Vận dụng kiến thức liên môn trong dạy học tiết 23,24 thực hiện trật tự an toàn giao thông GDCD6

MỤC LỤC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài

1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

3

1.3. Đối tượng nghiên cứu.

3

1.4. Phương pháp nghiên cứu

3

2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận

4

2.2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu

6

2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề

8

2.3.1. Về phía học sinh

8

2.3.2. Về phía giáo viên

8

2.3.3. Giáo án

9

2.3.4. Tổ chức giờ học vận dụng kiến thức liên môn trên lớp
2.3.5.Giáo án minh họa

9
10

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

18

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận

19

3.2. Kiến nghị

19

* TÀI LIỆU THAM KHẢO

21

*CÁC HOẠT ĐỘNG LỚN TUYÊN TRUYỀN VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG TRÊN CẢ
NƯỚC VÀ TẠI NHÀ TRƯỜNG

1. MỞ ĐẦU
1.1.Lí do chọn đề tài
1


Việt Nam đang trong xu thế hội nhập với đà phát triển chung của thế giới.
Cùng với sự phát triển kinh tế là sự giao thoa, hoà nhập về văn hoá. Giáo dục
không nằm ngoài tiến trình phát triển đó. Giáo dục đòi hỏi có sự thay đổi thích
ứng xu thế xã hội. Giáo dục chương trình phổ thông nước ta đang thực hiện
bước chuyển từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực
người học nghĩa là từ chỗ quan tâm đến việc HS học được cái gì đến chỗ quan
tâm HS vận dụng được cái gì qua việc học. Môn GDCD đang có những thay đổi
quan trọng về cách dạy, cách học cũng như chương trình nội dung SGK để phù
hợp với xu thế chung của thời đại.
Quan điểm Giáo dục của chúng ta là hướng tới sự toàn diện, không chỉ
cung cấp kiến thức mà quan trọng hơn là góp phần hoàn thiện nhân cách con
người, những Con Người thực thụ để từ đó mỗi người có thể biết cách làm việc,
biết cách chung sống, biết cách khẳng định mình, rèn luyện những phảm chất
đạo đức, tuân theo quy định của pháp luật. Để con người có thể phát triển toàn
diện được một môn học không thể làm được mà đòi hỏi sự tổng hợp kiến thức
của nhiều môn học. Lâu nay học sinh tiếp cận, lĩnh hội, khám phá tri thức
nhưng kiến thức các em tiếp nhận được là kiến thức từng môn khoa học riêng lẻ.

Việc đưa kiến thức liên môn vào một môn học sẽ giúp cho HS - những người
mới của thời đại nói chung có sự hiểu biết phong phú hơn và góp phần làm cho
môn học hấp dẫn hơn.
Vấn đề dạy học theo hướng tích hợp kiến thức liên môn không phải là vấn
phải mới mẻ nhưng không phải là vấn đề cũ. Nó luôn là vấn đề nóng và thực sự
cần thiết trong mọi thời đại. Tuy nhiên để hiểu và vận dụng cũng như vận dụng
có hiệu quả vào thực tế giảng dạy nhất là môn GDCD là tương đối khó bởi vì
dạy học liên môn theo hướng tích hợp trong các bộ môn khác có nhiều giáo viên
thực hiện nhưng đạt hiệu quả cao không phải dễ dàng gì?
Hơn nữa dạy về an toàn giao thông cho HS lớp 6 là vấn đề rất cần thiết và
bổ ích. Như chúng ta đều biết vấn đề về giao thông vẫn luôn luôn là một trong
những vấn đề quan trọng có tính chất thời sự cao. Những phương tiện giao thông
ra đời là một sự thuận lợi lớn cho con người về mặt di chuyển nhưng kéo theo
đó là sự nguy hiểm về tính mạng nếu người tham gia giao thông không có ý thức
trách nhiệm, đặc biệt là nếu có chuyện không hay xảy ra, không chỉ nguy hiểm
đến tính mạng của riêng người đó mà có thể còn liên lụy đến nhiều tính mạng
khác nữa. Chưa bao giờ vấn đề an toàn giao thông lại được quan tâm như hiện
nay và cần được tuyên truyền mạnh mẽ như thời buổi này. Quảng Chính là một
trong những địa phương có Quốc lộ 1A chạy qua. Trong những năm vừa qua,
tình hình tai nạn giao thông diễn biến tương đối phức tạp. Mật độ người tham
gia giao thông ngày càng tăng kéo theo những hệ lụy mà nó gây ra rất
nhiều.Trong đó số lượng HS tham gia giao thông là khá cao. Lâu nay vấn đề này
đang được nhiều người quan tâm nhưng cách truyền thụ kiến thức đơn thuần dễ
gây sự nhàm chán cho HS. Để giải quyết vấn đề này, chúng ta cần giải thích an
toàn giao thông là gì, vì sao cần đến an toàn giao thông, lợi ích mà an toàn giao
thông đem lại và cần làm gì để giữ an toàn giao thông. Chính vì lẽ đó tôi xin
mạnh dạn đưa đề tài “Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn vào dạy bài 14Thực hiện trật tự an toàn giao thông - GDCD 6 ”
2

