Thúc đẩy công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng dự án cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh (Luận văn thạc sĩ)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.56 MB, 128 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH
-----------***-------------
NGUYỄN THỊ THU HIỀN
THÚC ĐẨY CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ
GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG DỰ ÁN
CẢNG HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ VÂN ĐỒN,
TỈNH QUẢNG NINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
THÁI NGUYÊN, NĂM 2019
Thái Nguyên, năm 2018
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH
-----------***-------------
NGUYỄN THỊ THU HIỀN
THÚC ĐẨY CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ
GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG DỰ ÁN
CẢNG HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ VÂN ĐỒN,
TỈNH QUẢNG NINH
Ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 8.34.01.10
LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Lưu Ngọc Trịnh
THÁI NGUYÊN, NĂM 2019
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của riêng bản
thân. Toàn bộ quá trình nghiên cứu được tiến hành một cách khoa học, các
số liệu, kết quả trình bày trong luận văn là chính xác, trung thực và chưa
từng được công bố trong bất cứ công trình nào khác. Các số liệu trích dẫn
trong quá trình nghiên cứu đều được ghi rõ nguồn gốc.
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Thu Hiền
ii
LỜI CẢM ƠN
Được sự cho phép của Khoa Kinh tế, được sự hướng dẫn tận tình của
thầy giáo PGS. TS. Lưu Ngọc Trịnh tôi đã tiến hành nghiên cứu để tài "Thúc
đẩy công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của dự án Cảng Hàng
không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh"
Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Quản lý
Đào tạo sau đại học và các giảng viên Trường Đại học Kinh tế và Quản trị
Kinh doanh Thái Nguyên, đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và hoàn
thành luận văn.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời biết ơn chân thành, sâu sắc nhất đến thầy giáo
PGS. TS. Lưu Ngọc Trịnh đã dành thời gian và tâm huyết hướng dẫn nghiên
cứu và giúp tôi hoàn thành bản luận văn.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Đảng ủy, UBND
huyện Vân Đồn; Đảng ủy, UBND xã Đoàn Kết; Ban lãnh đạo Trung tâm
Phát triển quỹ đất huyện Vân Đồn và các cơ quan hữu quan đã tạo điều kiện
giúp đỡ tôi trong thời gian nghiên cứu, thực hiện đề tài tại địa phương.
Tôi xin được cảm ơn và mong nhận được sự quan tâm, nhận xét của
các Thầy, Cô trong Hội đồng bảo vệ để tôi có điều kiện hoàn thiện tốt hơn và
mở rộng những nội dung của luận văn nhằm đạt được tính hiệu quả khi áp
dụng vào thực tiễn.
Do thời gian nghiên cứu ngắn, trình độ nhận thức và sự hiểu biết về lĩnh
vực nghiên cứu còn nhiều hạn chế, nên dù đã cố gắng, nhưng luận văn không
thể tránh khỏi những khiếm khuyết, bất cập. Tác giả rất mong nhận được
những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, thầy giáo, cô giáo, đồng nghiệp
và những ai quan tâm đến lĩnh vực này để tác giả hoàn thiện đề tài hơn nữa.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày
tháng
Tác giả
năm 2019
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ............................................ vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ....................................................................... viii
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC BỒI
THƯỜNG, HỖ TRỢ GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG .......................................... 5
1.1. Cơ sở lý luận về công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng .......... 5
1.1.1. Khái niệm thu hồi đất và giải phóng mặt bằng ...................................... 5
1.1.2. Khái niệm công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng .............. 11
1.1.3. Đặc điểm của công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng ......... 15
1.1.4. Nội dung thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng....... 16
1.1.5. Các yếu tố tác động đến công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng 32
1.2. Kinh nghiệm bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng ............................ 34
1.2.1. Kinh nghiệm bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của một số địa
phương trong nước ......................................................................................... 34
1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh..... 37
Chương 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................. 38
2.1. Câu hỏi nghiên cứu.................................................................................. 38
2.2. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 38
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ........................................................... 38
2.2.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý thông tin ............................................ 41
2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin ......................................................... 41
2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu .................................................................. 42
iv
2.3.1. Chỉ tiêu xác định đối tượng được bồi thường và không được bồi
thường về đất .................................................................................................. 42
2.3.2. Chỉ tiêu xác định đối tượng được hỗ trợ giải phóng mặt bằng ............ 43
2.3.3. Các chỉ tiêu xác định mức bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho
các hộ dân ....................................................................................................... 43
Chương 3 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ GIẢI
PHÓNG MẶT BẰNG DỰ ÁN CẢNG HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ VÂN
ĐỒN, TỈNH QUẢNG NINH .......................................................................... 45
3.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Vân Đồn, tỉnh
Quảng Ninh .................................................................................................... 45
3.1.1.
