Bài 11:
LỰC HẤP DẪN
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
BÀI 11:
LỰC HẤP DẪN.
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
Viên
Phấn
Thả nhẹ viên phấn
Vì sao viên phấn
rơi xuống?
Tại sao
trái táo
rơi
xuống
đất ?
Tại sao quả táo lại rơi xuống đất?
Nguyên nhân của nó là gì ?
Vậy trái đất có gì hút nó sao?
Tại sao chúng
ta có thể
đứng trên mặt
đất mà không
bị văng ra
khỏi Trái
Đất ?
ChuyÓn
MÆt
Tr¨ng
Lực nào giữ®éng
cho Mặtcña
Trăng
chuyển
quanh
§Êt đều vµ
cña
động gầnTr¸i
như tròn
quanh
TráiTr¸i
Đất?§Êt
Lực nào giữ
cho Trái
Đất chuyển
quanh
MÆt
Trêi động
gần như tròn đều quanh Mặt Trời?
MÆt
Trăng
Trái Đất
Mặt Trời
Lực nào giữ cho các hành
tinh chuyển động quanh
mặt trời
1)Lực hấp dẫn là gì?
-Mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau với một lực gọi là lực
hấp dẫn.Lực hấp dẫn là lực tác dụng từ xa ,qua khoảng
không gian giữa các vật.
*Đặc điểm:
-Luôn là lực hút
-Tuân theo định luật III Niuton
-Điểm đặt: đặt tại trọng tâm của vật
-Phương là đường nối 2 trọng tâm của vật
-Chiều luôn là lực hút hướng vào nhau
-Độ lớn tuân theo định luật vạn vật hấp dẫn
II.ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
m1
Fhd
Fhd
m2
r
1) Nội dung định luật:
-Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tỉ lệ
thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ
nghịch với bình phương khoảng cách giữa
chúng.
2) HỆ THỨC:
Fhd = G
Fhd
m1
m1m2
r2
Fhd
m2
r
Fhd : Lực hấp dẫn(N)
m1, m2 : Khối lượng của hai vật(kg)
r : Khoảng cách từ tâm vật 1đến tâm vật 2 (m)
-11
2
2
CHÚ Ý:
Ý Định luật vạn vật hấp dẫn chỉ đúng khi:
- Khoảng cách giữa hai vật rất lớn so với kích
thước của chúng
- Đối với các vật đồng chất và có dạng hình cầu, r
là khoảng cách giữa hai tâm và lực hấp dẫn nằm
trên đường thẳng nối hai tâm và đặt vào hai tâm
đó .
r
FTD
FDT
Trái đất và Mặt trăng hút nhau với một lực bằng bao nhiêu? Cho biết
khoảng cách giữa Mặt trăng và Trái đất là r = 3,8.108m, khối lượng Mặt
trăng là: m = 7,37.1022kg và khối lượng Trái đất là M = 6.1024kg.
Giải
Lực hấp dẫn giữa Trái đất và Mặt trăng:
22
24
mM
7,37.10
.6.10
20
F G 2 6, 67.1011
2.10
N
8 2
r
(3,8.10 )
Tại sao chúng ta không
cảm thấy được lực hút
giữa các vật thể thông
thường?
11
Vì G 6,67.10 Nm / kg rất
nhỏ nên Fhd rất nhỏ ,do đó ta
không cảm nhận được lực
hấp dẫn.
2
2
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG
CỦA LỰC HẤP DẪN:
m
1)Định nghĩa:
-Trọng lực của một vật là lực
hấp dẫn giữa Trái Đất và vật
đó.
P
h
* Trọng lực đặt vào trọng tâm
của vật.
Tại sao vật rơi, còn
Trái Đất đứng yên.
M
R
O
GIẢI THÍCH
Vì: lực hấp dẫn giữa vật và Trái Đất
đều gây ra gia tốc. Tuy nhiên Trái
Đất có khối lượng rất lớn → mức
quán tính lớn → gia tốc thu được rất
nhỏ → Trái Đất hầu như đứng yên,
ngược lại vật thì chuyển động và bị
hút về gần trái đất.
TRỞ VỀ
-Khi thả rơi một vật có khối lượng m
ở độ cao h so với mặt đất thì trọng
m
lượng P tác dụng lên vật (lực hấp dẫn
giữa Trái Đất và vật) là:
P Fhd G
m.M
R h
h
2
-Lực này truyền cho vật m gia tốc
rơi tự do g. Theo định luật II
Niuton, ta có:
P = mg
P
M
R
O
2) Gia tèc r¬i tù do:
P Fhd G
� m.g G
� g G
m
m.M
R h
2
m.M
R h
M
R h
2
g
P
h
2
R
M
O
3) Những vật gần Trái Đất.
-Nếu vật ở gần mặt đất (h<
GM
g=
R2
- Nhận xét:
Gia tốc rơi tự do g không chỉ
phụ thuộc vào vĩ độ trên Trái
Đất mà còn phụ thuộc vào độ
cao và độ sâu so với mặt đất
O
Qua bài này ta cần chú ý vấn đề gì?
-Khi vật rơi từ trên xuống thì trọng lực chính là lực
hấp dẫn.
Ta có : P = Fhd
-Khi vật chuyển động tròn đều thì lực hướng tâm
chính là lực hấp dẫn.
Ta có : Fht = Fhd
*Tầm quan trọng của định luật vạn vật hấp dẫn:
-Tiên đoán được sự xuất hiện của sao chổi Haley
-Tiên đoán được sự tồn tại của Diêm Vương Tinh
-Tính toán quỹ đạo của các vệ tinh nhân tạo