1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Từ những lí do trên, tôi bắt tay vào nghiên cứu, điều tra, thử nghiệm, đánh
giá rút kinh nghiệm các giải pháp nhằm đưa ra cách tiếp cận hấp dẫn học sinh, từ
đó học sinh có hứng thú học môn GDCD và trau dồi tình cảm, giáo dục nhân
cách học sinh.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Tôi chỉ tập trung nghiên cứu vận dụng đưa tích hợp kiến thức liên môn
vào một bài dạy học cụ thể, từ đó đúc rút một số giái pháp áp dụng trong đơn vị.
SKKN này áp dụng cho HS lớp 6 trường THCS Quảng Chính.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành đề tài trên, tôi đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu
sau:
- Phương pháp thực nghiệm: Soạn giáo án và giảng dạy trong thực tế để rút kinh
nghiệm
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp thu thập, xử lý thông tin qua phần tổng hợp kết quả bài làm học
sinh.
- Phương pháp thống kê , Phương pháp đàm thoại.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận sáng kiến kinh nghiệm
Tích hợp (Tiếng Anh: Integration) có nguồn gốc từ tiếng Latinh, với nghĩa
xác lập cái chung, cái toàn thể, cái thống nhất trên cơ sở những bộ phận riêng lẻ.
Trong Tiếng Việt, tích hợp được ghép từ hai từ tích và hợp. Tích (danh từ)
là kết quả của phép nhân; động từ: dồn góp từng ít cho thành số lượng đáng kể
(Theo viện ngôn ngữ học, trang 981) còn Hợp (danh từ): tập hợp mọi phần tử
của các tập hợp khác; hợp(động từ): gộp chung; hợp (tính từ): không mâu thuẫn,
đúng với đòi hỏi. Vậy tích hợp là sự lắp ráp, kết nối các thành phần của một hệ
thống theo quan điểm tạo nên một hệ thống toàn bộ.
Về phương diện lí luận dạy học, tích hợp có thể hiểu là sự kết hợp, hợp
nhất, sự hoà nhập các bộ phận, các phần tử khác nhau thành một thể thống nhất.

Cũng có thể hiểu tích hợp là một hoạt động mà ở đó cần phải kết hợp, liên hệ,
huy động các yếu tố, nội dung gần giống nhau, có liên quan với nhau của nhiều
lĩnh vực để giải quyết, làm sáng tỏ vấn đề và cùng một lúc đạt được nhiều mục
tiêu khác nhau.
Dạy học tích hợp là một trong những nguyên tắc quan trọng, là một quan
điểm dạy học hiện đại nhằm phát huy tính tích cực của học sinh, tạo ra động cơ,
hứng thú học tập học sinh đồng thời góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
trong nhà trường vì chúng ta biết mọi sự vật, hiện tượng trên thế giới đều có mối
liên quan mật thiết với nhau, tác động qua lại lẫn nhau. Chính vì vậy khi nhận
thức một vấn đề chúng ta cần đặt chúng trong mối quan hệ với các vấn đề, hiện
tượng khác để nhận thức đúng đắn và đầy đủ về vấn đề cần giải quyết.
Theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo
dục và đào tạo. Năm học mới 2018-2019, Bộ GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các cơ
sở giáo dục khuyến khích giáo viên dạy học theo hướng “tích hợp liên môn”.
3


Trước hết phải nói rằng dạy tích hợp, liên môn không phải là hai khái
niệm tách rời nhau mà chỉ là một khái niệm duy nhất đó là dạy học những nội
dung kiến thức liên quan đến hai hay nhiều môn học.“Tích hợp” là nói đến
phương pháp và mục tiêu của hoạt động dạy học còn “liên môn” là để cập nhật
tới nội dung dạy học. Đã dạy học“tích hợp” thì chắc chắn phải dạy kiến thức
“liên môn” và ngược lại, để đảm bảo hiệu quả dạy của dạy liên môn phải hướng
tới mục tiêu tích hợp.
Vậy tích hợp liên môn là gì? Các môn học được liên hợp lại với nhau và
giữa chúng có các chủ đề, những khái niệm lớn và những ý tưởng lớn. Chương
trình liên môn tạo ra những kết nối rõ rệt giữa các môn học. Chương trình xoay
quanh các chủ đề / vấn đề chung nhưng các khái niệm và các kĩ năng liên môn
được nhấn mạnh giữa các môn chứ không phải từng môn riêng biệt. Có quan
niệm cho rằng: Mỗi một môn học có một đặc thù riêng, một hệ thống kiến thức

riêng. Làm sao lồng ghép nội dung kiến thức của môn học này với nội dung kiến
thức môn học khác. Nhưng cũng có quan điểm: “Người giáo viên cần phải có sự
lồng ghép hài hoà, khéo léo để học sinh hiểu biết về các môn học”
Dạy học liên môn là hình thức tìm tòi những nội dung giao thoa giữa các
môn học với nhau, những khái niệm, tư tưởng chung giữa các môn học, tức là
con đường tích hợp những nội dung từ một số môn học có liên hệ với nhau. Tùy
theo khoa học cụ thể mà có thể tích hợp các môn khoa học khác lại với nhau
như: Lí- Hóa- Sinh, Văn - Sử - Địa. Hoặc có thể tích hợp được cả các môn tự
nhiên với các môn xã hội như: Văn, Toán, Địa, Hóa, Sinh, GDCD…Ở mức độ
cao, sự tích hợp này sẽ hình thành những môn học mới, chứ không phải là một
sự lắp ghép thông thường các môn riêng rẽ lại với nhau. Tuy nhiên, các môn vẫn
giữ vị trí độc lập với nhau, chỉ tích hợp những phần gần nhau. Ở mức độ thấp thì
việc tích hợp được thực hiện trong mối quan hệ liên môn. Những môn được học
riêng rẽ nhưng cần chú ý đến những nội dung có liên quan đến các bộ môn khác,
trong quá trình dạy học chỉ cần khai thác, vận dụng các kiến thức có liên quan
đến bài giảng mình đang thực hiện.
Dạy học theo quan điểm liên môn có ba mức độ: ở mức độ thấp, giáo viên
nhắc lại tài liệu, sự kiện, kĩ năng các môn có liên quan, cao hơn đòi hỏi học sinh
nhớ lại và vận dụng kiến thức đã học của các môn học khác, và cao nhất đòi hỏi
học sinh phải độc lập giải quyết bằng vốn kiến thức đã biết, huy động các môn
có liên quan theo phương pháp nghiên cứu.
Dạy học vận dụng kiến thức liên môn giúp cho giờ học sẽ trở nên sinh
động hơn, vì không chỉ có giáo viên mà học sinh cũng tham gia vào quá trình
tiếp nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh.
Dạy học liên môn cũng góp phần phát triển tư duy liên hệ, liên tưởng ở
học sinh. Tạo cho học sinh một thói quen trong tư duy tức là khi xem xét một
vấn đề phải đặt chúng trong một hệ quy chiếu, từ đó mới có thể nhận thức vấn
đề một cách thấu đáo.
Dạy học tích hợp liên môn GDCD là hình thức liên kết những kiến thức
giao thoa với các môn học khác, qua bài học giáo dục HS hiểu đúng, hiểu sâu

