Luận văn bồi dưỡng phương pháp tác phong công tác cho học viên đào tạo chính trị viên

BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
Viết đầy đủ
Ban Chấp hành Trung ương
Cán bộ chính trị cấp phân đội
Chính trị quốc gia
Chính trị viên
Chủ nghĩa xã hội
Chuyên môn kỹ thuật

Viết tắt
BCHTW
CBCTCPĐ
CTQG
CTV
CNXH
CMKT
CTĐ, CTCT
CNH, HĐH
ĐHĐB

Công tác đảng, công tác chính trị

ĐCSVN

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

ĐUQSTW
GCCN

Đại hội đại biểu
Đảng Cộng sản Việt Nam

HVCTQS
Nxb
PPTPCT

Đảng ủy Quân sự Trung ương
Giai cấp công nhân
Học viện Chính trị quân sự
Nhà xuất bản
Phương pháp tác phong công tác
Quân đội nhân dân
Trang

QĐND
tr


2

MỤC LỤC
Trang
3

MỞ ĐẦU

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BỒI DƯỠNG
PHƯƠNG PHÁP TÁC PHONG CÔNG TÁC CHO HỌC VIÊN
ĐÀO TẠO CHÍNH TRỊ VIÊN ĐẠI ĐỘI Ở HỌC VIỆN
CHÍNH TRỊ QUÂN SỰ

1. 1

1. 2

Phương pháp tác phong công tác và những vấn đề cơ bản về
bồi dưỡng phương pháp tác phong công tác cho học viên đào
tạo chính trị viên đại đội ở Học viện Chính trị quân sự
Thực trạng và một số kinh nghiệm bồi dưỡng phương pháp
tác phong công tác cho học viên đào tạo chính trị viên đại
đội ở Học viện Chính trị quân sự

Chương 2 NHỮNG GIẢI PHÁP BỒI DƯỠNG PHƯƠNG PHÁP TÁC
PHONG CÔNG TÁC CHO HỌC VIÊN ĐÀO TẠO CHÍNH
TRỊ VIÊN ĐẠI ĐỘI Ở HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUÂN SỰ
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
2. 1
2. 2
2. 3
2. 4
2. 5
2. 6

Nâng cao nhận thức trách nhiệm của các tổ chức, các lực
lượng về PPTPCT và bồi dưỡng PPTPCT cho học viên
Tiếp tục đổi mới hoàn thiện nội dung, chương trình đào tạo
làm cơ sở để bồi dưỡng PPTPCT cho học viên
Tổ chức tốt các hoạt động CTĐ, CTCT để bồi dưỡng
PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS
Phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý học
viên trong bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội

Phát huy tính chủ động tự bồi dưỡng, tự rèn luyện
PPTPCT của học viên
Xây dựng môi trường văn hóa sư phạm quân sự, bảo đảm cơ
sở vật chất phương tiện cho bồi dưỡng PPTPCT của học viên

KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

8

8

35

61
61
67
71
78
83
88
95
97
101


3

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Phương pháp tác phong công tác là một trong ba yếu tố cơ bản cấu thành chất
lượng người cán bộ. CTV đại đội là người chủ trì về chính trị, đảm nhiệm CTĐ,
CTCT ở đại đội. Người CTV có vai trò rất quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chất
lượng, hiệu quả CTĐ, CTCT, ảnh hưởng đến mọi mặt hoạt động của đơn vị. Vì thế,
yêu cầu người CTV đại đội không chỉ có phẩm chất tốt, năng lực giỏi mà còn phải
có PPTPCT khoa học, phù hợp với chức trách nhiệm vụ được giao. V. I. Lênin coi
PPTPCT và rèn luyện cán bộ cách mạng là những “đinh ốc” trong toàn bộ công tác
của Đảng. Người cho rằng: Bồi dưỡng PPTPCT cho đội ngũ cán bộ là một mắt khâu
quan trọng không thể thiếu được trong công tác đào tạo cán bộ của Đảng.
Quán triệt, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, Nghị quyết
Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ VIII về nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo đang
là đòi hỏi cấp thiết đối với hệ thống nhà trường quân đội, trong đó có HVCTQS. Thực
tiễn chỉ rõ, muốn nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo phải tiến hành đồng bộ nhiều
giải pháp và phải huy động sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng cùng
tham gia tiến hành. Vừa qua, công tác đào tạo CTV trong quân đội nói chung, Học
viện nói riêng rất quan tâm chú trọng bồi dưỡng PPTPCT cho học viên. Bồi dưỡng
PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS là một khâu, một giải pháp
quan trọng nâng cao năng lực thực tiễn của học viên trong quá trình đào tạo, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, làm cho học viên ra trường đảm nhiệm được
cương vị, chức trách được giao. Quán triệt và thực hiện Nghị quyết 51/ NQ - TW
ngày 20/7/2005 của Bộ Chính trị “Về việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của
Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính uỷ, chính
trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam” đang đặt ra những yêu cầu mới, rất cao
về phẩm chất, năng lực, đặc biệt là PPTPCT của người CTV đại đội. Điều đó, càng


4
đòi hỏi bức thiết cần phải bồi dưỡng PPTPCT cho đội ngũ cán bộ chính trị nói chung,
CTV đại đội nói riêng.

Trong những năm qua HVCTQS đã đào tạo, bồi dưỡng và cung cấp hàng vạn
cán bộ chính trị các cấp cho quân đội, góp phần cùng toàn quân và toàn dân ta làm
nên những chiến công vĩ đại trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây,
cũng như trong hoà bình xây dựng đất nước hiện nay. Tuy nhiên, trước sự phát triển
nhanh chóng của thực tiễn, chất lượng giáo dục đào tạo, nhất là bồi dưỡng PPTPCT
theo mô hình người CTV đại đội trong quá trình học; sự tác động của mặt trái cơ
chế thị trường và chức năng, nhiệm vụ, quyền tập tại Học viện còn bộc lộ không ít
những bất cập, yếu kém cần được quan tâm giải quyết.
Hiện nay, trước yêu cầu đòi hỏi mới của nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân
đội và yêu cầu nhiệm vụ của HVCTQS; sự chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các
thế lực thù địchhạn của CTV trong thời kỳ mới. Đặt ra cho các tổ chức trong Học
viện phải đổi mới công tác bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội.
Vì vậy, đề tài: “Bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS
giai đoạn hiện nay” là vấn đề rất cấp thiết, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Bồi dưỡng PPTPCT cho đội ngũ cán bộ chính trị nói chung và đội ngũ
CTV nói riêng đã có nhiều công trình nghiên cứu đề tài luận án tiến sĩ, luận văn
thạc sĩ, các tham luận, báo cáo, bài báo khoa học, đề cập ở nhiều góc độ, cấp độ
khác nhau tiêu biểu là: “Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống cho cán bộ,
đảng viên - khâu then chốt nâng cao sức mạnh chiến đấu của Đảng bộ Quân
đội”, của Trung tướng Phạm Thanh Ngân Uỷ viên Bộ Chính trị BCHTW Đảng,
Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Tạp chí Quốc Phòng toàn dân, số 2, 1999, tr. 4;
“Bồi dưỡng phương pháp công tác của đội ngũ cán bộ chính trị cấp phân đội ở
Đoàn B16 hiện nay”, của Trần Đại Nghĩa, luận văn thạc sĩ khoa học chính trị,
năm 2002; “Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chính trị
Quân đội nhân dân Việt Nam trong thời kỳ mới”, Quân đội nhân dân Việt Nam,
Nxb QĐND, Hà Nội, 2002; “Bồi dưỡng năng lực công tác của đội ngũ phó đại


