VI KHUẨN CLOSTRIDIUM

VI KHUẨN CLOSTRIDIUM

HVT - HTKH


Giới thiệu chung
1.Khái niệm về bệnh
 Bệnh uốn ván (Tetanos): nhiễm trùng vết thương
 Là bệnh truyền nhiễm cấp tính chung cho nhiều loài gia

súc và người.
Do vi khuẩn yếm khí Clostridium tetani gây ra.
 Vi khuẩn tiết ra ngoại độc tố mạnh Tetanospasmin, tác
động đến thần kinh, gây biểu hiện co cứng cơ vân và co
giật từng cơn.
 Bình thường, vi khuẩn hoặc nha bào có thể tìm thấy trong
phân hoặc đường ruột của người, ngựa, bò, dê, cừu, lợn
và chó khỏe.


Giới thiệu chung
 Nguồn lây bệnh chủ yếu là đất, nước bị nhiễm trùng do

phân của người và gia súc.
 Bệnh có ở khắp nơi trên thế giới, nhưng ở các nước
nhiệt đới bệnh thấy nhiều hơn
 Bệnh thường xảy ra ở những vùng nhất định, có tính
chất lẻ tẻ gọi là vùng uốn ván
 Ở nước ta, do khí hậu nóng ẩm nên bệnh gây nhiều thiệt
hại cho người và gia súc

Giới thiệu chung
2.Hình thái
 Trực khuẩn to, thẳng hoặc hơi cong, 2 đầu tròn
 Kích thước: 0,5-0,8 x 3-4 µm
 Di động mạnh do có nhiều lông xung quanh thân.
 Sinh nha bào (chiều ngang nha bào > chiều ngang vi
khuẩn) => vi khuẩn biến dạng
 Trông vi khẩn giống một que diêm hay cái dùi trống.
 Bắt màu Gram dương
 Trong tổ chức bện, canh khuẩn vi khuẩn đứng riêng lẻ, ít
tạo chuỗi



Đặc tính nuôi cấy
 Mọc tốt ở 37 C và pH =

7,2 – 7,4
 Không cần dinh dưỡng

lớn trong môi trường yếm
khí tuyệt đối


Nuôi cấy vi khuẩn trong các môi trường :
 Môi trường Brewer: trong đó các chất khử oxy như natri

thioglycolat hoặc glutathion.
 Môi trường thạch đứng VF: vi khuẩn tạo khuẩn lạc vẩn

như bông màu trắng đục, vi khuẩn sinh hơi nhiều làm nứt
thạch


Môi trường thạch máu

Môi trường nước thịt gan yếm
khí


Đặc tính sinh hóa
 Chuyển hóa đường có sinh hơi và sinh axit 1 số loại

đường : glucoz, levuloz, galactoz, saccaroz, arabinoz
 Các phản ứng khác:

- H2S
- Indol
- NH3

:+
:+
:+

- gelatin tan chảy chậm và đông sữa chậm


Độc tố
 Ciostridium tetani là một vi khuẩn sinh ra ngoại độc

tố mạnh , bao gồm hai loại:
 + Tetanoslysin :có tác dụng làm tan hồng cầu của

thỏ, người gây hoại tử. Độc tố này có vai trò phụ
trong gây bệnh.
 + Tetanospasmin:độc tố thần kinh, tác nhân gây

bệnh chính, gây ra các triệu chứng lâm sàng điển
hình của bệnh uốn ván.


Sức đề kháng
 Vi khuẩn đề kháng yếu với các nhân tố lý, hóa.
 Nhưng nha bào có sức đề kháng cao:
+ Đun sôi từ 1- 3 giờ mới diệt được nha bào.
+ Ở những chỗ tối hay khi được làm khô nha bào

có thể sông từ 10-17 năm.
 Các chất sát trùng phải pha đặc tác động lâu mới
diệt được nha bào.
 Do sức đề kháng cao và tồn tại lâu trong tự nhiên
nên nha bào là nguông gây bệnh rất nguy hiểm.


