Pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản từ thực tiễn tại thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ TƢ PHÁP

NGÔ VŨ CHUNG ANH

PHÁP LUẬT VỀ CẤP CHỨNG CHỈ MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN TỪ
THỰC TIỄN TẠI THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành

: Luật kinh tế

Mã số

: 8380107

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
(Định hƣớng ứng dụng)

Người hướng dẫn khoa học: TS Nguyễn Thị Dung

HÀ NỘI - 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng
tôi. Các kết quả nêu trong luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình
nào khác. Các số liệu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng,
được trích dẫn đúng theo quy định.
Tôi xin chịu trách nhiệm về tính chính xác và trung thực của luận văn này.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

NGÔ VŨ CHUNG ANH


LỜI CẢM ƠN
ửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới cô giáo – Tiến
sĩ Nguyễn Thị Dung - giảng viên Khoa pháp luật kinh tế, Trường Đại học
Luật Hà Nội – người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn
này.

tại Trường Đại học Luật Hà Nộ

ật kinh tế

ền đạ

ến thứ
ến thứ

ỉ là nền tảng cho quá
ể tôi ứng dụng

trình nghiên cứu luậ
vào công tác và cuộc sống của mình.

ửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè và ngườ
ạ

ều kiệ

ận văn này.

Tác giả

Ngô Vũ Chung Anh


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU…………………………………………………………….

1

1. Tính cấp thiết của đề tài………………………………………………...

1

2. Tình hình nghiên cứu của đề tài...............................................................

2

3. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài.......................

4

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................

4

5. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................

5

6. Ý nghĩa khoa học của đề tài.....................................................................

6

7. Kết cấu của đề tài.....................................................................................

6

CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CẤP CHỨNG CHỈ

7

MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN VÀ PHÁP LUẬT VỀ CẤP CHỨNG
CHỈ MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN...........................................................
1.1. Lý luận về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản..............................

7

1.1.1. Một số khái niệm liên quan đến chứng chỉ môi giới bất động

7

sản................................................................................................................
1.1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của môi giới bất động sản......

7

1.1.1.2. Khái niệm và đặc điểm của chứng chỉ môi giới bất động sản...

8

1.1.2. Khái niệm và đặc điểm về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản

10

1.1.3. Vai trò của việc cấp chứng chỉ môi giới bất động sản ….

12

1.1.3.1. Đối với Nhà nước………………………………………………...

12

1.1.3.2. Đối với người hành nghề môi giới bất động sản…………………

14

1.1.3.3. Đối với khách hàng thực hiện giao dịch trên thị trường bất động 15
sản…………………………………………………………………………
1.2. Lý luận pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản............. 15
1.2.1. Khái niệm pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản........... 15
1.2.2. Cơ cấu pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản…………

17

1.2.3. Các tiêu chí cần đáp ứng của pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới 18

bất động sản……………………………………………………………….


1.3. Pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản của một số 19
quốc gia trên thế giới và những gợi mở cho Việt Nam trong quá trình
hoàn thiện………………………………………………………………...
1.3.1. Pháp luật về cấp chứng chỉ tại Thụy Điển…………………………. 20
1.3.2. Pháp luật về cấp chứung chỉ môi giới tại Ba Lan………………….. 22
1.3.3. Pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản tại Trung Quốc... 25
1.3.4. Một số bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam trong việc cấp 26
chứng chỉ môi giới bất động sản…………………………………………..
Kết luận chƣơng 1……………………………………………………….. 28
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ CẤP CHỨNG CHỈ 29
MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN VÀ THỰC TIỄN THI HÀNH TẠI
THÀNH PHỐ HÀ NỘI..............................................................................
2.1. Các quy định của pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động 29
sản................................................................................................................
2.1.1. Các quy định về hình thức, nội dung của chứng chỉ môi giới bất 29
động sản…………………………………………………………………
2.1.2. Các quy định về điều kiện được cấp chứng chỉ …………………

30

2.1.3. Các quy định về trình tự thủ tục cấp chứng chỉ môi giới bất động 35
sản…………………………………………………………………………
2.1.4. Về trình tự, thủ tục cấp mới, cấp lại chứng chỉ hành nghề môi giới 36
bất động sản……………………………………………………………….
2.1.4.1. Về trình tự, thủ tục cấp mới chứng chỉ hành nghề môi giới bất 36
động sản…………………………………………………………………...
2.1.4.2.Trình tự thủ tục cấp lại chứng chỉ hành nghề môi giới bất động 38

sản (do bị mất, bị rách, bị cháy, bị hủy hoại do thiên tai hoặc lý do bất
khả kháng khác)...........................................................................................
2.1.4.3.Trình tự thủ tục cấp lại chứng chỉ do hết hạn..................................

38

2.1.5. Thu hồi chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản......................... 39


2.2. Thực tiễn thi hành pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động 40
sản trên địa bàn thành phố Hà Nội..........................................................
2.2.1 Hoạt động môi giới bất động sản những năm qua tại Hà Nội ……...

40

2.2.1.1. Đánh giá hoạt động của các cơ sở đào tạo, sát hạch, cấp chứng 42
chỉ môi giới bất động sản.............................................................................
2.2.1.2. Đánh giá hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ 44
môi giới bất động sản...................................................................................
2.2.2. Thực trạng hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản trên địa 48
bàn thành phố Hà Nội …………………………………………………….
2.2.3. Một số bất cập trong công tác thi hành pháp luật về cấp chứng chỉ 54
môi giới bất động sản trên địa bàn thành phố Hà Nội …............................
2.2.4. Nguyên nhân những hạn chế, bất cập ............................................... 63
Kết luận chƣơng 2.....................................................................................

