(Luận văn thạc sĩ) Thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại từ thực tiễn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

LƯU ĐỨC PHƯƠNG

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT
KHIẾU NẠI TỪ THỰC TIỄN HUYỆN THĂNG BÌNH,
TỈNH QUẢNG NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG

HÀ NỘI, năm 2019


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

LƯU ĐỨC PHƯƠNG

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT
KHIẾU NẠI TỪ THỰC TIỄN HUYỆN THĂNG BÌNH,
TỈNH QUẢNG NAM

Chuyên ngành: Chính sách công
Mã số: 8.34.04.02

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. NGUYỄN ĐỨC MINH

HÀ NỘI, năm 2019

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn
Thạc sĩ chuyên ngành Chính sách công: “Thực hiện chính sách giải quyết
khiếu nại từ thực tiễn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam” là hoàn toàn trung
thực, các thông tin trích dẫn có nguồn gốc rõ ràng và không trùng lắp với các
đề tài khác trong cùng lĩnh vực.
Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này./.
Tác giả luận văn

Lưu Đức Phương


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thiện luận văn tốt nghiệp cao học chuyên ngành Chính sách
công ngoài sự nỗ lực nghiên cứu của bản thân, tôi xin chân thành cảm ơn quý
thầy, cô giáo đã tận tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức trong quá trình tôi
học tập tại cơ sở Học viện Khoa học xã hội tại TP. Đà Nẵng, Viện Hàn lâm
Khoa học xã hội Việt Nam. Đặc biệt, trong quá trình nghiên cứu, thực hiện
luận văn, tôi đã nhận được sự quan tâm, hướng dẫn tận tình và trách nhiệm
của PGS.TS. Nguyễn Đức Minh, Viện trưởng Viện Nhà nước và Pháp luật.
Cảm ơn lãnh đạo và cán bộ công chức: Phòng Tư pháp huyện, Văn
phòng HĐND và UBND huyện, Ban tiếp công dân huyện; Thanh tra huyện;
Chi cục thống kê huyện Thăng Bình, Thanh tra tỉnh Quảng Nam và các cơ
quan liên quan đã tạo điều kiện và cung cấp thông tin, tài liệu, đóng góp ý
kiến giúp tôi hoàn thành luận văn.
Mặc dù, đã có nhiều cố gắng, song không tránh khỏi những hạn chế và
thiếu sót. Rất mong nhận được sự hướng dẫn, góp ý của quý thầy, cô và bạn
bè đồng nghiệp để luận văn của tôi được bổ sung và hoàn thiện tốt hơn./.
Tôi xin chân thành cảm ơn !

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH
SÁCH GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI................................................................ 9
1.1. Những nội dung cơ bản thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại ........... 9
1.2. Vai trò, ý nghĩa của thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại ............... 24
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại25
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI
QUYẾT KHIẾU NẠI THỰC TIỄN Ở HUYỆN THĂNG BÌNH, TỈNH
QUẢNG NAM ............................................................................................... 28
2.1. Vị trí địa lý, đặc điểm tự nhiên của huyện Thăng Bình ........................... 28
2.2. Khái quát về những nhân tố tác động và tổ chức bộ máy thực hiện chính
sách giải quyết khiếu nại ở huyện Thăng Bình ............................................... 30
2.3. Tình hình thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại ở huyện Thăng Bình,
tỉnh Quảng Nam .............................................................................................. 42
CHƯƠNG 3. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH
CHÍNH ........................................................................................................... 58
3.1. Quan điểm và yêu cầu của việc thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
hành chính ....................................................................................................... 58
3.2. Một số giải pháp đảm bảo hiệu quả thực hiện chính sách giải quyết khiếu
nại ở huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam ..................................................... 63
KẾT LUẬN .................................................................................................... 73
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
CHXHCN:

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa

CNXH:

Chủ nghĩa xã hội

XHCN:

Xã hội chủ nghĩa

HĐND:

Hội đồng nhân dân

UBND:

Ủy ban nhân dân

TS:

Tiến sĩ

Ths:

Thạc sĩ

GS.TS:

Giáo sư. Tiến sĩ

PGS.TS:

Phó giáo sư. Tiến sĩ

CCHC:

Cải cách hành chính

KNHC:

Khiếu nại hành chính

HVHC:

Hành vi hành chính

QĐHC:

Quyết định hành chính

CQHCNN:

Cơ quan hành chính nhà nước

HCNN:

Hành chính nhà nước

GQKN:

Giải quyết khiếu nại

ANCT:

An ninh chính trị

TTATXH:

Trật tự an toàn xã hội

CQNN:

Cơ quan nhà nước

QĐGQKN

Quyết định giải quyết khiếu nại

CT-XH:

Chính trị - xã hội

KT-XH:

Kinh tế - xã hội

CBCC:

Cán bộ công chức

DANH MỤC BIỂU
Số hiệu

Tên biểu

Trang

Kết quả công tác thanh tra trách nhiệm và tuyên truyền

38

biểu
1

pháp luật về khiếu nại trên địa bàn huyện giai đoạn 2014
– 2018
2

Kết quả công tác giải quyết khiếu nại thuộc thẩm quyền
giai đoạn 2014 - 2018

45


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Khiếu nại hành chính là hiện tượng xã hội khách quan thường xuyên xuất
hiện trong các hoạt động quản lý của nhà nước. Đồng thời, là một trong những

hình thức thực hiện quyền dân chủ trực tiếp để công dân tham gia vào việc quản
lý nhà nước, quản lý xã hội. Quyền khiếu nại là quyền tự do, dân chủ cơ bản của
mọi công dân đã được Hiến pháp nước ta quy định và bảo đảm tổ chức thực
hiện, đồng thời vừa là một trong những công cụ pháp lý để công dân đấu tranh
chống các hành vi vi phạm pháp luật, nhằm để bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình.
Khi còn sống, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn lưu ý trách nhiệm của các cơ quan nhà
nước trong việc tiếp nhận và giải quyết khiếu nại cho dân. Người mong muốn
các cấp chính quyền, các cán bộ công chức nhà nước không những tiếp nhận và
giải quyết kịp thời khiếu nại của người dân mà “phải giải quyết nhanh, tốt” các
khiếu nại đó.
Về giải quyết khiếu nại, theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “sớm
chừng nào, hay chừng ấy”, nghĩa là cần giải quyết khiếu nại ngay từ cơ sở, nơi
phát sinh khiếu nại của dân. Tại Hội nghị công tác thanh tra toàn miền Bắc ngày
5/3/1960 Người căn dặn “Các cô, các chú phải làm thế nào đừng để nhiều thư
khiếu nại gửi thẳng đến Bác, vì các địa phương giải quyết không tốt nên họ phải
đưa đến Bác”.
Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước ta luôn quan tâm và chú ý việc
thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại. Nhà nước luôn xác định đây là trách
nhiệm của các cơ quan nhà nước nên đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách,
pháp luật quy định về giải quyết khiếu nại. Cụ thể các văn bản pháp luật đã được
ban hành như: Pháp lệnh về giải quyết Khiếu nại, tố cáo của công dân năm 1991;
Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998 (sửa đổi, bổ sung năm 2004, năm 2005); Luật
Khiếu nại năm 2011; Luật Tiếp công dân năm 2013; các Nghị định quy định chi

1


tiết của Chính phủ; các Thông tư hướng dẫn thực hiện của các Bộ ngành trung
ương; Chỉ thị về việc tăng cường sự lãnh chỉ đạo và chấn chỉnh các sai phạm
trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ của cán bộ công chức, viên chức

nhằm nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác tác giải quyết khiếu nại của
thủ trưởng các cơ quan hành chính nhà nước. Pháp luật về giải quyết khiếu nại
hiện nay mặc dù đã được Quốc hội nhiều lần xem xét sửa đổi, bổ sung, tuy nhiên
trước những yêu cầu của sự nghiệp đổi mới và nâng cao hiệu quả quản lý nhà
nước, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân cho thấy vẫn còn nhiều
quy định chưa phù hợp với thực tiển còn chồng chéo, mâu thuẫn đòi hỏi phải
được tiếp tục sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện.
Hơn nữa, ở nước ta hiện nay tình hình khiếu nại diễn biến có tính chất
phức tạp, số lượng đơn thư khiếu nại ngày càng tăng ở nhiều lĩnh vực khác nhau,
tính chất khiếu nại ngày càng gay gắt, nhạy cảm, tình trạng khiếu nại nhiều
người, vượt cấp vẫn còn diễn ra khá phổ biến. Mặc dù trong thời gian qua công
tác xem xét, thụ lý và xác minh giải quyết khiếu nại của các cấp chính quyền đã
đạt tập trung chỉ đạo giải quyết nhiều vụ việc phức tạp và đã đạt được những kết
quả nhất định, tạo cơ sở cho việc đảm bảo và nâng cao hiệu lực, hiệu quả về
công tác quản lý nhà nước, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, thiếu sót cần phải
được quan tâm và tập trung chỉ đạo giải quyết như: Thủ trưởng một số cơ quan,
đơn vị, địa phương và nhất là những người có thẩm quyền còn thiếu tinh thần
trách nhiệm phục vụ nhân dân, nhận thức chưa đầy đủ về công tác giải quyết
khiếu nại; vi phạm các quy định về thẩm quyền, thời hạn, trình tự giải quyết
khiếu nại chưa đảm bảo theo quy định; chất lượng giải quyết đạt thấp, số lượng
vụ việc giải quyết sai chiếm tỷ lệ không nhỏ; nhiều quyết định, kết luận giải
quyết khiếu nại mặc dù đã có hiệu lực pháp luật nhưng các cơ quan hành chính
nhà nước có thẩm quyền chậm triển khai thi hành hoặc không được tổ chức thi
hành; công tác thanh tra, kiểm tra việc thi hành pháp luật về khiếu nại chưa được
quan tâm thường xuyên đúng mức; hiệu quả giải quyết khiếu nại còn nhiều hạn