kiến thức trong bài học đồng thời mở rộng vốn hiểu biết những lĩnh vực khác
4


liên quan tới bài học và rèn luyện kĩ năng sống, phát triển năng lực cần đạt theo
yêu cầu môn học.
Từ những quan điểm đó tôi đã mạnh dạn tích hợp kiến thức liên môn vào
môn GDCD theo đúng quan điểm chỉ đạo của Bộ GD&ĐT. Trong quá trình
giảng dạy tôi đã đúc rút ra một số kinh nghiệm có thể chưa thực sự đầy đủ, hoàn
thiện nhưng phần nào cũng đóng góp được cho đồng nghiệp, học sinh có được
những phương pháp giảng dạy và học tập tốt, hiệu quả. Nó sẽ là một cái nhìn
mới lạ, một cách tiếp cận mới trong giảng dạy môn GDCD.
2.2.Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Xuất phát từ thực tiễn giảng dạy tôi nhận thầy: Muốn học sinh hứng thú
học tập môn GDCD và học tập có hiệu quả không thể không đổi mới phương
pháp. Dưới sự chỉ đạo của các cấp quản lí chuyên môn về cơ bản đa số giáo viên
đã nắm được phương pháp dạy học đổi mới, vận dụng sáng tạo theo tình hình
của từng địa phương và đối tượng học sinh. Song, trong quá trình dạy học chưa
đạt hiệu quả cao một phần do giáo viên chưa nghiên cứu, tìm tòi để có những
phương pháp dạy học tối ưu . Dạy học tích hợp là xu thế tất yếu của dạy học
hiện đại, là biện pháp để tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh. Kiến
thức ngày càng đa dạng nên các môn học có sự gắn kết chặt chẽ với nhau. Qua
đó học sinh thấy được mối liên hệ biện chứng giữa các kiến thức được học trong
chương trình
Tích hợp liên môn (tích hợp ngoài bộ môn GDCD). Đây là hình thức tích
hợp được các giáo viên vận dụng và đang được đẩy mạnh với vai trò mở rộng
kiến thức trong bài học với các kiến thức của các bộ môn khác, các ngành khoa
học, nghệ thuật khác cùng những kiến thức xã hội, kĩ năng sống mà học sinh
tích luỹ được làm giàu thêm hiểu biết, góp phần tạo nên một con người hoàn
thiện hơn, chuẩn mực hơn, có kĩ năng và thái độ ứng xử đúng đắn .

Nhưng việc đưa nội dung tích hợp liên môn mặc dù được tập huấn ở tất cả
các cấp trong hệ thống giáo dục nhưng thực tế việc đưa nội dung tích hợp liên
môn chưa thực sự có hiệu quả bởi đội ngũ giáo viên phần lớn được đào tạo
chương trình sư phạm đơn môn. Chưa chuẩn bị cơ sở lí luận dạy học liên môn
chính thống nên khi giảng dạy không thể tránh khỏi lúng túng trong việc xác
định mục tiêu giáo dục tích hợp. Đa số giáo viên chỉ có thể tập trung cung cấp
kiến thức thuộc bộ môn của mình, ít chú trọng mở rộng đặc biệt lồng ghép tích
hợp liên môn trong đó có môn GDCD vào bài dạy của mình. Để bài dạy có tích
hợp liên môn đòi hỏi người giáo viên “vất vả hơn”, phải xem xét, rà soát nội
dung chương trình, SGK hiện hành để loại bỏ thông tin cũ đồng thời bổ sung,
cập nhật thông tin mới phù hợp nội dung phương pháp dạy học tích hợp liên
môn . Cấu trúc bài dạy giáo viên phải sắp xếp lại nội dung nên không tránh khỏi
giáo viên có cảm giác ngại thay đổi. Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị
thông tin, truyền thông phục vụ dạy học trong nhà trường còn hạn chế nhất là
các trường nông thôn trong đó có trường THCS Quảng Chính. Với học sinh để
học một tiết liên môn đòi hỏi các em có sự đầu tư, tìm tòi, hệ thống kiến thức từ
tiểu học đến THCS nên học sinh hiện nay quen lối học cũ, đổi mới học sinh lạ
lẫm và chưa chịu cố gắng tiếp nhận do đó phần lớn học sinh hiện nay có thái độ
tiếp thu bình thường, chưa phát huy được tính tích cực trong học tập. Tâm lý các
5


em chỉ chú trọng các môn thi THPT như: Toán, Anh, Văn mà chưa chú trọng các
môn khác như: Sử, Địa, Công dân... nên dẫn đến thụ động, kĩ năng sống các em
còn kém, hiểu biết xã hội chưa tốt.
Thời lượng một tiết học hạn chế nên tích hợp kiến thức liên môn vào dạy
đòi hỏi sự nỗ lực cố gắng của cả giáo viên và học sinh nếu không dẫn đến tình
trạng học sinh không nhận biết đâu là trọng tâm bài học.
Trước thực trạng trên, qua nghiên cứu, khảo sát HS trường THCS Quảng
Chính trong năm học 2018-2019 tôi đã thống kê như sau