5

đội trưởng về chính trị ở Đoàn B25, Binh đoàn Hương Giang trong giai đoạn
hiện nay”, của Phạm Đình Bộ, luận văn thạc sĩ xây dựng Đảng, năm 2003,
HVCTQS; “Bồi dưỡng năng lực tham mưu về công tác đảng, công tác chính trị
của đội ngũ cán bộ nghiên cứu cơ quan Tổng Cục chính trị trong giai đoạn hiện
nay”, của Trần Văn Hiên, luận văn thạc sĩ xây dựng Đảng, năm 2004, HVCTQS;
“Bồi dưỡng phương pháp, tác phong công tác đảng, công tác chính trị của học
viên chuyển loại chính trị cấp phân đội ở Học viện Phòng không - Không quân
hiện nay”, của Phan Trí Dũng, luận văn thạc sĩ xây dựng Đảng, năm 2005,
HVCTQS; “Xây dựng đội ngũ chính uỷ, chính trị viên trong Quân đội hiện nay
theo tư tưởng Hồ Chí Minh”, của tiến sĩ Nguyễn Quang Phát, Nxb QĐND, Hà
Nội, 2006…
Giáo trình CTĐ, CTCT dùng cho đào tạo CBCTCPĐ ở HVCTQS có chủ
đề “phương pháp công tác của phó đại đội trưởng về chính trị”; “phương pháp
công tác của phó tiểu đoàn trưởng về chính trị”. Giáo trình học tập chính trị của
sĩ quan tại đơn vị năm 2004 có chuyên đề “Đổi mới PPTPCT của cán bộ quân
đội theo tư tưởng Hồ Chí Minh”, Tổng cục chính trị, QĐND Việt Nam.
Các công trình trên đã đề cập tương đối rõ về PPTPCT và bồi dưỡng PPTPCT
của đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ chính trị nói riêng. Song, cho đến nay chưa có
công trình nào nghiên cứu độc lập, hệ thống về việc bồi dưỡng PPTPCT cho học viên
đào tạo CTV dưới góc độ chuyên ngành xây dựng Đảng, CTĐ, CTCT. Vì vậy, đề tài
luận văn là vấn đề nghiên cứu độc lập.
3. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Mục đích
Luận giải làm rõ một số vấn đề lý luận, thực tiễn và đề xuất những giải
pháp bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội, đáp ứng mục tiêu,
yêu cầu đào tạo CTV ở HVCTQS giai đoạn hiện nay.
* Nhiệm vụ
- Phân tích làm rõ những vấn đề cơ bản về PPTPCT và bồi dưỡng PPTPCT cho học
viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS.

6
- Đánh giá đúng thực trạng, rút ra một số kinh nghiệm bồi dưỡng PPTPCT
cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS.
- Đề xuất những giải pháp bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại
đội ở HVCTQS giai đoạn hiện nay.
* Đối tượng nghiên cứu
Bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS là đối
tượng nghiên cứu của đề tài.
* Phạm vi nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu tổng thể các hoạt động bồi dưỡng PPTPCT cho học
viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS; các số liệu, tư liệu khảo sát, điều tra chủ
yếu được giới hạn từ năm 2002 đến nay.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận
Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các văn kiện nghị quyết của Đảng, chỉ thị, nghị
quyết của ĐUQSTW, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị; về cán bộ, công tác cán
bộ, về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chính trị nói chung và đội ngũ CTV nói riêng là
cơ sở lý luận của đề tài.
* Cơ sở thực tiễn của luận văn
Thực tiễn bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS;
các tư liệu, số liệu trong các báo cáo tổng kết huấn luyện và CTĐ, CTCT về công tác
đào tạo, bồi dưỡng CBCTCPĐ; kết quả điều tra, khảo sát và kinh nghiệm hoạt động
thực tiễn của bản thân tác giả là cơ sở thực tiễn của đề tài.
* Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, luận văn sử dụng
tổng hợp các phương pháp nghiên cứu của khoa học liên ngành và chuyên
ngành, trong đó chú trọng phương pháp kết hợp lôgích - lịch sử, phân tích - tổng
hợp, điều tra - khảo sát, tổng kết thực tiễn và phương pháp chuyên gia.
5. Ý nghĩa của luận văn

7
Kết quả nghiên cứu góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho cấp ủy, cán bộ
chủ trì các cấp, các cơ quan chức năng và đơn vị quản lý học viên ở HVCTQS
nghiên cứu, vận dụng trong bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội
đáp ứng yêu cầu giáo dục đào tạo và xây dựng Học viện, xây dựng quân đội hiện
nay.
Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu,
giảng dạy môn CTĐ, CTCT trong các Học viện, Nhà trường quân đội.
6. Kết cấu của luận văn
Gồm phần mở đầu, 2 chương (8 tiết), kết luận, danh mục tài liệu tham khảo
và phụ lục.


8
Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BỒI DƯỠNG PHƯƠNG
PHÁP TÁC PHONG CÔNG TÁC CHO HỌC VIÊN ĐÀO TẠO CHÍNH TRỊ
VIÊN ĐẠI ĐỘI Ở HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUÂN SỰ
1.1. Phương pháp tác phong công tác và những vấn đề cơ bản về bồi
dưỡng phương pháp tác phong công tác cho học viên đào tạo chính trị viên
đại đội ở Học viện Chính trị quân sự
1. 1. 1. Học viên đào tạo chính trị viên đại đội ở Học viện Chính trị quân
sự và phương pháp tác phong công tác của chính trị viên đại đội
* Học viên đào tạo chính trị viên đại đội ở Học viện Chính trị quân sự.
Quan niệm học viên đào tạo chính trị viên đại đội ở HVCTQS.
Cách mạng Việt nam bước vào thời kỳ mới với những thách thức và cơ hội
mới đòi hỏi Đảng và Nhà nước không ngừng chăm lo đào tạo thế hệ trẻ trở thành
những người kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Là

một trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chính trị của toàn quân, trung tâm nghiên
cứu khoa học xã hội nhân văn quân sự của quân đội và quốc gia, HVCTQS đã và
đang góp phần đào tạo đội ngũ cán bộ chính trị các cấp phục vụ đắc lực cho sự
nghiệp xây dựng quân đội vững mạnh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội
chủ nghĩa trong mọi tình huống.
Học viên đào tạo CTV đại đội được tuyển chọn qua thi tuyển, cử tuyển là
đoàn viên Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, đảng viên Đảng Cộng sản Việt
Nam. Đó là những học sinh, sinh viên, quân nhân được tập trung về HVCTQS đào
tạo, bồi dưỡng, rèn luyện (2 đến 5 năm) về phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực
và PPTPCT để trở thành CTV đại đội; tốt nghiệp, được điều động về công tác ở
các đơn vị cấp phân đội trong toàn quân. Quá trình đào tạo, bồi dưỡng là quá trình
chuyển hoá người học từ học sinh, sinh viên, hạ sỹ quan, binh sỹ, quân nhân chuyên
nghiệp trở thành đảng viên cộng sản, sỹ quan có thể đảm nhiệm cương vị chức trách
ban đầu là CTV đại đội và có phẩm chất, năng lực, PPTPCT là người chủ trì về chính
trị, đảm nhiệm CTĐ, CTCT ở đại đội, có uy tín để được bầu làm bí thư chi bộ đại đội,
quá trình công tác có điều kiện đảm nhiệm cương vị, chức trách CTV tiểu đoàn. Đây


9
là một quá trình diễn ra có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức chặt chẽ và hết sức khoa
học, đồng thời kết quả của quá trình đó sẽ tạo ra sản phẩm kép người CTV chủ trì về
chính trị, đảm nhiệm CTĐ, CTCT, bí thư chi bộ và sẵn sàng thay thế người chỉ huy.
Kết quả sản phẩm đào tạo ấy được bắt nguồn và chịu sự quy định, chi phối do chính
mục tiêu yêu cầu đào tạo cũng như thực tiễn đòi hỏi.
Như vậy: Học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS là những học sinh, sinh
viên và quân nhân đang trực tiếp học tập, rèn luyện ở các đại đội học viên đào tạo
CTV thuộc HVCTQS, có nhiệm vụ phấn đấu thực hiện mục tiêu yêu cầu đào tạo,
có phẩm chất, năng lực và PPTPCT đáp ứng yêu cầu chức trách, nhiệm vụ của
CTV đại đội, bí thư chi bộ.
Phân loại học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS.