2


chế, thiếu sót bất cập và chậm được khắc phục; kỷ cương, kỷ luật trong giải

quyết khiếu nại đôi lúc bị buông lỏng quản lý, những hành vi vi phạm pháp luật
về khiếu nại chưa được xem xét xử lý kỷ luật nghiêm minh; trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ của cán bộ, công chức phụ trách công tác này chưa đáp ứng với
nhu cầu của sự nghiệp đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước v.v…
Trước thực trạng về công tác khiếu nại, pháp luật khiếu nại và hoạt động
giải quyết khiếu nại của các cơ quan nhà nước, để đáp ứng với yêu cầu quản lý,
xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, hội nhập kinh tế quốc tế; bảo đảm
quyền tự do, dân chủ, lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân thì việc
tăng cường hoạt động về công tác giải quyết khiếu nại hành chính là yêu cầu tất
yếu khách quan. Trong quá trình Đảng và Nhà nước đang tập trung nghiên cứu,
hoạch định để có những giải pháp hữu hiệu về tăng cường hoạt động giải quyết
khiếu nại đã đặt ra nhiều vấn đề cần phải được quan tâm giải đáp thấu đáo, có cơ
sở khoa học và thực tiễn.
Do vậy, bản thân chọn và nghiên cứu đề tài: “Thực hiện chính sách giải
quyết khiếu nại từ thực tiễn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam” nhằm đánh giá
đúng thực trạng việc thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại trong thời gian
qua, đồng thời đề xuất những quan điểm, giải pháp nhằm góp phần tăng cường
hơn nữa việc thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại trên địa bàn huyện Thăng
Bình trong thời gian đến.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Công tác thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại ở nước ta hiện nay
luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm chú trọng. Trong thời gian qua, vấn đề
này đã được nhiều công trình nghiên cứu đề cập đến ở góc độ lý luận, thực tiễn
và đã có nhiều cuốn sách chuyên khảo, đề tài khoa học, bài viết được công bố,
tiêu biểu như:
- Giáo trình Thanh tra và giải quyết khiếu nại, Khoa Hành chính nhà
nước, Trường Đại học Luật Hà Nội năm 2008;

3

- PGS.TS. Lê Chi Mai (2007), “Chính sách và quá trình chính sách”,
Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội;
- “Hoạch định và thực thi chính sách công”, của TS. Lê Như Thanh – TS.
Lê Văn Hòa đồng chủ biên (NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, năm 2016);
- TS. Lê Tiến Hào (2011) làm chủ nhiệm (Thanh tra Chính phủ, Hà Nội)
đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước về “Khiếu nại, tố cáo hành chính - cơ
sở lý luận, thực trạng và giải pháp”;
- “Hỏi – đáp Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo”, sách của Nxb Tư pháp (Hà
Nội, năm 2012);
- TS. Nguyễn Tuấn Khanh (2014): “Cơ chế pháp lý bảo đảm thực hiện
quyền khiếu nại hành chính của công dân”, sách (Nxb chính trị Quốc gia, Hà
Nội);
- “Quản lý thực thi chính sách công theo kết quả”, của TS. Lê Văn Hòa
đồng chủ biên (NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, năm 2016);
- “Tổng quan chính sách công”, của PGS.TS Đỗ Phú Hải (NXB Chính trị
Quốc gia Sự thật, năm 2017);
- “Năng lực thực hiện chính sách công – Những vấn đề lý luận và thực
tiễn”, của PGS.TS Văn Tất Thu (Tạp chí Nhà nước số 12/2014);
- “Những vấn đề lý luận và thực tiễn về năng lực xây dựng và thực hiện
chính sách công”, của PGS.TS Đỗ Phú Hải (Tạp chí Nhà nước số 6/2015);
- “Một số vấn đề về thực hiện chính sách công ở nước ta”, của PGS.TS
Đỗ Phú Hải (Tạp chí Khoa học chính trị - Số 7/2015);
Các công trình khoa học tiêu biểu như: Đề tài khoa học cấp Bộ của Thanh
tra Nhà nước năm 1996 nghiên cứu về “ Việc giải quyết khiếu nại của công dân
trong hệ thống các cơ quan hành chỉnh Nhà nước sau khi Toà án hành chỉnh
được thành lập”; đề tài khoa học cấp bộ “Hoàn thiện cơ chế giải quyết khiếu
kiện hành chỉnh ở Việt Nam” của Thanh tra chính phủ năm 2004; sách chuyên
khảo “Cải cách thủ tục hành chính thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân ở

4


nước ta hiện nay” năm 2000 của PTS Vũ Thư - ThS. Lê Hồng Sơn, “ Một số
vấn đề về đổi mới cơ chế giải quyết khiếu kiện hành chính ở Việt Nam” năm
2004; Luận văn Thạc sĩ năm 2010 của tác giả Nguyễn Thị Thu đề tài “Cơ chế
giải quyết khiếu nại hành chính ở Việt Nam hiện nay”; gần đây có Luận án Tiến
sĩ năm 2013 của tác giả Nguyễn Tuấn Khanh đề tài “Đảm bảo pháp lý thực hiện
quyền khiếu nại hành chỉnh của công dân ở nước ta hiện nay”; Luận văn thạc sĩ
năm 2017 của tác giả Nguyễn Thị Bảo Chi đề tài “Giải quyết khiếu nại - từ thực
tiễn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi”; Luận văn thạc sĩ năm 2018 của
tác giả Bùi Thị Cúc đề tài “Thực trạng thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
tại huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội”;
Ngoài ra, còn nhiều công trình nghiên cứu, bài viết được đăng trên các tạp
chí chuyên ngành cũng đề cập, phân tích về quyền khiếu nại, đặc điểm của
quyền khiếu nại; phân biệt khiếu nại với tố cáo, khiếu nại hành chính với khiếu
kiện hành chính; thực trạng khiếu nại; các vấn đề về giải quyết khiếu nại; các
giải pháp hoàn thiện pháp luật về khiếu nại. Các công trình trên nhìn chung là
những nghiên cứu thiên về góc nhìn pháp lý, các quy định của pháp luật về khiếu
nại, giải quyết khiếu nại.
Tuy nhiên, dưới góc độ chuyên ngành Chính sách công chưa có công trình
nào nghiên cứu một cách tổng thể, chuyên sâu về việc thực hiện chính sách giải
quyết khiếu nại tại huyện Thăng Bình và đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại để góp phần nâng cao hiệu
quả quản lý nhà nước trong giai đoạn hiện nay. Từ thực tiễn đó bản thân mạnh
dạn nghiên cứu chuyên sâu về vấn đề này tại địa phương nơi đang sinh sống và
công tác. Việc nghiên cứu đề tài này được thực hiện trên cơ sở sự tham khảo và
tiếp thu có chọn lọc các công trình nghiên cứu trước đó để đưa ra những giải
pháp phù hợp với tình hình của địa phương góp phần nâng cao hiệu quả quản lý
nhà nước trong giai đoạn hiện nay nhất là trong công cuộc thực hiện cải cách

hành chính, hội nhập quốc tế.

