BÀI THÍ NGHIỆM VỀ BÃO
BÀI TẬP VỀ
QUỸ ĐẠO BÃO
GIẢNG VIÊN: PGS.TS TRẦN QUANG ĐỨC
HỌC VIÊN: ĐẶNG THỊ LAN ANH
MỤC ĐÍCH
Mô tả ảnh hưởng của nhiệt độ nước đại dương và gió mực cao tới sự hình thành, phát
triển, chuyển động và tan rã của bão.
Kiểm tra và vẽ quĩ đạo, cường độ của các cơn bão thực.
Những thông tin kiến thức quan trọng chúng ta cần biết khi làm bài thí nghiệm này:
Bão là hệ thống áp suất thấp, áp suất thấp hơn nằm ở tâm của bão (mắt bão), bão
càng mạnh thì gió càng mạnh.
Bão cần không khí nóng, ẩm để phát triển, và nói chung mạnh hơn khi chúng ở trên
đại dương nóng (với nhiệt độ lớn hơn 260C), và yếu đi khi trên mặt nước lạnh và lục
địa.
Bão có hai chuyển động quan trọng: (i) gió xoáy tròn quanh tâm và có thể tiến tới vận
tốc cực đại; (ii) chuyển động về phía trước của toàn bộ hệ thống bão khi nó trên đại
dương.
Chuyển động về phía trước của bão với vận tốc thường nhỏ hơn nhiều so với vận tốc
gió gần mắt bão (Nó như kiểu trò chơi ném đĩa, chúng xoay tròn nhanh khi chúng
lượn trong không khí).
Chuyển động về phía trước của bão được kiểm soát bởi “gió dòng dẫn” của khí quyển
trên cao, đặc trưng ở mực được gọi là “mực 500 mb”, 5 hoặc 6 km trên mực biển.
Tìm hiểu hình vẽ bản đồ 500 mb
Điểm đầu của thanh gió là vị trí quan trắc,
và đoạn kéo ra từ điểm đầu nói bên là
hướng mà gió thổi từ đâu tới, phần lớn gió
vẽ trong hình trên thổi từ phía tây, tây bắc
hoặc đông-nam. Các “vạch ngắn” và ký
hiệu như lá cờ ở đuôi các đoạn chỉ hướng
gió cho ta biết giá trị của vận tốc gió: hình
tam giác nhỏ “cờ” là 50 knot ( 25.7 m/s),
vạch ngắn là 10 knot ( 5.14 m/s), và vạch
ngắn hơn nữa là 5 knot ( 2.572 m/s).
(1kt=0.514 m/s).
Hình p1: Gió mực 500mb ngày 21 tháng 07 năm 2017
BÃO SONCA 2017
Ngày
Kinh độ
Vĩ độ
Gió 500mb (knot)
Áp suất tâm (mb)
Vmax bề mặt (knot)
21/07
17.1N
114.8E
S
10
1000
45
22/07
17.8N
112.0E
E
30
990
60
23/07
17.4N
111.6E
E
15
980
75
24/07
17.0N
111.4E
SW
10
970
90
25/07
17.0N
107.2E
SSE
15
960
100
26/07
17.8N
104.5E
ESE
25
980
75
27/07
18.0N
103.4E
ESE
25
1000
45
Hình p4: Nhiệt độ mặt nước biển ngày 21 tháng 07 năm 2017
BÃO SONCA 2017
Bão nhiệt đới được nuôi dưỡng trên đại dương có nhiệt độ cao, và nước càng ấm bão càng tăng nhanh cường độ
(và ngược lại). Sử dụng nguyên lý này để ước lượng sự thay đổi áp suất tâm của bão (áp suất thấp hơn có
nghĩa là gió bão mạnh hơn :
Nếu SST cao hơn 280C, áp suất tâm bão giảm 10mb.
Nếu SST nằm giữa 25 và 280C, áp suất tâm bão giảm 5mb.
Nếu SST nằm giữa 20 và 250C, áp suất tâm bão tăng 5mb.
Nếu SST nhỏ hơn 200C, áp suất tâm bão tăng 10mb.
Nếu bão trên lục địa, áp suất tâm bão tăng 20mb.
Nếu bão đi men đườn bờ, hiệu ứng là trung bình của lục địa và nước.
BÃO SONCA 2017
Áp suất tâm
(millibar)
Vận tôc gió
(knot)
Ngày
Kinh độ
Vĩ độ
Gió 500mb (knot)
Áp suất tâm (mb)
Vmax bề mặt (knot)
21/07
17.1N
114.8E
S
10
1000
45
22/07
17.8N
112.0E
E
30
990
60
23/07
17.4N
111.6E
E
15
980
75
24/07
17.0N
111.4E
SW
10
970
90
25/07
17.0N
107.2E
SSE
15
960
100
26/07
17.3N
106.2E
ESE
25
980
75
27/07
17.5N
105.5E
ESE
25
1000
45
1005
1000
990
980
970
960
950
940
930
920
910
900
890
35
45
60
75
90
100
110
120
130
140
150
160
170
BÃO SONCA 2017
Đồ thị vận tốc gió bề mặt
bão 960mb. Là do bão hình thành trung khu vực biển ấm nhiệt độ
120
0
trên 28 C, nhưng sau đó bão đổ bộ vào khu vực đất liền, nên vận
100
tốc gió giảm nhanh.