Điều kiện tự nhiên ...................................................................... 45
Hình 3.1: Bản đồ vị trí địa lý huyện Vân Đồn ............................................... 45
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ..................................................................... 48
3.2. Khái quát về Dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng
Ninh và các chính sách có liên quan .............................................................. 50
3.2.1. Các văn bản pháp lý có liên quan đến dự án ........................................ 50
3.2.2. Một số văn bản về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng của tỉnh
Quảng Ninh .................................................................................................... 53
3.2.3. Khái quát các nội dung cơ bản của dự án ............................................ 55
3.3. Thực trạng công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của Dự án
Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh................................. 57
3.3.1. Công tác chuẩn bị bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng ................. 57
Bảng 3.3: Kế hoạch tiến độ chi tiết giải phóng mặt giai đoạn 1 .................... 59
của dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ................ 59
3.3.2. Xác định đối tượng được bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng...... 61
3.3.3. Xác định mức bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho các hộ dân66
3.3.4. Tình hình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng
cho các hộ dân ................................................................................................ 70
v
3.4. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến công tác bồi thường, hỗ trợ giải
phóng mặt bằng .............................................................................................. 76
3.4.1. Các yếu tố khách quan ......................................................................... 76
3.4.2. Các yếu tố chủ quan ............................................................................. 78
3.5. Đánh giá chung về công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng giai
đoạn 1 dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ........... 84
3.5.1. Những kết quả đạt được ....................................................................... 84
3.5.2. Những hạn chế và nguyên nhân ........................................................... 85
Chương 4 GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN BỒI THƯỜNG,
HỖ TRỢ GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG DỰ ÁN CẢNG HÀNG KHÔNG
QUỐC TẾ VÂN ĐỒN, TỈNH QUẢNG NINH .............................................. 92
4.1. Quan điểm, định hướng, mục tiêu thúc đẩy tiến độ thực hiện bồi thường,
hỗ trợ giải phóng mặt bằng Dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn ........ 92
4.1.1. Các quan điểm ...................................................................................... 92
4.1.2. Các định hướng .................................................................................... 92
4.2. Các giải pháp nhằm thúc đẩy tiến độ thực hiện bồi thường, hỗ trợ giải
phóng mặt bằng Dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn ........................ 93
4.2.1. Các giải pháp chung về chính sách ...................................................... 93
4.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể ....................................................................... 101
4.3. Kiến nghị ............................................................................................... 105
4.3.1. Kiến nghị với Nhà nước ..................................................................... 105
4.3.2. Kiến nghị với UBND tỉnh Quảng Ninh ............................................. 106
KẾT LUẬN ................................................................................................... 107
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 110
vi
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
BGTVT
Bộ Giao Thông Vận tải
BKHĐT
Bộ Kế hoạch và Đầu tư
BNN
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
BQLDA
Ban quản lý dự án
BQP
Bộ Quốc phòng
BTC
Bộ Tài chính
BTNMT
Bộ Tài nguyên và Môi trường
BXD
Bộ Xây dựng
CHK
Cục Hàng không
CP
Chính phủ
GPMB
Giải phóng mặt bằng
ĐT
Đầu tư
KH
Kế hoạch
NĐ
Nghị định
PGS
Phó giáo sư
PTNT
Phát triển Nông thôn
QĐ
Quyết định
QH
Quốc hội
QLĐĐ
Quản lý đất đai
TB
Thông báo
TS
Tiến sĩ
TT