5


3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích của nghiên cứu:
Mục tiêu của Luận văn là phân tích làm rõ nhưng vấn đề lý luận của thực
hiện chính sách giải quyết khiếu nại; thực trạng thực hiện chính sách giải quyết
khiếu nại trong thời gian qua tại huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam; đề xuất
những giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác thực hiện chính sách giải
quyết khiếu nại trong thời gian tới.
Để đạt được mục tiêu nêu trên, Luận văn có nhiệm vụ nghiên cứu phân
tích, làm rõ: những vấn đề lý luận về thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại;
phân tích thực trạng thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại qua thực tiễn ở
huyện Thăng Bình và chỉ ra những nguyên nhân chủ yếu của hạn chế; đề xuất,
kiến nghị các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện chính sách giải
quyết khiếu nại trên địa bàn huyện trong những năm tiếp theo.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Để đạt được mục tiêu nêu trên, Luận văn có nhiệm vụ nghiên cứu phân
tích, làm rõ: những vấn đề lý luận về thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại;
phân tích thực trạng thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại qua thực tiễn ở
huyện Thăng Bình và chỉ ra những nguyên nhân chủ yếu của hạn chế; đề xuất,
kiến nghị các các giải pháp tăng cường thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và góp phần giữ vững ổn định
tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện trong thời
gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu:
Luận văn tham khảo các quan điểm khoa học, các quy định thể hiện chính

sách giải quyết khiếu nại; đánh giá thực trạng, đối tượng, nguyên nhân phát sinh
khiếu nại hành chính nhà nước và thực tiễn thực hiện chính sách giải quyết khiếu

6


nại trên địa bàn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam để nghiên cứu các vấn đề
liên quan đến nội dung của đề tài.
Phạm vi nghiên cứu:
Luận văn tập trung nghiên cứu các số liệu thu thập được chủ yếu là trên
cơ sở thực tế địa bàn huyện Thăng Bình trong giai đoạn 05 năm (từ năm 2014
đến năm 2018) từ đó đề xuất, kiến nghị các giải pháp nâng cao hiệu quả thực
hiện chính sách giải quyết khiếu nại.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn thực hiện dựa trên cơ sở thực tiễn và tổng hợp, phân tích, so
sánh các số liệu thống kê từ các nguồn có sẵn liên quan đến đề tài nghiên cứu,
bao gồm các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, bộ ngành ở Trung ương
và địa phương; các tài liệu, công trình đã nghiên cứu, các báo cáo, thống kê, văn
bản pháp luật…của chính quyền, các hội, ban ngành đoàn thể, tổ chức, cá nhân
liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến vấn đề thực hiện chính sách giải quyết
khiếu nại ở nước ta nói chung và thực tế tại huyện Thăng Bình nói riêng. Đồng
thời, tìm hiểu thu thập và vận dụng các lý thuyết của ngành thực thi chính sách
công liên quan đến vấn đề thực hiện chính sách về giải quyết khiếu nại.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Ý nghĩa lý luận: Kết qủa nghiên cứu, đánh giá của luận văn sẽ góp phần rõ
hơn cơ sở lý luận và thực tiễn trong việc thực hiện chính sách giải quyết khiếu
nại và cung cấp các luận cứ khoa học. Đồng thời, đề xuất một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách về công tác giải quyết khiếu nại ở huyện
Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam trong thời gian đến.
Ý nghĩa thực tiễn: Sau khi thực hiện việc nghiên cứu luận văn này sẽ góp

phần bổ sung vào nguồn tài liệu phục vụ tham khảo, học tập và gợi mở một số
vấn đề cho công tác nghiên cứu khoa học về giải quyết khiếu nại.

7


7. Cơ cấu của luận văn
Kết cấu luận văn gồm 03 chương, cụ thể:
Chương 1: Những vấn đề lý luận về công tác thực hiện chính sách giải
quyết khiếu nại;
Chương 2: Thực trạng về thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại từ
thực tiễn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam trong giai đoạn 2014 – 2018;
Chương 3: Quan điểm, giải pháp về nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện
chính sách giải quyết khiếu nại.
Ngoài ra, luận văn còn có phần mở đầu, kết luận và danh mục các tài liệu
tham khảo.