III.TÍNH GÂY BỆNH
Trong thiên nhiên:

 ngựa,

trâu, bò, dê, cừu và người dễ mắc

bệnh
 Lợn,

chó ,mèo ít mắc bệnh

 Gia

cầm hầu như không mẫn cảm

 Gia

súc non mẫn cảm hơn gia súc trưởng thành


III.TÍNH GÂY BỆNH


NGƯỜI:

 Nơi bị thương thì cơ bị căng và đau, sau đó là cơ nhai, cơ

mặt bị căng và co thắt
 Tiếp đến cơ gáy , cơ lưng cứng rồi đến thành cơ ngực, bụng
và các chi làm cho người uốn lưng và cổ uống cong , có khi
thân duỗi thẳng không cư động dược như tấm ván cong

 GIA SÚC:
 triệu chứng cơ bản là cứng cổ , cứng hàm , khó thở, đuôi

cong, lưng thẳng , 4 chân thẳng cứng , các bắp thịt hằn rõ


III.TÍNH GÂY BỆNH


III.TÍNH GÂY BỆNH


III.TÍNH GÂY BỆNH


III.TÍNH GÂY BỆNH
• TRONG PHÒNG THÍ NGHIỆM :
 Chuột bạch con cảm nhiểm nhất
 Tiêm độc uốn ván vào dưới da ,bắp thịt chưa đến mức

gây chết , theo dõi sau 2 ngày thấy con vật bị cứng
đuôi, chân và mống chân duỗi thẳng, các bắp thịt co
quắp
 nếu tiêm đủ liều sau 3 ngày chuột sẽ chết
 ngoài ra thỏ và chuột lang cũng cảm nhiệm , tiêm đọc tố
cho thỏ con thỏ sẽ chết sau 5 – 10 ngày


Thử C. Tetani trên chuột


Cơ chế

Cơ chế sinh bệnh :

 Điều kiện để nha bào uốn ván trở thành vi khuẩn và gây

bệnh là : yếm khí và không bị thực bào
 Nha bào xâm nhập vào cơ thể có điều kiện thuận lơi sẽ
hút nước và trương lên thành vi khuẩn hoàn chỉnh, vi khuẩn
chỉ có ở vết thương
 Rồi tiết ngoại độc tố tấn công vào hệ thông thần kinh theo
cơ chế di chuyển ngươc dẫn đến co cứng cơ.
 Mất sự ức chế của nơron giao cảm tiền hạch ở chất xám
bên tủy sống tăng lên, dẫn đến nồng độ catecholamin trong
máu tăng lên



Triệu chứng
 Ngựa:
Ủ bệnh 5-7 ngày, mệt mỏi,ủ
rũ,kém ăn, không sốt
• Ba triệu chứng đặc trưng:
 Hiện tượng co cứng cơ
vân
 Phản xạ quá mẫn
 Rối loạn cơ năng


• Ngựa bị bệnh uốn ván,mũi nở to,đồng tử dãn,đầu
cơ duỗi thẳng
•

Lợn bị uốn ván chân cứng duỗi
thẳng ,khó đi lại.

Lợn bị bệnh uốn ván

Ngựa bị bệnh uốn ván


Bệnh uốn ván ở bò

Bệnh uốn ván ở trâu

Bệnh uốn ván ở chó

Bệnh uốn ván ở dê


Ở người
 Triệu chứng:
 Đau và căng cơ ở nơi bị
thương
 Cơ bắp hằn lên rõ
 Hàm cơ nhai bị co cứng ,nét
mặt thay đổi như cười nhăn.
 Tổn thương ở cơ gáy, cơ lưng
,cơ bụng cơ chi dưới và chi
trên.
 Khi co cơ lưng và cổ uốn
cong lên trông như một tấm

ván.
 Lỗ mũi mở rộng,tai vểnh ,mắt
sụp xuống.
 Bệnh nhân vô cùng đau đớn


(Bệnh uốn ván ở trẻ em) (Bệnh uốn ván ở người lớn)