Bài giảng Vật lý 7 bài 14: Phản xạ âmtiếng vang

BÀI 14
10

ĐƠN VỊ:

TaiLieu.VN

TRƯỜNG THCS ĐÔNG LONG


KIỂM TRA BÀI CŨ
1.

2.
a.
b.
c.
d.

Môi trường nào truyền được âm, môi trường nào truyền âm tốt ?
Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường nào ?
Âm không thể truyền trong môi trường nào dưới đây ?
Tường bê tông.
Khoảng chân không.
Nước biển.
Tầng khí quyển bao quanh Trái Đất.

TaiLieu.VN


TaiLieu.VN

Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
Đứng trước một hang đông lớn (động Hương tích
ở Hà Tây, hang đầu gỗ ở Hạ Long, động Phong
Nha ở Quảng Bình…), nếu nói to thì ngay sau đó
em nghe được tiếng vọng laị. Đó là tiếng vang
Ta nghe được tiếng vang khi âm truyÒn ®Õn v¸ch ®¸
dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một
khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Âm dội lại khi gặp mặt chắn gọi là âm phản xạ.

Hang động

Âmnghe
dội lại
khitiếng
gặp mặt
Ta
được
vangchắn
khi gọi
nào là
? gì?
âm

ph
ản

xạ

âm nghe trực tiếp

Điều kiện để nghe được tiếng vang?

TaiLieu.VN

H14.1


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
Ta nghe được tiếng vang khi âm truyÒn ®Õn
v¸ch ®¸ dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực
tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15
giây.

TaiLieu.VN

C1 Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu ?
Vì sao em nghe được tiếng vang đó ?


Bài 14:
C3 Khi nói to trong phòng rất lớn thì
nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như
Ta nghe được tiếng vang khi âm truyÒn ®Õn v¸ch ®¸
vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe
dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một

thấy tiếng vang.
khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
a) Trong phòng nào có âm phản xạ ?
C1 Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu ?
b) Hãy tính khoảng cách ngắn nhất
Vì sao em nghe được tiếng vang đó ?
từ người nói đến bức tường để nghe
C2 Tại sao trong phòng kín ta thường nghe thấy
được tiếng vang. Biết vận tốc truyền
âm to hơn so với khi ta nghe chính âm đó ở
âm trong không khí là 340m/s
ngoài trời ?

I. Âm phản xạ - Tiếng vang

TL: Ta thường nghe thấy âm thanh trong phòng kín
to hơn khi nghe chính âm thanh đó ở ngoài trời vì
ngoài trời ta chỉ nghe được âm phát ra, còn ở trong
phòng kín ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ
từ tường gần như cùng một lúc nên nghe to hơn.

a)

Phßng
cóto
¢m ph¶n x¹

TaiLieu.VN

Nghe ®îc tiÕng

vang

có

Phßng nhá
có

Không vì âmKhông
phản xạ và âm nói
ra đến tai gần như cùng một lúc


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
Ta nghe được tiếng vang khi âm truyÒn ®Õn v¸ch ®¸
dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một
khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
C3 Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được
tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng
nhỏ thì lại không nghe thấy tiếng vang.
a) Trong phòng nào có âm phản xạ ?
b) Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người
nói đến bức tường để nghe được tiếng vang.
Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s

b) Để nghe được tiếng vang thì thời gian
kể từ khi âm phát ra truyền đến bức tường
ít nhất là ……….
1/2 . 1/15 s = 1/30 s
Khoảng cách ngắn nhất giữa người nói

và bức tường để nghe rõ được tiếng vang
là: ………………...
340 m/s. 1/30 s = 11,3 m

TaiLieu.VN


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
 Kết luận
âm
phản
xạ
…………
Có tiếng vang khi ta nghe thấy
cách
âm
phát ra một khoảng thời gian ít nhất
………
là 1/15 giây.

TaiLieu.VN

Khi âm gặp một mặt chắn, phản xạ lại. Ta
nghe được tiếng vang khi:
A. Âm phản xạ không đến tai người nghe.
B. Âm phản xạ đến tai người nghe gần
như cùng một lúc với âm phát ra.
C. Âm phản xạ đến tai người nghe chậm
hơn so với âm phát ra ít nhất 1/15 s và tai

người phân biệt được rõ âm phản xạ và
âm phát ra.
D. Âm phản xạ đến tai sau âm phát ra một
khoảng thời gian ít hơn 1/15 s


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
âm phản
xạ
Có tiếng vang khi ta nghe thấy
cách
âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất

Làm thí nghiệm như hình vẽ để nghiên cứu
âm phản xạ

là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ
âm kém

Vật nào đóng vai trò là vật phản xạ âm?
nó có đặc điểm gì?