65

CHƢƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN 66
PHÁP LUẬT VỀ CẤP CHỨNG CHỈ MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN

VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC

HIỆN TRÊN ĐỊA BÀN

THÀNH PHỐ HÀ NỘI..............................................................................
3.1. Định hƣớng hoàn thiện pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất 66
động sản từ thực tiễn thi hành tại thành phố Hà Nội.............................
3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất 68
động sản từ thực tiễn thi hành tại thành phố Hà Nội.............................
3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả thƣc thi pháp luật về cấp chứng chỉ 75
môi giới bất động sản từ thực tiễn thi hành tại thành phố Hà Nội........
Kết luận chƣơng 3...................................................................................... 79
KẾT LUẬN................................................................................................. 80
Danh mục tài liệu tham khảo


1

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thị trường bất động sản có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh
tế - xã hội đối với mỗi quốc gia. Đây là một trong ba thị trường có tác động
mạnh mẽ, quyết định sự hưng thịnh hay thụt lùi của nền kinh tế. Phát triển và
quản lý hiệu quả thị trường này sẽ góp phần quan trọng vào quá trình tạo khả
năng thu hút đa dạng các nguồn vốn đầu tư, đóng góp thiết thực vào quá trình
phát triển đô thị và nông thôn bền vững theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước. Cùng với sự tăng trưởng của nền kinh tế, thị trường bất động
sản ra đời và phát triển nhưng cũng đặt ra không ít thách thức cho các nhà
quản lý. Trong đời sống kinh tế xã hội, khu vực đô thị chịu sự tác động của
nhiều thị trường, trong đó thị trường bất động sản (chủ yếu là thị trường đất

đai và các công trình gắn liền với đất), thị trường vốn và thị trường lao động
luôn liên kết chặt chẽ và phụ thuộc lẫn nhau. Tại thành phố Hà Nội, thị trường
bất động sản có ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế xã hội và chất lượng cuộc sống
của đô thị này. Một trong những yếu tố tác động không nhỏ đến sự phát triển
của thị trường bất động sản là hoạt động kinh doanh dịch vụ bất động sản. Đối
với lĩnh vực kinh doanh bất động sản, một lĩnh vực khá năng động và nhạy
cảm thì nhu cầu cung cấp dịch vụ này càng trở nên cần thiết.
Hiện nay tình trạng cung cấp các dịch vụ môi giới bất động sản hoạt
động thiếu chuyên nghiệp, chất lượng chưa có, còn nặng tính “chụp giật”, kiếm
lời, chưa tôn trọng khách hàng, gây thiệt hại cho khách hàng. Nguyên nhân của
tình trạng trên là do trước đây chưa có quy định chặt chẽ về tiêu chuẩn hành
nghề môi giới bất động sản, do không quy định về trình độ học vấn đối với
người được cấp chứng chỉ môi giới bất động sản, không quy định phải kiểm tra
sát hạch mà chỉ cần học qua một lớp bồi dưỡng, đào tạo ngắn hạn là được cấp
giấy chứng nhận đã hoàn thành khóa học sau đó nộp hồ sơ lên Sở Xây dựng


2

cấp chứng chỉ, vô hình chung đã dẫn đến tình trạng nguồn nhân lực trong
ngành bất động sản thừa về số lượng nhưng thiếu về chất lượng, gây ảnh hưởng
đáng kể tới sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản. Còn hiện nay,
do Thông tư số 11/2015/TT-BXD ngày 30/12/2015 của Bộ Xây dựng quy định
việc cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản; hướng dẫn việc đào tạo,
bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, điều hành sàn giao dịch
bất động sản; việc thành lập và tổ chức hoạt động của sàn giao dịch bất động
sản mới có hiệu lực, hầu hết các địa phương vẫn chưa triển khai công tác tổ
chức thi sát hạch để cấp chứng chỉ theo quy định. Trong quá trình triển khai
hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản đã nảy sinh một số vấn đề bất
cập cần phải được khắc phục. Chính vì vậy, em đã chọn đề tài “Pháp luật về

cấp chứng chỉ môi giới bất động sản từ thực tiễn tại thành phố Hà Nội”
làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài
Pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản là một lĩnh vực tuy
không mới của pháp luật về bất động sản nói chung và pháp luật về môi giới
bất động sản nói riêng nhưng lại không dành được nhiều sự quan tâm, nghiên
cứu. Điển hình là vấn đề này lần được đề cập lần đầu tại Luật Kinh doanh bất
động sản 2006, tính đến này đã hơn mười năm nhưng hầu như chưa có tác giả
nào nghiên cứu đi sâu vào vấn đề này. Nhìn chung, vấn đề cấp chứng chỉ môi
giới bất động sản thường chỉ được đề cập điểm xuyết như là một phần nhỏ
trong các công trình nghiên cứu về kinh doanh bất động sản hoặc môi giới bất
động sản. Phần lớn, các tác giả đều tập trung, đi sâu vào tìm hiểu, phân tích về
thị trường bất động sản, môi giới bất động sản, tuy nhiên thông qua các đề tài
này cũng phần nào giúp cho ta có một cái nhìn tổng quát hơn về hoạt động
cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.