8


CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
1.1. Những nội dung cơ bản thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
1.1.1. Khái niệm thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
Để làm rõ các khái niệm về thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại,
trước hết luận văn cần phải giải thích một số thuật ngữ có liên quan như: chính
sách công, thực hiện chính sách công, chính sách, khiếu nại, giải quyết khiếu nại,
chính sách giải quyết khiếu nại.
* Khái niệm về chính sách

Chính sách là “những kế hoạch và sách lược cụ thể nhằm đạt một mục
đích nhất định, dựa vào đường lối chính trị chung và tình hình thực tế để đề ra
chính sách…”. [19, tr.157]
Thuật ngữ “chính sách” hàm ý là “những định hướng hành động, những
giải pháp mà Nhà nước chọn lựa để giải quyết, xử lý vấn đề phát sinh từ thực
tiễn phát triển đất nước nhằm đạt được mục tiêu nhất định”. [8, tr.10]
Chính sách là những định hướng, những tư tưởng, những mong muốn cần
hướng tới, cần đạt được. Còn những kế hoạch hay những chiến lược thậm chí
pháp luật cũng chỉ là phương tiện, là hình thức để thể hiện hoặc để chuyển tải,
chính sách. [29, tr.38-43 và 62]
* Khái niệm về chính sách công:
Ở mỗi giai đoạn phát triển của đất nước, yêu cầu nâng cao chất lượng,
hiệu quả của các chính sách công luôn được quan tâm đặt ra và là một trong
những công cụ hữu hiệu cơ bản được Nhà nước sử dụng nhằm góp phần phát
triển kinh tế và quản lý xã hội. Để làm được điều nay cần phải có sự đầu tư
nghiên cứu và hoàn thiện quy trình chính sách, trong đó có vai trò đóng góp của
tổ chức thực thi chính sách.

9


Ở nước ta, chính sách công là một trong những chuyên ngành mới được
đầu tư quan tâm nghiên cứu, thuộc lĩnh vực khoa học xã hội. Chủ thể của ban
hành các chính sách công là Nhà nước. Chính sách công phản ánh mối quan hệ
nhà nước - xã hội - công dân. Chính sách công là do các cơ quan có thẩm quyền
trong bộ máy Nhà nước bao gồm Quốc hội, các Bộ, chính quyền địa phương các
cấp ban hành. Như vậy, chính sách công là chính sách của Nhà nước và chính
sách này được cụ thể hóa đường lối, chiến lược của Đảng nhằm phục vụ lợi ích
cho nhân dân.
Các nhà khoa học ở Việt Nam với cách tiếp cận ở nhiều góc độ và đã đưa

ra nhiều định nghĩa khác nhau về chính sách công. Có người hiểu: “Chính sách
công là một tập hợp các quyết định có liên quan với nhau do nhà nước ban
hành, bao gồm các mục tiêu và giải pháp để giải quyết một vấn đề công nhằm
đạt được các mục tiêu phát triển”. [35, tr.10]
* Thực thi chính sách công: Một trong những khâu có vai trò rất quan
trọng của quy trình chính sách với nhiệm vụ là hiện thực hóa các chính sách
công đã được ban hành”.
* Tổ chức thực hiện chính sách: Toàn bộ quá trình thực hiện việc chuyển
hóa các ý chí của chủ thể trong chính sách thành hiện thực đến với các đối tượng
quản lý nhằm đạt mục tiêu định hướng”. [17, tr.69]
* Khái niệm khiếu nại
Khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân. Điều 30, Hiến
pháp năm 2013 quy định:“Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan, tổ
chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan, tổ
chức, cá nhân; Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải tiếp nhận, giải
quyết khiếu nại, tố cáo. Người bị thiệt hại có quyền được bồi thường về vật chất,
tinh thần và phục hồi danh dự theo quy định của pháp luật; Nghiêm cấm việc trả
thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống,

10


vu cáo làm hại người khác. Việc khiếu nại, tố cáo phải được cơ quan Nhà nước
xem xét và giải quyết trong thời hạn pháp luật quy định”. [26]
Khiếu nại được giải thích ở Điều 2, Luật Khiếu nại năm 2011 là “việc
công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật này quy
định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định
hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có
thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ,
công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật,

xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình”. [24]
* Khái niệm giải quyết khiếu nại
Theo quy định của Luật Khiếu nại 2011:“Giải quyết khiếu nại là việc thụ
lý, xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết khiếu nại”. [24, tr.9]
Có thể khẳng định rằng, giải quyết khiếu nại hành chính là các hoạt động
của cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền trong việc tiếp nhận để xem xét
thụ lý, nghiên cứu nội dung đơn khiếu nại và tài liệu chứng cứ có liên quan;
kiểm tra hồ sơ, xác minh thực tế để làm rõ nội dung khiếu nại của công dân, tổ
chức; căn cứ váo các kết quả kiểm tra, xác minh thu thập được và đối chiếu với
các quy định của pháp luật để kết luận nội dung khiếu nại, nêu rõ được tính hợp
pháp, hợp lý của quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính bị khiếu nại;
ban hành QĐGQKN và tổ chức thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại khi có
hiệu lực pháp luật; đồng thời, phải khôi phục lại quyền, lợi ích hợp pháp của
người khiếu nại bị xâm hại bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính trái
pháp luật (nếu có).
* Giải quyết khiếu nại có một số đặc điểm sau:
Về chủ thể giải quyết khiếu nại: Chủ thể có thẩm quyền xem xét và giải
quyết khiếu nại lần đầu là cơ quan nhà nước có quyết định hành chính, hành vi
hành chính ban hành bị khiếu nại.