TaiLieu.VN


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang

Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém
- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm
tốt (hấp thụ âm kém).
- Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì phản
xạ âm kém

Lưu ý: Những vật phản xạ âm kém thì chưa chắc
đã hấp thụ âm tốt.
VD: Rèm treo cửa là vật phản xạ âm kém nhưng
hấp thụ âm rất ít.

TaiLieu.VN


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang

C4 : Trong những vật sau đây:

Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém

- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm
tốt (hấp thụ âm kém).
- Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì phản
xạ âm kém

Miếng xốp

Đệm mỳt

Tấm kim loại
Mặt gương

Cao su xốp
Áo len

Tường gạch.
Mặt đá hoa
TaiLieu.VN

Vật nào phản xạ âm tốt ?
Vật nào phản xạ âm kém ?


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản

xạ âm kém
- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm
tốt (hấp thụ âm kém).
- Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì phản
xạ âm kém

C4 : Trong những vật sau đây:
VËt ph¶n x¹ ©m
tèt
Tấm kim loại
Đệm mỳt

Mặt gương
Miếng xốp

Mặt đá hoa

Tường gạch.
TaiLieu.VN

VËt ph¶n x¹ ©m
kÐm

Cao su xốp

Áo len


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang

Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém
- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm
tốt (hấp thụ âm kém).
- Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì phản
xạ âm kém

 Ghi nhớ
•
•
•

TaiLieu.VN

Âm gặp mặt chắn đều bị … (1) …
… nhiều
phản
xạ hay ít.
Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách …(2)
âm trực tiếp
ít nhất ..(3)..
giây
1/15
Các vật ………………(3)………………
mềm xốp có bề mặt gồ ghề phản xạ âm kém. Các vật … …
(4) cứng,

… …………….
phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém)
có bề mặt nhẵn


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém
- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm
tốt (hấp thụ âm kém).
- Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì phản
xạ âm kém

III. Vận dụng

TaiLieu.VN

C5 Trong phòng hoà nhạc, phòng chiếu
bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm
tường sần sùi và treo rèm nhung đề làm
giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao?


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang

Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

C6 : Khi muốn nghe rõ thường người ta đặt bàn
tay khum lại, sát vào vành tai, đồng thời hướng
tay về phía nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém
- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm
tốt (hấp thụ âm kém).
- Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì phản
xạ âm kém

III. Vận dụng

TaiLieu.VN

Người ta thường làm như vậy để hướng âm
phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe được
âm to hơn.


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém

C7 : Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản
xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây . Tính gần đúng độ
sâu của đáy biển, biết vận tốc truyền siêu âm trong
nước là 1500m/s ?

-Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản
xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
-Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì
phản xạ âm kém

III. Vận dụng

TaiLieu.VN

Thời gian 1 s


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém

C7 : Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản

xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây . Tính gần đúng độ
sâu của đáy biển, biết vận tốc truyền siêu âm trong
nước là 1500m/s ?

-Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản
xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
-Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì
phản xạ âm kém

III. Vận dụng

Thời gian
1/2 s

thời gian siêu âm truyền từ tàu xuống đáy biển
Độ sâu của biển là:
1500m/s . 1/2 s = 750m
là bao nhiêu?

TaiLieu.VN


Bài 14:
I. Âm phản xạ - Tiếng vang

•
Có tiếng vang khi ta nghe thấy ©m ph¶n x¹
cách ©m ph¸t ra trùc tiÕp một khoảng thời gian
ít nhất là 1/15 giây.

II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản
xạ âm kém
-Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản
xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
-Những vật mềm xốp có bề mặt gồ ghề thì
phản xạ âm kém

III. Vận dụng

TaiLieu.VN

C8 : Hiện tượng phản xạ âm được ứng dụng trong
những trường hợp nào dưới đây?
A.Trồng cây xung quanh bệnh viện.
B. Xác định độ sâu của biển.
C. Làm đồ chơi điện thoại dây.
D. Làm tường phủ dạ nhung.


CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Cá heo, dơi phát ra siêu âm và nhờ âm phản xạ để tìm
thức ăn. Đặc biệt con dơi còn có thể sử dụng phản xạ
của siêu âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Ngoài ra,
dơi còn biết được nếu tai trái nhận được âm phản xạ
trước tai phải thì con mồi chuyển động sang trái. Vì vậy
có người nói rằng dơi “nhìn” được trong bóng tối.

TaiLieu.VN

Bài 14:

1.1. Complete
the ghi
exercises
in Language Focus
Học thuộcall
phần
nhớ SGK.
2.2. Review
Unit
1 to
5 toSBT
prepare for the
Làm bàifrom
tập 14.1
14.6
first semester.

TaiLieu.VN


Gìờ học kết thúc!
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ GIÁO MẠNH KHOẺ

HẠNH PHÚC THÀNH ĐẠT!
CHÚC CÁC EM HỌC SINH!

CHĂM NGOAN HỌC GIỎI

Hẹn gặp lại!
TaiLieu.VN