3

Một số công trình, các bài viết, các sách tham khảo đã và đang được coi
là tài liệu nghiên cứu phổ biến trong vấn đề kinh doanh bất động sản, môi giới
bất động sản như sau: sách “Pháp luật về môi giới bất động sản ở Việt Nam”,
Doãn Hồng Nhung chủ biên, nhà xuất bản Tư pháp, 2017; bài biết “Pháp luật
về môi giới bất động sản ở Việt Nam và kiến nghị hoàn thiện” của tác giả
Nguyễn Quang Tuyến, Nguyễn Thị Nga đăng trên tạp chí Luật học số 6/2011;
đề tài “Những vấn đề pháp lý về hoạt động môi giới bất động sản tại Việt
Nam” của tác giả Nguyễn Thị Nga, khóa luận tốt nghiệp trường Đại học Luật
Hà Nội năm 2010; đề tài “Pháp luật về môi giới bất động sản”của tác giả
Phạm Thị Trang, luận văn thạc sĩ luật học trường Đại học luật Hà Nội năm
2012; đề tài “Thực trạng áp dụng các quy định về đào tạo, cấp chứng chỉ môi

giới bất động sản, định giá bất động sản và cấp giấy chứng nhận quản lý sàn
giao dịch bất động sản” của tác giả Nguyễn Thị Thiệp, khóa luận tốt nghiệp
trường Đại học Luật Hà Nội năm 2012; đề tài “Thực trạng pháp luật về môi
giới bất động sản” của tác giả Nguyễn Thế Thức, khóa luận tốt nghiệp trường
Đại học Luật Hà Nội năm 2015; bài viết “Các giải pháp xây dựng và hoàn
thiện pháp luật về kinh doanh bất động sản ở Việt Nam” của tác giả Vũ Anh
trên tạp chí Nhà nước và Pháp luật số 8/2011; bài viết “Hoàn thiện pháp luật
kinh doanh bất động sản” của tác giả Nguyễn Quang Tuyến, Võ Thị Hồng
Lan trên tạp chí Nghiên cứu lập pháp số 20/2013; kỷ yếu hội thảo khoa học về
vấn đề “Hoàn thiện pháp luật kinh doanh bất động sản ở Việt Nam” của khoa
Pháp luật Kinh tế, trường Đại học Luật Hà Nội,...
Nhìn chung, mỗi công trình nghiên cứu khoa học đã công bố đều đem
lại những thành quả nhất định, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật hiện
hành về kinh doanh bất động sản, môi giới bất động sản, tuy nhiên, pháp luật
về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản lại chưa thực sự được các tác giả đón
nhận, nghiên cứu, phân tích, tìm hiểu. Trên cơ sở kế thừa kết quả nghiên cứu
của các công trình khoa học liên quan đến đề tài đã công bố, Luận văn đi sâu


4

tìm hiểu, bổ sung và hoàn thiện hệ thống cơ sở lý luận của pháp luật về cấp
chứng chỉ môi giới bất động sản, chỉ ra được những thành tựu và những điểm
hạn chế, bất cập phát sinh trong quá trình thực thi Luật Kinh doanh bất động
sản 2014. Từ đó đề ra những giải pháp, kiến nghị, bổ sung hoàn thiện pháp
luật trong việc cấp chứng chỉ môi giới bất động sản trong thời gian tới.
3. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm đánh giá thực trạng pháp luật và
thực tiễn về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản tại Việt Nam, từ đó đề xuất
các giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về

cấp chứng chỉ môi giới bất động sản. Để thực hiện mục đích nói trên, luận văn
tập trung giải quyết những nhiệm vụ sau:
- Tiếp tục làm sáng tỏ thêm những vấn đề lý luận về chứng chỉ môi giới
bất động sản và cấp chứng chỉ môi giới bất động sản; phát hiện, chỉ ra những
bất cập trong các quy định của pháp luật.
- Phân tích, đánh giá các quy định của pháp luật về cấp chứng chỉ môi
giới bất động sản, đánh giá thực trạng pháp luật, thực tiễn thi hành pháp luật
và nguyên nhân cụ thể của những vướng mắc nảy sinh trong quá trình thực thi
pháp luật.
- Trên cơ sở những phân tích về những hạn chế của pháp luật để đưa ra
một số kiến nghị góp phần hoàn thiện pháp luật và nâng cao chất lượng đối
với hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Dưới góc độ luật pháp, luận văn tập trung nghiên cứu những quy định
của pháp luật liên quan đến cấp chứng chỉ môi giới bất động sản, từ đó chỉ ra
những bất cập, vướng mắc trong các quy định của pháp luật về vấn đề này.


5

- Nghiên cứu, đánh giá thực tiễn hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất
động sản và thực tiễn thi hành tại Hà Nội.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu những quy định của Luật Kinh doanh bất
động sản năm 2006, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 và các văn bản
hướng dẫn thi hành; thực trạng hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
trên địa bàn thành phố Hà Nội.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để đạt được mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài, luận văn đã

sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau đây:
- Phương pháp nghiên cứu khoa học biện chứng và duy vật lịch sử của
chủ nghĩa Mác – Lê nin. Đây là phương pháp xuyên suốt trong toàn bộ quá
trình thưc hiện đề tài.
- Bên cạnh đó, luận văn còn sử dụng một các phương pháp nghiên cứu
cụ thể như sau:
i) Phương pháp phân tích, so sánh và tổng hợp được sử dụng trong
chương 1 khi nghiên cứu những vấn đề lý luận về khái niệm, đặc điểm, vai trò
của hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.
ii) Phương pháp phân tích, so sánh, đánh giá, hệ thống, tổng hợp được
sử dụng trong chương 2 khi nghiên cứu các quy định của pháp luật thực định
về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản và chỉ ra những tồn tại, vướng mắc
cũng như nguyên nhân của những tồn tại đó.
iii) Phương pháp tổng hợp, phân tích, diễn giải được sử dụng trong
chương 3 khi nghiên cứu các yêu cầu khi thực hiện cấp chứng chỉ môi giới bất
động sản và giải pháp hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi pháp
luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.


6

6. Ý nghĩa khoa học của đề tài
Luận văn có những điểm mới sau:
Thứ nhất, Luận văn đã phân tích được một cách có hệ thống và toàn
diện các vấn đề lý luận về chứng chỉ môi giới bất động sản và cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản.
Thứ hai, luận văn đã phát hiện và phân tích được một số điểm bất cập
trong các quy định của pháp luật liên quan đến cấp chứng chỉ môi giới bất
động sản, qua đó phân tích những những nguyên nhân cơ bản ảnh hưởng đến
hiệu quả của hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.

