Bài giảng Vật lý 7 bài 14: Phản xạ âmtiếng vang

Bài 14
PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG

TaiLieu.VN


ĐẶT VẤN ĐỀ
Tại sao ở trong
phòng kín thì ta
nghe được tiếng
nhạc to hơn ở bên
ngoài. Hoặc ta ở
trong hầm thì tiếng
nói chuyện của ta
nghe to hơn và có
tiếng vọng dài ?

TaiLieu.VN


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
- Âm dội lại khi gặp
một mặt chắn là âm
phản xạ.
- Có tiếng vang khi ta
nghe âm phản xạ cách
âm phát ra một
khoảng thời gian ít
nhất 1/15 giây.

TaiLieu.VN

1/ Âm phản xạ là gì ?
2/ Khi nào ta nghe có tiếng vang?
Âm phát ra

Âm phản xạ


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
ÂM PHẢN XẠ

ÂM TRUYỀN
TRỰC TIẾP
TaiLieu.VN


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
- Âm dội lại khi gặp
một mặt chắn là âm
phản xạ.
- Có tiếng vang khi ta
nghe âm phản xạ cách
âm phát ra một
khoảng thời gian ít
nhất 1/15 giây.

TaiLieu.VN

C1: Em đã từng nghe được tiếng
vang ở đâu? Vì sao em nghe được
tiếng vang đó?

Ta nghe được tiếng
vang ở giếng nước
sâu vì ta phân biệt
được âm phát ra trực
tiếp và âm phản xạ
từ mặt nước giếng
đến tai ta.


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
- Âm dội lại khi gặp
một mặt chắn là âm
phản xạ.
- Có tiếng vang khi ta
nghe âm phản xạ cách
âm phát ra một
khoảng thời gian ít
nhất 1/15 giây.

TaiLieu.VN

C1: Em đã từng nghe được tiếng

vang ở đâu? Vì sao em nghe được
tiếng vang đó?
Ta nghe được tiếng vang ở vùng có
núi vì ta phân biệt được âm phát ra
trực tiếp và âm từ núi dội lại tai ta.


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
- Âm dội lại khi gặp
một mặt chắn là âm
phản xạ.
- Có tiếng vang khi ta
nghe âm phản xạ cách
âm phát ra một
khoảng thời gian ít
nhất 1/15 giây.

TaiLieu.VN

C2: TaÏi sao trong phòng kín ta
thường nghe thấy âm to hơn so với
khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?

Nói ở trong phòng kín


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng

C3. SGK
vang:
- Âm dội lại khi gặp
một mặt chắn là âm
phản xạ.
- Có tiếng vang khi ta
nghe âm phản xạ cách
t= 1/15 s
âm phát ra một
V= 340 m/s
khoảng thời gian ít
a/ Cả 2 phòng đều có tiếng vang.
nhất 1/15 giây.
b/ Quãng đường mà âm đi được:
Sâm= V.t = 340.1/15 = 22,7 (m)

TaiLieu.VN

Khoảng cách từ người nói đến bức
tường là: S= Sâm/2= 11,34 (m)


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
- Âm dội lại khi gặp
một mặt chắn là âm
phản xạ.
- Có tiếng vang khi ta
nghe âm phản xạ cách

âm phát ra một
khoảng thời gian ít
nhất 1/15 giây.

TaiLieu.VN

Từ các câu trả lời trên rút ra kết luận:
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản
xạ cách âm phát ra một khoảng thời
gian ít nhất 1/15 giây.


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt
và vật phản xạ âm
kém:
- Những vật cứng có
bề mặt nhẵn thì phản
xạ âm tốt ( hấp thụ âm
kém )
- Những vật mềm,
xốp có bề mặt gồ ghề
thì phản xạ âm kém.
TaiLieu.VN

Vật phản xạ âm tốt và phản xạ âm
kém có những đặc điểm gì?

TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
THẢO LUẬN NHĨM
C4. Trong những vật sau đây : miếng xốp, mặt gương, áo len,
mặt đá hoa, ghế đệm mút, tấm kim loại, cao su xốp, tường
gạch.
Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém?

Vật phản xạ
âm
tốt
Mặt gương
Mặt đá hoa

TaiLieu.VN

Vật phản xạ âm
kém
Miếng xốp
Ghế đệm mút

Tấm kim loại

Cao su xốp

Tường gạch

Áo len

TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt
và vật phản xạ âm
kém:
III/ Vận dụng:
C5.

TaiLieu.VN

C5: Trong nhiều phòng hòa nhạc,
phòng chiếu bóng, phòng ghi âm,
người ta thường làm tường sần sùi và
treo rèm nhung để làm giảm tiếng
vang. Hãy giải thích tại sao?
Trả lời: người ta làm như vậy để hấp
thụ âm tốt hơn nên giảm được tiếng
vang, âm nghe tốt hơn


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt
và vật phản xạ âm
kém:
III/ Vận dụng:
C5.

