Giáo án Lịch sử 12 bài 24: Việt Nam trong những năm đầu sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước năm 1975

Giáo án môn Lịch sử lớp 12
Bài 24
VIỆT NAM TRONG NĂM ĐẦU SAU THẮNG LỢI CỦA CUỘC
KHÁNG CHIẾN CHỐNG MĨ CỨU NƯỚC NĂM 1975

I. Mục tiêu bài học
Học xong bài này, học sinh cần:
1. Kiến thức
- Khái quát được những tình hình thuận lợi và khó khăn của cách mạng nước ta
sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
- Hiểu rõ nhiệm vụ cấp thiết của nước ta sau 1975
- Nhận thức được tầm quan trọng của việc hoàn thành thống nhất đất nước về mặt
nhà nước.
2. Kĩ năng
Rèn luyện kĩ năng phân tích, đánh giá, nhận định, đánh giá tình hình đất nước sau
thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ và nhiệm vụ cấp bách của đất nước những năm
đầu sau chiến tranh khi miền nam vừa được giải phóng.
3. Thái độ, tư tưởng
Bồi dưỡng HS lòng yêu nước, tình cảm Bắc - Nam ruột thịt, tinh thần độc lập
thống nhất Tổ quốc, tin tưởng vào tiền đồ cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng.
II. Gợi ý tiến trình và phương pháp tổ chức dạy học
1. Ổn định lớp học
2. Kiểm tra bài cũ
GV có thể sử dụng câu hỏi sau:


1. Hãy nêu ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước
2. Hãy nêu khái quát những nguyên nhân thắng lợi của nhân dân ta trong kháng
chiến chống Mĩ. Nguyên nhân nào quan trọng nhất? Vì sao?
3. Bài mới
Chuẩn kiến thức

Hoạt động dạy – học của thầy, trò

(Kiến thức cần đạt)
I. Tình hình hai miền Bắc - Nam sau Hoạt động
năm 1975
GV nêu vấn đề để HS tìm hiểu SGK và
trả lời câu hỏi:
- Miền Bắc: do chiến tranh phá hoại của đế Sau năm 1975 nước ta có những thuận
quốc Mĩ đã làm cho nhiều cơ sở kinh tế, lợi và gặp phải khó khăn gì? Nhiệm vụ
văn hóa, y tế của miền Bắc bị tàn phá nặng của cách mạng nước ta lúc này.
nề, gây hậu quả lâu dài.
HS: Nghiên cứu SGK, cùng trao đổi,
thảo luận và trả lời

- Miền Nam: hoàn toàn giải phóng, chế độ
thực dân mới của Mĩ và bộ máy trung ương
ngụy quyền đã bị sụp đổ, nhưng những cơ
sở của chính quyền cũ ở các địa phương và
di hại của xã hội cũ còn tồn tại:

GV: Nhận xét, trình bổ sung và kết
luận (kết hợp cho HS quan sát một số
hình ảnh về sự tàn phá của chiến tranh
để các em thấy rõ những khó khăn của
nước ta lúc này và nhiệm vụ cấp thiết
phải khôi phục, phát triển kinh tế):

GV cần nhấn mạnh: Ở miền Bắc, gần
như toàn bộ các thành phố, thị xã đều

bị đánh phá. Tất cả các khu công
nghiệp bị đánh phá, nhiều khu vực bị
+ Nhiều làng mạc, ruộng đồng bị tàn phá,
đánh với mức độ hủy diệt. Tất cả các
hàng triệu ha ruộng đất bị bỏ hoang hoặc
nhà máy điện đều bị đánh hỏng, 5 triệu
nhiễm chất độc hóa học,...
m2 nhà ở (chưa kể nông thôn) bị phá
hủy. Tất cả các tuyến đường sắt, 100%
cầu, toàn bộ hệ thống bến cảng, đường


Chuẩn kiến thức

Hoạt động dạy – học của thầy, trò

(Kiến thức cần đạt)
+ Hàng triệu người bị thất nghiệp và mù biển, đường sông và kho tàng đều bị
chữ, chiếm tỉ lệ lớn trong dân cư,…  cả máy bay Mĩ bắn phá.
nước phải nhanh chóng khắc phục khó
khăn, khôi phục lại đất nước, hàn gắn vết
thương chiến tranh
II. Khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi Hoạt động
phục và phát triển kinh tế - xã hội ở hai
Hoạt động:
miền đất nước
GV thông báo tình hình hai miền sau
năm 1975 và yêu cầu các định nhiệm
vụ của mỗi miền trong công cuộc khôi
phục đất nước sau chiến tranh. Trong