Thứ ba, luận văn đã đưa ra được những giải pháp hoàn thiện pháp luật
và nâng cao chất lượng hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản từ thực
tiễn thi hành trên địa bàn thành phố Hà Nội.
7. Kết cấu của đề tài
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản và
pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
Chương 2: Thực trạng pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản và
thực tiễn thi hành tại thành phố Hà Nội
Chương 3: Một số giải pháp góp phần hoàn thiện pháp luật về cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản và nâng cao hiệu quả thực hiện trên địa bàn thành phố
Hà Nội


7

CHƢƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CẤP CHỨNG CHỈ MÔI GIỚI BẤT
ĐỘNG SẢN VÀ PHÁP LUẬT VỀ CẤP CHỨNG CHỈ MÔI GIỚI BẤT
ĐỘNG SẢN
1.1. Lý luận về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
1.1.1. Một số khái niệm liên quan đến chứng chỉ môi giới bất động sản
1.1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của môi giới bất động sản
Trong đời sống xã hội, chúng ta thường bắt gặp những thuật ngữ như
môi giới hôn nhân, môi giới thương mại, môi giới chứng khoán,…Vậy môi
giới là gì?
Theo Từ điển Tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học: “Môi giới được hiểu
là: Người làm trung gian, giúp hai bên tiếp xúc, giao thiệp với nhau”.1
Theo từ điển Luật học: “Môi giới: hành vi làm trung gian cho các bên
tiếp xúc, đàm phán và thiết lập các quan hệ để hưởng thù lao”.
Theo đó, môi giới bất động sản là việc mà một người đứng ra chắp nối

cho quan hệ giữa các bên khi tham gia giao dịch bất động sản. Cũng giống
như bất kỳ hoạt động môi giới nào, môi giới bất động sản là hoạt động trung
gian vì người môi giới không trực tiếp tham gia vào quan hệ giao dịch bất
động sản mà chỉ như chiếc cầu nối giữa các bên có nhu cầu giao dịch bất động
sản. Hoạt động môi giới bất động sản thực hiện chức năng cung cấp thông tin
và tư vấn cho khách hàng, cung cấp các sản phẩm là dịch vụ giúp khách hàng
thực hiện các giao dịch theo yêu cầu. Luật Thương mại 2015 xếp hoạt động
môi giới vào nhóm các hoạt động trung gian thương mại. Luật Kinh doanh bất
động sản 2014 xếp hoạt động môi giới vào nhóm kinh doanh dịch vụ bất động
sản.
1

Viện ngôn ngữ học, Từ điển Tiếng Việt, Nxb. Đà Nẵng, 1997, tr.618.


8

Như vậy: Môi giới bất động sản là hoạt động dịch vụ trung gian giúp
các bên tham gia giao dịch bất động sản trong việc giới thiệu, đàm phán, ký
kết và thực hiện hợp đồng. Trong quan hệ môi giới bất động sản, người môi
giới chỉ đứng giữa trong một quan hệ giao dịch bất động sản mà không được
tham gia vào một cách đương nhiên.
Bên cạnh những đặc điểm chung của hoạt động môi giới, môi giới bất
động sản còn có nhưng đặc điểm riêng:
Thứ nhất, thực hiện hành vi trung gian để kết nối các bên tiếp xúc, đàm
phán và xác lập quan hệ giao dịch liên quan đến bất động sản.
Thứ hai, kết quả của hoạt động môi giới bất động sản thể hiện ở việc
các bên thỏa thuận xác lập giao dịch về bất động sản mà hình thức pháp lý
của nó là hợp đồng mua bán bất động sản, hợp đồng cho thuê bất động sản
hoặc hợp đồng cho thuê mua bất động sản.

1.1.1.2. Khái niệm và đặc điểm của chứng chỉ môi giới bất động sản
Hiện nay, chưa có một văn bản pháp lý nào định nghĩa rõ ràng chứng
chỉ môi giới bất động sản là gì. Vì vậy, để hiểu được rõ về vấn đề này, chúng
ta cần phân tích, làm rõ nghĩa từng từ trong cụm từ “ chứng chỉ môi giới bất
động sản”, để có thể tiến dần đến bản chất của sự việc.
Trước tiên chúng ta phải xem xét khái niệm Chứng chỉ. Theo từ điển
Tiếng Việt, chứng chỉ là giấy chứng nhận trình độ học vấn hoặc chuyên môn
do cơ quan có thẩm quyền cấp. Như vậy, khi được cấp một chứng chỉ, đối
tượng được cấp phải thể hiện các khả năng đáp ứng yêu cầu cần thiết cho một
loại công việc nào đó.
Thông thường, chứng chỉ được cấp khi cần chứng nhận việc hoàn thành
đối với một khóa học của cơ sở đào tạo nào đó, với một yêu cầu nhất định và
nó có giá trị trong việc chứng nhận học vấn của người được cấp. Bởi vậy, trên
thực tế, có nhiều loại chứng chỉ đã được cấp cho các đối tượng có nhu cầu và


9

đáp ứng được các điều kiện do mỗi nghành nghề đặt ra. Ví dụ như: chứng chỉ
tiếng anh, chứng chỉ tin học, chứng chỉ công nhân kỹ thuật…và chứng chỉ
môi giới bất động sản. Loại chứng chỉ này gắn liền với một hoạt động mang
tính chất đặc thù, nhằm hỗ trợ, thúc đẩy sự vận hành của hoạt động kinh
doanh bất động sản. Ở các quốc gia phát triển, việc đảm bảo yếu tố chuyên
nghiệp cho hoạt động môi giới bất động sản được pháp luật đặc biệt chú
trọng.
Từ những phân tích nêu trên, có thể hiểu: Chứng chỉ môi giới bất động
sản là giấy chứng nhận do cơ quan có thẩm quyền cấp cho người có đủ điều
kiện để tham gia vào hoạt động môi giới bất động sản.
* Đặc điểm của Chứng chỉ môi giới bất động sản:
Thứ nhất, Chứng chỉ môi giới bất động sản là một loại chứng thư pháp lý.