11


Khách thể giải quyết khiếu nại: Quyền, lợi ích hợp pháp của người khiếu
nại được pháp luật bảo vệ.
Trên cơ sở kết quả xác minh nội dung đơn của người khiếu nại khiếu nại,
người có thẩm quyền có quyền ban hành “quyết định giải quyết khiếu nại”,
không được thể hiện bằng công văn, kết luận, thông báo để trả lời cho công dân.
*Khái niệm chính sách giải quyết khiếu nại
Để đạt được mục đích của giải quyết khiếu nại thì việc giải quyết khiếu

nại cần phải căn cứ vào pháp luật và phải dựa trên những luận cứ khoa học. Theo
tôi, chính sách giải quyết khiếu nại là những tư tưởng, những định hướng, những
hành động, những giải pháp mà Nhà nước đưa ra để các cơ quan có thẩm quyền
giải quyết khiếu nại làm căn cứ để ban hành pháp luật về giải quyết khiếu nại và
giải quyết, xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình GQKN nhằm đạt được mục
đích của việc giải quyết khiếu nại. Những tư tưởng, những định hướng, những
hành động, những giải pháp như vậy bao trùm, chi phối, định hướng hoạt động
của các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trong suốt quá trình giải quyết khiếu
nại, từ tiếp nhận, thụ lý đơn khiếu nại; ban hành quyết định giải quyết khiếu nại;
giải quyết khiếu nại và tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại.
* Thực thi chính sách: là khâu hiện thực hoá chính sách và đưa chính sách
vào đời sống xã hội và có vai trò rất quan trọng. Công tác thực hiện chính sách
giải quyết khiếu nại hành chính của nhà nước là một khâu hợp thành chu trình
chính sách, nếu thiếu giai đoạn này thì chu trình chính sách không thể thực hiện
được vì nó là một trong những trung tâm kết nối các bước trong chu trình chính
sách thành một hệ thống. Mặc dù, chính sách có tốt đến mấy nhưng không được
tổ chức thực thi hay thực thi không đúng thì nó cũng không mang lại hiệu quả,
không đạt được mục tiêu đề ra và uy tín của Nhà nước sẽ bị ảnh hưởng. Mục tiêu
của thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại có liên quan đến nhiều nội dung,
nhiều lĩnh vực nên không thể cùng một lúc chúng ta giải quyết hết tất cả mà phải
giải quyết lần lượt từng bước; việc thực thi chính sách nhằm giải quyết các vấn

12


đề trong mối quan hệ biện chứng với mục tiêu chung, do đó nó có thể giải quyết
các vấn đề đặt ra.
Thực thi chính sách giải quyết khiếu nại để khẳng định tính đúng đắn của
chính sách đã ban hành, có nghĩa là chính sách này đã được các cơ quan nhà
nước có thẩm quyền triển khai một cách rộng rãi trong đời sống xã hội và đã

được xã hội chấp nhận thì điều này cũng phản ánh tính đúng đắn của chính sách
này và ngược lại. Qua đó, đánh giá thực tế được những vấn đề đặt ra trong giai
đoạn hoạch định chính sách chưa bộc lộ, phát sinh hoặc đã phát sinh nhưng các
nhà hoạch định chưa phát hiện, đến giai đoạn tổ chức thực thi mới nhận thấy.
Quá trình thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại sẽ góp phần điều chỉnh, bổ
sung và hoàn thiện để ban hành các chính sách mới sẽ phù hợp hơn nữa với thực
tiễn, từng bước đáp ứng yêu cầu của cuộc sống. Thực hiện chính sách giải quyết
khiếu nại giúp việc phân tích, đánh giá chính sách này được đầy đủ và có sức
thuyết phục hơn. Qua quá trình thực hiện chính sách, các cơ quan chức năng của
nhà nước mới có thể biết chính sách đề ra đó có đạt hiệu quả, được xã hội và đại
đa số nhân dân chấp nhận hay không, có đi vào cuộc sống thực tiễn hay không.
Các cơ quan nhà nước, trước hết là bộ máy hành chính là người chủ yếu
hoạch định chính sách giải quyết khiếu nại, đồng thời cũng là người tổ chức thực
hiện chính sách.
Như vậy, có thể hiểu: “Thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại là quá
trình tổ chức triển khai, thực hiện các chính sách giải quyết khiếu nại của Đảng
và nhà nước đã ban hành vào thực tiễn cuộc sống thông qua hoạt động của các
cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền và bằng các công cụ quản lý bộ máy
nhà nước để góp phần hiện thực hóa các chính sách giải quyết khiếu nại nhằm
thực hiện mục tiêu đã đề ra, hơn nữa qua đó phát hiện và khôi phục các quyền,
lợi ích hợp pháp chính đáng của người khiếu nại bị xâm hại bởi quyết định hành
chính, hành vi hành chính trái pháp luật (nếu có), góp phần nâng cao hiệu quả

13


hoạt động quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu đời sống của nhân dân và nhiệm
vụ chính trị của Đảng và Nhà nước”.
1.1.2. Đặc điểm của thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
Quá trình hiện thực hóa các chủ trương, phương hướng liên quan đến giải