Bảng khảo sát chất lượng lớp 6A; 6B năm học 2018-2019 trước khi áp
dụng kinh nghiệm
Lớp Số Giỏi
Khá
TB
Y-K
Ghi
HS T.Số %
chú
T.Số %
T.Số %
T.Số %
Đầu
năm 6B 42 0
0
5
11.9 30
69
7
19.1
học
Đầu
năm 6A 45 7
15. 29
64. 9
20. 0
0
học
5
4

1
2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1.Về phía học sinh:
Để chuẩn bị cho một giờ học vận dụng kiến thức tích hợp liên môn đòi
hỏi bản thân từng học sinh phải có sự nỗ lực cố gắng ngoài sự chuẩn bị bài theo
đơn vị kiến thức lâu nay thì các em phải tự tìm tòi, suy nghĩ nội dung kiến thức
mới có thể vận dụng kiến thức liên môn nào?
2.3.2. Về phía giáo viên:
Để dạy tốt thì giáo án giờ dạy môn GDCD có vận dụng tích hợp kiến thức
liên môn đòi hỏi bản thân người giáo viên đầu tư, tìm tòi, trang bị cho mình
những kiến thức liên môn liên quan nhưng thật ra thì trong quá trình dạy học
môn học của mình GV đã vận dụng những kiến thức có liên quan đến các môn
học khác nên ít nhiều đã có sự am hiểu kiến thức liên môn đó hay nói cách khác
chúng ta đã dạy tích hợp liên môn từ lâu rồi nhưng chúng ta chưa đi sâu và chưa
có khái niệm tên gọi cụ thể mà thôi. Thứ đến với việc đổi mới phương pháp dạy
học hiện nay vai trò người GV không còn là người truyền thụ kiến thức mà là
người tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động của HS nên GV các bộ môn có
điều kiện chủ động trong sự phối hợp, hỗ trợ nhau trong quá trình hoạt động dạy
học. Đặc biệt GV cần định hướng để cho chính các em có thể tự tìm hiểu các
kiến thức liên quan môn học.
2.3.3.Giáo án:
6


Kế hoạch dạy học bài học vận dụng kiến thức liên môn không phải là giáo
án mẫu để giáo viên lên lớp giảng giải, truyền thụ áp đặt cho học sinh, mà là một
bản kế hoạch các hoạt động, thao tác nhằm tổ chức cho HS thực hiện trong giờ
lên lớp để lĩnh hội tri thức, phát triển năng lực và nhân cách
Giáo án vận dụng kiến thức liên môn phải bảo đảm nội dung và cấu trúc
đặc thù nhưng không gò ép vào một khuôn mẫu cứng nhắc mà cần tạo ra những

chân trời mở cho sự tìm tòi sáng tạo trong các phương án tiếp nhận của học sinh
trên cơ sở bảo đảm được chuẩn kiến thức, kĩ năng cần đạt, kiến thức trọng tâm,
thời gian, yêu cầu chung của giờ học từ đó giáo viên mới xác định được những
kiến thức các bộ môn có liên quan đến nội dung bài học.
Nội dung dạy học của thiết kế giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn
phải làm rõ những tri thức và kĩ năng cần theo đúng chuẩn kiến thức kĩ năng và
kiến thức của bộ môn khác có thể tích hợp được trong tiết học.
Giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn theo quan điểm tích hợp
phải chú trọng các tình huống tích hợp và tương ứng là các hoạt động để học
sinh vận dụng phối hợp các tri thức và kĩ năng của các môn học vào xử lí các
tình huống đặt ra, qua đó chẳng những lĩnh hội được những tri thức và kĩ năng
riêng rẽ của từng môn học mà còn chiếm lĩnh tri thức và phát triển năng lực tích
hợp.
2.3.4. Tổ chức giờ học vận dụng kiến thức liên môn trên lớp:
Tổ chức giờ học trên lớp là tiến trình thực hiện kế hoạch phối hợp hoạt
động của giáo viên và học sinh trong đó giáo viên giữ vai trò, chức năng tổ
chức, hướng dẫn, định hướng chứ không phải truyền thụ áp đặt một chiều còn
học sinh được đặt vào vị trí trung tâm của quá trình tiếp nhận, đóng vai trò chủ
thể hoạt động trực tiếp tiến hành tiếp cận, khám phá, chiếm lĩnh kiến thức.
Quan điểm dạy học vận dụng kiến thức liên môn không coi nhẹ việc cung
cấp tri thức cho học sinh. Vấn đề là phải xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa bồi
dưỡng kiến thức, rèn luyện kĩ năng và hình thành, phát triển năng lực cho học
sinh. Đây thực chất là biến quá trình truyền thụ tri thức thành quá trình học sinh
tự ý thức về phương pháp học để chiếm lĩnh tri thức, hình thành kĩ năng.
Trong quá trình trên lớp GV có thể vận dụng kiến thức tích hợp theo
nhiều cách khác nhau tuỳ thuộc vào từng phân môn và từng bài học. Sau đây là
một số cách vận dụng kiến thức tích hợp thích hợp trong bộ môn GDCD.