Theo từ điển Tiếng Việt, “chứng thư” được định nghĩa là giấy tờ để làm
bằng, là giấy chứng nhận (về đặc điểm, chất lượng hàng hóa) có giá trị pháp
lý. Từ đó có thể hiểu Chứng chỉ môi giới bất động sản là một loại giấy tờ
pháp lý thể hiện sự công nhận, sự thừa nhận của Nhà nước trước pháp luật về
hoạt động hành nghề môi giới bất động sản của cá nhân, tổ chức được Nhà
nước trao quyền. Đồng thời cũng thể hiện quyền tự do hành nghề môi giới bất
động sản của người môi giới. Nói cách khác, chứng chỉ môi giới bất động sản
là cơ sở để Nhà nước đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho nhà môi giới, là
tiền đề để người môi giới thực hiện các quyền mà pháp luật trao cho họ.
Thứ hai, Chứng chỉ môi giới bất động sản là sự xác nhận quyền được
hành nghề môi giới của Nhà nước cho người môi giới.
Người có quyền hành nghề môi giới hợp pháp được Nhà nước công
nhận và bảo hộ. Việc xác nhận quyền hành nghề môi giới hợp pháp của Nhà
nước phải được thể hiện dưới hình thức nhất định. Hình thức này phải đảm
bảo tính thuận lợi cho công việc quản lý nhà nước về hoạt động môi giới bất


10

động sản, vừa phải thuận tiện cho việc thực hiện quyền của nhà môi giới.
Chính vì vậy, Chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản là một hình thức
thể hiện phù hợp nhất trong việc Nhà nước xác nhận quyền và lợi ích hợp
pháp của người môi giới.
Thứ ba, Chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản được cấp theo một
mẫu thống nhất.
Chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản là hình thức thể hiện việc
Nhà nước công nhận một cá nhân nào đó được phép hành nghề môi giới trên
thị trường bất động sản. Ngoài ra, chứng chỉ môi giới bất động sản cũng là
một công cụ giúp Nhà nước quản lý tốt hoạt động môi giới và các giao dịch
bất động sản trên thị trường. Do đó, để việc quản lý các hoạt động diễn ra trên

thị trường bất động sản một cách dễ dàng, nhanh chóng và hiệu quả thì chứng
chỉ hành nghề môi giới bất động sản phải được cấp theo một mẫu chung
thống nhất trên phạm vi cả nước. Tránh tình trạng tồn tại nhiều loại giấy tờ
khác nhau gây khó khăn trong việc quản lý.
1.1.2. Khái niệm và đặc điểm về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
Cấp chứng chỉ môi giới bất động sản là việc cơ quan có thẩm quyền
cấp chứng chỉ cho người có đủ điều kiện để hành nghề môi giới bất động sản.
Hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản được thực hiện khi
người môi giới hoàn thành khóa học về đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về môi
giới bất động sản; được cơ sở đào tạo cấp giấy chứng nhận đã hoàn thành
khóa học và họ phải nộp một bộ hồ sơ gửi lên cơ quan nhà nước có thẩm
quyền xin cấp chứng chỉ môi giới bất động sản (Bộ hồ sơ xin cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản xem chi tiết tại Điều 10 Thông tư số 11/2015/TTBXD). Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ và xem xét để cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản là Sở Xây dựng nơi có cơ sở đào tạo đặt trụ sở. Chứng
chỉ môi giới bất động sản được cấp cho cá nhân đủ điều kiện sẽ có giá trị sử


11

dụng trong phạm vi cả nước. Bộ Xây dựng có trách nhiệm ban hành mẫu
chứng chỉ môi giới bất động sản để áp dụng thống nhất trong cả nước.
Cấp chứng chỉ môi giới bất động sản về cơ bản là tuân thủ theo những
quy định của Luật Kinh doanh bất động sản 2014 và các văn bản hướng dẫn
thi hành về các công đoạn: đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề, xác minh
hồ sơ xin cấp chứng chỉ hợp lệ, tổ chức thi sát hạch, tổ chức chấm thi. Quá
trình cấp chứng chỉ môi giới bất động sản thể hiện rõ vai trò quản lý của Nhà
nước đối với hoạt động môi giới nhằm tạo điều kiện phát triển ổn định cho thị
trường bất động sản nói chung và các hạt động môi giới bất động sản nói
riêng.
Là một hoạt động quản lý của Nhà nước, cấp chứng chỉ hành nghề môi

giới bất động sản mang một số đặc điểm sau:
Thứ nhất, hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản phải tuân theo
trình tự thủ tục luật định. Đây là biện pháp của Nhà nước trong quản lý hoạt
động môi giới và các giao dịch diễn ra trên thị trường bất động sản nên hoạt
động này được pháp luật quy định cụ thể nhằm đảm bảo sự tin cậy, sự nhất
quán và tập trung thống nhất.
Thứ hai, luôn luôn có sự tham gia của cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền bằng việc công nhận và đảm bảo về mặt pháp lý đối với quyền hành
nghề môi giới. Nhà nước xem xét và cấp chứng chi hành nghề môi giới sau
khi đã xác định tính đúng đắn của hồ sơ xin cấp và kết quả của bài thi hợp lệ.
Nói cách khác, đây là trách nhiệm của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong
việc thực thi công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động môi giới.
Thứ ba, việc cấp chứng chỉ môi giới bất động sản là một hoạt động vừa
mang tính pháp lý vừa mang tính kỹ thuật, nghiệp vụ của cơ quan nhà nước
có thẩm quyền.


