Tài liệu ôn thi HSG QG

BỘ ĐỀ HÓA HỌC HỮU CƠ LUYỆN THI HSGQG Trang: 1
*************************************************************************************************************************************
BỘ ĐỀ KIỂM TRA HÓA HỌC 12 KÌ THI HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA LỚP 12 THPT
ĐỀ KIỂM TRA SỐ 1 MÔN THI: HÓA HỌC
HÓA HỌC HỮU CƠ
Thời gian làm bài: 180 phút (Không kể thời gian phát đề)
Họ và tên thí sinh:............................................................................................................
Số báo danh:.....................................................................................................................
(Đề thi gồm có 2 trang)
Câu 1: (3.0 điểm)
Dưới đây là chuỗi chuyển hóa có liên quan đến một số chất hữu cơ
4 2
o
2
Sn,HCl HCl
KMnO NaOH,H O
NaNO ,HCl
NaOH,t
→ →
→ →
→ →
A B C
D E F
G H I
Các chất A, E và I là những đồng phân, cũng như B và C. Các chất C, F và G là những muối. Chất F chứa
15,85% Natri theo khối lượng. Có thể tạo được chất E bằng cách oxi hóa một số ankaloid tự nhiên
1. Viết tên và công thức cấu tạo của các chất A, B, C, D, E, F, G, H ,I
2. Chất E được tạo ra từ ankaloid nào
3. Những phản ứng chuyển hóa nào được xúc tác bởi các dẫn xuất của E. Giải thích ngắn gọn
4. Viết công thức cấu tạo của các chất thu được khi B tác dụng lần lượt với axit HNO
2

và với chất H
Câu 2: (2.0 điểm)
Một axit cacboxylic A có công thức nguyên là C
5
H
8
O
2
. Hợp chất này tồn tại ở 2 dạng đồng phân lập thể là A
1
và A
2
. Để giải thích cấu trúc của hai đồng phân trên, người ta xử lí A với ozon. Sau phản ứng thu được
axetanđehit và axit 2-oxipropanoic. Khi hiđro hóa A
1
và A
2
bằng hiđro (trên thanh tiếp xúc Platin) sẽ sinh ra
hỗn hợp raxemic của axit cacboxylic B.
1. Viết CTCT các đồng phân hình học của A
1
và A
2
, gọi tên
2. Viết công thức chiếu Fischer các đồng phân của B và gọi tên theo danh pháp Cahn-Jugold-Prelog và cho
biết hướng quay (+ hoặc –) của các đồng phân đó
3. Viết phương trình phản ứng của A
1
và A
2

với Brom (dùng công thức hình chiếu Säge-bock). Mô tả cơ chế
của phản ứng và cho biết trong các sản phẩm đó, sản phẩm nào có đồng phân lập thể đối quang
Câu 3: (1.5 điểm)
1. Hãy chỉ ra cơ chế phản ứng và sản phẩm cuối của phản ứng cộng Brom (1 : 1) với những chất sau:
a. Axit maleic (1)
b. Axit fumaric (2)
c. But-2-in (3)

3 3
H C C C CH− ≡ −
(1) (2) (3)
2. Hãy gọi tên sản phẩm cuối của 3 phản ứng trên theo danh pháp IUPAC, R/S, E/Z
Câu 4: (1.5 điểm)
Quá trình tổng hợp
α
–aminoaxit như sau:
3
2 2 2
NH H O H O/ H H O/ H
CN / H
3
CH CHO [ ]
+ +
− +
−
→ → → → →A B C D E
(
α
–aminoaxit)
1. Viết công thức cấu tạo của các sản phẩm từ A

→
E
2. Viết công thức chiếu Fischer và gọi tên
α
–aminoaxit E
Câu 5: (2.0 điểm)
Một dẫn xuất của các azoankan được dùng làm chất khơi mào cho phản ứng trùng hợp vì chúng là nguồn cung
cấp các gốc tự do. 1,1’-đixiano-1,1’-đimetylazometan (X) được tổng hợp như sau:

2 4 2 2
N H Cl +H O
axeton → → →
Y
A B X
. Biết chất A có một nhóm –OH, chất B không chứa oxi
1. Nêu rõ vai trò của Cl
2
+ H
2
O
2. Viết công thức cấu tạo của Y và gọi tên. Xác định CTCT của A và B
Copyright © 2009 1
BỘ ĐỀ HÓA HỌC HỮU CƠ LUYỆN THI HSGQG Trang: 2
*************************************************************************************************************************************
3. Viết phương trình phản ứng phân hủy (dạng CTCT) của X nếu tạo ra 2 gốc tự do và cho thoát ra khí X’
(biết X’ có tỉ khối hơi với oxi là 0,875).
Câu 6: (1.0 điểm)
Xác định các chất A, B, C, D trong 2 sơ đồ sau và viết công thức cấu tạo của chúng
(a)
2 5

2
1.C H ONa NaOH/ H O,
HCl,
2 5 2 2 5 7 10 4 4 6 2
2.Epoxit
C H OCO CH COOC H (C H O ) (C H O )
∆
∆
− − → → →A B C
(b)
3 2
2 2 2 2 4
3 2
(CH CO) O Cl NaOH,H O 1.HNO /H SO
2.H PO
Anilin → → → →A B C D
1. Trong sơ đồ (a), cho biết A có mấy đồng phân
2. Trong sơ đồ (b), gọi tên C, D theo danh pháp IUPAC
Câu 7: (2.5 điểm)
Xiprofloxaxin (G) là một thuốc kháng khuẩn mới có phổ rộng. Tiến trình tổng hợp nó là:

3 2 5 3
3 2 5 2 3 2 5
AlCl (C H O) CH
NaH
8 5 2 11 9 2 3
CH COCl (C H ) CO C H ONa
C H Cl FO( ) C H Cl FO ( ) ( )→ → →A B C
(C)
xiclopropyla min

15 14 2 3 15 13 3
( )C H Cl FNO ( )C H ClFNO→ →D E
(E)
13 9 3
( )C H ClFNO ( )→ →F G


1. Xác định CTCT các chất A, B, D, E, F
2. Tại sao phải dùng NaH để biến đổi A thành B nhưng lại dùng C
2
H
5
ONa để chuyển B thành C
3. Quá trình biến đổi C thành D là một giai đoạn hay hai giai đoạn. Giải thích ngắn gọn
Câu 8: (1.5 điểm)
Quần tây có thể là (ủi) rất tốt kể cả khi bị mưa và không để lại vết sắt là nhờ khả năng bảo vệ của hợp chất hữu
cơ X. Người ta có thể tổng hợp X theo sơ đồ sau:
2 52 2 4
2 5
C H OH / HCl / P Br / CCl

3 11 18 6
Na /C H OH
22 34 12
CH COOH (C H O )
; (C H O )
+
→ → → →
→ + →
A B C D

C E E D F

1. Xác định các chất từ A
→
F
2. Tại sao X lại giữ được nếp là (ủi) trên quần
Câu 9: (2.0 điểm)
1. Somatostatin là tetrađecapeptit. Trật tự các aminoaxit được xác định bởi sự kết hợp giữa thoái biến Edman
và thực nghiệm thủy phân enzim. Dựa trên các dữ kiện sau đây hạy đưa ra cấu trúc bậc I của
Somatostatin:
- Thoái biến Edman cho PTH-Ala
- Thủy phân chọn lọc được các peptit sau: Phe-Trp, Thr-Ser-Cys, Lys-Thr-Phe, Thr-Phe-Thr-Ser-Cys,
Asn-Phe-Phe-Trp-Lys, Ala-Gly-Cys-Lys-Asn-Phe
- Somotostatin có cầu nối đisunfua
2. Tổng hợp Prolin từ axit ađipic
Câu 10: (3.0 điểm)
1. Arabinopyranozơ (D-anđopentozơ có cấu hình 2S, 3R, 4R) được chuyển hóa như sau:
Ara (C
5
H
10
O
5
) B C
CH
3
OH/H
+
HIO
4