7

2.3.4.1. Tích hợp thông qua việc kiểm tra bài cũ: kiểm tra bài cũ là bước thứ hai
trong tiến trình lên lớp. Mục đích của hoạt động này là kiểm tra kiến thức đã học
cũng như mức độ hiểu bài và đây là hoạt động kết nối bài đã học với bài đang
chuẩn bị học nên vận dụng tích hợp kiến thức liên môn rất thuận tiện.
2.3.4.2. Tích hợp thông qua việc giới thiệu bài mới : Thời lượng dành cho giới
thiệu bài rất ít tuy nhiên hoạt động này có ý nghĩa vô cùng quan trọng vì tạo
hứng thú cho HS trước khi bước vào bài học. Vì vậy GV có thể vận dụng tích
hợp kiến thức liên môn (vận dụng trong giáo án minh hoạ ).
2.3.4.3.Tích hợp thông qua câu hỏi tìm hiểu nội dung bài học: Đây là cách GV
sử dụng nhiều vận dụng tích hợp kiến thức liên môn (vận dụng trong giáo án
minh hoạ).
2.3.4.4. Tích hợp thông qua phương tiện dạy học cụ thể bảng phụ, sử dụng
CNTT
2.3.4.5. Tích hợp thông qua hệ thống bài tập(trong phần bài tập vận dụng hoặc
phần luyện tập hay bài tập về nhà)....
.
Như vậy, vận dụng kiến thức liên môn cần được hiểu toàn diện và phải
được quán triệt trong toàn bộ môn học; quán triệt trong mọi khâu của quá trình
dạy học; quán triệt trong mọi yếu tố của hoạt động học tập; tích hợp trong
chương trình, tích hợp trong sách giáo khoa, tích hợp trong phương pháp dạy
học của giáo viên và tích hợp trong hoạt động học tập của học sinh; tích hợp
trong các sách đọc thêm, tham khảo... Quan điểm “lấy học sinh làm trung tâm”
đòi hỏi thực hiện việc tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh trong mọi
mặt, trên lớp và ngoài giờ; tìm mọi cách phát huy năng lực tự học của học sinh,
phát huy tinh thần dân chủ, bồi dưỡng lòng tin cho học sinh thì các em mới tự
tin và học tốt được.

2.3.5.Giáo án minh họa
Ngày soạn: / 4 / 2019

Ngày dạy:
/ 4 / 2019
TiÕt 23

Bµi 14

Thùc hiÖn trËt tù an toµn giao th«ng
8


I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.Kiến thức: Vận dụng các kiến thức liên môn:
- Ngữ văn : Vận dụng đặc điểm của kiểu bài nghị luận để làm một bài tuyên
truyền về an toàn khi tham gia giao thông, nhất là đối với học sinh hiện nay.
- Giáo dục công dân : Giáo dục cho học sinh có ý thức cùng tôn trọng và thực
hiện trật tự an toàn giao thông. Biết phản đối những việc làm vi phạm an toàn
giao thông.
- Mĩ thuật: Vẽ tranh tuyên truyền về góp phần tham gia giao thông an toàn.
- Với môn Âm Nhạc: Cảm nhận về vấn đề an toàn qua một số tác phẩm âm nhạc
tiêu biểu tuyên truyền về an toàn giao thông.
2. Kĩ năng:
- Kĩ năng thu thập tài liệu, kĩ năng đánh giá, hoạt động nhóm.
- Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề
thuộc lĩnh vực an toàn giao thông.
- Kĩ năng giao tiếp, trình bày ý kiến trước đám đông.
- Giáo dục kĩ năng sống: làm những việc cụ thể để góp phần tuyên truyền giúp
mọi người tham gia giao thông an toàn, nhất là học sinh các trường có quốc lộ
1A đi qua trong đó có địa phương Quảng Chính.
3. Thái độ: Giáo dục học sinh:
- Có tình yêu đối với cuộc sống .

- Có ý thức tìm hiểu về các biển báo ,các quy định của pháp luật để giúp mọi
người an toàn khi tham gia giao thông .
- Có ý thức học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, sống có kỷ
luật
II. CÁC NĂNG LỰC HƯỚNG TỚI PHÁT TRIỂN HỌC SINH:
Năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao
tiếp.
* Lồng ghép, tích hợp các môn học:
- Địa Lí, Tiếng Anh, Mĩ Thuật, Âm nhạc, Giáo dục Quốc phòng, phòng chống
ma túy.
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC:
Giải quyết vấn đề, động não, xử lí tình huống, liên hệ và tự liên hệ, thảo luận
nhóm....
IV. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
* Giáo viên
- SGK+SGV GDCD 6
- Máy chiếu
- Giấy Ao, bút dạ
- Một số điều trong Luật Quốc tịch năm 2008, Luật giao thông đường bộ năm
2008
- Chuẩn kiến thức kỹ năng GDCD 6
* Học sinh: Soạn bài, chuẩn bị tài liệu, đồ dùng cần thiết (Tranh vẽ chủ đề an
toàn giao thông)
V. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
9


1. Kiểm tra bài cũ:
Tình huống: Hân là một em bé lai bị mẹ bỏ rơi từ lúc mới sinh, do người qua
đường nhặt được đưa vào trại trẻ mồ côi. Hân băn khoăn không biết em có phải

là công dân Việt Nam không ? Vì sao ? (HS trả lời căn cứ một số điều luật quốc
tịch 2008)
2. Hoạt động khởi động:
Giới thiệu bài mới: Cho HS quan sát một số hình ảnh sau( Tài liệu từ Internet).