Thông tư
TTg
Thủ tướng
UBND
Ủy ban nhân dân
VPCP
Văn phòng Chính phủ
vii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1: Dân số, mật độ dân số Vân Đồn theo xã giai đoạn 2015 - 201748
Bảng 3.2: Cơ cấu giá trị sản xuất các ngành kinh tế huyện Vân Đồn giai
đoạn 2015-2017............................................................................... 49
Bảng 3.3: Kế hoạch tiến độ chi tiết giải phóng mặt giai đoạn 1 của dự án
Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ................. 59
Bảng 3.4: Kết quả xác định đối tượng được bồi thường giai đoạn 1 của dự
án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ............ 62
Bảng 3.5: Kết quả xác định đối tượng được bồi thường theo loại đất giai
đoạn 1 của dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng
Ninh ................................................................................................. 63
Bảng 3.6: Kết quả xác định đối tượng được hỗ trợ,giải phóng mặt bằng
giai đoạn 1 của dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh
Quảng Ninh ..................................................................................... 64
Bảng 3.7: Tổng hợp ý kiến của người dân về việc xác định đối tượng và
điều kiện được bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng giai đoạn 1
dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn .................................... 65
Bảng 3.8: Bảng giá đất bồi thường giai đoạn 1của dự án Cảng Hàng
không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh .................................... 66
Bảng 3.9: Định mức hỗ trợ giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 của dự án
Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ................. 68
Bảng 3.10: Tổng hợp ý kiến của người dân về việc xác định mức bồi
thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 dự án Cảng Hàng
không Quốc tế Vân Đồn ................................................................. 70
Bảng 3.11: Kết quả bồi thường về đất giai đoạn 1 của dự án Cảng Hàng
không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh .................................... 71
Bảng 3.12: Kết quả bồi thường thiệt hại về tài sản trên đất giai đoạn 1 của
dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ....... 72
viii
Bảng 3.13: Kết quả thực hiện công tác hỗ trợ giai đoạn 1 của dự án Cảng
Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ........................... 73
Bảng 3.14: Tổng hợp ý kiến của người dân về công tác bồi thường, hỗ trợ
giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 dự án Cảng Hàng không Quốc tế
Vân Đồn .......................................................................................... 74
Bảng 3.16: Tổng hợp ý kiến của cán bộ dự án về trình độ văn hóa, ý thức,
trách nhiệm của người dân bị thu hồi đất........................................ 77
Bảng 3.17: Tổng hợp ý kiến của cán bộ dự án về công tác quản lý, đăng
ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở ........ 79
Bảng 3.18: Tổng hợp ý kiến của cán bộ dự án về công tác đánh giá đất
giai đoạn 1 của dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh
Quảng Ninh ..................................................................................... 80
Bảng 3.19: Tổng hợp nguồn vốn thực hiện bồi thường, hỗ trợ giải phóng
mặt bằng giai đoạn 1 dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn
giai đoạn 2015-2017........................................................................ 81
Bảng 3.20: Tổng hợp ý kiến của người dân có đất bị thu hồi về vai trò,
năng lực của chính quyền địa phương và sự phối hợp giữa các cấp,
các ngành trong công tác giải phóng mặt bằng............................... 83
Bảng 3.21: Tổng hợp ý kiến của cán bộ dự án về vai trò, năng lực của
chính quyền địa phương và sự phối hợp giữa các cấp, các ngành
trong công tác giải phóng mặt bằng ................................................ 84
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Hình 3.1: Bản đồ vị trí địa lý huyện Vân Đồn ................................................ 45
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là một trong những nguồn tài nguyên cơ bản để phát triển kinh
tế đất nước, nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Đất đai được coi là một loại
bất động sản, là một hàng hoá đặc biệt, vì những tính chất của nó như cố định
về vị trí, giới hạn về không gian, vô hạn về thời gian sử dụng và trong quá
trình sử dụng nếu được sử dụng một cách hợp lý thì giá trị của đất không
những mất đi mà còn tăng lên.