H
2
O/H
+
Br
2
/H
2
O
1. LiAlH
4
2. H
2
O
D
E
H
2
O/H
+
HOCH
2
-CH
2
OH
HOCH
2
-CHO
+
HOCH

2
-COOH
CHO-COOH
+

Vẽ cấu trúc của B, C, D và E
2. Thủy phân đisaccarit có tính khử turanozơ người ta thu được D-glucozơ và D-fructozơ với số mol bằng
nhau và bằng số mol turanozơ đã dùng. Metyl hóa turanozơ với metyl iodua có mặt bạc oxit rồi thủy
phân kế tiếp tạo thành 2,3,4,6-tetra-O-metyl-D-fructozơ. Đề xuất cấu tạo có thể có của turanozơ mà không
cần xác định hóa học lập thể tại các vị trí anome
Copyright © 2009 2
muối Na của este malonic
BỘ ĐỀ HÓA HỌC HỮU CƠ LUYỆN THI HSGQG Trang: 3
*************************************************************************************************************************************
3. Từ pentozơ hãy viết sơ đồ chuyển hóa thành axit ađipic (qua giai đoạn tạo thành fufural)
- - - - - - - - - - - - - Hết - - - - - - - - - - - - -
BỘ ĐỀ KIỂM TRA HÓA HỌC 12 KÌ THI HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA LỚP 12 THPT
ĐỀ KIỂM TRA SỐ 2 MÔN THI: HÓA HỌC
HÓA HỌC HỮU CƠ
Thời gian làm bài: 180 phút (Không kể thời gian phát đề)
Họ và tên thí sinh:............................................................................................................
Số báo danh:.....................................................................................................................
(Đề thi gồm có 2 trang)
Câu 1: Có một dãy hợp chất vòng 6 cạnh: Axit Benzoic (A), xiclohexanol (B), phenol (C), p-nitrophenol (D),
p-metylphenol (E), m-nitrophenol (F), m-bromphenol (G)
a. Sắp xếp dãy chất trên theo trình tự tăng dần tính axit
b. Tính pK
a
(F). Biết pK
a

(C) là 9,95 ; ρ của dãy phenol là 2,1 ;
2 2 2
* I
NO m NO NO
2,80; 0,71; 0,63.
−
σ = σ = σ =
Câu 2: Viết công thức các dạng hỗ biến của các hợp chất sau:
a. Nitrobenzen
b. Ure (NH
2
CONH
2
)
c.
d. Guaniđin (NH
2
C(NH)NH
2
)
Câu 3: Hãy biểu diễn hai cấu dạng ghế của (-)-mentol. Cho biết cấu dạng nào bền nhất
Câu 4: Từ benzen và các hợp chất hữu cơ có số C
≤
3, viết sơ đồ tổng hợp cis-1-phenylhex-2-en
Câu 5: A, B là hai hiđrocacbon được tách từ dầu mỏ có các tính chất vật lí và dữ kiện phân tích như sau:
t
s
(
o
C) t

nc
(
o
C) %C %H
A 68,6 -141 85,63 14,34
B 67,9 -133 85,63 14,34
A cũng như B làm mất màu nhanh chóng dung dịch KMnO
4
và nước brom, khi ozon phân cho sản phẩm giống
nhau. Xác định cấu trúc của A, B
Câu 6: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau, xác định các hợp chất từ A đến I:
o
5 3
2 2 2
2 3 6 13
PCl CH MgI1.LiNH H Ac O
1.Mg,ete khan t
19 38 2
2. CH C(CH ) CHO 2.C H Br Pd /C ete khan
(C H O )
= −
→ → → → → → →X A B C D E F I
Cho biết: A có 1H etilenic, B có 5H etilenic, D có 1H etilenic, X là:
Câu 7: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau:
2
3(l)
32
2 4 2 2 2
N
2

3
1.NaNH
2.Na / NH
1.CH MgBrNaNH
HC CNa NaI HC CNa
3 2 2 11 18
Br (CH ) Cl S 3.H O 2.CO
H (1mol)
12 20 2
Pd/ CaCO
CH CH CH I (C H )
(C H O )
≡ ≡
− −
→ → → → → →
→
A B C D E F
F G

Câu 8: Từ benzen và hợp chất có 4C, viết sơ đồ điều chế
Copyright © 2009 3
BỘ ĐỀ HÓA HỌC HỮU CƠ LUYỆN THI HSGQG Trang: 4
*************************************************************************************************************************************
Câu 9: Hoàn thành dãy chuyển hóa sau:


2 2
3
2HCl Zn(CN) H
AlCl

+
→ → →
+X
A B C
F

epoxit HCl
3 3
CH NHCH → →D E
Cho biết trong sơ đồ trên X là:
Câu 10: 3-iot-2,2-đimetylbutan khi phản ứng với AgNO
3
trong etanol sẽ cho 3 sản phẩm. Viết công thức cấu
tạo của 3 sản phẩm ấy và cho biết sản phẩm nào chiếm tỉ lệ lớn nhất.
Câu 11: m-Flo-isopropylbenzen (I) được tổng hợp theo 8 bước đi từ benzen (A)
o
2 3 32 2 2
4
Me CHBr/ AlCl HNOBr / Fe HNO H O
6[H] t Mg
HBF
+ +
→ → → → → → → →A B C D E F G H I
Xác định CTCT các chất.
Câu 12: Pheromol (H) được Bestmann điều chế năm 1982 như sau:
( )
2 8
2
2
Me(CH ) Br 2H

1.EtMgBr 1.EtMgBr brom hóa
16 29
2.HC C CH OTs 2.Epoxit Pd,Lindlar
HC CLi C H Br
≡ − −
≡ → → → → →A B C D E


4 3

CBr +PPh
3
2
Ph P
NaI 1.OH
axeton 2.CH CH CHO
−
= −
→ → →E F G H


Xác định công thức cấu tạo các chất từ A đến G. Biết H là:
- - - - - - - - - - - - - Hết - - - - - - - - - - - - -
Copyright © 2009 4
BỘ ĐỀ HÓA HỌC HỮU CƠ LUYỆN THI HSGQG Trang: 5
*************************************************************************************************************************************
BỘ ĐỀ KIỂM TRA HÓA HỌC 12 KÌ THI HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA LỚP 12 THPT
ĐỀ KIỂM TRA SỐ 3 MÔN THI: HÓA HỌC
HÓA HỌC HỮU CƠ
Thời gian làm bài: 180 phút (Không kể thời gian phát đề)

Họ và tên thí sinh:............................................................................................................
Số báo danh:.....................................................................................................................
(Đề thi gồm có 2 trang)
Câu 1: Khi cho cis và trans-3,3-đimetyl-2-bromxiclohexanol phản ứng nhanh với bazơ mạnh sẽ thu được 2
sản phẩm riêng biệt. Sản phẩm tạo thành từ cis-bromancol có vân hấp thụ ở 1710 cm
-1
, còn sản phẩm kia
không có vân hấp thụ này và cũng không có vân hấp thụ ở 3350 cm
-1
. Xác định công thức cấu tạo của các sản
phẩm trên
Câu 2: Từ 1,1-điphenylaxeton và đimetylbenzen-1,2-đicacboxylat, hãy điều chế điphenađion
Câu 3: Hợp chất A phản ứng với PCl
3
cho ra B, khử hóa B bằng H
2
/Pd nhận được benzanđehit. Mặt khác cho
B tác dụng với NH
3
được C, xử lí C với Br
2
trong môi trường kiềm được D. Từ B có thể nhận được E bằng
cách cho phản ứng với benzen xúc tác AlCl
3
. E chuyển thành F khi xử lí với hiđroxylamin, trong môi trường
axit F chuyển thành G. Viết công thức cấu trúc các hợp chất từ A đến G
Câu 4: Từ xiclohexa-1,3-đion và các hợp chất
≤
4C, hãy tổng hợp:
Câu 5: Hãy thực hiện dãy chuyển hóa sau:

3 3 3
2 2
o 2 o
2 4
2
H O AlH CrOCH N
EtONa MeONa
1,2 Zn / Ag H SO
HC C CH Br,70 C Hg t
, trans
+
+
+
≡ − −
→ → → → → →X A B C D E Y
Trong đó: X, Y lần lượt là:
(X) (Y)
Câu 6: Viết công thức cấu trúc của các sản phẩm trung gian và dùng mũi tên chỉ rõ sự tương tác của nhân với
trung tâm phản ứng:
OEt phá vòng HOEt OEt khép vòng OEt OEt H
+
−
→ → → → → → → →X A B C D E F G Y
Trong đó X, Y lần lượt là:
Copyright © 2009 5