Bài giảng Vật lý 9 bài 30: Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ TỚI
DỰ GIỜ VỚI LỚP 8C3
BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC
NẮM TAY PHẢI
VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI


KIỂM TRA BÀI CŨ
HS 1: - Phát biểu qui
- Nắm tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay
tắc nắm tay phải ?
hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vịng
dây thì ngón tay cái chỗi ra chỉ chiều đường
sức từ trong lòng ống dây.
- Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ
- Phát biểu qui tắc
hướng vào lòng bàn tay.
bàn tay trái ?
Chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo
chiều dịng điện.
Thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực
điện từ.
HS 2 : Vẽ đường sức
từ của nam châm
thẳng, nam châm
chữ U ?


Qui tắc nắm tay phải
Nắm tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay
hướng theo chiều dịng điện chạy qua các vịng

dây thì ngón tay cái chỗi ra chỉ chiều đường
sức từ trong lòng ống dây.


Quy tắc bàn tay trái:


TIẾT 32 – BÀI 30:
BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY PHẢI
VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI

ĐỂ CÓ KỸ NĂNG VẬN DỤNG HAI QUY TẮC TRÊN CHÚNG TA
SANG BÀI HÔM NAY


TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY PHẢI
VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
Bài 1( SGK – T82 )
Treo thanh nam châm gần một ống
dây (H 30.1), đóng mạch điện:

B

A

S
K

N

+ -

a, Có hiện tượng gì xảy ra với thanh
nam châm ?

Bài 1 ( SGK – T82 )

b, Đổi chiều dòng điện chạy qua ống
dây, hiện tượng xảy ra như thế nào ?

b, Lúc đầu nam châm bị đẩy ra, sau đó nó
xoay đi và khi cực Bắc của nam châm
hướng về đầu B của ống dây thì nam châm
bị hút vào ống dây.

c, Làm thí nghiệm kiểm tra các câu
trả lời trên.

a, Nam châm bị hút vào ống dây.


TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY PHẢI
VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
Bài 2( SGK – T83 )
Xác định chiều của lực điện từ
, chiều của dòng điện, chiều
của đường sức từ và tên từ cực
trong các trường hợp được
biểu diễn trên hình 30.a ,b, c.
Cho biết ký hiệu

chỉ dịng
điện có phương vng góc với
mặt phẳng trang giấy và có
chiều đi từ phía trước ra phía
sau, ký hiệu
chỉ dịng điện
có phương vng góc với mặt
phẳng trang giấy và có chiều
đi từ phía sau ra phía trước.

S

a)
N

F
S

N

b)

c)


TRƯỚC KHI GIẢI BÀI TẬP 2 CÁC EM XEM LẠI
QUY TẮC BÀN TAY TRÁI

Quy tắc bàn tay trái:
Đặt bàn tay trái sao cho các đường

sức từ hướng vào lòng bàn tay.
Chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa
hướng theo chiều dịng điện.
Thì ngón tay cái chỗi ra 900 chỉ chiều
của lực điện từ.


TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY
PHẢI VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
Trả lời Bài 2( SGK – T82 )

S

F

a)
N

F
S

N

b)

N

S

c)

TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY PHẢI
VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
Bài 3 ( SGK – T84 )
Trên hình 83.3 mơ tả khung dây dẫn
ABCD (có thể quay quanh trục OO’)
có dịng điện chạy qua đặt trong từ
trường, chiều của dòng điện và tên các
cực của nam châm đã chỉ rõ trên hình.
a. Chỉ rừ chiều lực điện từ F1 tác dụng
lên đoạn dây dẫn AB và lực F2 tác
dụng lên đoạn dây dẫn CD ?
b, Cặp lực từ F1, F2 làm khung dây
ABCD quay theo chiều nào ?
c. Để khung dây ABCD quay ngược
lại thì phải làm thế nào ?

O’
B

N
A
o

D
H 30.3

C

S


TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY
PHẢI VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
O’

Trả lời Bài 3 ( SGK – T84 )
a. Lực F1 tác dụng lên đoạn
dây dẫn AB và lực F2 tác
dụng lên đoạn dây dẫn CD
được biểu diễn như hình bên.

B

N
A
o

F2

F1
D
H 30.3

C

S

TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY
PHẢI VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
O’

Trả lời Bài 3 ( SGK – T84 )
a. Lực F1 tác dụng lên đoạn
dây dẫn AB và lực F2 tác
dụng lên đoạn dây dẫn CD
được biểu diễn như hình bên.
b, Cặp lực từ F1, F2 làm khung
dây ABCD quay theo chiều
ngược kim đồng hồ.

B

N
A
o

F2

F1
D
H 30.3

C

S

TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY
PHẢI VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
O’

Trả lời Bài 3 ( SGK – T84 )
a. Lực F1 tác dụng lên đoạn
dây dẫn AB và lực F2 tác dụng
lên đoạn dây dẫn CD được
biểu diễn như hình bên.
b, Cặp lực từ F1, F2 làm khung
dây ABCD quay theo chiều
ngược kim đồng hồ.
c. Để khung dây ABCD quay
ngược lại thì phải đổi chiều
dòng điện trong khung hoặc
đổi chiều từ trường.

B

N
A
o

F2

F1
D

C

S

H 30.3

Trường hợp đổi chiều dòng điện


TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY
PHẢI VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
O’

Trả lời Bài 3 ( SGK – T84 )
a. Lực F1 tác dụng lên đoạn
dây dẫn AB và lực F2 tác dụng
lên đoạn dây dẫn CD được
biểu diễn như hình bên.
b, Cặp lực từ F1, F2 làm khung
dây ABCD quay theo chiều
ngược kim đồng hồ.
c. Để khung dây ABCD quay
ngược lại thì phải đổi chiều
dòng điện trong khung hoặc
đổi chiều từ trường.

B

N
S
A

F2

F1

C

N
S

D
o

H 30.3

Trường hợp đổi chiều từ trường


TIẾT 32: - BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY
PHẢI VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
Bài 30.1 ( SBT – T37 )
Một đoạn dây dẫn thẳng AB đặt ở
đầu M của một cuộn dây có dịng
điện chạy qua như H30.1, cho
dịng điện chạy từ A đến B thì lực
điện
từ tác thẳng
dụng lên
ABchiều
có: từ
A.

Phương
đứng,
dưới lên trên.
B. Phương thẳng đứng, chiều từ
trên xuống dưới.
C. Phương song song với trục của
cuộn dây, chiều hướng ra xa đầu
M của cuộn dây.
D. Phương song song với trục của
cuộn dây, chiều hướng tới đầu M
của cuộn dây.

I
A

I

M

B
H30. 1
Câu trả lời đúng là


Các em quan sát thí nghiệm mơ phỏng sau:

B
S

N

A


DẶN DÒ
Học thuộc qui tắc nắm tay phải, qui tắc bàn tay
trái .Vận dụng làm tốt bài tập 30 ( SBT – T37-38 )