12

Tính pháp lý thể hiện khi cấp chứng chỉ môi giới bất động sản, cơ quan
nhà nước có thẩm quyền phải tuân thủ các quy định về đối tượng, điều kiện
của chủ thể, trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.
Tính kỹ thuật, nghiệp vụ thể hiện để có thể cấp chứng chỉ hành nghề
môi giới bất động sản cho các cá nhân, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải
xác minh hồ sơ xin cấp, tổ chức thi sát hạch, tổ chức chấm thi theo quy định.
1.1.3. Vai trò của việc cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
1.1.3.1. Đối với Nhà nước
Cấp chứng chỉ môi giới bất động sản là một hoạt động quản lý nhà
nước đối với hoạt động môi giới để bảo vệ lợi ích của Nhà nước cũng như lợi
ích của cộng đồng. Ý nghĩa quan trọng này được nhìn nhận ở các khía cạnh

khác nhau:
Thứ nhất, cấp chứng chỉ môi giới bất động sản là một trong những cơ
sở quan trọng giúp Nhà nước xây dựng, điều chỉnh chính sách về môi giới
cũng như thực hiện nội dung quản lý của Nhà nước về môi giới. Qua hoạt
động xem xét và cấp chứng chỉ môi giới, Nhà nước được cung cấp thông tin
về các cá nhân, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực môi giới trên phạm vi cả
nước, từ đó phân tích, đánh giá việc thực hiện chính sách về môi giới và đề
xuất chiến lược quản lý có hiệu quả. Ngoài ra, việc cấp chứng chỉ môi giới
còn là bước xác lập căn cứ pháp lý đầy đủ để Nhà nước bảo hộ quyền hành
nghề môi giới hợp pháp của người môi giới cũng như thực hiện các chức năng
quản lý của mình đối với hoạt động môi giới bất động sản.
Thứ hai, hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản tạo lập nguồn
thu cho ngân sách Nhà nước đặc biệt là ngân sách địa phương:
Thị trường bất động sản ngày càng một phát triển thì nhu cầu giao dịch
sẽ ngày càng tăng cả về số lượng và chất lượng. Nhưng do đặc tính về bất
động sản là thông tin thường không hoàn hảo, giao dịch chủ yếu là giao dịch
ngầm, Nhà nước không thể kiểm soát được các giao dịch đó, nên việc thu thuế


13

đối với những người có thu nhập cao khi tham gia giao dịch trên thị trường
Nhà nước không thực hiện được. Theo thống kê: có trên 70% các giao dịch
bất động sản được thực hiện thông qua các tổ chức môi giới không đăng ký
kinh doanh, gây thất thu lớn cho ngân sách Nhà nước. Mà thuế là nguồn thu
chính để trang trải cho mọi hoạt động, chi phí của Nhà nước. Vì vậy các tổ
chức, cá nhân môi giới này được công nhận cho phép hành nghề (có chứng
chỉ môi giới bất động sản) và có đăng ký kinh doanh sẽ giúp cho họ hoạt động
có hiệu quả hơn, đồng thời thông qua các giao dịch đó Nhà nước sẽ tăng thu
nhập về thuế. Có thể khẳng định rằng, qua việc cấp chứng chỉ môi giới, Nhà

nước sẽ có đầy đủ thông tin phục vụ cho việc thu thuế thu nhập cá nhân,
doanh nghiệp. Đây là một khoản thu không nhỏ cho ngân sách Nhà nước
trong khi hàng năm Nhà nước phải chi ra một khoản tài chính khá lớn để đầu
tư cho công tác quản lý thị trường bất động sản.
Thứ ba, hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản giúp Nhà nước
theo dõi và kiểm soát được các hoạt động diễn ra trên thị trường bất động sản:
Hiện nay, khi bất động sản ngày càng có giá thì các giao dịch bất động
sản cũng diễn ra ngày càng nhộn nhịp, sôi động hơn. Thực tế có sự tồn tại của
hai loại giao dịch: giao dịch hợp pháp và giao dịch bất hợp pháp. Các giao
dịch này đã tạo nên những cơn sốt bất động sản trên thị trường đầu tư, dẫn
đến sự tích tụ bất động sản và sự phân hóa giàu nghèo trong xã hội. Vì vậy
cần phải có sự quản lý và điều tiết kịp thời của Nhà nước để từng bước đưa
các giao dịch đất đai ngầm vào sự kiểm soát của pháp luật. Thông qua hoạt
động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản, Nhà nước sẽ nắm rõ được thông
tin, các hoạt động của các nhà môi giới, từ đó sẽ kiểm soát được các diễn biến
xảy ra trên thị trường bất động sản. Hơn nữa, cấp chứng chỉ môi giới bất động
sản được xem như một cơ chế do Nhà nước đề ra nhằm xác lập sự an toàn
pháp lý cho cả hai phía: Nhà nước với các nhà môi giới và giữa những người
môi giới với khách hàng.


