SINH LÝ TUYẾN YÊN
Bs. Lê Quốc Tuấn
Ths. Bs. Nguyễn Phúc Hậu
NỘI DUNG
1.
2.
3.
4.
5.
Sơ lược về giải phẫu và phôi thai học tuyến yên
Các hormon của tuyến yên trước
Trục hạ đồi – tuyến yên
Hormon GH và tác dụng của nó
Tuyến yên sau
GIẢI PHẪU TUYẾN YÊN
PHÔI THAI HỌC TUYẾN YÊN
TUYẾN YÊN TRƯỚC
Loại tế bào
Tỉ lệ %
Hormon
Somatotropes 50%
GH
Corticotropes
15-20%
ACTH
Lactotropes
10-25%
Prolactin
Thyrotropes
10%
TSH
Gonadotropes 10-15%
FSH, LH
Cấu trúc
Chức năng
Kích thích cơ thể phát
triển, bài tiết somatomedin
Chuỗi đơn
amino acid
Kích thích tạo hormon vỏ
thượng thận ( cortisol,
androgen )
Kích thích chế tiết sữa
Kích thích tiết hormon giáp
Glycoprotein, ( T3, T4 )
gồm 2 tiểu
Kích thích phát triển nang
đơn vị α và β
trứng và rụng trứng, bài
tiết các hormon sinh dục
( estrogen, testosteron )
PROLACTIN
VÙNG HẠ ĐỒI
HORMON VÙNG HẠ ĐỒI
Hormon
Chức năng
TRH
(Thyrotropin releasing hormon)
Giải phóng TSH
CRH
(Corticotropin releasing hormon)
Giải phóng ACTH
GHRH
(Growth hormon releasing hormon)
Giải phóng GH
GHIH
(Growth hormon inhibitory hormon
Ức chế giải phóng GH
GnRH
(Gonadotropin releasing hormon)
Giải phóng FSH và LH
PIH
(Prolactin inhibitory hormon)
Ức chế giải phóng prolactin
PRH
(Prolactin releasing hormon)
Giải phóng prolactin
TRỤC HẠ ĐỒI – YÊN - GIÁP
HOẠT ĐỘNG CỦA TSH
GROWTH HORMON (GH)
CHỨC NĂNG CỦA GH
• Chuyển hóa protid: tăng tổng hợp protein
• Chuyển hóa lipid: tăng sử dụng acid béo
• Chuyển hóa glucid: tăng tạo glycogen, nếu
quá nhiều GH gây tăng đường huyết → “ đái
tháo đường tuyến yên ”
• Kích thích sụn và xương phát triển: qua đĩa
sụn nối và cả màng xương
GROWTH HORMON (GH)
GROWTH HORMON (GH)
GROWTH HORMON (GH)
GH VÀ SỰ PHÁT TRIỂN XƯƠNG