? Em có nhận xét gì sau khi quan sát những hình ảnh trên.
HS trả lời theo cảm nhận của mình, giáo viên nhận xét gợi dẫn đi vào bài mới
3. Hình thành kiến thức mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung kiến thức cần đạt
Hoạt động 1: Tìm hiểu tình hình tai nạn
1. Nguyên nhân phổ biến của tai
giao thông hiện nay.
nạn giao thông hiện nay:
Bước 1: Giao nhiệm vụ .
GV : Yêu cầu HS tiếp tục tìm hiểu tình
hình tai nạn giao thông qua một số hình
ảnh trên máy chiếu ( Tài liệu từ Internet)
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
GV: Cho HS quan sát bảng thống kê về
tình hình tai nạn giao thông trên máy chiếu
( Tích hợp với môn Địa Lý về phần biểu đồ)

10


Bước 3: Thảo luận, trao đổi, báo cáo
HS thực hiện theo yêu cầu.
Bước 4: Phương án kiểm tra đánh giá
- GV kiểm tra HS trong việc nắm bài học.

? Em có nhận xét gì về tai nạn giao
thông ở trong nước và ở địa phương?
- Ở trong nước và tại địa phương số vụ tai
nạn giao thông có người chết và bị thương
ngày càng tăng.
Cho HS quan sát một số hình ảnh sau đây
và rút ra nguyên nhân dẫn dến tai nạn
giao thông là gì?

- Nguyên nhân:
+ Do ý thức của một số người
tham gia giao thông chưa tốt.
+ Phương tiện tham gia giao thông
không đảm bảo an toàn.
+Người tham gia giao thông đông.
+ Sự quản lí của nhà nước về giao
thông còn hạn chế.
( Dựa theo chuẩn kiến thức kỹ
năng môn GDCD)

Người tham gia giao thông chở quá khổ, quá
tải, mang đồ cồng kềnh đi trên đường

Những cung đường
nguy hiểm

Xe hết niên hạn sử
dụng vẫn lưu hành

Hoạt động 2: Thảo luận giúp Hs hiểu một

2. Một số quy định về đi đường:
( Dựa theo chuẩn kiến thức kỹ
năng môn GDCD)
- Người đi bộ:
11


số quy định về đi đường.
Cho HS quan sát hình ảnh trên máy
chiếu và cho biết người đi bộ cần phải đi
như thế nào là đúng

+ Đi trên hè phố, lề đường hoặc
sát mép đường nếu không có hè
phố, lề đường.
+ Đi đúng phần đường và đi theo
tín hiệu giao thông.
Trẻ em dưới 7 tuổi khi qua đường
phải có người lớn dẫn dắt; Không
mang vác đồ cồng kềnh đi ngang
trên đường.

Học sinh ngang nhiên vi phạm luật an toàn
giao thông

GV Cho HS thảo luận xử lí tình huống và
quan sát hình ảnh sau:
Tan học Hưng lái xe đạp thả 2 tay và lạng
lách, đánh võng và đã vướng phải quang

gánh của bác bán rau đi giữa lòng đường.
Hãy nêu sai phạm của Hưng và bác bán
rau?

- Người đi xe đạp:
+ Cấm lạng lách, đánh võng,
buông cả hai tay hoặc đi xe bằng 1
bánh.
+ Không được dàn hàng ngang
quá 2 xe.
12


HS: Làm một số bài tập ở sách BT tình
huống.
Quan sát các hình ảnh trên đây và từ đó
nêu quy định đối với người đi xe đạp

? Cho biết quy định đối với trẻ em khi
tham gia giao thông

?Hãy nêu những hiệu lệnh và ý nghĩa
của từng loại hiệu lệnh khi người cảnh
sát giao thông đưa ra?.( GV có thể giới
thiệu cho HS).
Bước 1: Giao nhiệm vụ
Cho HS quan sát trên máy chiếu để tìm
hiểu các tín hiệu đèn và các loại biển báo
giao thông cơ bản.

+ Không được sử dụng xe để kéo,
đẩy xe khác.
+ Không mang vác, chở vật cồng
kềnh.
+ Chỉ được chở 1 người và một trẻ
em dưới 7 tuổi.
+ Không sử dụng ô, điện thoại di
động
- Đối với trẻ em:
+ Trẻ em dưới 12 tuổi không được
đi xe đạp người lớn.
( Đường kính bánh xe quá 0,65
m).
+ Trẻ em dưới 16 tuổi không được
lái xe gắn máy

Tiết 24
3. Các loại tín hiệu giao thông và
một số biển báo thông dụng

a. Các loại tín hiệu giao thông:
Cấm đi

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ.
? Hãy kể tên các loại đèn tín hiệu và ý
nghĩa của các loại đèn đó.
( Sử dụng đồ dùng dạy học tự làm với tên
gọi " Mô hình giao lộ giao thông " để
giới thiệu đẻ HS cảm nhận trực quan
sinh động)

Chia HS thành 4 nhóm thảo luận
Câu hỏi : Hãy kể tên một số loại biển
báo mà em biết và nêu ý nghĩa của nó?.
HS thực hiện theo yêu cầu
- Thời gian : 5 phút

Đi chậm
lại
Được đi

13


Bước 3: Thảo luận trao đổi, báo cáo
- HS: Thảo luận, báo cáo
- Đại diện nhóm trình bày HS nhận xét.
- GV kết luận.
Bước 4: Phương án kiểm tra , đánh giá
GV kiểm tra HS trong việc nắm bài học.
Câu hỏi kiểm tra:
? Em hãy nêu các loại biển báo giao
thông và ý nghĩa của nó

b. Hệ thống biển báo:
+ Biển báo cấm: Hình tròn, viền
đỏ - hình vẽ màu đen thể hiện điều
cấm.

GV chốt kiến thức trên máy chiếu
GV cho HS lên bảng trình bày sản phẩm

Cấm xe ô tô và mô tô
biển báo của mình ( Tích hợp với môn Mỹ + Biển báo nguy hiểm: Hình tam
Thuật)
giác, viền đỏ - hình vẽ màu đen
thể hiện điều nguy hiểm, cần đề
phòng.

