảo

Thị trấn Nam Sách, trường Tiểu học

tồn di sản văn hóa địa phương cho

Phùng Văn Trinh, An Lâm, Nam Hồng,

học sinh Tiểu học.

An Sơn.)
Thời gian: 2009-2019


7

Phương pháp

nghiên cứu

1

7.1

Nhóm
Nhóm phương
phương pháp
pháp nghiên
nghiên cứu
cứu lý
lý luận:
luận:
phương
phương pháp
pháp hệ
hệ thống,
thống,
phân
phân tích,
tích, tổng
tổng hợp,
hợp, diễn
diễn dịch,
dịch, quy
quy nạp
nạp

7.2

-----

Nhóm
Nhóm phương
phương pháp
pháp nghiên
nghiên cứu
cứu thực
thực tiễn:
tiễn:
Phương
Phương pháp
pháp điều
điều tra
tra bằng
bằng phiếu
phiếu hỏi
hỏi
Phương
Phương pháp
pháp quan
quan sát
sát

7.3

Nhóm
Nhóm phương
phương pháp

pháp xử
xử lý
lý
thông
thông tin
tin
Sử
Sử dụng
dụng phương
phương pháp
pháp thống
thống

Phương
Phương pháp
pháp đàm
đàm thoại
thoại

kê
kê để
để xử
xử lý
lý số
số liệu
liệu đã
đã thu
thu được
được và
và rút

rút

Phương
Phương pháp
pháp lấy
lấy ýý kiến
kiến chuyên
chuyên gia
gia

ra
ra từ
từ các
các số
số liệu
liệu nghiên
nghiên cứu.
cứu.


8

Cấu trúc luận văn

Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận án
gồm
3 chương 14 tiết


Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO TỒN
DI SẢN VĂN HÓA ĐỊA PHƯƠNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

Một số vấn đề về phối hợp các lực

Tổng quan vấn đề
nghiên cứu

Một số khái niệm cơ
bản

Một số vấn đề lý
luận về giáo dục di sản văn
hóa cho học sinh Tiểu học

lượng cộng đồng trong giáo dục ý
thức bảo tồn di sản văn hóa địa
phương cho học sinh trường
Tiểu học

Tiểu kết chương 1

Các yếu tố ảnh hưởng đến giáo dục ý
thức bảo tồn di sản văn hóa địa
phương cho học sinh Tiểu học dựa
vào cộng đồng


Tổng quan nghiên cứu vấn đề

Tác
Tác giả
giả phân
phân tích
tích tóm
tóm tắt
tắt một
một
số
số công
công trình
trình nghiên
nghiên cứu
cứu liên
liên
quan
quan đến
đến lý
lý luận

luận về
về bản
bản sắc
sắc
văn
văn hóa.
hóa.

Những
Những công
công trình
trình đề
đề
cập
cập đến
đến thực
thực tiễn
tiễn giáo
giáo dục
dục ýý
thức
thức bảo
bảo tồn
tồn di
di sản
sản văn
văn hóa.
hóa.

1.2

Một
Một số
số khái
khái niệm
niệm cơ
cơ bản
bản

Tác
Tác giả
giả làm
làm rõ
rõ một
một số
số khái
khái niệm
niệm cơ
cơ bản
bản liên
liên quan
quan đến
đến luận
luận văn
văn như:
như:
Khái
Khái niệm
niệm Giáo

Giáo dục,
dục, khái
khái niệm
niệm Di
Di sản
sản văn
văn hóa,
hóa, khái
khái niệm
niệm Bảo
Bảo tồn,
tồn,
khái
khái niệm
niệm Học
Học sinh
sinh tiểu
tiểu học,
học, khái
khái niệm
niệm Giáo
Giáo dục
dục ýý thức
thức bảo
bảo tồn
tồn di
di
sản
sản văn
văn hóa

hóa cho
cho học
học sinh
sinh tiểu
tiểu học
học dựa
dựa vào
vào cộng
cộng đồng.
đồng.


