Khái quát về tư tưởng Hồ Chí Minh (P2): Chính trị Cao đẳng giáo dục nghề nghiệp 2022

BÀI 2
KHÁI QUÁT VỀ
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
(TIẾT 6 - 10)

8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

1


II. MỘT SỐ NỘI DUNG
CƠ BẢN CỦA TƯ TƯỞNG
HỒ CHÍ MINH

8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

2


- Hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh
Dân tộc và cách
mạng giải phóng
dân tộc
CNXH và con đường
Các vấn đề khác
quá độ lên CNXH ở
VN

HệNhiều
thống
tư
tưởng
vấn đề cơ bản
của cách mạng VN

Đại đoàn kết DT , kết

Đạo đức, nhân Hồ Chí Minh hợp sức mạnh DT với
văn, văn hoá
sức mạnh thời đại
Đảng cộng sản Việt
Nam và Nhà nước

8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

3


1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền
với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức mạnh dân tộc với
sức mạnh thời đại

Tư tưởng về độc lập dân tộc
gắn liền với chủ nghĩa xã
hội

8/5/19

Tư tưởng về kết hợp sức mạnh
dân tộc với sức mạnh thời đại

ThS. Lê Đức Thọ

4


 Độc lập, tự do là quyền thiêng
liêng, bất khả xâm phạm của tất
cả các dân tộc

“Tự do cho đồng bào tôi, độc lập choTổ quốc
tôi, đó là tất cả những gì tôi muốn, đó là tất cả
những gì tôi hiểu"

- TrÇn D©n Tiªn, Nh÷ng mÈu chuyÖn vÒ cuéc ®êi ho¹t
®éng cña Hå Chñ TTch, NXB CTQG, Hµ Néi, 1994, tr.44 -

8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

5


8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

6


8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

7


 Độc lập, tự do là quyền thiêng
liêng, bất khả xâm phạm của
tất cả các dân tộc

“Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền
đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền khô
ười
do
c ảta csinh
ácó
crathể
dtựâxâm
n và
t phạm
ộbình
c tđẳng
rđược,
ê n về

ttrong
hquyền
ế gnhững
ilợi
ớ i qu
Tuyªn ng«n nh©n
ấy
có
quyền
tự
ảia luôn
luôn
đẳng
về
bìn
h được
đ ẳquyền
n tự
g ,dođược
d bình
â n sống,
t ộ cquyÒn
nquyền
àvµ
o d©n
clợi”
ũdonvà
g
quyÒn cña Ph¸p
mưu

cầu
hạnh
phúc"
q u y ề n s u n g s ư ớ n g v à 1791
quyền t
Tuyªn ng«n ®éc
lËp
cña
Mü
- Tuyªn
ng«n
®éc
lËp,
Hå ChÝ Minh toµn
1776
tËp, tËp 3, tr.555 -

8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

8


8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

9

Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc
gắn liền với chủ nghĩa xã hội

Độc lập dân
tộc là mục
tiêu trực tiếp,
trước hết, là
cơ sở tiền đề
để tiến lên
chủ nghĩa xã
hội
8/5/19

Độc lập dân
tộc tạo tiền
đề, điều kiện
để nhân dân
lao động
quyết định
con đường đi
tới CNXH
ThS. Lê Đức Thọ

CNXH là con
đường củng cố
vững chắc độc
lập dân tộc,
giải phóng dân
tộc một cách

hoàn toàn triệt
để
10


Tư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh
dân tộc với sức mạnh thời đại

Sức mạnh dân tộc là
nguồn lực nội sinh
giữ vai trò quyết định

Sức mạnh thời đại là
nguồn lực bên ngoài, nó
sẽ làm cho sức mạnh dân
tộc được tăng lên

Phải kết hợp chặt chẽ mục tiêu đấu tranh cho độc lập
dân tộc với các mục tiêu của thời đại là hòa bình, độc
lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

11


2. Tư tưởng về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng
nhà nước thật sự của dân, do dân, vì dân
Tư tưởng về dân chủ

- Dân làm chủ là nói đến vị thế,
quyền lực của dân: “Nước ta là
nước dân chủ, địa vị cao nhất là
dân, vì dân là chủ”
- Dân làm chủ là đề cập đến
năng lực và trách nhiệm của
dân: “Chế độ ta là chế độ dân
chủ. Tức là nhân dân làm chủ”
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

12


2. Tư tưởng về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng
nhà nước thật sự của dân, do dân, vì dân
Tư tưởng về xây dựng nhà nước
thật sự của dân, do dân, vì dân
- Nhà nước của dân: mọi quyền
lực trong nhà nước và trong xã
hội phải thuộc về nhân dân
- Nhà nước do dân: Nhà nước đó
do dân lập nên
- Nhà nước vì dân: Nhà nước
phục vụ lợi ích và nguyện vọng
chính đáng của nhân dân
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

13


3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết toàn dân
Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề
có ý nghĩa chiến lược, quyết
định thành công của cách mạng
Đại đoàn kết dân tộc là mục
tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của
Đảng, của cách mạng
Nòng cốt của khối đại đoàn kết
dân tộc là liên minh công –
nông – trí thức
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