Cùng với sự phát triển của nhiệm vụ xây dựng quân đội nhân dân cách
mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đáp ứng đủ số lượng đội ngũ cán
bộ chính trị có phẩm chất, năng lực chủ trì về chính trị, đảm nhiệm CTĐ, CTCT ở
các đơn vị trong toàn quân, HVCTQS mở rộng nhiều loại hình đào tạo với nhiều
đối tượng khác nhau, trong đó, học viên đào tạo CTV đại đội chiếm tỷ lệ lớn.
Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội, nhất là yêu
cầu xây dựng đội ngũ CBCTCPĐ nên đối tượng đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS
cũng luôn vận động, phát triển từ nhiều nguồn khác nhau, trình độ học vấn khác
nhau. Hiện nay, đối tượng học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS bao gồm: Học
sinh tốt nghiệp trung học phổ thông (bổ túc văn hoá); sinh viên đã tốt nghiệp đại học
(văn bằng 2); hạ sỹ quan, binh sỹ; trung đội trưởng 801; quân nhân chuyên môn kỹ
thuật và học sinh phổ thông là con em người dân tộc thiểu số cử tuyển được lựa
chọn từ các trường Dân tộc nội trú, trường thiếu sinh quân và một bộ phận thanh
niên Vùng 135.
Đặc điểm học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS.
Đội ngũ học viên đào tạo CTV đại đội là học viên ở các đại đội, lớp họ đến từ
mọi miền của Tổ quốc vừa có những đặc điểm chung của người học viên, vừa có đặc
điểm riêng nổi bật sau:


10
Thứ nhất, tuổi đời, tuổi quân không đồng đều chi phối rất lớn đến quá trình
hình thành phẩm chất, năng lực, PPTPCT của người CTV.
Thực tế cho thấy tuổi đời học viên khi vào học tại Học viện thấp nhất là 18
tuổi (học sinh phổ thông), cao nhất là 31 tuổi (quân nhân chuyên nghiệp); tuổi
quân: Số học sinh phổ thông qua huấn luyện ở Trường Sĩ quan lục quân I là 09
tháng, số quân nhân chuyên nghiệp thấp nhất là 7 năm và cao nhất là 13 năm
(chiếm 27,5%). Số học viên là học sinh phổ thông kinh nghiệm hoạt động thực
tiễn chưa nhiều, nên quá trình đào tạo tại Học viện là quá trình vừa hoàn thiện
nhân cách người quân nhân, nhân cách người cán bộ chính trị và cũng là quá

trình hình thành, hoàn thiện PPTPCT người CTV. Số học viên là quân nhân
chuyên nghiệp đã được đào tạo và có thời gian công tác trong quân ngũ, có vốn
sống, kinh nghiệm thực tiễn, quá trình đào tạo cũng là quá trình hình thành, hoàn
thiện phẩm chất, năng lực, PPTPCT người CTV, đồng thời cũng là quá trình lược
bỏ những ảnh hưởng PPTPCT của nghề nghiệp không còn phù hợp với PPTPCT
người CTV. Học viên là sinh viên đào tạo đa ngành nghề nên chuyển đổi nhân
cách, PPTPCT cũng gặp không ít khó khăn. Đây là một trong những đặc điểm
chi phối đến quá trình hình thành và hoàn thiện phẩm chất, năng lực, PPTPCT
người CTV. Do đó, trong quá trình bồi dưỡng PPTPCT, Học viện cần thường
xuyên chú trọng trang bị kiến thức kết hợp với bồi dưỡng năng lực thực hành,
đặc biệt là những nội dung liên quan đến PPTPCT của lãnh đạo, chỉ huy và quản
lý.
Thứ hai, thành phần xã hội, trình độ học vấn của học viên đa dạng chi phối đến
quá trình nhận thức, hoàn thiện phẩm chất, năng lực, PPTPCT người CTV.
Học viên đào tạo CTV đại đội rất đa dạng, là con em công nhân, nông dân, trí thức,
viên chức Nhà nước, con em cán bộ lực lượng vũ trang, trong đó tỷ lệ xuất thân từ nông
dân chiếm tỷ lệ cao. Địa bàn sinh trưởng của học viên khi vào học phân bố không đều và
mất cân đối giữa các vùng miền. Đặc biệt là học viên ở Tiểu đoàn 1 thuộc thành phần dân
tộc ít người và cử tuyển. Mặt khác, thực tiễn cho thấy, trình độ học vấn đối với học viên là
học sinh, quân nhân thi tuyển và cử tuyển người dân tộc thiểu số có trình độ học vấn là
12/12; trong khi đó học viên là quân nhân chuyên môn kỹ thuật có trình độ trung cấp và


11
học viên đào tạo văn bằng 2 đã tốt nghiệp đại học. Quân nhân chuyên nghiệp, một số học
sinh dân tộc và một số quân nhân là đảng viên với ưu điểm này - họ là lực lượng nòng cốt
trong hoạt động giáo dục, đào tạo của Học viện và hoạt động bồi dưỡng PPTPCT cho học
viên. Sự đa đạng về thành phần xã hội và không đồng đều về trình độ học vấn lại xuất phát
điểm đào tạo như nhau, đặc điểm này khi bồi dưỡng sẽ bị chi phối bởi những hành vi thói
quen cá nhân và sắc thái văn hoá ở các vùng miền… Vì vậy, muốn bồi dưỡng PPTPCT

phải xây dựng tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng, sự thống nhất ý trí hành động, khắc phục
sự e dè, nể nang, tư tưởng cục bộ địa phương, cá nhân chủ nghĩa. Đồng thời, phải động
viên khích lệ họ phấn đấu tự vươn lên trong quá trình học tập, rèn luyện. Như vậy, mới
không tạo ra sự chênh lệch trong quá trình hình thành, hoàn thiện nhân cách cũng như sự
vững vàng về PPTPCT người CTV… Nếu lãnh đạo, chỉ huy các cấp không thấy hết đặc
điểm này sẽ có thể trở thành nguyên nhân, rào cản trở ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả
thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đào tạo và bồi dưỡng PPTPCT cho học viên.
Thứ ba, học viên đào tạo CTV đại đội được học tập, rèn luyện PPTPCT trong
môi trường hết sức thuận lợi.
Sự mô phạm, tâm huyết của đội ngũ giảng viên, lòng nhiệt tình, trách
nhiệm, gương mẫu của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong Học viện
và đơn vị thực sự là tấm gương để đội ngũ học viên học tập, noi theo. Bên cạnh
đó, số học sinh phổ thông trung học qua thi tuyển và cử tuyển được lựa chọn kỹ
qua sơ tuyển ở các cơ quan quân sự địa phương, phần đông là đoàn viên ưu tú,
xác định rõ động cơ học tập, có ý thức tu dưỡng rèn luyện, có nhiều điểm tương
đồng về sở thích, tâm lý, lứa tuổi và có nhu cầu đúng đắn nhằm phấn đấu hướng
tới mục đích cao đẹp là học vì nghề nghiệp tương lai, lập thân, lập nghiệp gắn
bó lâu dài trong quân đội… từ đó sẽ là cơ sở, động lực mạnh mẽ, góp phần trực
tiếp vào thực hiện tốt các nhiệm vụ của đơn vị, khích lệ tinh thần vượt khó của
chính mình và những khó khăn khách quan để phấn đấu vươn lên đạt kết quả
cao trong học tập, rèn luyện PPTPCT. Tuy nhiên, do xã hội phát triển, số học
viên này được gia đình quan tâm, chăm sóc, ít va chạm công việc, tính tự lập
ban đầu sẽ khó khăn nhất là trong quá trình hình thành, hoàn thiện PPTPCT
người CTV, dễ có sự lúng túng trong triển khai các công việc, dễ xuất hiện tư


