Bai giang- Kinh tế vi mô - Cấu trúc thị trường (chương 6)

KINH
KINHTẾ
TẾVI
VIMÔ
MÔ
CHƯƠNG
CHƯƠNG6:
6:CẤU
CẤUTRÚC
TRÚCTHỊ
THỊTRƯỜNG
TRƯỜNG


Thị trường và phân loại thị trường.


Khái niệm thị trường



Tiêu thức phân loại



Các loại thị trường



Thị trường cạnh tranh hoàn hảo.



Thị trường độc quyền thuần túy.


Khái niệm: Là không gian diễn ra các hoạt động mua bán
hàng hóa và dịch vụ.
 Tiêu thức phân loại:
o Số lượng người bán
o Sự khác biệt về sản phẩm
o Sức mạnh thị trường của hãng sản xuất
o Rào cản gia nhập và rút lui khỏi thị trường
o Hình thức cạnh tranh phi giá cả.



 Thị

trường cạnh tranh hoàn hảo

 Thị

trường độc quyền thuần túy

 Thị

trường cạnh tranh độc quyền

 Thị

trường độc quyền tập đoàn




Đặc điểm của thị trường CTHH



Đặc điểm của hãng CTHH



Quyết định sản xuất của hãng trong ngắn hạn.
o Nguyên tắc tối đa hóa lợi nhuận
o Lợi nhuận ngắn hạn của hãng CTHH
o Đường cung ngắn hạn của hãng CTHH


Đặc điểm của thị trường CTHH
 Một thị trường được coi là CTHH khi nó thỏa mãn

các điều kiện sau:
o Có vô số người bán và người mua.
o Sản phẩm đồng nhất
o Thông tin về thị trường là hoàn hảo
o Rào cản gia nhập và rút lui khỏi thị trường là không có.


Hãng là người chấp nhận giá trên thị trường.

o Mỗi hãng chỉ cung ứng một lượng rất nhỏ so với tổng
cung trên thị trường
o Hãng không có sức mạnh thị trường do không có khả
năng chi phối thị trường và giá cả.


 Đường cầu của hãng hoàn
toàn co giãn hay là đường
nằm ngang.
 Phân biệt đường cầu thị
trường và đường cầu của P
hãng.

P

P

S

E0

d

0

 Đường cầu thị trường là
đường dốc xuống tuân
theo đúng luật cầu.
 Đường cầu của hãng là
đường nằm ngang

(P=MR=AR)

D

Q0

P0

Q

Q

Đường cầu thị trường
CTHH

Đường cầu hãng


o Đường doanh thu cận
biên của hãng là

P

đường nằm ngang,
trùng với đường
doanh thu bình quân
và đường cầu hãng :
MR=AR=P

Q

Điều kiện tối đa hóa lợi nhuận:

 max khi MR=MC mà MR=P
=>P = MC

nên


 TH1:

Hãng có lãi

 TH2:

Hãng hòa vốn

 TH3:

Hãng bị lỗ nhưng vẫn tiếp tục sản xuất

 TH4:

Hãng đóng cửa sản xuất


Lợi nhuận ngắn hạn của hãng CTHH
TH1: Hãng có lợi nhuận dương
P

(P>ATCmin)
 Mức sản lượng tối ưu Q*
 Tại Q* : P=MC.
 Lợi nhuận của hãng :
π = (P – ATC)X Q*
 Do P > ATC => π > 0

MC
D
C

A

P=MR
ATC
B

π max=S ABCD

Hãng có lãi
0

Q*

Q

Hãng CTHH có lợi nhuận dương


Lợi nhuận ngắn hạn của hãng CTHH

TH 2 : Hãng hòa vốn P = ATCmin
 Mức sản lượng tối ưu Q*
 Tại Q*: P = MC.
 Do P = ATC min:
=> Lợi nhuận của hãng :
π = (P2 – ATCmin)xQ2 = 0

Hãng hòa vốn

Sản lượng hòa vốn
Q = FC/(P - AVC)
Hãng CTHH có lợi nhuận bằng 0


TH3:(AVCmin Hãng bị lỗ nhưng vẫn tiếp tục
sản xuất.
Mức

sản lượng tối ưu Q*
 Tại Q*: P = MC.
Do P < ATC=>Lợi nhuận của
hãng âm.
Lỗ = (P- ATC). Q*
Hãng CTHH có lợi nhuận âm, hãng bị lỗ




TH4: Hãng đóng cửa sản

xuất (P=


Mức sản lượng tối ưu Q*



Tại Q*: P=MC



Do P =< AVC min

=>hãng ngừng sản xuất.


Điểm F là điểm đóng cửa
sản xuất.

Hãng CTHH đóng cửa sản xuất


P

Hãng CTHH có
đường cung là
đường MC tính từ
AVCmin trở lên

MC
AVC
P
2
P
1
0

Q1 Q2

Q


Khái niệm thị trường độc quyền
 Đặc điểm của thị trường độc quyền
 Nguyên nhân dẫn tới độc quyền
 Quyết định của hãng độc quyền trong ngắn hạn


o
o
o
o
o

Đường cầu và đường doanh thu cận biên
Lựa chọn sản lượng tối ưu
Quy tắc định giá
Sức mạnh độc quyền
Phần mất không của xã hội do độc quyền gây ra



Thị trường độc quyền (bán): là thị trường trong đó
chỉ có một người bán duy nhất nhưng nhiều người
mua. Trong thị trường độc quyền sản phẩm là độc
nhất, không có hàng hóa thay thế gần gũi.


Chỉ có một người bán duy nhất 1 hàng hóa (dịch vụ) gọi là hãng
độc quyền.
Sản phẩm là độc nhất và không có hàng hóa thay thế gần gũi.
Đường cầu của thị trường chính là đường cầu của hãng.
Hãng độc quyền không có đường cung
Rào cản gia nhập và rút lui khỏi TT là rất lớn.


Kiểm soát các nguồn lực sản xuất
Do nguyên nhân từ phía chính phủ (quy định của chính
phủ, luật về bằng sáng chế và bản quyền tác giả…)
Độc quyền tự nhiên (tính kinh tế của quy mô)


o Đường cầu của thị trường độc quyền
chính là đường cầu hãng và tuân theo
luật cầu.

P

o Đường doanh thu cận biên :
• Nằm dưới đường cầu
• Độ dốc gấp hai lần độ dốc đường
cầu.

MR

D=AR
Q

Đường cầu và đường doanh thu cận biên của
hãng độc quyền




Nguyên tắc tối đa hóa lợi
nhuận
MR = MC

o
o
o

MR> MC : => Tăng Q
MR< MC: => Giảm Q
MR = MC: => Dừng lại (Q* )




Quy tắc định giá :

MR = (P.Q)’Q = P’Q + Q’P
= dP.Q/dQ + P
= (dP.Q/dQ.P)P + P
= P (1+1/EPD)
Mà MR = MC nên MC = P + P(1/Ed).
Biến đổi ta được P = MC/(1 + 1/Ed).




Để đo lường sức mạnh của hãng độc quyền, người ta sử dụng
chỉ số Lerner ( L)
L = (P – MC) /P ; (0 < L < 1)



Chú ý: Cầu càng ít co giãn thì giá cả càng cao hơn chi phí cận
biên



L càng gần 1 thì sức mạnh nhà độc quyền càng lớn.


P

MC

A

Pm
Pc

E
B

D
0

Qm

QC
MR

Q