14


4. Tư tưởng về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng
nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân
Tư tưởng về phát triển
kinh tế
- Phát triển kinh tế là
nhiệm vụ quan trọng
nhất trong thời kỳ quá
độ lên CNXH
- Về cơ cấu kinh tế: phát triển cả nông nghiệp và công nghiệp

- Xây dựng chế độ sở hữu công cộng về tư liệu sản xuất
- Tăng gia sản xuất phải đi đôi với thực hành tiết kiệm
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

15


4. Tư tưởng về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng
nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân
Tư tưởng về phát triển văn hóa,
không ngừng nâng cao đời sống
tinh thần của nhân dân
Người nhấn mạnh vai trò đặc
biệt quan trọng của văn hóa:
“Văn hóa phải soi đường cho
quốc dân đi”
Xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp của toàn dân
Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa đã và đang là những định
hướng lớn đê xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

16


5. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức

Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức

Đạo đức là cái gốc của người
cách mang

8/5/19

Cần, kiệm, liêm, chính, chí
công vô tư là cái cốt lõi của
đạo đức cách mạng

ThS. Lê Đức Thọ

17


Đạo đức là cái gốc của người cách mạng
- Sự nghiệp CM XHCN là xoá bỏ XH cũ, xây dựng XH
mới với những lý tưởng và khát vọng cao đẹp nên cần
người có đức và tài

“Đạo đức đó là những gì góp
phần phá huỷ XH cũ của bọn
bóc lột và góp phần đoàn
kết tất cả những người lao
động chung quanh GCVS
đang sáng tạo ra XH mới
của những người CS”
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

18


Đối
với
nước
ta

Đi lên CNXH từ nền sản xuất nhỏ, bỏ
qua chế độ TBCN, lại bị chiến tranh
tàn phá nặng nề nên gặp rất nhiều
khó khăn, gian khổ
Cần những con người có đủ tài và đức
thực hiện thì mới thành công

Đòi hỏi sự phấn đấu không ngừng của mỗi
người, mỗi thế hệ kế tiếp nhau
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

19


- Đạo đức là vũ khí mạnh mẽ trong cuộc đấu tranh
vì độc lập dân tộc và CNXH

Bác coi đạo đức là nền tảng của người CM

Giống như gốc của cây, ngọn nguồn của sông suối
Đối với con
người

Sức có mạnh mới gánh được
nặng và đi được xa

Người CM phải có đạo đức CM mới hoàn
thành được nhiệm vụ CM
8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

20


Vì:

Sự nghiệp độc lập dân tộc và CNXH là rất to
lớn, khó khăn, nặng nề và lâu dài
Nó là gánh nặng đi trên con đường xa

Vậy

Phải chăm lo cái gốc, cái nguồn, cái nền
tảng ấy

Đây là công việc thường xuyên của toàn Đảng,
toàn dân, của mỗi gia đình và mỗi người trong xã
hội ta

8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

21


Phải có cái đức để đi đến cái trí
Khi đã có cái trí, thì cái đức chính là cái đảm bảo
cho người CM giữ vững được chủ nghĩa mà mình
đã giác ngộ, đã chấp nhận, đã đi theo
Có đức mà không có
tài thì chẳng khác gì
ông bụt, không làm
hại ai nhưng cũng
chẳng có ích gì
8/5/19

Có tài mà không có đức
thì … chỉ có hại cho dân
cho nước, còn sự nghiệp
của bản thân sớm muộn
cũng đổ vỡ
ThS. Lê Đức Thọ

22


Biểu
hiện

của
người
có
đức
thực
sự

8/5/19

Cố gắng học tập, nâng
cao trình độ, năng lực,
tài năng để hoàn thành
công việc được giao
Khi đã thấy sức không
vươn lên được thì sẵn
sàng học tập, ủng hộ và
nhường bước cho
người có tài hơn mình
ThS. Lê Đức Thọ

Ý
nghĩa
của
“đức
là
gốc”
chính
là ở
đó
23

Có tư tưởng XHCN: có ý thức làm chủ,
tinh thần tập thể XHCN, “mình vì mọi
người”, dám nghĩ…

Tiêu
chuẩn
con
người
XHCN

Có đạo đức và lối sống XHCN: trung với
nước, hiếu với dân…
Có tác phong XHCN: lao động có kế
hoạch, kỷ luật, kỹ thuật, năng suất cao
Có năng lực để làm chủ bản thân, gia
đình, công việc mình đảm nhận

8/5/19

ThS. Lê Đức Thọ

24


“Vì lợi ích
mười năm
thì phải
trồng cây, vì

lợi ích trăm
năm thì phải
trồng
người”

8/5/19

“Trồng người” là quá trình lâu
dài, trong suốt tiến trình đi lên
CNXH và phải đạt được kết quả
cụ thể ở mỗi chặng đường
“Trồng người” phải được đặt
ra trong suốt cuộc đời của mỗi
người. Đây vừa là quyền lợi,
vừa là nghĩa vụ của mỗi người
đối với sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ đất nước
ThS. Lê Đức Thọ

25