12
tưởng trung bình chủ nghĩa, ngại phê bình đóng góp. Mặt khác, tỷ lệ học viên là
đảng viên khi vào đào tạo với số lượng ngày càng được tăng cường là lực lượng
nòng cốt trong các hoạt động nói chung và hoạt động CTĐ, CTCT nói riêng, nếu

các lực lượng tham gia đào tạo của Học viện biết phát huy vai trò của lực lượng
này trong bồi dưỡng PPTPCT người CTV và nâng cao tay nghề CTĐ, CTCT
đáp ứng tốt hơn mục tiêu, mô hình đào tạo là mục đích phải đạt được, do đó
phải làm tốt công tác bồi dưỡng PPTPCT cho học viên.
Trên đây là những đặc điểm cơ bản chi phối đến quá trình giáo dục, đào tạo
và bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS. Để đội ngũ
này đáp ứng được yêu cầu trong giai đoạn cách mạng mới đòi hỏi lãnh đạo và chỉ
huy các cấp trong toàn Học viện cần nắm vững những đặc điểm đó làm cơ sở lựa
chọn nội dung, hình thức và biện pháp phù hợp để bồi dưỡng PPTPCT.
* Mục tiêu, yêu cầu đào tạo CTV đại đội ở Học viện Chính trị quân sự.
Mục tiêu đào tạo: “Đào tạo những thanh niên và quân nhân đủ điều kiện
tiêu chuẩn trở thành đảng viên, sỹ quan Quân đội nhân dân Việt Nam; có đủ phẩm
chất, năng lực, PPTPCT, sức khoẻ để hoàn thành chức trách CTV đại đội, có trình
độ cử nhân đại học ngành xây dựng Đảng, xây dựng quân đội về chính trị” [25, tr.
1].
Quán triệt, thực hiện Nghị quyết 51 Bộ Chính trị ngày 20/7/2005 và
Nghị quyết 513 của Đảng uỷ Quân sự Trung ương, yêu cầu phẩm chất, năng
lực, PPTPCT người CTV được cụ thể hoá trong mục tiêu, yêu cầu đào tạo
CTV đại đội, bao gồm:
Chính trị viên đại đội phải là người thật sự tiêu biểu về phẩm chất chính trị.
Đây là phẩm chất cần thiết bảo đảm cho người CTV làm tròn vai trò là người
chủ trì về chính trị, trực tiếp đảm nhiệm CTĐ, CTCT ở đại đội. Đồng thời cũng là
phẩm chất cơ bản chủ đạo trong nhân cách của người cán bộ chính trị, là cái cốt lõi,
là hạt nhân định hướng chính trị trong mọi hoạt động của người cán bộ lãnh đạo.
Phẩm chất chính trị của CTV được biểu hiện đó là: Sự trung thành tuyệt đối với lý
tưởng, với đường lối đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội của Đảng, có tinh thần cách


13
mạng triệt để, kiên quyết chiến đấu cho mục tiêu lý tưởng của Đảng, có thái độ dứt

khoát với kẻ thù, không mơ hồ ảo tưởng, không bỏ vị trí trong bất kỳ tình huống,
hoàn cảnh khó khăn, gian khổ, không trốn tránh trách nhiệm, luôn thể hiện tinh thần
Đảng trong quân đội, trong đơn vị. CTV phải có thái độ trung thực, thật thà đối với
Đảng.
Chính trị viên đại đội phải là người thật sự kiểu mẫu về phẩm chất đạo đức, lối
sống, có tính kỷ luật, là trung tâm đoàn kết và có tín nhiệm cao trong cấp uỷ, tổ chức
đảng, đơn vị.
Đây là cơ sở nền tảng, yếu tố “gốc” để hình thành và phát triển phẩm chất,
năng lực người CTV. Người CTV luôn nhận về mình sự hy sinh, đi trước trong thực
hiện nhiệm vụ, đồng cam cộng khổ với bộ đội; suốt đời phấn đấu hy sinh cho mục
tiêu lý tưởng của Đảng, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân, kết hợp hài hoà quyền lợi
và nghĩa vụ, lợi ích cá nhân và lợi ích tập thể, luôn đặt lợi ích của tập thể, của Đảng,
của quần chúng, của dân tộc lên trên lợi ích cá nhân. CTV phải nắm chắc chức trách,
nhiệm vụ quyền hạn, yêu nghề, gắn bó với sự nghiệp xây dựng quân đội lâu dài, có
tinh thần trách nhiệm cao trước đơn vị, tận tuỵ với công việc, phấn đấu hoàn thành
mọi nhiệm vụ được giao, chấp hành nghiêm kỷ luật Đảng, pháp luật Nhà nước, kỷ
luật quân đội. CTV phải là trung tâm đoàn kết, giải quyết tốt các mối quan hệ. Sự
đoàn kết ấy phải được xây dựng trên cơ sở nguyên tắc, bằng con đường tổ chức, kết
hợp với tình thương yêu đồng chí, tránh đoàn kết một chiều; phải thường xuyên nêu
cao tinh thần cảnh giác cách mạng, kiên quyết đấu tranh chống mọi âm mưu và thủ
đoạn “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch. Đồng thời phải
giáo dục cho bộ đội nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, sẵn sàng chiến đấu ứng
phó kịp thời với mọi tình huống phức tạp có thể xảy ra.
Là người chủ trì về chính trị của đơn vị, cùng với người chủ trì về quân sự
chịu trách nhiệm trực tiếp giáo dục và rèn luyện ý thức tổ chức, kỷ luật cho cán bộ
chiến sĩ của mình. Do đó, CTV không những phải hiểu rõ mục đích, nội dung,
nguyên tắc của tổ chức, kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước để giáo dục cho mọi
người mà còn gương mẫu về tính tổ chức, tính kỷ luật. Chính trị viên không những

14
gương mẫu trong hành động, về chấp hành kỷ luật mà còn phải tổ chức thực hiện tốt
mọi đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết chỉ thị của
cấp trên, điều lệnh, điều lệ quân đội, đặc biệt phải là người giữ vững tinh thần Đảng
trong đơn vị.
Chính trị viên phải có kiến thức, năng lực toàn diện, cần thiết, giỏi tiến hành
CTĐ, CTCT ở cấp đại đội và biết làm công việc đó của cấp trên trực tiếp.
Kiến thức là yếu tố cơ bản nhất cấu thành năng lực của người CTV. CTV
phải là người có kiến thức toàn diện; có trình độ hiểu biết sâu sắc lý luận Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững đường lối, chính sách của Đảng và pháp
luật của Nhà nước, nhiệm vụ chính trị, quân sự, của Đảng, chủ trương phương
hướng nhiệm vụ CTĐ, CTCT trong quân đội. Có kiến thức chuyên sâu về Đảng,
xây dựng Đảng, nắm vững nguyên tắc, chế độ tổ chức, chế độ lãnh đạo và sinh
hoạt Đảng. Phải có kiến thức chuyên sâu về CTĐ, CTCT, có kiến thức về khoa học
nghệ thuật quân sự, chuyên môn kỹ thuật…Ngoài ra CTV còn phải có kiến thức về
kinh tế, văn hoá - xã hội đáp ứng với yêu cầu đòi hỏi của sự nghiệp CNH, HĐH đất
nước, với nhiệm vụ xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng
bước hiện đại trong đó lấy xây dựng quân đội về chính trị làm cơ sở…
Năng lực của CTV phải là năng lực của người chủ trì về chính trị, trực tiếp
chỉ đạo, tổ chức tiến hành CTĐ, CTCT và tham gia xây dựng tổ chức, thực hiện
các kế hoạch công tác chung của đơn vị. Cụ thể: CTV phải có năng lực tư duy lý
luận, nắm vững những vấn đề cơ bản về lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, những kiến thức về khoa học xã hội và nhân văn, biết rút ra những
kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, chủ động sáng tạo giải quyết thành công những
vấn đề do thực tiễn cuộc sống đặt ra.
Năng lực nắm bắt thực tiễn đòi hỏi, CTV phải luôn sâu sát bộ đội, bám sát
hoạt động thực tiễn, có óc quan sát, có khả năng phân tích, tổng hợp, nhạy bén phát
hiện vấn đề, có quan điểm đúng và khả năng đánh giá các vấn đề do thực tiễn đặt
ra, có khả năng dự báo xu hướng vận động của thực tiễn trong lĩnh vực, phạm vi,
đơn vị mình công tác.