Chỗ ngoặt nguy hiểm vòng bên
phải
+ Biển hiệu lệnh: Hình tròn, nền
xanh lam- hình vẽ màu trắng báo
điều phải thi hành.

+ Biển chỉ dẫn: Hình chữ nhật
( vuông) nền xanh lam- Báo
những định hướng cần thiết hoặc
những điều có ích khác.

14


+ Biển báo phụ: Hình chữ nhật
( vuông)- thuyết minh, bổ sung để
hiểu rõ hơn các biển báo khác.

GV: Giới thiệu hệ thống vạch kẻ đường và
tường bảo vệ. ( Tài liệu lấy từ mạng
Internet)

- Vạch kẻ đường.

- Hàng rào chắn, tường bảo vệ...
4. ý nghĩa của việc thực hiện trật
tự an toàn giao thông:
- Bảo đảm an toàn giao thông cho
mình và cho mọi người, tránh tai
nạn đáng tiếc xảy ra, gây hậu quả
đau lòng cho bản thân và cho mọi
? Việc thực hiện trật tự an toàn giao thông người.
có ý nghĩa như thế nào?
- Bảo đảm cho giao thông được
( Dựa theo chuẩn kiến thức kỹ năng môn thông suốt, tránh ùn tắc, gây khó
GDCD)
khăn trong giao thông, ảnh hưởng
đến mọi hoạt động của xã hội
4. Hoạt động luyện tập.
GV Cho HS làm bài tập
Khoanh tròn vào chữ cái trước câu mà em chọn
Câu 1. Trẻ em trong độ tuổi nào được đi xe đạp của người lớn?
A. Đủ 9 tuổi
C. Đủ 11 tuổi
B. Đủ 10 tuổi D. Đủ 12 tuổi
Câu 2. Trẻ em trong độ tuổi nào được lái xe gắn máy?
A. Đủ 13 tuổi C. Đủ 15 tuổi
B. Đủ 14 tuổi
D. Đủ 16 tuổi
Đáp án:
Câu 1. D
Câu 2. D
GV Cho HS đóng vai:
Gồm 2 học sinh,một HS đóng vai một người nước ngoài chưa hiểu luật đi

đường và mong muốn biết. Bạn còn lai sẽ sử dụng tiếng Anh để giới thiệu một
số quy định của luật giao thông đường bộ để vị khách hiểu.Tiểu phẩm diễn ra
trong vòng 5 phút ( Tích hợp với mông Tiếng Anh)
15


5. Hoạt động vận dụng
GV cho HS nghe một số bài hát về an toàn giao thông như bài" Từ một ngã tư
đường phố, Chúng em với an toàn giao thông, " Em đi qua ngã tư đường phố "
(Nhạc và lời: HOÀNG VĂN YẾN) ...... ( Tích hợp với môn Âm nhạc)
? Em có cảm nhận gì khi nghe các bài hát này
HS trả lời GV chốt vấn đề liên hệ thực tế vấn đè thực hiện an toàn giao thông
của các bạn HS trong trường
6. Hoạt động mở rộng
- Học bài, làm bài tập về nhà ( Tích hợp với môn Ngữ Văn)
Đề bài : Viết một bài tuyên truyền về vấn đề an toàn giao thông
Gợi ý: Cần đảm bảo các yêu cầu :
+ Nêu thực trạng vấn đề này tại địa phương và trên cả nước
+Các nguyên nhân đẫn đến tình trạng trên
+Những giải pháp để giải quyết vấn đề này.
+ Những việc em đã làm để giải quyết vấn đề
- Xem trước nội dung bài 15. Sưu tầm những tấm gương học tốt.

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Với SKKN này, tôi nhận thấy khi thực hiện vận dụng kiến thức tích hợp
vào môn GDCD 6 đã tạo HS có hứng thú học, chủ động tiếp cận kiến thức phân
môn GDCD vốn khô khan, khó hiểu vì trong bài học này các em vừa đồng thời
hiểu được nội dung bài học lại vừa hiểu thêm những kiến thức của các môn học
16

khác, có thể vận dụng kiến thức đó để giải quyết các vấn đề có trong thực tiễn.
Không những vậy với việc áp dụng vận dụng kiến thức liên môn trong dạy học
môn GDCD còn tạo cho HS thói quen và kĩ năng tự học, tự nghiên cứu, vận
dụng, tích hợp linh hoạt kiến thức liên môn và đã biết khai thác những kiến thức
đã có để giải quyết những vấn đề mới. Hơn nữa vận dụng tích hợp kiến thức
liên môn trong môn GDCD tạo cho người giáo viên có thói quen luôn tự mình
đặt trong thử thách chinh phục kiến thức không chỉ bộ môn mình đảm nhiệm mà
còn chinh phục kiến thức môn khoa học khác góp phần nâng cao trình độ
chuyên môn - nghiệp vụ.
Sau khi áp dụng vào lớp mình trực tiếp giảng dạy là lớp 6C; 6D năm học
2018-2019 tôi đã thu được kết quả như sau:
Lớp Số
Gi ỏi
HS T.Số %

Cuối 6C 32
HKII
Cuối 6D 29
HK II

3
6

9.3
20.6

Kh á
T.Số %
10

31.
4
8
27.
5

TB
T.Số %
18
56.2
15

48.4

Y-K
T.Số %
1
3.
1
1
3.
5

Ghi
chú

Với kết quả khảo sát trên, so sánh với kết quả trước khi áp dụng, tôi nhận
thấy rằng những giải pháp đưa ra đã có hiệu quả, góp phần nâng cao giờ dạy.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận

Qua thời gian nghiên cứu và áp dụng vào trong thực tế giảng dạy trong
tiết 23, 24 GDCD 6, bản thân tôi nhận thấy: HS chịu khó dành nhiều thời gian
tìm tòi, nghiên cứu chuẩn bị bài , phần nào khắc phục tình trạng chán học, lười
học và ngại học môn GDCD. HS phát hiện kiến thức liên môn có thể vận dụng
trong những bài học. GV đầu tư nhiều hơn trong bài dạy của mình ngoài kiến
thức phân môn thì người giáo viên tìm hiểu, đọc thêm tư liệu, tham khảo đồng
nghiệp để cùng hợp tác với học sinh chiếm lĩnh tri thức nhân loại . Làm tốt công
tác chuẩn bị nội dung bài dạy tích hợp liên môn GV chủ động các khâu tổ chức,
điều hành HS tự khai thác và chiếm lĩnh tri thức cũng như không bị động trước
vấn đề HS thắc mắc liên quan kiến thức tích hợp
Bằng những kinh nghiệm của bản thân trong quá trình giảng dạy, tôi đã
thu được kết quả khả quan đối với những lớp mình trực tiếp giảng dạy. Hi vọng
những kinh nghiệm này sẽ góp phần nào đó cho các bạn đồng nghiệp trong việc
17


khơi gợi hứng thú, say mê học tập HS, các em chủ động khám phá tri thức đặc
biệt môn GDCD.
Tuy nhiên theo bản thân tôi nhận thấy không phải tiết dạy GDCD nào có
thể vận dụng được kiến thức liên môn. Để phát huy tính tích cực và chủ động
sáng tạo của học sinh, giáo viên cần linh hoạt lựa chọn những phương pháp phù
hợp với nội dung kiến thức, giáo viên biết lựa chọn nội dung tích hợp kiến thức
liên môn phù hợp để vận dụng thì mới phát huy hiệu quả thực sự của nó, bài
giáng trở nên hấp dẫn “ như người lạ mà quen biết ” nhưng nếu không sẽ trở
nên khiên cưỡng, nặng nề, phản tác dụng.
3.2. Kiến nghị
Hiện nay, chất lượng giáo dục đang được xã hội hết sức quan tâm trong
đó dạy - học các phẩm chất đạo đức.Học sinh không thích học các môn học này
vì cho rằng đó là môn phụ không quan trọng, không thi vào THPT.... Phụ huynh
không muốn con em mình theo học môn GDCD nếu có sự lựa chọn thì sẵn sàng

cho HS theo học môn Anh, Toán, môn Văn. Chất lượng môn học qua các bài
kiểm tra định kì, kì thi không cao. Vì vậy để nâng cao các giờ dạy và học GDCD
tôi xin mạnh dạn nêu ra một số kiến nghị sau:
Đối với giáo viên dạy môn GDCD
Tăng cường công tác tự bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ. Chịu
khó nghiên cứu, tìm tòi tài liệu, các giải pháp hay làm hành trang để áp dụng
trong giảng dạy.
Học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp, các đơn vị khác để rút kinh nghiệm.
Đối với nhà trường
Cần tích cực đưa chủ đề vận dụng tích hợp kiến thức liên môn vào các dịp
thao giảng.
Tích cực cho GV tham gia các cuộc thi liên quan đến chủ đề tích hợp liên
môn.
Nhà trường thường xuyên chỉ đạo tổ chuyên môn có những buổi họp
chuyên môn hội thảo về phương pháp dạy học kiến thức liên môn áp dụng cho
các môn học.
Đối với Phòng giáo dục và đào tạo:
Tổ chức giao lưu nhiều hơn nữa những GV có tiết dạy tham dự cuộc thi vận
dụng tích hợp kiến thức liên môn có chất lượng để giáo viên được giao lưu, học
hỏi kinh nghiệm, nâng cao chất lượng trong dạy học.
Trên đây là một vài kinh nghiệm giảng dạy “Vận dụng tích hợp kiến thức
liên môn trong dạy bài 14 - Thực hiện trật tự an toàn giao thông - GDCD 6 ”.
Với khả năng có hạn, không tránh khỏi những sai sót, rất mong sự đóng góp ý
kiến của Hội đồng khoa học trường, ngành cũng như tất cả các quý thầy cô.

18


Tôi xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Quảng Chính, ngày: 25/3/2019.
Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, không sao chép
nội dung của người khác.
Người thực hiện.

Lê Văn Tài

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa, Sách giáo viên Giáo dục công dân 6.
2.Tài liệu về vận dụng kiến thức liên môn vào giảng dạy.
19


3.Thiết kế bài giảng Giáo dục công dân 6
4.Luật an toàn giao thông đường bộ 2008.
5.Tài liệu từ internet.
6. Chuẩn kiến thức kỹ năng môn GDCD.

DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả:Lê Văn Tài
Chức vụ và đơn vị công tác: THCS Quang Chính
20


TT

1.

2.

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh; Tỉnh...)

"Phát huy việc sử dụng câu chuyện Cấp huyện
tình huống pháp luật trong giờ học
GDCD để cho HS phát hiện kiến
thức và củng cố kiến thức phần
pháp luật trong môn giáo dục công
dân lớp 8 cấp THCS."
"Một số kinh nghiệm khi giảng
Cấp huyện

Kết quả đánh
giá xếp loại
(A, B, hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

C

2013-2014

B

2015-2016

C

2015-2016

dạy tác phẩm thơ Đường trong
chương trình ngữ Văn 7 trung học

3.

cơ sở"
"Một số kinh nghiệm khi giảng

Cấp Tỉnh

dạy tác phẩm thơ Đường trong
chương trình ngữ Văn 7 trung học
cơ sở"

21