1.3

Một số vấn đề lý luận về giáo dục ý thức bảo tồn di sản văn hóa cho học
sinh tiểu học

Mục tiêu của việc giáo

Nội dung giáo dục ý

Phương pháp giáo

dục ý thức bảo tồn di sản

thức bảo tồn di sản

dục ý thức bảo tồn

của học sinh

văn hóa địa phương

văn hóa địa phương

di sản văn hóa địa

tiểu học

cho học sinh trường tiểu

cho học sinh tiểu

phương cho học

học

sinh tiểu học

Đặc điểm

học

Các nguồn
lực trong giáo dục ý

Kiểm tra, đánh giá
kết quả giáo dục ý
thức bảo tồn di sản

thức bảo tồn di sản
văn hóa địa phương

văn hóa địa
phương


1.4
Một
Một số
số vấn
vấn đề
đề về
về phối
phối hợp
hợp các
các lực
lực lượng
lượng cộng
cộng đồng
đồng trong
trong giáo
giáo dục
dục ýý thức
thức bảo
bảo tồn
tồn di
di sản
sản văn
văn hóa

hóa địa
địa phương
phương cho
cho học
học sinh
sinh trường
trường Tiểu
Tiểu
học
học

Lập kế hoạch quản lý giáo
dục di sản văn hóa ở địa

.

phương cho học sinh trường
Tiểu học dựa vào cộng đồng

Tổ chức thực hiện giáo dục

Chỉ đạo triển khai thực hiện

Kiểm tra, đánh giá kết quả

ý thức bảo tồn di sản văn

giáo dục ý thức bảo tồn di

giáo dục ý thức bảo tồn di sản

hóa địa phương cho học

sản văn hóa ở địa phương

văn hóa ở địa phương cho

.
sinh trường Tiểu học dựa

cho học sinh trường Tiểu

học sinh trường Tiểu học dựa

vào cộng đòng

học dựa vào cộng đồng

vào cộng đồng


1.5

Các yếu tố ảnh hưởng đến giáo dục ý thức bảo tồn di
sản văn hóa địa phương cho học sinh Tiểu học dựa
vào cộng đồng

Nhận thức của xã hội
đối với vấn đề giáo
dục ý thức bảo tồn di

sản văn hóa địa
phương

Yếu tố giáo dục nhà
trường

Yếu tố giáo dục

Tác động của các

gia đình

điều kiện xã hội

Tự giáo dục của

Cơ sở vật

bản thân học

chất của nhà

sinh

trường


Tiểu kết chương 1

Thứ nhất, làm rõ những

Thứ hai, làm rõ những

khái niệm cơ bản liên

vấn đề lý luận liên

quan đến giáo dục

quan đến việc giáo dục

ý thức bảo tồn di sản

ý thức bảo vệ di sản

văn hóa cho học sinh

văn hóa cho học sinh

tiểu học

tiểu học

Thứ ba, làm rõ các mối

Thứ tư, làm rõ các yếu tố

liên hệ giữa các lực lượng

ảnh hưởng đến giáo dục

cộng đồng trong giáo dục ý

ý thức bảo tồn di sản văn

thức bảo tồn di sản văn hóa

hóa địa phương cho học

địa phương cho học sinh
trường Tiểu học

sinh tiểu học dựa vào
cộng đồng


Chương 2

THỰC TRẠNG GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO TỒN DI SẢN VĂN HÓA ĐỊA PHƯƠNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG
Ở HUYỆN NAM SÁCH, TỈNH HẢI DƯƠNG


2.1

2.2

Khái
Khái quát
quát về
về giáo

giáo dục
dục và
và các
các di
di sản
sản văn
văn hóa
hóa

Khái quát về thực trạng giáo dục ý thức bảo tồn di sản văn hóa địa phương cho

huyện
huyện Nam
Nam Sách,
Sách, tỉnh
tỉnh Hải
Hải Dương
Dương

học sinh tiểu học dựa vào cộng đồng ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương

1

Khái quát về các
trường Tiểu học và
vị trí địa lí huyện
Nam Sách, tỉnh
Hải Dương

2

1

2

Khái quát về các di
sản văn hóa huyện
Nam Sách, tỉnh
Hải Dương

3

Làm rõ

Làm rõ mục

Làm rõ nội

đích khảo sát

dung khảo sát

phương thức
khảo sát

4

Đánh giá
trong quá
trình khảo

sát


2.3
Thực
Thực trạng
trạng giáo
giáo dục
dục ýý thức
thức bảo
bảo tồn
tồn di
di sản
sản văn
văn hóa
hóa địa
địa phương
phương cho
cho học
học sinh
sinh tiểu
tiểu học
học dựa
dựa vào
vào cộng
cộng đồng
đồng ở
ở huyện
huyện Nam
Nam Sách,