15
Năng lực xây dựng cấp uỷ, tổ chức Đảng, xây dựng các tổ chức trong đơn
vị. CTV là người phải biết quy tụ, phát huy trí tuệ và sức mạnh của tập thể cấp uỷ,
của chi bộ, đảng bộ và các tổ chức quần chúng để xây dựng chỉnh đốn Đảng, nâng
cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng, có năng lực duy trì nề
nếp chế độ và chấp hành nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng.
Năng lực lãnh đạo và tổ chức hoạt động thực tiễn: Đó là năng lực nắm vững và
vận dụng đúng đắn, sáng tạo đường lối, quan điểm, nguyên tắc của Đảng vào tổ chức
thực hiện thắng lợi trong đơn vị. Nắm vững nhiệm vụ, tính chất, nội dung các mặt công
tác, giỏi tiến hành công tác tư tưởng, tổ chức và chính sách theo chức trách, nhiệm vụ
được giao; có khả năng hướng dẫn và chỉ đạo cán bộ cấp dưới tiến hành CTĐ, CTCT
có hiệu quả. Năng lực tuyên truyền, vận động, đoàn kết và tổ chức phong trào hành
động cách mạng của quần chúng, năng lực tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, đấu
tranh tư tưởng lý luận.
Năng lực quản lý đơn vị: Chính trị viên phải có năng lực quản lý đơn vị, bởi
CTV phải là người có trách nhiệm trước cấp trên và cấp uỷ cấp mình về toàn bộ
các hoạt động CTĐ, CTCT trong đơn vị, có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo, tổ chức
tiến hành CTĐ, CTCT theo chức trách nhiệm vụ; tham gia xây dựng tổ chức thực
hiện các kế hoạch công tác chung của đơn vị. Hơn nữa hoạt động CTĐ, CTCT hoạt động lãnh đạo luôn đi liền với hoạt động quản lý: Đó là khả năng quản lý chỉ
huy về quân sự, hậu cần, kỹ thuật [40].
Chính trị viên đại đội phải có PPTPCT khoa học.
Đây là một trong bốn yêu cầu cơ bản của người CTV đại đội, PPTPCT khoa học
là biểu hiện cụ thể về phẩm chất, năng lực, lập trường quan điểm, tư tưởng thành những
yêu cầu có tính nguyên tắc chỉ đạo PPTPCT của CTV. Phương pháp tác phong công tác
còn là sự biểu hiện sự tích luỹ kinh nghiệm trong hoạt động thực tiễn. Người CTV có
PPTPCT khoa học sẽ có tác dụng tích cực củng cố lập trường chính trị, đạo đức.
Phương pháp tác phong công tác khoa học khi biến thành hành động sẽ trở thành sức
mạnh vật chất, thành năng lực để tổ chức thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.
Hơn nữa CTV là người lãnh đạo, giáo dục, xây dựng PPTPCT cho cán bộ, chiến sỹ

trong đơn vị. Vì vậy, CTV có PPTPCT tốt không những để thực hiện tốt chức trách,


16
nhiệm vụ của mình, mà còn có tác dụng rất lớn đối với việc xây dựng PPTPCT làm
việc khoa học cho cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị.
Nghị quyết 51/NQ - TW của Bộ Chính trị chỉ rõ mối quan hệ giữa CTV với
người chỉ huy là quan hệ đồng cấp, phối hợp công tác, cùng bàn bạc, thống nhất
đề xuất cấp uỷ thảo luận quyết định. Khi có nghị quyết, chủ trương của cấp uỷ, tổ
chức đảng thì cùng bàn bạc thống nhất và tổ chức thực hiện theo chức trách,
nhiệm vụ. Do đó, CTV phải có đầy đủ kiến thức quân sự, hậu cần, kỹ thuật, giỏi
về mặt quản lý chỉ huy đồng thời cũng thành thạo PPTPCT của người chỉ huy.
Cho nên, CTV đại đội phải có kiến thức, năng lực toàn diện, giỏi CTĐ, CTCT,
đồng thời là người chỉ huy giỏi, quản lý tốt, nhà giáo dục, nhà sư phạm mẫu mực.
Xuất phát từ vị trí, vai trò của CTV thì PPTPCT được phân chia thành ba nhóm
chủ yếu sau: Thứ nhất là nhóm PPTPCT của người lãnh đạo (bí thư chi bộ); thứ
hai là nhóm PPTPCT của người chủ trì về chính trị, đảm nhiệm CTĐ, CTCT; thứ
ba là nhóm PPTPCT của người quản lý, chỉ huy, nhà giáo dục, nhà sư phạm.
Trong ba nhóm PPTPCT công tác đó, sự phân chia chỉ là tương đối, song nhóm
PPTPCT thứ nhất và thứ hai là đặc trưng, bởi nó phản ánh rõ nét hơn chức trách,
nhiệm vụ, tính chất hoạt động và là một trong những nội dung quan trọng để phân
định giữa cán bộ chính trị với cán bộ chỉ huy, hậu cần, kỹ thuật. Để hoàn thành
nhiệm vụ, chức trách nói trên CTV còn phải có PPTPCT khoa học, PPTPCT
người CTV đối với học viên đào tạo ở Học viện không phải tự nhiên mà có, nó
phải được truyền vào học viên qua đào tạo, thông qua đào tạo để bồi dưỡng
PPTPCT, đây là con đường ngắn nhất, duy nhất đem lại hiệu quả cao trong giai
đoạn hiện nay. Cho nên, phải đưa PPTPCT của CTV vào cho học viên trong quá
trình đào tạo là một đòi hỏi tất yếu khách quan.
* Phương pháp tác phong công tác của chính trị viên đại đội.
Quan niệm phương pháp tác phong công tác của CTV đại đội.

Phương pháp công tác: Phương pháp là tổng hợp cách thức, biện pháp tiến
hành, thực hiện hoạt động cụ thể nào đó của con người một cách có kết quả.


17
Tác phong công tác: Tác phong công tác là lối làm việc, ứng xử của mỗi
người hoặc nhóm người. Tác phong công tác chính là hệ thống lề lối, cung cách
làm việc để chủ thể đạt được mục đích, ý tưởng của mình.
Theo quan niệm phổ biến hiện nay, PPTPCT là một hệ thống các biện
pháp, cách thức, lề lối, cung cách để chủ thể tiến hành một công việc nào đó
nhằm đạt được kết quả cao nhất theo mục đích đã xác định. Phương pháp tác
phong công tác bao giờ cũng gắn liền với chủ thể hoạt động, gắn liền với quá
trình hình thành và phát triển của xã hội loài người, là công cụ, phương tiện để
con người nhận thức và cải tạo thế giới. Trước khi hành động, con người, nhóm
người hay tập đoàn người khác nhau đều xác định những mục đích hoạt động cụ
thể. Mặt khác, phạm vi tính chất hoạt động của con người vô cùng rộng lớn và
đa dạng nên không thể có PPTPCT chung cho mọi lĩnh vực hoạt động, cho mọi
chủ thể hoạt động. Ở mỗi lĩnh vực hoạt động đều có PPTPCT đặc trưng, trong
mỗi hình thức, mỗi lĩnh vực hoạt động lại có phương pháp tác phong riêng như:
Phương pháp tác phong ngành, chuyên ngành, chuyên biệt, đặc thù…. Do đó, để
xác định PPTPCT cho một hoạt động cụ thể bao giờ cũng phải dựa trên cơ sở
phương pháp luận nhất định, dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn về lĩnh vực hoạt
động được thể hiện bằng những quy trình, quy phạm, những thao tác theo một
trình tự nhất định, đảm bảo tính lôgích, khoa học và đo được bằng hiệu quả hoạt
động thực tế.
Khái niệm PPTPCT được sử dụng trong mọi lĩnh vực hoạt động thực tiễn
xã hội, trong đó có lĩnh vực hoạt động quân sự. Trong hoạt động quân sự cũng
có nhiều cách phân loại PPTPCT khác nhau. Theo ngành có: Phương pháp tác
phong công tác quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật; theo chuyên ngành có:
Phương pháp tác phong công tác huấn luyện quân sự, chiến thuật, công tác tư

tưởng, công tác tổ chức, công tác chính sách….Theo tính chất hoạt động của
chủ thể có: Phương pháp tác phong công tác của người chỉ huy, người lãnh
đạo, cán bộ chính trị, cán bộ quân sự…