Những năm gần đây, nền kinh tế nước ta thay đổi một cách nhanh
chóng, nhu cầu về đất cho người dân, cho các công trình xây dựng, các khu
công nghiệp, khu đô thị,… tăng lên nhanh chóng làm cho đất càng trở nên
khan hiếm và đắt đỏ. Trong điều kiện quỹ đất ngày càng hạn hẹp, giá đất ngày
càng cao, nhịp độ phát triển ngày càng lớn thì nhu cầu giải phóng mặt bằng
càng trở nên cấp thiết và trở thành một thách thức lớn đối với sự phát triển
kinh tế, chính trị - xã hội trên phạm vi vùng, quốc gia. Vấn đề bồi thường giải
phóng mặt bằng trở thành điều kiện tiên quyết để thực hiện dự án phát triển,
nếu không được xử lý tốt thì sẽ trở thành vật cản cho sự phát triển kinh tế - xã
hội, bởi vậy đòi hỏi phải có sự quan tâm đúng mức và giải quyết triệt để.
Vân Đồn là một huyện đảo có tiềm năng phát triển về du lịch, thủy sản
của tỉnh Quảng Ninh nên được Đảng và Nhà nước quan tâm đầu tư để phát
triển thành một Đặc khu hành chính - kinh tế của khu vực Đông Bắc. Theo
quy hoạch, tại Vân Đồn sẽ xây dựng một Cảng Hàng không Quốc tế để phục
vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Để xây dựng cảng hàng không dẫn đến việc phải thu hồi đất của người
dân, điều đó sẽ làm cuộc sống của người dân bị thay đổi, vì vậy việc triển
khai phải có kế hoạch để ổn định cuộc sống cho người dân. Trước hết là việc
2
bồi thường và hỗ trợ cho người dân trong giải phóng mặt bằng là một vấn đề
quan trọng hàng đầu được quan tâm, giải quyết của chính quyền địa phương.
Mặc dù tỉnh Quảng Ninh và huyện Vân Đồn đã có những chính sách và bước
đi phù hợp để đảm bảo lợi ích cho người dân mất đất trong quá trình thực hiện
giai đoạn 1 của dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện giải phóng mặt bằng giai đoạn I của
dự án vẫn còn nhiều sai sót, hạn chế cụ thể: Việc xác định giá đất, giá các loại
tài sản để tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư còn chưa nhất quán, nhiều bất
cập; hầu hết các khoản bồi thường thiệt hại về đất ở, về tài sản đều thấp hơn
nhiều so với giá thị trường dẫn đến nhiều khiếu nại, tố cáo. Tình trạng khiếu
nại, kiến nghị của nhân dân trong quá trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ
trợ giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 của dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân
Đồn tương đối phức tạp, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của dự án chưa
kịp thời, dứt điểm dẫn đến tình trạng khiếu kiện kéo dài, gây bất bình trong
nhân dân. Bên cạnh đó, tình trạng đầu cơ và giao dịch đất đai không đúng quy
định trong khu vực dự án diễn ra rất phức tạp, làm tình trạng tăng giá đất đột
biến, bất thường tại địa phương càng gây thêm nhiều bức xúc trong dư luận, ...
Vì vậy phải có sự nghiên cứu để tìm ra những hướng giải quyết hợp lý nhất
nhằm thúc đẩy công tác giải phóng mặt bằng để đảm bảo tiến độ đầu tư các giai
đoạn tiếp theo của dự án được thực hiện theo đúng kế hoạch.
Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đó, tác giả đã lựa chọn đề tài: “Thúc đẩy
công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của dự án Cảng Hàng
không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh” nhằm điều tra, tìm hiểu thực
trạng và tìm ra nguyên nhân gây cản trở, đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy
nhanh tiến độ công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng trong các giai
đoạn tiếp theo của dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng
Ninh, đồng thời cũng góp phần cải cách hành chính của Nhà nước.
3
2. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn
2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở đánh giá thực trạng công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng
mặt bằng thực hiện dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng
Ninh, từ đó đề xuất các giải pháp để đẩy nhanh công tác bồi thường, hỗ trợ
giải phóng mặt bằng cho dự án này.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động bồi thường, hỗ
trợ giải phóng mặt bằng.
- Đánh giá hiện trạng công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và
tiến độ thực hiện dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.
- Đánh giá những nhân tố ảnh hưởng đến công tác bồi thường, hỗ trợ
giải phóng mặt bằng khi thực hiện Dự án.