Sách, tỉnh
tỉnh
Hải
Hải Dương
Dương

Thực trạng mức độ sử
Thực trạng nhận thức của
các lực .lượng trong xã hội
về giáo dục ý thức bảo tồn
di sản văn hóa địa phương
cho học sinh tiểu học huyện
Nam Sách, tỉnh Hải Dương

Thực trạng mục tiêu giáo
dục ý thức bảo tồn di sản
văn hóa địa phương đối với
học sinh Tiểu học

Thực trạng nội dung

.

giáo dục ý thức bảo
tồn di sản văn hóa địa
phương đối với học
sinh Tiểu học

dụng các phương pháp

Thực trạng các lực

phối hợp các lực lượng

lượng tham gia

cộng đồng trong giáo

hoạt động giáo dục

dục ý thức bảo tồn di

ý thức bảo tồn di

sản văn hóa ở địa

sản văn hóa địa

phương cho HS cấp

phương

tiểu học


2.4
Thực
Thực trạng
trạng quản
quản lý

lý giáo
giáo dục
dục ýý thức
thức bảo
bảo tồn
tồn di
di sản
sản văn
văn hóa
hóa địa
địa phương
phương cho
cho học
học sinh
sinh tiểu
tiểu học
học dựa
dựa vào
vào cộng
cộng đồng
đồng ở
ở
huyện
huyện Nam
Nam Sách,
Sách, tỉnh
tỉnh Hải
Hải Dương
Dương

Thực trạng chỉ đạo triển khai
Thực trạng lập kế hoạch quản lý
các hoạt động giáo dục ý thức bảo

.

tồn di sản văn hóa địa phương cho
học sinh tiểu học dựa vào cộng
đồng ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải
Dương

Thực trạng tổ chức thực hiện các

thực hiện các hoạt động giáo

hoạt động giáo dục ý thức bảo tồn

dục ý thức bảo tồn di sản

.
di sản văn hóa địa phương cho

văn hóa địa phương cho học

học sinh tiểu học dựa vào cộng

sinh tiểu học dựa vào cộng

đồng ở huyện

đồng ở huyện Nam Sách,

Nam Sách, tỉnh

tỉnh

Hải Dương

Hải Dương

Thực trạng kiểm tra, đánh giá
kết quả các hoạt động giáo
dục ý thức bảo tồn di sản văn
hóa địa phương cho học sinh
tiểu học dựa vào cộng đồng ở
huyện
Nam Sách, tỉnh Hải Dương


2.5

Các
Các yếu
yếu tố
tố ảnh
ảnh hưởng
hưởng đến
đến các
các hoạt
hoạt động

động giáo
giáo dục
dục di
di sản
sản văn
văn hóa
hóa địa
địa phương
phương cho
cho học
học sinh
sinh tiểu
tiểu học
học dựa
dựa vào
vào cộng
cộng đồng
đồng ở
ở huyện
huyện Nam
Nam Sách,
Sách, tỉnh
tỉnh Hải
Hải
Dương
Dương

Nhận thức của xã hội
đối với vấn đề giáo
dục ý thức bảo tồn di

sản văn hóa địa
phương

Yếu tố giáo dục nhà
trường

Yếu tố giáo dục gia
đình

Tác động của các

Tự giáo dục

điều kiện

của bản thân

xã hội

học sinh

Cơ sở vật chất của
nhà trường


Tiểu kết chương 2

Thứ nhất, chỉ ra thực trạng giáo dục, thực trạng việc quản lý giáo dục ý thức bảo tồn di sản văn hóa địa
phương cho học sinh tiểu học dựa vào cộng đồng ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương

Thứ hai, chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến các hoạt động giáo dục di sản văn hóa địa phương cho học
sinh tiểu học dựa vào cộng đồng ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương


CHƯƠNG 3

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO TỒN DI SẢN VĂN HÓA ĐỊA PHƯƠNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG
Ở HUYỆN NAM SÁCH, TỈNH HẢI DƯƠNG

3.1

3.2

3.3

Các biện pháp giáo dục ý thức
Các nguyên tắc đề xuất biện

bảo tồn di sản văn hóa địa

pháp

phương cho học sinh Tiểu học
dựa vào cộng đồng

3.4

Tổ chức khảo nghiệm
Mối quan hệ giữa các biện pháp

mức độ cần thiết và tính khả
thi của các biện pháp


3.1

Các nguyên tắc đề xuất
biện pháp

Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ
và hệ thống

Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa

Nguyên tắc đảm bảo tính thực
tiễn và tính khả thi