18
Phương pháp tác phong công tác của CTV đại đội thực chất là PPTPCT
của người chủ trì về chính trị, trực tiếp đảm nhiệm CTĐ, CTCT. Là người cán
bộ của Đảng giương cao ngọn cờ lãnh đạo của cấp uỷ, tổ chức đảng trong đơn
vị, người chủ trì toàn bộ hoạt động xây dựng đơn vị về chính trị, đảm nhiệm
CTĐ, CTCT, người chịu trách nhiệm chính trong định hướng chính trị cho
mọi hoạt động của đơn vị và mọi cán bộ, chiến sỹ thuộc quyền theo đúng
đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước, nghị quyết
của cấp uỷ, tổ chức đảng, của cấp trên, cấp uỷ cấp mình về toàn bộ những vấn
đề về chính trị của đơn vị thuộc quyền.
Chính trị viên đại đội là người cán bộ của đảng, là sỹ quan trong Quân đội
nhân dân Việt Nam. Do đó, còn có nhiệm vụ quản lý, chỉ huy đơn vị chấp hành
đường lối, chủ trương chính sách của Đảng, hiến pháp, pháp luật của Nhà nước,
điều lệnh, điều lệ của quân đội, nội quy, quy định của đơn vị và chấp hành chỉ
thị, mệnh lệnh của người chỉ huy cấp trên, phải chủ động tổ chức đơn vị thực
hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Cho nên, CTV đại đội phải có PPTPCT
của người chỉ huy.
Từ vị trí, vai trò của CTV đại đội, có thể quan niệm: Phương pháp tác phong
công tác của CTV đại đội là tổng thể những cách thức, biện pháp, lề lối làm việc mà
người CTV đại đội sử dụng trong vai trò người chủ trì về chính trị, trực tiếp tổ chức, tiến
hành CTĐ, CTCT và quản lý, điều hành đơn vị theo cương vị chức trách, nhiệm vụ được
giao nhằm không ngừng giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của cấp uỷ, chi bộ đối với
đơn vị, góp phần xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện,
các tổ chức quần chúng vững mạnh xuất sắc, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được
giao.

Mối quan hệ giữa phẩm chất, năng lực và PPTPCT.
Từ trước đến nay, khi nói đến chất lượng của người cán bộ, trong quan niệm,
người ta thường chú ý đến phẩm chất, năng lực và kết quả hoàn thành nhiệm vụ, mà ít đề
cập đến PPTPCT. Do đó, PPTPCT được hiểu chưa đúng, bị đặt độc lập, tách rời với
phẩm chất, năng lực. Vì vậy, muốn hiểu đúng PPTPCT phải đặt trong mối quan hệ tổng
thể với phẩm chất, năng lực và trên nền phẩm chất, năng lực. Tuy nhiên, một yêu cầu


19
khách quan đặt ra hiện nay là: Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ phải được tiến hành
toàn diện cả về phẩm chất (chính trị, đạo đức, nghề nghiệp, tâm lý), về năng lực (năng
lực công tác chung, năng lực chuyên môn, chuyên ngành) và PPTPCT (phương pháp tác
phong công tác lãnh đạo, chỉ huy, quản lý). Bởi lẽ, mức độ hoàn thành nhiệm vụ của
người cán bộ không chỉ phụ thuộc vào phẩm chất, năng lực mà còn phụ thuộc trực
tiếp vào PPTPCT của họ. Như vậy, phẩm chất, năng lực và PPTPCT là ba thành tố
cơ bản trong chất lượng người cán bộ. Phương pháp tác phong công tác chỉ bộc lộ
rõ nét trên nền phẩm chất, năng lực thông qua hoạt động thực tiễn. Học viên đào
tạo CTV đại đội ở Học viện muốn có phẩm chất tốt, năng lực giỏi phải được trang
bị kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng, kỹ xảo và phải được rèn luyện phẩm chất chính
trị, đạo đức cách mạng và năng lực công tác. Có kiến thức rộng, hiểu biết nhiều,
có phẩm chất đạo đức tốt mà không có PPTPCT tốt thì cũng không thể hoàn thành
chức trách, nhiệm vụ được giao. Cho nên, trong quá trình đào tạo học viên cần phải
được quan tâm chăm lo bồi dưỡng PPTPCT và ngược lại khi có PPTPCT công tác
tốt sẽ góp phần nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, năng lực công
tác và PPTPCT giúp người học viên, CTV có bản lĩnh, vững tin vào bản thân làm
cho mức độ hoàn thành nhiệm vụ tốt hơn. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Công
việc thành hay bại một phần lớn là do nơi tư tưởng đạo đức, thái độ và lề lối làm
việc” [34, tr. 480]. Cho nên, phẩm chất, năng lực và PPTPCT có mối quan hệ biện
chứng gắn bó khăng khít không tách rời nhau, mỗi yếu tố có vai trò, vị trí riêng,
không ngang bằng nhau, nên trong quá trình bồi dưỡng không được tuyệt đối hoá

hoặc xem nhẹ bất cứ một yếu tố nào.
Yêu cầu phương pháp tác phong công tác của CTV.
Chính trị viên đại đội là người cán bộ của đảng, sỹ quan trong Quân đội nhân
dân Việt Nam đảm nhiệm cương vị vừa là người lãnh đạo, vừa là người chỉ huy đòi
hỏi phải có yêu cầu sau đây về PPTPCT:
Thứ nhất, phương pháp tác phong công tác của người cán bộ lãnh đạo, chủ trì
về chính trị, đảm nhiệm CTĐ, CTCT.
Là người chủ trì về chính trị, hoạt động dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn
của cấp uỷ, cơ quan chính trị, CTV cấp trên và sự lãnh đạo trực tiếp của cấp uỷ cùng


20
cấp, chịu trách nhiệm trước cấp trên, cấp uỷ cấp mình về chất lượng chính trị của đại
đội, về toàn bộ hoạt động CTĐ, CTCT của đơn vị, có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo, tổ
chức tiến hành các nội dung CTĐ, CTCT, tham gia xây dựng, tổ chức thực hiện kế
hoạch công tác chung của đơn vị, chăm lo xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững
mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện, PPTPCT của CTV phải có những đặc trưng sau:
Có tính đảng, tính nguyên tắc cao; có phong cách làm việc dân chủ, tập thể, giữ vững
sự đoàn kết thống nhất trong cấp uỷ, tổ chức đảng và đơn vị; chủ động, sáng tạo, quyết
đoán, có tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức, kỷ luật cao; chính trị viên phải là người
có tác phong cụ thể, tỷ mỉ, sâu sát, có lý, có tình, có tác phong thực sự quần chúng;
giáo dục, thuyết phục, nêu gương, nói đi đôi với làm; làm việc có kế hoạch, khoa học,
chính xác; giải quyết tốt các mối quan hệ với cấp trên, cùng cấp, cấp dưới và mối quan
hệ giữa đơn vị với cấp uỷ chính quyền địa phương nơi đóng quân.
Thứ hai, phương pháp tác phong công tác của người chỉ huy, quản lý.
Giỏi cấp dưới, thành thạo cấp mình và biết một phần cấp trên cũng là
PPTPCT của CTV đại đội. Chính trị viên cùng với người chỉ huy chịu trách
nhiệm trước pháp luật, cấp uỷ, người chỉ huy, cơ quan chính trị, chính uỷ, CTV
cấp trên và cấp uỷ cấp mình về toàn bộ các hoạt động của đơn vị theo chức
trách, nhiệm vụ với yêu cầu cơ bản là: Quản lý các mặt công tác, các hoạt động