14

Từ việc cấp chứng chỉ môi giới bất động sản, cơ quan quản lý Nhà
nước sẽ thiết lập hoàn chỉnh hệ thống hồ sơ thông qua các hoạt động môi giới,
giao dịch trên thị trường bất động sản nhằm phục vụ lâu dài cho công tác
quản lý Nhà nước về môi giới. Đồng thời giúp cho người môi giới có chứng
chỉ phản ánh đúng hiện trạng thị trường bất động sản để Nhà nước có cái nhìn
bao quát chân thực về thị trường này, góp phần làm lành mạnh hóa thị trường
bất động sản, thúc đẩy nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo

định hướng xã hội chủ nghĩa.
1.1.3.2. Đối với người hành nghề môi giới bất động sản
Không chỉ với Nhà nước, cấp chứng chỉ môi giới bất động sản có ý
nghĩa quan trọng vô cùng to lớn đối với nhà môi giới trong việc bảo vệ quyền
và lợi ích hợp pháp của họ.
Cấp chứng chỉ môi giới bất động sản là một hình thức đảm bảo quyền
lợi cho nhà môi giới hợp pháp, đồng thời người môi giới phải thực hiện nghĩa
vụ của mình theo quy định.
Quá trình tổ chức cấp chứng chỉ hành nghề môi giới là quá trình xác lập
căn cứ pháp lý đầy đủ để tạo lập quyền hành nghề hợp pháp cho các nhà môi
giới theo đúng pháp luật. Vì vậy người được cấp chứng chỉ môi giới bất động
sản phải đảm bảo đủ tiêu chuẩn và điều kiện theo quy định của pháp luật và
đó cũng là cơ sở để Nhà nước bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho nhà môi
giới.
Được cấp chứng chỉ môi giới bất động sản, nhà môi giới được khẳng
định sự an toàn về quyền được hành nghề môi giới. Lúc này người môi giới
thể hiện tư cách pháp lý của mình là người có quyền hành nghề môi giới hợp
pháp trên thị trường bất động sản. Người môi giới khi có chứng chỉ sẽ yên
tâm thể hiện tốt mọi khả năng của mình khi hành nghề và được Nhà nước bảo
vệ khi bị xâm phạm lợi ích chính đáng.


15

Ngoài ra, chứng chỉ môi giới bất động sản là cơ sơ pháp lý cao nhất của
Nhà nước đối với một người hành nghề môi giới. Đây được xem là một lợi
thế của của nhà môi giới khi hành nghề môi giới trên thị trường bất động sản.
Khách hàng sẽ yên tâm giao dịch với người môi giới mà năng lực của họ
được pháp luật công nhận và bảo hộ.
1.1.3.3. Đối với khách hàng thực hiện giao dịch trên thị trường bất động sản

Đối với khách hàng, chứng chỉ môi giới bất động sản bằng một cách
gián tiếp cũng đóng một vai trò to lớn. Khách hàng vừa là đối tượng thụ
hưởng những kết quả của hoạt động môi giới mang lại; vừa là đối tác để loại
hình kinh doanh dịch vụ này tồn tại và phát triển. Với tư cách là trung gian
cho các bên trong giao dịch bất động sản, nhà môi giới bất động sản đóng vai
trò tư vấn, cung cấp thông tin về bất động sản như diện tích, hướng, tình trạng
pháp lý, giá cả, …thông tin về thị trường bất động sản giúp cho cả bên mua và
bên bán bất động sản gặp nhau để tìm hiểu thông tin, trao đổi, đàm phán, ký
kết hợp đồng, chuyển nhượng bất động sản,… Kinh doanh dịch vụ bất động
sản là hoạt động mang tính chất phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro cao, việc tìm
hiểu về mua bán bất động sản không đơn giản mà bất cứ chủ thể kinh doanh
dịch vụ bất động sản nào cũng có thể nắm bắt và hiểu rõ. Không phải khi nào
người bán, người cho thuê cũng tìm được đối tác thích hợp. Lúc đó, người
hoạt động môi giới bất động sản chuyên nghiệp có bằng cấp (chứng chỉ môi
giới), am hiểu thị trường, nắm được số lượng người có nhu cầu bán, mua bất
động sản sẽ như cầu nối hai bên lại với nhau một cách nhanh chóng và hiệu
quả.
1.2. Lý luận pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
1.2.1. Khái niệm pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
Hiện nay chưa có định nghĩa cụ thể về pháp luật cấp chứng chỉ môi giới
bất động sản, bởi vậy để có thể đưa ra định nghĩa này, cần phải xác định phạm
vi của nó gắn liền với khái niệm môi giới bất động sản trong hoạt động kinh


16

doanh dịch vụ bất động sản như đã phân tích ở trên. Vì thế, cần phải xác định
vấn đề mà các quy phạm pháp luật này điều chỉnh.
Thứ nhất: Cấp chứng chỉ môi giới bất động sản được thực hiện khi các
cá nhân, tổ chức tham gia hoạt động môi giới bất động sản, các cá nhân có

nhu cầu tìm hiểu về kiến thức bất động sản để làm việc trong lĩnh vực này.
Theo quy định của pháp luật thì chỉ những cơ sở đáp ứng được các tiêu chuẩn
cần thiết mới được thực hiện hoạt động đào tạo để đảm bảo các điều kiện cho
hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.
Thứ hai là kiểm soát việc thực hiện các quy định về điều kiện để được
cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.
Thứ ba là kiểm soát việc thực hiện các quy định về thẩm quyền cấp
chứng chỉ môi giới bất động sản.
Thứ tư là việc thực hiện các quy định về trình tự, thủ tục cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản.
Thứ năm là thủ tục sát hạch và cấp chứng chỉ môi giới bất động sản;
Thứ sáu là thủ tục cấp lại chứng chỉ môi giới bất động sản và xử phạt
đối với hoạt động cấp chứng chỉ môi giới không đúng pháp luật.
Xuất phát từ những phân tích về phạm vi và cách thức điều chỉnh của
pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản, có thể đưa ra định nghĩa
sau: Pháp luật cấp chứng chỉ môi giới bất động sản là hệ thống các quy phạm
do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành theo trình tự thủ tục luật định,
điều chỉnh các quan hệ phát sinh giữa các chủ thể trong quá trình thực hiện
hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bât động sản nhằm đảm bảo quyền và lợi
ích hợp pháp của các cá nhân, tổ chức, góp phần nâng cao hiệu quả đối với
hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.