80
60
40
20
0
42938
42940
42942
42937
42939
42941
42943
Đồ thị có 1 cực trị, xảy ra vào ngày 25/07 đạt 100kt tại áp suất tâm
Vmax bề mặt (knot)
Bão đổ bộ vào khu vực miền trung Cửa Việt, Quảng Trị, tâm áp
suất bão cũng giảm theo tạo thành vùng áp thấp sau đó.
BÃO AERE 2016
KĐ
VĐ
NGÀY
VẬN TỐC
HƯỚNG
TỐC ĐỘ
ÁP SUẤT TÂM
19.5
123.5
05-10
45
E
10
1000
20.5
120
06-10
60
SE
10
990
20.6
116.3
07-10
75
ESE
15
980
21.2
116.4
08-10
90
E
25
970
21.9
117.3
09-10
100
ESE
20
960
21.7
117.7
10-10
110
E
20
950
16.5
110.5
13-10
115
SSW
10
945
16.5
107.8
14-10
95
SSE
15
965
16.3
107
15-10
68
SSE
15
985
16.4
106.6
16-10
35
SE
20
1005
BÃO AERE 2016
VẬN TỐC Vmax BÃO AERE 2016
140
120
100
80
VẬN TỐC
60
40
20
0
43014
43016
43018
43022
43024
43013
43015
43017
43021
43023
Đồ thị có 1 cực trị vào ngày 13/10 đạt
115kt tại tọa độ 16.5N – 110.5E với
áp suất tâm bão là 945mb, do bão
hình thành tại khu vực biển ấm trên
280C, nhưng sau đó giảm nhanh do
đổ bộ vào đất liền.
BÃO DIANMU 2016
LAT
LON
TIME
VẬN TỐC
HƯỚNG
TỐC ĐỘ
ÁP SUẤT TÂM
20.8
111.9
08/18/00Z
45
E
30
1000
20.9
111.3
08/18/06Z
60
E
25
990
20.8
109.6
08/18/12Z
75
ENE
30
980
20.5
108.9
08/18/18Z
90
E
25
970
20.4
107.7
08/19/00Z
100
E
25
960
20.8
106.5
08/19/06Z
75
SE
15
980
21.0
105.7
08/19/12Z
45
SSE
15
1000
BÃO DIANMU 2016
VẬN TỐC
120
100
80
60
VẬN TỐC
40
20
0
Đồ thị có 1 cực trị vào 0h
19/08 đạt 100kt, tại tọa độ
20.4N – 106.5E, áp suất tâm
tại đây là 960. Sau đó vận tốc
giảm do bão đổ bộ vào đất
liền và suy yếu thành áp
thấp.
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ
SONCA – PHÂN CẤP BÃO
Ngày
Kinh độ
Vĩ độ
Gió 500mb (knot)
Vmax bề mặt (knot)
Áp suất tâm (mb)
Cấp bão
21/07
17.1N
114.8E
S
10
45
1000
Bão
22/07
17.8
112.0
E
30
60
990
Bão mạnh cấp 1
23/07
17.4
111.6
E
15
75
980
Bão mạnh cấp 2
24/07
17.0
111.4
SW
10
90
970
Bão mạnh cấp 2
25/07
17.0
107.2
SSE
15
100
960
Bão mạnh cấp 3
26/07
17.8
104.5
ESE
25
75
980
Bão mạnh cấp 2
27/07
18.0
103.4
ESE
25
45
1000
Áp thấp
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ
Bảng phân cấp bão Saffir – Simpson
Loại bão
Cấp bão
Áp suất (mb)
Gió (knots)
Gió (mph)
Màu biểu thị
Áp thấp
TD
> 1000
< 34
< 39
Xanh lá
Bão
TS
990-1000
34-63
39-73
Vàng
Bão mạnh
1
980-990
64-82
74-95
Đỏ
Bão mạnh
2
965-980
83-95
96-110
Đỏ nhạt
Bão mạnh
3
945-965
96-112
111-130
Đỏ tươi
Bão mạnh
4
920-945
113-134
131-155
Đỏ tươi nhạt
Bão mạnh
5
< 920
> 135
> 155
Trắng
Bão ngoại nhiệt đới
> 64
> 74
Xanh dương
Bão ngoại nhiệt đới
34-63
39-73
Vàng cam
Bão ngoại nhiệt đới
< 34
< 39
Vàng xanh lá
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ
Bão SONCA 2005
Khởi phát từ ngày 20/04/2005
Hướng bắt đầu di chuyển là hướng tây.
Vận tốc gió là 25 knots (~12.85 m/s)
Quỹ đạo bão SONCA 2005 là quỹ đạo parabol có đỉnh hướng về
phía tây, hơi lệch về phía vĩ độ cao, vòng theo rìa phía tây của áp
cao cận nhiệt đới, chuyển hướng di chuyển từ Tây Bắc sang
Đông Bắc.
Bão có quỹ đạo như vậy là do ảnh hưởng hệ thống các khối
không khí xung quanh và chuyển động chung với dòng không khí
trong khu vực nhiệt đới.
Nguồn: />
KẾT THÚC BÀI THUYẾT TRÌNH