CTĐ, CTCT, quản lý, chỉ huy đơn vị, quản lý, chỉ huy bộ đội theo điều lệnh,
điều lệ, kỷ luật quân sự, pháp luật của Nhà nước khi người chỉ huy vắng mặt, đi
công tác đột xuất và theo yêu cầu thực hiện luân chuyển cán bộ, CTV chuyển
sang đảm nhiệm cương vị người chỉ huy. Để thực hiện tốt cương vị này thì
CTV phải có PPTPCT của người chỉ huy, nếu không có PPTPCT này anh ta sẽ
không thể làm tròn nhiệm vụ.
Nghị quyết 94 của ĐUQSTW về xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội thời
kỳ mới chỉ rõ: “Với cán bộ chỉ huy: Phải luôn nắm vững nghị quyết, chỉ thị
mệnh lệnh của cấp trên, có tính quyết đoán, xử lý các tình huống phức tạp khẩn
trương để giành thắng lợi, có hành vi và lối sống mẫu mực, hiểu biết sâu sắc về
khoa học nghệ thuật quân sự, truyền thống quân sự của dân tộc và thời đại có
trình độ chỉ huy quản lý bộ đội, quản lý vũ khí trang bị, tài chính, tài sản của


21
đơn vị, bảo đảm cho bộ đội luôn có trình độ chính quy và sẵn sàng chiến đấu
cao”[13, tr. 17].
Cùng với phẩm chất năng lực người chỉ huy phân đội là cán bộ trực tiếp
quản lý, chỉ huy, điều hành mọi hoạt động ở đơn vị. Vì vậy, phải có PPTPCT
khoa học, làm việc có kế hoạch, sâu sát thực tế, tỷ mỉ, cụ thể trong công việc,
gần gũi hiểu rõ đời sống, tâm tư tình cảm, gia đình hậu phương, các mối quan
hệ của cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị để xử lý nhanh nhạy những vấn đề thực
tiễn đặt ra trong cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày; phải có phong cách, tác phong
dân chủ tập thể có thái độ phương pháp ứng xử, giải quyết các mối quan hệ
trong lãnh đạo, chỉ huy, gương mẫu mọi mặt, khiêm tốn, thật thà với mọi người,
lời nói đi đôi với việc làm, là tấm gương sáng cho cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị
học tập. Phương pháp tác phong công tác của người chỉ huy được biểu hiện trên
những vấn đề cơ bản sau:
Nêu cao tính đảng, tính nguyên tắc, tính kỷ luật, làm việc có kế hoạch, quản
lý theo điều lệnh, chủ động thực hiện nhiệm vụ theo cương vị, chức trách; chủ

động, sáng tạo, quyết đoán, đề cao trách nhiệm cá nhân, giải quyết tốt các tình
huống; có tầm bao quát công việc, chủ động phối hợp công tác và giải quyết tốt
các mối quan hệ; tôn trọng tập thể, phát huy dân chủ, đề cao tự phê bình và phê
bình; có phương pháp giáo dục, thuyết phục nêu gương, nói đi đôi với làm;
phương pháp công tác quần chúng, chan hoà, cởi mở gần gũi cán bộ, chiến sỹ;
sâu sát, tỷ mỉ, cụ thể và thường xuyên coi trọng sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm,
báo cáo, xin chỉ thị cấp trên.
Như vậy, PPTPCT của người CTV và người chỉ huy cơ bản thống nhất với
nhau. Do đó, trong quá trình bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV phải bồi
dưỡng cả PPTPCT của người chỉ huy. Phương pháp tác phong công tác của người
CTV chính là biểu hiện cụ thể của phẩm chất nhân cách người CTV, không phải
bẩm sinh tự nhiên, vốn có của người CTV mà là kết quả của cả một quá trình đào
tạo, bồi dưỡng lâu dài, bền bỉ, công phu của Học viện cùng với sự nỗ lực phấn đấu,
rèn luyện bền bỉ của mỗi người học trong suốt quá trình đào tạo. Phương pháp tác


22
phong công tác của CTV đại đội là mục tiêu người học viên phải đạt được trong quá
trình đào tạo; là nội dung bồi dưỡng PPTPCT của người CTV cho học viên trong
suốt quá trình đào tạo.
1. 1. 2. Những vấn đề cơ bản về bồi dưỡng phương pháp tác phong công
tác cho học viên đào tạo chính trị viên đại đội.
* Quan niệm bồi dưỡng phương pháp tác phong công tác cho học viên
Theo từ điển Tiếng Việt, bồi dưỡng là: “Làm cho khỏe thêm, mạnh thêm,
làm cho tốt hơn, giỏi hơn” [05, tr.191]. Trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng
là quá trình bổ sung, phát triển, hoàn thiện những phẩm chất, năng lực đã có của
con người, để họ đủ khả năng hoạt động theo cương vị chức trách được phân công.
Đó là hoạt động trang bị kiến thức, kinh nghiệm, xây dựng phẩm chất nhân cách
con người đáp ứng các yêu cầu hoạt động của lĩnh vực đời sống xã hội cụ thể.
Trong báo cáo trước Hội nghị lần thứ tư BCHTW Đảng (khoá II) Chủ tịch Hồ Chí

Minh chỉ rõ: “Phải ra sức bồi dưỡng cán bộ, phải rèn luyện tư tưởng, nâng cao
trình độ giác ngộ chính trị, cũng như trình độ chiến thuật và kỹ thuật của cán bộ.
Đó là khâu chính trong các thứ công tác” [35, tr.14].
Hoạt động quân sự là hoạt động mang tính chất đặc thù, nhiệm vụ luôn có sự
phát triển, do đó hoạt động bồi dưỡng diễn ra thường xuyên, liên tục, đan xen vào
cả quá trình đào tạo tại trường, bồi dưỡng tại chức, và cả quá trình cá nhân tự bồi
dưỡng, tự rèn luyện, biến quá trình đào tạo, bồi dưỡng thành tự đào tạo, tự bồi dưỡng. Xuất phát từ vị trí, vai trò của cán bộ quân đội trong sự nghiệp cách mạng,
Đảng ta khẳng định: Bồi dưỡng PPTPCT cho đội ngũ cán bộ quân đội là một nội
dung quan trọng, thường xuyên trong công tác cán bộ của Đảng.
Phương pháp tác phong công tác của CTV là PPTPCT của người lãnh đạo
đồng thời cũng là PPTPCT của người chỉ huy. Cho nên, bồi dưỡng PPTPCT cho
học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS là nội dung quan trọng trong quá trình
đào tạo do cấp uỷ đảng, đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý học viên trực tiếp
tiến hành nhằm làm cho đội ngũ học viên nắm chắc và vận dụng thành thạo
PPTPCT người CTV, hoàn thành cương vị, chức trách, nhiệm vụ được giao. Bồi
dưỡng PPTPCT cho học viên ở Học viện trong quá trình đào tạo không biệt lập mà