quyết khiếu nại thành những kết quả trên thực tế thông qua hoạt động của cơ
quan nhà nước có thẩm quyền và sự tham gia của tổ chức, cá nhân trong xã hội.
Là quá trình sử dụng các giải pháp, các công cụ nhất định để thực hiện công tác
giải quyết khiếu nại đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật, tạo tiền đề, nền
tảng cho việc đảm bảo dân chủ, công khai minh bạch trong hoạt động của Nhà
nước, tạo sự tin tưởng của người dân vào chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước, góp phần tạo động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội và nâng
cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước;
Trong quá trình quản lý các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền
ban hành các quyết định hành chính, hành vi hành qua đó làm thay đổi, phát sinh
hoặc chấm dứt các quyền, nghĩa vụ và lợi ích của các cá nhân, tổ chức. Khi các
cá nhân, tổ chức có căn cứ cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm
phạm bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính không đúng quy định của
pháp luật thì họ có quyền thực hiện việc khiếu nại. Các cơ quan nhà nước phải
có trách nhiệm giải quyết khiếu nại qua việc xem xét thụ lý đơn, kiểm tra, xác
minh, kết luận và ban hành quyết định giải quyết. Thông qua thực hiện giải
quyết khiếu nại của người có thẩm quyền kịp thời khôi phục lại các quyền và lợi
ích hợp pháp của người khiếu nại bị xâm phạm bởi quyết định, hành vi hành
chính trái pháp luật. Đây là đặc điểm khác biệt giữa thực hiện chính sách giải
quyết khiếu nại với thực hiện các chính sách về tài chính, an sinh xã hội,…
1.1.3. Chủ thể, khách thể thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
1.1.3.1. Chủ thể thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
Chủ thể thực hiện chính sách công, chính sách giải quyết khiếu nại bao
gồm chủ thể trực tiếp và chủ thể gián tiếp.

14


Nhà nước là chủ thể ban hành các chính sách và cũng là chủ thể đóng vai
trò chủ đạo trong việc tổ chức thực hiện các chính sách. Đại diện cho Nhà nước

là các cán bộ công chức, viên chức, cơ quan có thẩm quyền trong bộ máy nhà
nước. Chủ thể của việc tổ chức triển khai thực hiện chính sách giải quyết khiếu
nại là cơ quan nhà nước, đứng đầu là Chính phủ tiếp đến là các Bộ ngành từ
Trung ương đến địa phương và ủy ban nhân dân các cấp.
Để nghiên cứu, tham mưu, đề xuất và hoạch định chính sách chung về
công tác giải quyết khiếu nại Chính phủ giao nhiệm vụ chủ trì cho Thanh tra
Chính phủ thực hiện; là cơ quan chịu trách nhiệm chính trước Chính phủ về thực
hiện chính sách giải quyết khiếu nại. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, huyện và xã có
trách nhiệm chỉ đạo trực tiếp đến các bộ phận thuộc cơ quan mình: Thanh tra,
Tiếp công dân, Văn phòng HĐND và UBND, Tài nguyên – Môi trường, Phòng
Kinh tế - Hạ tầng, Trung tâm Phát triển quỹ đất, các cơ quan, đơn vị liên
quan.v.v...tham mưu ủy ban nhân dân cùng cấp thực hiện tốt các chính sách về
giải quyết khiếu nại khi được cấp có thẩm quyền giao.
Chủ thể gián tiếp trong quá trình tham gia thực hiện chính sách giải quyết
khiếu nại là các cá nhân, cơ quan, tổ chức. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cá
nhân, tổ chức nước ngoài tại Việt Nam cũng là chủ thể thực hiện chính sách giải
quyết khiếu nại như cá nhân, tổ chức trong nước, trừ trường hợp điều ước quốc
tế mà Việt Nam là thành viên có quy định khác.
1.1.3.2. Khách thể của thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
Khách thể là thế giới bên ngoài, độc lập với ý thức của con người, về mặt
là đối tượng nhận thức của con người, gọi là chủ thể. [19, tr.487]
Khách thể của thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại là các quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức được pháp luật bảo vệ khi có căn cứ cho
rằng bị xâm phạm bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính trái quy định
của pháp luật (nếu có); Các quyết định, hành vi hành chính cá biệt tác động trực
tiếp, làm thay đổi, phát sinh hoặc chấm dứt quyền, lợi ích của một hoặc một vài đối

15

tượng trong xã hội. Vì vậy, các quyết định, hành vi hành chính cá biệt trở thành đối
tượng của quyền khiếu nại.
1.1.4. Nội dung thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
Chính sách giải quyết khiếu nại là các quy định trong văn bản của chủ thể
có thẩm quyền ban hành. Các nội dung thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại:
1.1.4.1. Xây dựng, ban hành kế hoạch và các biện pháp tổ chức triển khai
thực hiện chính sách về giải quyết khiếu nại. Việc đưa chính sách công vào thực
hiện trong cuộc sống xã hội liên quan đến nhiều chủ thể khác nhau nên đòi hỏi
phải có sự tập trung, phối hợp và tổ chức triển khai thực hiện các công việc phải
tương ứng để phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của chủ thể đó. Do
vậy, khi tổ chức triển khai thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại các cơ quan
nhà nước có thẩm quyền phải xây dựng và ban hành kế hoạch một cách cụ thể để
thực hiện. Kế hoạch tổ chức thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại phụ thuộc
vào mức độ, phạm vi tác động của văn bản. Việc xây dựng kế hoạch càng chi
tiết, bao quát được tất cả các dự trù công việc, biện pháp triển khai thực hiện thì
tính khả thi khi áp dụng vào thực tiễn càng cao.
1.1.4.2. Về công tác tổ chức kiểm tra và giám sát việc thực hiện chính
sách giải quyết khiếu nại. Hoạt động này có vai trò hết sức quan trọng và nó tác
động trực tiếp đến các chủ thể thực hiện chính sách nhằm đảm bảo thực hiện đúng
nội dung chính sách giải quyết khiếu nại. Hơn nữa, sẽ giúp cho các cơ quan quản lý
nhà nước có thẩm quyền kịp thời chấn chỉnh và tiến hành các biện pháp cần thiết
đảm bảo cho việc thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại theo đúng mục tiêu đã
đề ra.
1.1.4.3. Việc ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện. Các nội dung về
thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại được ban hành trong văn bản pháp luật
thường quy định chung chung dễ dẫn đến việc các chủ thể tổ chức thực hiện
chính sách sẽ có nhiều cách hiểu và thực hiện khác nhau. Do đó, cơ quan có
thẩm quyền cần kịp thời ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết, cụ thể quy định