- Đề xuất giải pháp thúc đẩy công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
để thực hiện thành công dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh
Quảng Ninh.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt
bằng thực hiện dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn tại xã Đoàn Kết Huyện Vân Đồn - Tỉnh Quảng Ninh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Đề tài được nghiên cứu tại Dự án Cảng Hàng không
Quốc tế Vân Đồn tại xã Đoàn Kết - Huyện Vân Đồn - Tỉnh Quảng Ninh.
- Về thời gian: Số liệu đánh giá thực trạng nghiên cứu trong giai đoạn
2015-2017.
- Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề liên quan đến
công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng thực hiện dự án Cảng Hàng
4
không Quốc tế Vân Đồn tại xã Đoàn Kết - Huyện Vân Đồn - Tỉnh Quảng
Ninh giai đoạn 2015-2017.
4. Ý nghĩa khoa học của Luận văn
- Ý nghĩa khoa học:
+ Đề tài góp phần làm sáng tỏ cơ sở khoa học và thực trạng công tác
bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của dự án Cảng Hàng không Quốc tế
Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.
+ Tìm ra các nguyên nhân cụ thể dẫn đến các cản trở trong công tác bồi
thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của dự án, từ đó tìm ra các biện pháp khắc
phục để triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của dự án
Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh trong các giai đoạn 2
(2020-2025) và giai đoạn 3 (2025-2030) một cách hiệu quả hơn.
- Ý nghĩa thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể làm tài liệu
tham khảo cho các học viên cao học và sinh viên cũng như công tác quản lý
nhà nước về đất đai, đặc biệt là công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt
bằng của Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Vân Đồn.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài Phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu gồm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác bồi thường, hỗ trợ
giải phóng mặt bằng
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng
dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh
Chương 4: Giải pháp thúc đẩy tiến độ thực hiện bồi thường, hỗ trợ giải
phóng mặt bằng dự án Cảng Hàng không Quốc tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.
5
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG
1.1. Cơ sở lý luận về công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng
1.1.1. Khái niệm thu hồi đất và giải phóng mặt bằng
1.1.1.1. Khái niệm
- Theo Điều 3 Khoản 11 Luật Đất đai năm 2013 thì "Thu hồi đất là
việc Nhà nước quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà
nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm
pháp luật về đất đai". (Báo cáo quyết toán NSNN hàng năm 2015-2017).
Từ khái niệm trên có thể hiểu thu hồi đất là một quá trình thực hiện các
chính sách của Nhà nước nhằm phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và lợi ích an
ninh quốc gia. Vì vậy, khi tiến hành thu hồi đất phải có sự thoả thuận giữa Nhà
nước, các cơ quan có chức năng và người dân có đất trong vùng quy hoạch để đi
đến sự nhất trí về giá cả đền bù thiệt hại cho người dân. Kết quả của quá trình
thu hồi đất phụ thuộc rất lớn vào sự ủng hộ của người dân tại địa phương.
- Giải phóng mặt bằng: Là quá trình tổ chức thực hiện các công việc
liên quan đến di dời nhà cửa, cây cối và các công trình xây dựng trên phần đất
nhất định được quy định cho việc cải tạo, mở rộng hoặc xây dựng một công
trình mới trên đó. Như vậy, giải phóng mặt bằng có thể hiểu là di dời, di dân
đi nơi khác để lấy mặt bằng xây dựng các công trình mới.
1.1.1.2. Mục đích của công tác thu hồi đất
Trong quá trình phát triển của các địa phương, việc quy hoạch và sử
dụng đất có thể thay đổi tùy theo từng thời kỳ. Để phục vụ cho nhu cầu phát
triển kinh tế - xã, Nhà nước có thể phải tiến hành thu hồi đất đai tại một số địa
điểm. Vì vậy, có thể nói mục đích của công tác thu hồi đất là đảm bảo đất đai
được sử dụng hợp pháp, đúng mục đích, đạt hiệu quả cao, khắc phục tình
trạng tùy tiện trong quản lý, sử dụng đất, vi phạm luật đất đai.