23
gắn liền với PPTPCT của CTV và người chỉ huy ở đơn vị cơ sở. Vì thế, bồi dưỡng
PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS phải bám sát yêu cầu
PPTPCT của người CTV theo tinh thần Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị, đồng thời
bổ sung, hoàn thiện các nội dung, chương trình, hình thức đào tạo, bồi dưỡng cho
sát với cương vị chức trách và hoạt động thực tế của CTV ở đơn vị cơ sở.
Bồi dưỡng PPTPCT người CTV cho học viên chủ yếu là trên cơ sở hệ thống
kiến thức được trang bị theo từng năm học, khoá học để hướng dẫn người học, tập
làm các công việc, chức trách, định hướng vận dụng trong thực hiện từng công
việc, từ đơn giản đến phức tạp theo nhiệm vụ chức trách người CTV; là quá trình
bổ sung kinh nghiệm thực tiễn cho học viên, định hướng tư duy theo phong cách
người lãnh đạo, chỉ huy để từng học viên tự nghiên cứu, tự tìm tòi rút ra cách giải

quyết từng công việc đối chiếu với nhiệm vụ, chức trách đảm nhiệm. Bồi dưỡng
PPTPCT là quá trình bổ sung kiến thức (cả lý luận và thực tiễn), củng cố kinh
nghiệm hoạt động thực tiễn trên nền tảng hệ thống kiến thức cơ sở để hình thành,
phát triển, hoàn thiện phẩm chất, năng lực, PPTPCT người CTV cho học viên đáp
ứng công việc được đảm nhiệm, hoàn thành mục tiêu, yêu cầu đào tạo và thực hiện
chức trách sau này.
Như vậy, bồi dưỡng PPTPCT được coi là quá trình cập nhật, bổ sung kiến
thức còn thiếu, bổ túc nghề nghiệp, đào tạo thêm hoặc củng cố các kỹ năng nghề
nghiệp cần thiết, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ theo quan điểm
Nghị quyết 93, 94 của ĐUQSTW, các hoạt động này nhằm tạo điều kiện cho người
học có cơ hội để củng cố và mở mang một cách có hệ thống những tri thức, kỹ
năng, chuyên môn nghiệp vụ đã, đang và sẽ có, để lao động nghề nghiệp một cách
có hiệu quả hơn [15, tr. 13].
Từ những phân tích trên đây có thể quan niệm: Bồi dưỡng PPTPCT cho học
viên đào tạo CTV đại đội ở HVCTQS là hoạt động có mục đích, có tổ chức của cấp
uỷ, cán bộ chủ trì các cấp, cơ quan chức năng, đội ngũ giảng viên và đội ngũ cán
bộ quản lý học viên nhằm trang bị bổ sung, củng cố, phát triển, hoàn thiện trình
độ kiến thức, kinh nghiệm, lề lối, cung cách thực hiện chức trách, nhiệm vụ, làm
cho học viên đào tạo CTV hoàn thành tốt mục tiêu yêu cầu đào tạo của Học viện.


24
Quá trình bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV ở HVCTQS được
thực hiện ngay trên lớp (giảng đường, thao trường) và sự tiếp nối trực tiếp là ở các hệ,
tiểu đoàn học viên. Quan niệm trên chỉ rõ:
Mục đích bồi dưỡng: Nhằm trang bị bổ sung, củng cố, phát triển và hoàn
thiện PPTPCT người CTV và các phẩm chất cần thiết khác bảo đảm cho học viên
sau khi ra trường hoàn thành được nhiệm vụ, chức trách được giao, tạo cơ sở phát
triển cương vị cao hơn trong thực tiễn.
Chủ thể bồi dưỡng: Là các cấp ủy, đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý học

viên, cơ quan chức năng…, trong đó đội ngũ cán bộ quản lý học viên và đội ngũ
giảng viên là chủ thể trực tiếp bồi dưỡng PPTPCT cho học viên.
Đối tượng bồi dưỡng: Đội ngũ học viên đào tạo CTV ở HVCTQS .
Nội dung bồi dưỡng: Bồi dưỡng toàn diện, song cần tập trung vào:
Phương pháp học tập nghiên cứu và vận dụng những vấn đề cơ bản lý luận
của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước, các chỉ thị, nghị quyết, mệnh lệnh của cấp trên.
Phương pháp học tập nâng cao hiểu biết về khoa học xã hội nhân văn, huấn
luyện quân sự và thể thao, ngoại ngữ, kiến thức cơ sở nhóm ngành và cơ sở ngành;
kiến thức chuyên ngành CTĐ, CTCT theo yêu cầu chức trách nhiệm vụ được giao.
Phương pháp tác phong công tác của người lãnh đạo, quản lý, chỉ huy bộ
đội gồm: Bồi dưỡng PPTPCT làm việc có tính đảng, tính nguyên tắc cao; phong
cách làm việc dân chủ, tập thể, đoàn kết; chủ động, sáng tạo, quyết đoán, có tinh
thần trách nhiệm, ý thức tổ chức, kỷ luật cao; tác phong cụ thể, tỷ mỉ, sâu sát, có
lý, có tình, có tác phong thực sự quần chúng; giáo dục, thuyết phục, nêu gương, nói
đi đôi với làm; làm việc có kế hoạch, khoa học, chính xác và giải quyết tốt các mối
quan hệ với cấp trên, cùng cấp, cấp dưới, mối quan hệ giữa đơn vị với đảng uỷ
chính quyền địa phương.
Định hướng cho học viên biết vận dụng đường lối, quan điểm của Đảng vào
thực hiện chức trách, nhiệm vụ, giải quyết một số tình huống CTĐ, CTCT ở tại đơn vị
theo mục tiêu, yêu cầu đạo tạo từng năm học và khoá học.


25
Đưa học viên vào các hoạt động liên quan đến chức trách, nhiệm vụ (thực
hành, thực tập). Rút kinh nghiệm từng việc làm, cách triển khai, tổ chức thực hiện
kế hoạch hoạt động thực tiễn liên quan đến nhiệm vụ, chức trách, PPTPCT người
CTV.
Những nội dung bồi dưỡng trên không nên tuyệt đối hóa hoặc tách rời mà
căn cứ vào mục tiêu đào tạo từng năm học, căn cứ vào nhiệm vụ đơn vị, vào tình

hình cụ thể của đơn vị, khả năng thực tế của học viên mà lựa chọn giới hạn phạm
vi nội dung bồi dưỡng cho phù hợp, thiết thực mang lại chất lượng hiệu quả cao.
Hình thức, phương pháp bồi dưỡng.
Hình thức, phương pháp bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại
đội chủ yếu thông qua nội dung, chương trình và quy trình của quá trình đào tạo.
Đây là con đường cơ bản nhất, trong đó tập trung vào một số hình thức, phương
pháp bồi dưỡng chủ yếu sau:
Thông qua giảng bài (giảng đường, thao trường, bãi tập); thông qua hướng
dẫn thực hành, thực tập, tham quan; thông qua hướng dẫn viết luận văn, chuẩn bị
giảng tập; thông qua hướng dẫn điều khiển trao đổi, thảo luận; thông qua sinh hoạt,
học tập, công tác hàng ngày tại đơn vị; thông qua hoạt động ngoại khóa hội thi, hội
thao ở đơn vị; thông qua giao ban đơn vị hàng ngày, tuần, tháng; Bồi dưỡng năng
lực chỉ huy, quản lý bộ đội, tác phong nghề nghiệp; thông qua sơ kết, tổng kết, rút
kinh nghiệm và bồi dưỡng thông qua kế hoạch tự tu dưỡng, rèn luyện bản lĩnh của
học viên theo tuần, tháng, năm học, khoá học…
Trong quá trình bồi dưỡng phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa đội ngũ cán
bộ quản lý học viên với đội ngũ giảng viên các khoa và cơ quan chức năng, phát
huy hiệu quả tổng hợp các hình thức bồi dưỡng, tạo nên sự đồng bộ thống nhất về
nội dung, hình thức, phương pháp bồi dưỡng PPTPCT cho học viên và các tổ chức
khác, đồng thời phối hợp chặt chẽ giữa chủ thể bồi dưỡng và đối tượng được bồi
dưỡng tạo sự thống nhất về nhận thức, trách nhiệm trong quá trình bồi dưỡng
PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội.
* Yêu cầu bồi dưỡng PPTPCT cho học viên đào tạo CTV đại đội.