17

Như vậy, các quan hệ xã hội thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật về
cấp chứng chỉ môi giới bất động sản bao gồm quan hệ giữa một bên là cá
nhân, tổ chức với các cơ quan quản lý Nhà nước phát sinh trong hoạt động
quản lý Nhà nước về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản và kinh doanh dịch
vụ môi giới bất động sản. Có thể phân loại thành các nhóm quan hệ sau:

- Quan hệ trong việc kiểm soát các điều kiện để đảm bảo thực hiện chức
năng đào tạo của các tổ chức nhằm chuẩn bị điều kiện cho việc cấp
chứng chỉ môi giới bất động sản.
- Các quan hệ phát sinh từ việc đào tạo để chuẩn bị những điều kiện cho
hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.
- Các quan hệ từ việc thực hiện thẩm quyền cấp chứng chỉ môi giới bất
động sản.
- Các quan hệ từ quá trình thực hiện trình tự, thủ tục cấp chứng chỉ môi
giới bất động sản.
- Các quan hệ phát sinh từ việc sát hạch và cấp chứng chỉ môi giới bất
động sản.
- Các quan hệ phát sinh từ việc cấp lại chứng chỉ môi giới bất động sản
và xử phạt đối với hoạt động cấp chứng chỉ không đúng pháp luật.
1.2.2. Cơ cấu pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản
Nội dung pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản được phân
thành nhóm các quy phạm pháp luật, cụ thể:
Thứ nhất, nhóm các quy định về hình thức, nội dung của chứng chỉ môi
giới bất động sản. Nhóm này quy định về các thông số, thông tin cần thiết sẽ
xuất hiện trong chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.


18

Thứ hai, nhóm các quy định về đối tượng được cấp chứng chỉ môi giới
bất động sản. Nhóm này quy định các điều kiện cần có để một cá nhân được
cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.
Thứ ba, nhóm các quy định về điều kiện chủ thể được cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản. Nhóm này quy định những cá nhân nào sẽ được cơ
quan có thẩm quyền cấp chứng chỉ môi giới bất động sản.
Thứ tư, nhóm các quy định về trình tự, thủ tục cấp chứng chỉ môi giới

bất động sản. Nhóm này bao gồm các quy định về các bước nộp hồ sơ cấp
chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, về trình tự, thủ tục cấp mới, cấp
lại và thu hồi chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.
1.2.3. Các tiêu chí cần đáp ứng của pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất
động sản
Để hoạt động cấp chứng chỉ môi giới bất động sản được diễn ra một
cách thống nhất trên phạm vi cả nước, bảo đảm sự quản lý của Nhà nước cũng
như quyền và lợi ích của cá nhân hành nghề môi giới, theo tác giả thì pháp
luật về cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản cần đáp ứng một số
tiêu chí sau:
Thứ nhất là tiêu chí minh bạch:
Như đã đề cập ở trên, ý nghĩa của chúng chỉ môi giới bất động sản là
một công cụ quan trọng của Nhà nước cũng như người môi giới để thực hiện
đầy đủ quyền và nghĩa vụ của mình khi hoạt động môi giới. Do đó, pháp luật
về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản phải đảm bảo tính công khai, minh
bạch. Các quy định lien quan đến cấp chứng chỉ môi giới cần có sự thống
nhất. Trước hết vấn đề này cần được thể hiện rõ trong Luật Kinh doanh bất
động sản 2014, các văn bản hướng dẫn thi hành cũng như các văn bản ở trong
các lĩnh vực khác có liên quan. Các văn bản này đều cần có sự thống nhất với
nhau, tránh tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn nhau.


19

Thứ hai là tiêu chí phổ biến, dễ tiếp cận:
Yêu cầu quy định của pháp luật là phải đảm bảo việc thực hiện quyền
có thể tham gia của số đông người dân, an toàn, chi phí thấp. Hệ thống pháp
luật phải tạo điều kiện linh hoạt và dễ dàng để phần lớn các tổ chức, cá nhân
trong xã hội có thể dễ dàng tham gia. Tính dễ tiếp cận cũng là một trong
những tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thiện và sự phù hợp của bất kỳ hệ thống

pháp luật nào trên thế giới. Một hệ thống pháp luật được coi là dễ tiếp cận khi
hệ thống pháp luật đó dễ đọc, dễ hiểu, dễ dàng thực hiện, không gây tranh cãi
và suy luận trái chiều. Để làm được điều này thì pháp luật về cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản phải đảm bảo được một số yêu cầu sau:
Đầu tiên, các quy định về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản phải
đảm bảo công khai, dễ hiểu, dễ tiếp cận đối với người dân. Để thực hiện được
điều này, trước hết cần đảm bảo quyền tham gia đóng góp ý kiến của người
dân vào dự thảo các văn bản pháp luật. Đồng thời, sau khi ban hành, các văn
bản này cần được công bố một cách công khai rộng rãi trên công báo và các
phương tiện thông tin đại chúng nhằm đảm bảo thông tin đến được với người
dân. Ngoài ra, các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động cấp chứng chỉ
môi giới bất động sản cũng cần được niêm yết công khai dưới nhiều hình thức
để người dân có thể dễ dàng tiếp cận.
Cuối cùng, các quy định về cấp chứng chỉ môi giới phải tin cậy được và
có thể dự đoán trước được. Bởi một đặc tính của pháp luật là tính công bằng,
người dân trông cậy sự đối xử như nhau trong các trường hợp giống nhau của
pháp luật. Đồng thời trước khi ban hành bất kỳ quy định nào, Nhà nước cần
công bố công khai cho người dân trước để họ có thể lường trước được sự thay
đổi pháp luật, chuẩn bị cho nhận thức về nội dung pháp luật.
1.3. Pháp luật về cấp chứng chỉ môi giới bất động sản của một số quốc gia
trên thế giới và những gợi mở cho Việt Nam trong quá trình hoàn thiện