C6. Muốn nghe rõ
hơn, người ta
thường đặt bàn tay
khúm lại, sát vành
tai, đồng thời
hướng tai về nguồn
âm. Hãy giải thích
tại sao?

C6.
Mỗi khi khó nghe người ta thường
làm như vậy để hướng âm phản xạ từ
tay đến tai giúp ta nghe được to hơn.
TaiLieu.VN


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt
và vật phản xạ âm
kém:
III/ Vận dụng:
C5.
C6.
C7.
Độ sâu của đáy
biển:
V .t
S=

= 750 m
2

TaiLieu.VN

C7. Siêu âm có thể
phát thành chùm tia
hẹp và ít bị nước hấp
thụ nên truyền đi xa
trong nước. Vì thế
người ta sử dụng
phản xạ của siêu âm
để xác định độ sâu
của biển.

t= 1 s

Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được
âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1
giây. Tính gần đúng độ sâu của đáy
biển. Biết vận tốc của siêu âm trong
nước V= 1500 m/s


TIẾT 16 : PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng
vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt
và vật phản xạ âm
kém:

III/ Vận dụng:
C5.
C6.
C7.
C8.

TaiLieu.VN

C8: Hiện tượng phản xạ âm được sử
dụng trong những trường hợp nào
sau đây?
A.
A.Trồng cây xung quanh bệnh viện

B. Xác định độ sâu của biển
B Làm đồ chơi “ điện thoại dây”
C.

D. Làm tường phủ dạ, nhung.
D


Em có biết: * Dơi phát ra siêu âm, khi gặp con mồi thì âm phản xạ lại.
Dơi sẽ tính toán thời gian từ lúc phát ra âm đến lúc nhận âm để xác
định vị trí con mồi. Đặc biệt con dơi còn có thể sử dụng
phản xạ của siêu âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Vì vậy có
người còn nói rằng: “Dơi nhìn được trong bóng tối”
* Ngoài ra dơi còn biết được nếu tai trái nhận âm phản xạ trước tai
phải thì con mồi đang chuyển động sang trái. Nhờ vậy dơi còn nhận
ra hướng di chuyển của con mồi. Một số động vật khác như: Cá heo,

cá voi, chó biển cũng có cơ quan định vị bằng siêu âm
TaiLieu.VN


TRÒ CHƠI Ô CHỮ
S

I

E
Â

U

P

H

N

N

G

A
Û
V

X AÏ A M
Â

N G

A
À

N

S

N

G

O
Á
U

P

T

TK
1
T

I

3
5

H

E
Á
T
A
Á

k

A

L

A M
Â

Ô
Ù
N

2

N

O
A M
4
À
Â

H UÏ A M K E M
Â
Ù

3/ 2/
Dơi
Hiện
có
tượng
Hiện
nghe
xảy
tượng
được
âm
khi
âm
dội
phân
cóâm
ngược
…biệt
hơn
được
trở
20000
lạigọi
âm
khi
Hz.

phát
Trong
ramặn
và…dấu
âm
chắn.
… là xạ.
gì?
Từ
khóa:
Âm
có
tần
số
lớn
hơn
20000
Hz.
5/1/thể
Những
vật
4/ra
phản
Vật
phát
xạ
ra
tốt
âm
thì

được
…
.Trong
làgặp
gì?
dấu
là phản
gì?
TaiLieu.VN


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1/ Bài vừa học:
- Học thuộc ghi nhớ SGK
trang 42.
- Làm bài tập 14.1, 14.2,
14.3 SBT.

TaiLieu.VN

2/ Bài sắp học:
ÔN TẬP CHƯƠNG I
-Hệ thống hóa kiến thức
của chương I.
- Làm bài tập về gương
phẳng, gương cầu lồi,
gương cầu lõm.


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

14.3/ Tại sao khi nói chuyện với nhau ở gần mặt
ao, hồ, ( trên bờ ao, hồ ) tiếng nói nghe rất rõ?

Hướng dẫn bài 14.3 SBT:
Nói chuyện với nhau ở gần mặt ao hồ tiếng nói nghe rất
rõ vì ở đó ta không những nghe được âm nói ra trực tiếp
mà còn nghe được đồng thời cả âm phản xạ từ mặt nước
ao, hồ.

TaiLieu.VN


BÀI H
ỌC K
ẾT T
HÚC
CẢM
TẠI
ĐÂY
ƠN

THẦY
CÔ V
CÁC
À
EM !

TaiLieu.VN