Bài giảng Vật lý 7 bài 13: Môi trường truyền âm

BÀI 13
MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM

TaiLieu.VN


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi
1. Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó
1. Biên
daođộ
động
gì?
gọi làđộbiên
daolàđộng.
2. Khi
phát
to? độ
Khidao
nàođộng
âm phát
nhỏ?
Âm nào
phátâm
ra to
khirabiên
lớn. ra
Âm
phát ra nhỏ khi biên
độ dao động nhỏ
3. Độ to của âm được đo bằng đơn vị gì?

3. Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxi ben ( kí hiệu dB)
Bài tập
Vật phát ra âm to hơn khi nào? Chọn câu trả lời đúng nhất:
a. Khi vật dao động nhanh hơn

b. Khi vật dao động mạnh hơn

b. Khi tần số dao động lớn hơn

c. Cả ba trường hợp trên

TaiLieu.VN


Bài 13:

MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM

Ngày xưa, để phát hiện tiếng vó ngựa người ta thường áp tai xuống đất để nghe. Tại sao?

TaiLieu.VN


Bài 13:

MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM

I. Môi trường truyền âm
Quan sát hình vẽ
Thí nghiệm

1. Sự truyền âm trong chất khí
Đặt hai trốngcó mặt bằng da cách nhau
C1:Quả cầu bấc treo gần trống 2 rung động lệch ra khỏi vị trí ban
khoảng 15cm. Treo hai quả cầu bấc( có
C1;
đầu.Có hiện tượng gì xẩy ra với quả
dâybấc
treo
dàigần
bằng
nhau)
vừa chạm
cầu
treo
trống
2? Hiện
tượngsát
vào
giữa
mặt
trống.
mạnhkhí
vào
trốngtừ mặt trống 1 đến mặt
Chứng
tỏtỏâm
đã
được
không
truyền

đó
chứng
điều
gì? Gõ
1
trống
2
C2:So
Quả
cầubiên
bấc độ
thứdao
2 cóđộng
biêncủa
độ hai
daoquả
động
nhỏ
hơn quả cầu bấc thứ
C2:
sánh
cầu
bấc.
nhất
Có kết luận gì về độ to của âm khi lan truyền
Kết luận: Độ to của âm càng giảm khi ở càng xa nguồn âm

TaiLieu.VN

2. Sự truyền âm trong chất rắn

Quan sát hình vẽ

Ba học sinh làm thí nghiệm như sau:
C3: Âm truyền đến tai bạn C qua môi
trường
khi đầu
nghe
thấy
tiếng
gõ?
Bạn
A nào
gõtruyền
nhẹ
chì
xuống
mặt
C3: Âm
đếnbút
tai
bạn
C qua
môimột
đầu
bàn,rắn
sao cho bạn B đứng ở cuối bàn
trường
không nghe thấy tiếng gõ, còn bạn C áp tai

xuống mặt bàn thì nghe thấy tiếng gõ
3. Sự truyền âm trong chất lỏng
Đặt nguồn âm ( đồng hồ có chuông đang
C4: Âm truyền đến tai ta qua ba môi trường
reo)
vào trong
một cái cốc và bịt kín miệng
C4:
khí Âm
, rắntruyền
, lỏng đến tai ta qua những môi Quan sát hình vẽ thí nghiệm
cốc
bằngnào?
một miếng ni lông. Treo côcnày
trường
lơ lửng trong một bình nước và lắng tai để
nghe được âm phát ra

TaiLieu.VN


Bài 13:
I.

MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM

MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
Thí nghiệm

1.

Sự truyền âm trong chất khí

2.

Sự truyền âm trong chất rắn

3.

Sự truyền âm trong chất lỏng

4. Âm có thể truyền được trong
chân không hay không
Người ta đã làm thí nghiệm sau: Đặt một chuông điện trong một bình thuỷ tinh
C5: Chứng tỏ âm không truyền qua chân không
kín. Kết
Choquả
chuông
kêu rồitrên
hút đây
dần chứng
không tỏ
khíđiều
trong
C5:
thí nghiệm
gì?bình ra thì thấy rằng:
-Khi không khí trong bình càng ít, tiếng chuông nghe càng nhỏ.
luận Âm có thể truyền qua những môi trường như ………,…………,………
rắn nghe

lỏng
khí
-Kết
Khi trong-bình
gần như hết không khí( chân không), hầu như không
thấy
chuông kêu nữa.
chân không
và không thể truyền qua ………………
-Sau đó, nếu lại cho không khí vàoxabình thuỷ tinh, ta lại nghe thấy tiếng chuông
nhỏ
- Ở các vị trí càng …………nguồn âm thì âm nghe càng…………..

TaiLieu.VN


Bài 13:
I.

MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM

Môi trường truyền âm
Thí nghiệm
1. Sự truyền âm trong chất khí
2. Sự truyền âm trong chất rắn
3. Sự truyền âm trong chất lỏng
4. Âm có thể truyền qua chân không hay không?
Kết luận:- Âm có thể truyền qua những môi trường như : rắn, lỏng,
khí và không thể truyền qua chân không
- Ở vị trí càng xa nguồn âm thì âm nghe càng nhỏ

5. Vận tốc truyền âm: Vận tốc truyền âm trong một số chất
Không khí

340m/s

Nước

1500m/s

Thép

6100m/s

Kết luận: Vận tốc truyền âm trong chất rắn lớn hơn trong chất
C6: Hãy so sánh vật tốc truyền âm trong không khí, nước và thép
lỏng,tốc
trong
chấtâm
lỏng
lớnnước
hơn trong
chấttrong
khí. thép và lớn hơn
C6: Vận
truyền
trong
nhỏ hơn
trong không khí
TaiLieu.VN

II. VẬN DỤNG
C7:
C7:Âm
Âmthanh
thanhxung
xungquanh
quanhtruyền
truyềnđến
đếntai
taitatanhờ
nhờmôi
môitrường
trườngnào?
không khí.
C8: Khi tắm, lặn sâu xuống nước ta có thể nghe tiếng người nói trên bờ
C8: Hãy nêu ví dụ chứng tỏ âm có thể truyền trong môi trường lỏng.
C9: vì mặt đất truyền âm thanh nhanh hơn không khí nên nghe được tiếng vó
ngựa từ xa khi ghé tai sát mặt đất.
C9:
Hãy
lờidu
câuhành
hỏi nêu
ra không
ở phầnthể
mởnói
bài.chuyện bình thường được vì giữa họ bị ngăn
C10:
Cáctrảnhà

vũ trụ
cách
không
bên ngoài
bộ( áo,
mũkhông
giáp bảo
C10:bởi
Khichân
ở ngoài
khoảng
không
chân
), cácvệnhà du hành vũ trụ có
thể nói chuyện với nhau một cách bình thường nhu khi họ ở trên mặt đất
được không? Tại sao?

TaiLieu.VN


CỦNG CỐ
Bài 1: Âm không thể truyền trong môi trường nào dưới đây?
a. Khoảng chân không

b. Tường bê tông

c. Nước biển

d. Tầng khí quyển bao quanh Trái Đất

Bài 2: Tiếng sét và tia chớp được tạo ra gần như cùng một lúc, nhưng ta
thường nhìn thấy chớp trước khi nghe thấy tiếng sét . Hãy giải thích.
Trả lời:

Ánh sáng truyền trong không khí nhanh hơn âm thanh rất nhiều.
Vận tốc của ánh sáng trong không khí là 300000000m/s, vận tốc của
âm thanh trong không khí chỉ là 340m/s

TaiLieu.VN