Tải bản đầy đủ (.docx) (5 trang)

aphasia

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (180.11 KB, 5 trang )

Tổ 3 lớp Băng Trâm
Sử dụng thuật ngữ “Auditory aphasia”, giải thích word deaf of BN TBMMN và người học
anh văn 12 năm phổ thông nghe không hiểu gì hết..
1)

Cerebrovascular Accident (CVA) – TBMMN và chứng mất ngôn ngữ
a) Chứng mất ngôn ngữ là gì?
Aphasia là một chứng rối loạn ngôn ngữ, làm suy giảm hoặc mất khả năng diễn đạt
bằng lời nói, văn bản, dấu hiệu và không có khả năng hiểu những gì người khác nói.
Auditory aphasia là một trường hợp của Aphasia – liên quan đến chứng mất hay
suy giảm khả năng hiểu ngôn ngữ được diễn đạt bằng lời nói, khả năng lặp lại lời
nói. Những người mắc bệnh này vẫn nghe được âm thanh của lời nói, nhưng âm
thanh đó được truyền tải đến não một cách vô nghĩa, còn được gọi là word deafness
(điếc từ) hay acoustic aphasia.
Tuy nhiên, họ vẫn có thể nghe được những âm thanh phi ngôn ngữ như tiếng còi,
tiếng điện thoại reo, tiếng chó sủa.
b) Nguyên nhân của chứng mất ngôn ngữ:
Hầu hết các nguyên nhân của chứng mất ngôn ngữ là do cơn đột quỵ (stroke)
làm tổn thương vùng Broca (Broca’s area) và vùng lân cận. Mà TBMMN là một
nguyên nhân chủ yếu của đột quỵ
• Broca’s area là gì? Vì sao tổn thương Broca’s area con người lại mất đi khả
năng hiểu những gì người khác nói với mình?
 Broca’arealà một vùng ở não có chứa nhiều neuron liên quan đến chức
năng ngôn ngữ của con người. Vùng này thuộc hồi trán dưới của bán cầu
não trái, nằm trước trung tâm vận động (thuộc hồi trước trung tâm), trên
rãnh Sylvian (rãnh bên). Nóđược tìm thấy vào năm 1861 bởi một nhà phẫu
thuật người Pháp tên là Paul Broca, ông cũng là người đã tìm thấy vai trò
quan trọng của vùng này trong việc sử dụng ngôn ngữ của con người.

Broca’s areađược chia làm 2 vùng nhỏ là Brodmann area 45,
vàBrodmann area 44.




Tổ 3 lớp Băng Trâm
Brodmann area 45 chịu trách nhiệm hiểu nghĩa của lời nói, Brodmann area 44
giúp hiểu âm thanh của lời nói.
Broca’s area được kết nối với các khu vực khác của não , bao gồm cả khu vực
Wernicke , bởi một hệ thống thần kinh được gọi là fasciculus arcuate. Ngoài việc
đóng vai trò trong việc hình thành ngôn ngữ, vùng Broca cũng tham gia vào sự hiểu
biết ngôn ngữ, trong các hoạt động vận động liên quan đến kết hợp với động tác tay,
trong học tập , điều khiển cảm xúc và hội nhập.
Sự tổn thương thùy trán (frontal lobe)có thể gây nên chứng mất ngôn ngữ, được gọi
là “Mất ngôn ngữ” vùng Broca (Broca aphasia)
• Tai biến mạch máu não (Cerebrovascular accident)là gì? TBMMN có ảnh
hưởng như thế nào đối với việc hiểu lời nói của người khác?
 Tai biến mạch máu não (Cerebrovascular accident)là một căn bệnh cực
kỳ nguy hiểm, nó gây chết não một cách đột ngột vì thiếu Oxy do các
mạch máu đến nuôi não bị vỡ hay bị tắt bởi các cục máu đông
(thrombosis).

 Triệu chứng và dấu hiệu của TBMMN khác nhau, tùy thuộc vào vùng não bị
ảnh hưởng, thường dẫn đến đột quỵ. Những triệu chứng thường gặp:đi lại khó
khăn, chóng mặt, mất thăng bằng và phối hợp, khó nói hoặc khó hiểu người
khác đang nói, tê liệt ở mặt, chân, hoặc cánh tay, nhiều khả năng trên chỉ là
một bên của cơ thể,nhìn mờ hoặc tốiđau đầu đột ngột, đặc biệt là khi kèm
theo buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt
Nguyên nhân của sự đột quỵ: mạch máu đến não bị tắc nghẽn do cục máu
đông, điển hình là những động mạch đã bị hẹp từ trước do xơ vữa động
mạch (atherosclerotic).Những cục máu đông này có thể di trú trong hệ
tuần hoàn đến các mạch máu não, gây tắc nghẽn và ngừng cung cấp máu
cho não. Chúng có thể hình thành trong buồng của tim khi tim đập bất