- Nhiệm vụ: khắc phục hậu quả chiến tranh,
phần này GV nhấn mạnh tới sự khác
khôi phục và phát triển kinh tế.
biệt về chế độ cũng như quan hệ sản
xuất kinh tê của hai miền trong giai
đoạn kháng chiến chống Mĩ, để thấy
được những khó khăn và cố gắng mà
- Thành tựu: Đến giữa năm 1976, miền Bắc chính quyền cách mạng thực hiện.
đã căn bản hoàn thành khắc phục hậu quả
GV có thể đặt câu hỏi gợi ý, tổ chức
chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế,
cho HS trao đổi ở phần này như sau:
đồng thời còn làm nghĩa vụ với Lào và
- Nhiệm vụ trọng tâm ở miền Bắc sau
Campuchia.
năm 1975 là gì?
1. Miền Bắc

2. Miền Nam

- Những thành tựu của miền Bắc đã
đạt được trong công cuộc khắc phục
hậu quả chiến tranh, khôi phục và
phát triển kinh tế - xã hội.

- Nhiệm vụ trọng tâm: Nhanh chóng khắc
phục hậu quả chiến tranh và phát triển kinh - Nhiệm vụ đầu tiên, quan trọng nhất
của miền Nam là gì?
tế, ổn định ở những vùng mới giải phóng.

Chuẩn kiến thức

Hoạt động dạy – học của thầy, trò

(Kiến thức cần đạt)

- Thành tựu:

- Miền Nam đã đạt được những thành
tựu quan trọng như thế nào?

HS: Nghiên cứu SGK và trao đổi
+ Nhanh chóng thành lập chính quyền cách
mạng, các đoàn thể quần chúng ở các cấp.
GV: Nhận xét, phân tích bổ sung và
nhấn mạnh một số ý sau:
- Nhiệm vụ ở miền Bắc: khắc phục hậu
+ Tổ chức hồi hương, đưa đi xây dựng
quả chiến tranh, khôi phục và phát
vùng kinh tế mới cho hàng triệu đồng bào
triển kinh tế. Còn nhiệm vụ trọng tâm
trước đây bị dồn vào các "ấp chiến lược"
là khắc phục hậu quả chiến tranh và
hoặc chạy vào thành phố không có việc làm
phát triển kinh tế, ổn định ở những
vùng mới giải phóng. Công việc tiếp
quản vùng mới giải phóng được tiến
 Tuyên bố xóa bỏ quan hệ bóc lột phong
hành khẩn trương.

kiến, điều chỉnh ruộng đất trong nông dân;
quốc hữu hóa ngân hàng, thay đồng tiền cũ - Nhiệm vụ trọng tâm của miền Nam:
nhanh chóng khắc phục hậu quả chiến
bằng đồng tiền mới của cách mạng.
tranh và phát triển kinh tế, ổn định ở
những vùng mới giải phóng.
+ Đẩy mạnh khôi phục sản xuất nông
- Phần thành tựu, GV trình bày như
nghiệp để đảm bảo vấn đề lương thực cho
SGK (dựa vào các ý và số liệu), làm rõ
nhân dân. Các cơ sở sản xuất công – nông hơn sự thay đổi về quan hệ sản xuất
thương nghiệp được phục hồi.
kinh tế, các vấn đề xã hội ở miền Nam.
HS: Lắng nghe và ghi ý chính vào vở.
+ Các hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế...
được tiến hành từ ngay những ngày đầu
mới giải phóng.
III. Hoàn thành thống nhất đất nước về Hoạt động 1:
mặt Nhà nước (1975-1976)
GV nêu câu hỏi để HS suy nghĩ và dựa


Chuẩn kiến thức

Hoạt động dạy – học của thầy, trò

(Kiến thức cần đạt)
* Hoàn cảnh:

vào SGK trả lời:

- Miền Nam đã được giải phóng, nhưng 1. Vì sao chúng ta phải tiến hành
tình hình chính quyền ở hai miền sau năm thống nhất đất nước về mặt nhà nước?
1975 có nhiều điểm khác nhau.
2. Quá trình trình thống nhất đất nước
được thể hiện như thế nào?
- Thống nhất nước nhà là nguyện vọng của HS: Nghiên cứu SGK, suy nghĩ và trả
dân tộc, chúng ta cần có một chính phủ lời theo gợi ý của GV
thống nhất để lãnh đạo đất nước.
GV: Nhận xét, bổ sung và kết luận. Ở
đây, GV cần làm rõ:
* Hoàn thành thống nhất đất nước về mặt - Tình hình chính quyền Nhà nước ở
Nhà nước:
hai miền Nam - Bắc sau thắng lợi
kháng chiến chống Mĩ rất khác nhau:
- Tháng 9/1975, Hội nghị Ban chấp hành
miền Bắc, cơ quan có quyền lực cao
Trung ương Đảng lần thứ 24 đã đề ra
nhất là Quốc hội của nước Việt Nam
nhiệm vụ hoàn thành thống nhất đất nước
Dân chủ Cộng hòa, chính quyền các
về mặt Nhà nước.
cấp là Hội đồng nhân dân và Ủy ban
hành chính địa phương; miền Nam là
Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng
- Từ 15 đến 21/11/1975, Hội nghị Hiệp
hòa miền Nam Việt Nam và Hội đồng
thương chính trị giữa hai miền Nam Bắc đã
cố vấn của Chính phủ, các cấp là Ủy
được tiến hành.

ban nhân dân cách mạng địa phương.
- Ngày 25/4/1976, cuộc Tổng tuyển cử bầu
- Chủ trương về một nước Việt Nam
cử Quốc hội chung cho cả nước được thực
thống nhất: Từ tình hình và do yêu cầu
hiện, hơn 23 triệu cử tri đi bầu (chiếm
như thế nào mà Đảng đề ra chủ trương
98,8%), bầu ra 492 đại biểu.
thống nhất đất nước về mặt nhà nước
- Từ 24/6 đến 3/7/1976, Quốc hội khóa VI
- Để cụ thể hóa về sự thống nhất đất
của nước Việt Nam thống nhất đã họp
nước về mặt nhà nước bằng hình ảnh,
phiên đầu tiên và đưa ra những quyết định
GV cho HS quan sát một số kênh hình,


Chuẩn kiến thức

Hoạt động dạy – học của thầy, trò

(Kiến thức cần đạt)
các quan trọng:

đồng thời liên hệ với hiện nay về Quốc
huy, Quốc kì và bài hát Quốc ca của
nước ta hiện nay.

+ Đổi tên nước thành nước Cộng hòa
XHCN Việt Nam, quy định Quốc huy,

Quốc kì, bài hát Quốc ca, Thủ đô là Hà
Nội, thành phố Sài Gòn - Gia Định đổi tên
thành thành phố Hồ Chí Minh.

Cuối cùng, GV khái quát: Như vậy,
với kì họp đầu tiên của Quốc hội khóa
VI, việc thống nhất đất nước về mặt
nhà nước đã hoàn thành, tiếp đó chúng
ta tiếp tục thống nhất về tất cả các mặt:
+ Quốc hội bầu ra các cơ quan và bầu Ban chính trị, tư tưởng, văn hóa, xã hội
dự thảo Hiến pháp.
HS: Lắng nghe và ghi chép
+ Ở địa phương, thành lập chính quyền ba
cấp: cấp tỉnh - thành phố trực thuộc Trung
ương, cấp huyện – quận, cấp xã – phường. Hoạt động 2:
Ở mỗi cấp đều có Hội đồng nhân dân và
GV nêu câu hỏi để HS nhận xét:
Ủy ban nhân dân.
* Ý nghĩa:

Việc thống nhất đất nước về mặt nhà
nước có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
HS: Trao đổi và trả lời

- Tạo điều kiện chính trị cơ bản để phát huy
GV - HS: Nhận xét, tổng kết và kết
sức mạnh toàn diện đất nước, đưa cả nước
luận, HS ghi bài.
đi lên CNXH, tạo khả năng to lớn để bảo
vệ Tổ quốc và mở rộng quan hệ quốc tế.

III. Củng cố, dặn dò
1. Củng cố
GV nêu một số câu hỏi và hướng dẫn HS tự củng cố kiến thức:
- Hãy nêu tình hình hai miền Nam - Bắc sau 1975.


- Nêu những thành tựu khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục kinh tế - xã hội
của nhân dân hai miền Nam Bắc sau đại thắng mùa xuân 1975.
- Hoàn thành thống nhất nước nhà về mặt Nhà nước đã được thực hiện như thế
nào? Ý nghĩa lịch sử của sự kiện đó.
2. Bài tập về nhà
- Ôn lại nội dung bài học dựa theo câu hỏi củng cố kiến thức cuối giờ.
- Lập niên biểu những sự kiện quan trọng của bài học
- Đọc trước bài 24 và tìm hiểu nội dung các kênh hình trong SGK