16

các biện pháp, thủ tục thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại để tất cả các chủ
thể thực hiện thống nhất trong thực tiễn, tuân theo những nguyên tắc bắt buộc
trong thực hiện chính sách, tránh việc “vận dụng chính sách” trong quá trình
thực hiện chính sách.
1.1.4.4. bảo đảm đầy đủ các nguồn lực để phục vụ cho việc thực hiện chính
sách giải quyết khiếu nại. Đây là nguồn lực hết sức cần thiết trong việc thực hiện
chính sách giải quyết khiếu nại nói riêng và chính sách công nói chung. Nếu các
nguồn lực được đáp ứng một cách đầy đủ, kịp thời thì sẽ giúp cho tính khả thi của
công tác thực hiện chính sách luôn được tăng cường. Trong thực tế, nguồn lực về
điều kiện vật chất và kỹ thuật có vai trò hết sức quan trọng cho công tác tuyên
truyền, phổ biến chính sách chỉ cần thiếu một trong hai yếu tố đó thì các cơ quan
nhà nước không thể chuyển tải những nội dung chính sách đến với đối tượng một
cách thường xuyên.
Do đó, để đảm bảo thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại trên thực tế, cơ
quan nhà nước có thẩm quyền cần xác định các nguồn lực, phương án bảo đảm các
nguồn lực và căn cứ vào công việc thực tiễn để triển khai thực hiện.
1.1.4.5. Đánh giá tác động của chính sách giải quyết khiếu nại trong thực
tiễn. Thực tiễn thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại là môi trường thuận lợi để
đánh giá tính tốt hay xấu của chính sách, sự phù hợp của chính sách giải quyết
khiếu nại với đời sống kinh tế, xã hội. Qua đánh giá tác động của chính sách giải
quyết khiếu nại nhằm đề xuất hướng sửa đổi, bổ sung phù hợp. Đây là nội dung có
ý nghĩa quan trọng trong thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại.
1.1.5. Quy trình thực hiện chính sách giải quyết khiếu nại
1.1.5.1. Xây dựng kế hoạch, chương trình triển khai thực hiện chính sách
giải quyết khiếu nại
Tổ chức thực thi chính sách là quá trình phức tạp, diễn ra trong một thời
gian dài, vì thế chúng cần được lập kế hoạch, lên chương trình để các cơ quan
nhà nước triển khai thực hiện một cách chủ động hoàn toàn.

17


Kế hoạch triển khai thực thi chính sách được xây dựng trước khi đưa
chính sách vào cuộc sống. Các cơ quan triển khai thực thi chính sách từ Trung
ương đến địa phương đều phải xây dựng kế hoạch, chương trình thực hiện. Kế
hoạch triển khai thực thi chính sách bao gồm những nội dung cơ bản sau:
Thứ nhất, lập kế hoạch tổ chức điều hành: Gồm những dự kiến về hệ
thống các cơ quan chủ trì và phối hợp triển khai thực hiện chính sách; số lượng
và chất lượng nhân sự tham gia tổ chức thực thi; những dự kiến về cơ chế trách
nhiệm của cán bộ quản lý và công chức thực thi; cơ chế tác động giữa các cấp
thực thi chính sách;
Thứ hai, xác định kế hoạch cung cấp các nguồn vật lực: Gồm dự kiến về
các cơ sở kiến trúc, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho tổ chức thực thi chính
sách; các nguồn lực tài chính, các vật tư văn phòng phẩm v.v...;
Thứ ba, xác định kế hoạch thời gian triển khai thực hiện: Là dự kiến về
thời gian duy trì chính sách; dự kiến các bước tổ chức triển khai thực hiện từ
tuyên truyền chính sách đến tổng kết rút kinh nghiệm. Mỗi bước đều có mục tiêu
cần đạt được và thời gian dự kiến cho việc thực hiện mục tiêu. Có thể dự kiến
mỗi bước cho phù hợp với một chương trình cụ thể của chính sách;
Thứ tư, kế hoạch kiểm tra, đôn đốc thực thi chính sách: Là những dự kiến
về tiến độ, hình thức, phương thức kiểm tra giám sát tổ chức thực thi chính sách;
Thứ năm, dự kiến những nội quy, quy chế về tổ chức, điều hành: Về trách
nhiệm, nhiệm vụ và quyền hạn của cán bộ, công chức và các cơ quan Nhà nước
tham gia tổ chức điều hành chính sách; về các biện pháp khen thưởng, kỷ luật cá
nhân, tập thể trong thực thi chính sách v.v…;
Thứ sáu, dự kiến kế hoạch thực thi ở cấp nào do lãnh đạo cấp đó xem
thông qua. Sau khi có quyết định thông qua, kế hoạch thực thi chính sách mang
giá trị pháp lý, được mọi người chấp hành thực hiện. Việc xem xét điều chỉnh kế

hoạch cũng do cấp có thẩm quyền thông qua kế hoạch quyết định. [17, tr.74-75]

18