thường, như trong rung nhĩ. Chúng thường ở lại gắn liền với lớp lót bên


Tổ 3 lớp Băng Trâm
trong của tim nhưng có thể vỡ ra, đi qua dòng máu, gây tắc nghẽn động
mạch não và gây ra một cơn đột quỵ.
 Chảy máu trong não, gây phình động mạch não (aneurysm)cũng có thể là
nguyên nhân gây đột quỵ.
 Chẩn đoán và chữa trị bệnh TBMMN:
- Chẩn đoán: xét nghiệm máu, siêu âm, chụp động mạch cảnh, điện tâm
đồ. Chụp CT có cản quang đối với trường hợp tắc nghẽn, không có cản
quang đối với trường hợp vỡ mạch máu não.
- Chữa trị:
+ Điều trị đột quỵ thiếu máu cục bộ
Để điều trị đột quỵ thiếu máu cục bộ, bạn có thể được cho một loại thuốc làm
tan huyết khối tan hoặc thuốc làm loãng máu, dùng aspirin để ngăn
ngừa đột quỵ lần thứ hai. điều trị khẩn cấp cho các loại đột quỵ có
thể bao gồm tiêm thuốc vào não hoặc loại bỏ tắc nghẽn bằng phẫu
thuật.
+ Điều trị đột quỵ xuất huyết:
Đối với một cơn đột quỵ xuất huyết, bạn có thể được cho một loại
thuốc làm giảm áp lực trong não gây ra bởi sự chảy máu. Nếu chảy
máu nặng, bạn có thể cần phải phẫu thuật để loại bỏ máu dư thừa. Nó
cũng có thể là bạn sẽ cần phải phẫu thuật để sửa chữa các mạch máu
bị vỡ.
 Broca’area được nuôi dưỡng bởi động mạch não giữa là một nhánh của
động mạch cảnh trong. ĐM cảnh thường bị xơ vữa nên lòng động mạch
hẹp. Theo thông tin trên thì ĐM cảnh trong sẽ dễ bị tắc nghẽn hơn các
mạch máu não khác khi xuất hiện cục máu đông trong hệ tuần hoàn.
Cho nên, TBMMN thường ảnh hưởng đến ĐM cảnh trong. Sự tắc

nghẽn động mạch này khiến cho máu giàu Oxy không thể đến nuôi
thùy trán làm cho vùng Broca’s area mất chức năng, khiến bệnh nhân
không thể diễn đạt lời nói và cũng không hiểu người khác đang nói
2)

gì.
Tại sao người học anh văn 12 năm phổ thông nghe không hiểu gì hết? Phải
chăng họ cũng có một tổn thương nào đó ở vùng broca?


Tổ 3 lớp Băng Trâm
Câu trả lời là họ không có tổn thường nào cả. Thực ra để có thể nghe và hiểu một
ngôn ngữ nào đó còn có một cơ chế khác. Như đã trình bày ở trênVùng Broca có
một sự liên hệ với vùng Wernicke bằng các sợi trục thần kinh gọi là arcuate
fasciculus
Nghiên cứu liên quan đến công nghệ chụp ảnh não tinh vi được gọi là hình ảnh
cộng hưởng từ chức năng, fMRI, cũng đã tiết lộ một số mô hình hấp dẫn trong cách
não của chúng ta xử lý đầu tiên và ngôn ngữ thứ hai.
Joy Hirsch và các đồng nghiệp tại Đại học Cornell sử dụng fMRI để xác định cách
ngôn ngữ đượcxử lý trong bộ não con người. Họ nhận thấy rằng ngôn ngữ bản địa
và thứ hai là2 không gian hoàn toàn tách biệt ở vùng Broca(là một khu vực ở thùy
trán của não chịu trách nhiệm cho các bộ phận động cơ của ngôn ngữ chuyển động
của miệng, lưỡi và vòm miệng). Ngược lại, hai ngôn ngữ hiển thị rất ít sự cách biệt
trong việc kích hoạt các khu vực Wernicke, một khu vực của bộ não ở phần sau của
thùy thái dương, chịu trách nhiệm hiểu ngôn ngữ.
Các nghiên cứu fMRI cho thấy rằng các học viên gặp khó khăn lớn của một ngôn
ngữ thứ hai có thể là không phải là do họ không hiểu lời của ngôn ngữ thứ hai,
nhưng với các kỹ năng vận động hình thành những từ bằng miệng và lưỡi còn chưa
thích ứng kịp, nên không tạo được phản ứng phối hợp nhịp nhàng giữa Broca’area
và Wernicke.

Các nhà nghiên cứu Cornell cũng nghiên cứu não bộ của những người đã song ngữ
từ khi còn rất nhỏ. Nhóm người này có thể nói được hai ngôn ngữ dễ dàng như họ
có thể hiểu được cả hai ngôn ngữ . Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các đối
tượng này cho thấy không có sự tách biệt không gian trong cả hai khu vực Broca
hay Wernicke cho hai ngôn ngữ, kích hoạt não ít nhất, các vùng giống nhau của não
kiểm soát khả năng giúp họ xử lý cả hai ngôn ngữ.
=>Trong suốt 12 năm học Tiếng Anh, học sinh phổ thông chúng ta đã trải qua rất
nhiều giờ học ngữ pháp, từ vựng, đọc bài thay vào đó lại có rất ít thời gian luyện nói
tiếng Anh (điều này không kích thích vùng Broca hoạt động nhịp nhàng) nên tạo nên
sự tách biện rất rõ rệt của ngôn ngữ mẹ đẻ và ngôn ngữ thứ 2 trong vùng này. Hai
vùng Broca, Wernicke không phối hợp nhịp nhàng nên gây ra sự khó hiểu trong việc
nghe ngôn ngữ nước ngoài.


Tổ 3 lớp Băng Trâm
Vì vậy, giáo viên Anh văn nên cho học sinh luyện nói,
luyện nghe nhiều hơn giờ học ngữ pháp, từ vựng để kích
thích bộ não hoạt động thống nhất.
Các bậc phụ huynh học sinh cũng nên cho con đi học
ngoại ngữ từ khi bé còn học tiểu học, trung học. Vì các
nhà khoa học cũng đã chứng minh trong giai đoạn này
não của trẻ phát triển mạnh mẽ nhất và quan trọng là
không có sự tách biện rạch ròi giữa vùng giành cho ngôn
ngữ mẹ đẻ và vùng giành cho ngôn ngữ thứ 2 

---HẾT--References:
/> /> /> /> /> /> /> /> /> />



Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×