6
1.1.1.3. Các trường hợp Nhà nước tiến hành thu hồi đất
Luật Đất đai năm 2013 quy định các trường hợp thu hồi đất cụ thể như sau:
* Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh trong các
trường hợp sau đây (theo Điều 61 – Luật đất đai 2013):
- Làm nơi đóng quân, trụ sở làm việc;
- Xây dựng căn cứ quân sự;
- Xây dựng công trình phòng thủ quốc gia, trận địa và công trình đặc
biệt về quốc phòng, an ninh;
- Xây dựng ga, cảng quân sự;
- Xây dựng công trình công nghiệp, khoa học và công nghệ, văn hóa,
thể thao phục vụ trực tiếp cho quốc phòng, an ninh;
- Xây dựng kho tàng của lực lượng vũ trang nhân dân;
- Làm trường bắn, thao trường, bãi thử vũ khí, bãi hủy vũ khí;
- Xây dựng cơ sở đào tạo, trung tâm huấn luyện, bệnh viện, nhà an
dưỡng của lực lượng vũ trang nhân dân;
- Xây dựng nhà công vụ của lực lượng vũ trang nhân dân;
- Xây dựng cơ sở giam giữ, cơ sở giáo dục do Bộ Quốc phòng, Bộ
Công an quản lý.
* Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia,
công cộng trong các trường hợp sau đây (theo Điều 62 – Luật đất đai 2013):
- Thực hiện các dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định chủ
trương đầu tư mà phải thu hồi đất;
- Thực hiện các dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định
đầu tư mà phải thu hồi đất, bao gồm: Dự án xây dựng khu công nghiệp, khu
chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế; khu đô thị mới, dự án đầu tư bằng
nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức; Dự án xây dựng trụ sở cơ quan nhà
nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương; trụ sở của tổ
chức nước ngoài có chức năng ngoại giao; công trình di tích lịch sử - văn hóa,
7
danh lam thắng cảnh được xếp hạng, công viên, quảng trường, tượng đài, bia
tưởng niệm, công trình sự nghiệp công cấp quốc gia; Dự án xây dựng kết cấu
hạ tầng kỹ thuật cấp quốc gia gồm giao thông, thủy lợi, cấp nước, thoát nước,
điện lực, thông tin liên lạc; hệ thống dẫn, chứa xăng dầu, khí đốt; kho dự trữ
quốc gia; công trình thu gom, xử lý chất thải;
- Thực hiện các dự án do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận mà
phải thu hồi đất bao gồm: Dự án xây dựng trụ sở cơ quan nhà nước, tổ chức
chính trị, tổ chức chính trị - xã hội; công trình di tích lịch sử - văn hóa, danh
lam thắng cảnh được xếp hạng, công viên, quảng trường, tượng đài, bia tưởng
niệm, công trình sự nghiệp nâng cấp địa phương; Dự án xây dựng kết cấu hạ
tầng kỹ thuật của địa phương gồm giao thông, thủy lợi, cấp nước, thoát nước,
điện lực, thông tin liên lạc, chiếu sáng đô thị; công trình thu gom, xử lý chất
thải; Dự án xây dựng công trình phục vụ sinh hoạt chung của cộng đồng dân
cư; dự án tái định cư, nhà ở cho sinh viên, nhà ở xã hội, nhà ở công vụ; xây
dựng công trình của cơ sở tôn giáo; khu văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí
phục vụ công cộng; chợ; nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa táng; Dự
án xây dựng khu đô thị mới, khu dân cư nông thôn mới; chỉnh trang đô thị,
khu dân cư nông thôn; cụm công nghiệp; khu sản xuất, chế biến nông sản,
lâm sản, thủy sản, hải sản tập trung; dự án phát triển rừng phòng hộ, rừng đặc
dụng; Dự án khai thác khoáng sản được cơ quan có thẩm quyền cấp phép, trừ
trường hợp khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, than
bùn, khoáng sản tại các khu vực có khoáng sản phân tán, nhỏ lẻ và khai thác
tận thu khoáng sản.
1.1.1.4. Căn cứ thu hồi đất
Theo Điều 63 Luật Đất đai năm 2013, các căn cứ thu hồi đất vì mục
đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công
cộng phải căn cứ các yếu tố sau đây:
- Dự án thuộc các trường hợp thu hồi đất quy định theo pháp luật;
8
- Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà
nước có thẩm quyền phê duyệt;
- Tiến độ sử dụng đất thực hiện dự án.
1.1.1.5. Thẩm quyền thu hồi đất
Theo Điều 66 Luật Đất đai năm 2013, cơ quan có thẩm quyền thu hồi
đất được quy định như sau:
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thu hồi đất trong các trường hợp
sau đây: Thu hồi đất đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư
ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có
vốn đầu tư nước ngoài; Thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của
xã, phường, thị trấn.
- Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất trong các trường
hợp sau đây: Thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư; Thu
hồi đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở tại
Việt Nam (Báo cáo quyết toán NSNN hàng năm 2015-2017).
1.1.1.6. Trình tự, thủ tục thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát
triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng
Theo Điều 69 Luật Đất đai năm 2013 quy định trình tự, thủ tục thu hồi
đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc
gia, công cộng bao gồm các bước sau:
Bước 1: Xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát,
đo đạc, kiểm đếm.
- Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thu hồi đất ban hành thông báo
thu hồi đất.
- Thông báo thu hồi đất được gửi đến từng người có đất thu hồi, họp
phổ biến đến người dân trong khu vực có đất thu hồi và thông báo trên
phương tiện thông tin đại chúng, niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã,
địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;
9
- Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm phối hợp với tổ chức làm
nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng triển khai thực hiện kế hoạch thu
hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm;
- Người sử dụng đất có trách nhiệm phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ
bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện việc điều tra, khảo sát, đo đạc xác
định diện tích đất, thống kê nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất để lập phương
án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;
- Trường hợp người sử dụng đất trong khu vực có đất thu hồi không phối
hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng trong việc điều
tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm thì Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và tổ chức làm nhiệm vụ bồi
thường, giải phóng mặt bằng tổ chức vận động, thuyết phục để người sử dụng
đất thực hiện.
Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày được vận động, thuyết phục mà
người sử dụng đất vẫn không phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường,
giải phóng mặt bằng thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết
định kiểm đếm bắt buộc. Người có đất thu hồi có trách nhiệm thực hiện quyết
định kiểm đếm bắt buộc. Trường hợp người có đất thu hồi không chấp hành
thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế thực
hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và tổ chức thực hiện cưỡng chế theo quy
định tại Điều 70 của Luật này.
Bước 2: Lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách
nhiệm lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phối hợp với Ủy ban
nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi tổ chức lấy ý kiến về phương án bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư theo hình thức tổ chức họp trực tiếp với người dân
trong khu vực có đất thu hồi, đồng thời niêm yết công khai phương án bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh
10
hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi.
Việc tổ chức lấy ý kiến phải được lập thành biên bản có xác nhận của
đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
cấp xã, đại diện những người có đất thu hồi.
Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm
tổng hợp ý kiến đóng góp bằng văn bản, ghi rõ số lượng ý kiến đồng ý, số
lượng ý kiến không đồng ý, số lượng ý kiến khác đối với phương án bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư; phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất
thu hồi tổ chức đối thoại đối với trường hợp còn có ý kiến không đồng ý về
phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; hoàn chỉnh phương án trình cơ
quan có thẩm quyền;
- Cơ quan có thẩm quyền thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư trước khi trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu
hồi đất.
Bước 3: Ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt và tổ chức thực
hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quy định tại Điều 66 của Luật
này quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư trong cùng một ngày;
- Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách
nhiệm phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã phổ biến và niêm yết công khai
quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở Ủy
ban nhân dân cấp xã và địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất
thu hồi; gửi quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đến từng người có đất
thu hồi, trong đó ghi rõ về mức bồi thường, hỗ trợ, bố trí nhà hoặc đất tái định
cư (nếu có), thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ; thời gian bố trí
nhà hoặc đất tái định cư (nếu có) và thời gian bàn giao đất đã thu hồi cho tổ
chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng;
11
- Tổ chức thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư theo
phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được phê duyệt;
- Trường hợp người có đất thu hồi không bàn giao đất cho tổ chức làm
nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thì Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy
ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và tổ chức làm
nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng tổ chức vận động, thuyết phục để
người có đất thu hồi thực hiện.
Trường hợp người có đất thu hồi đã được vận động, thuyết phục nhưng
không chấp hành việc bàn giao đất cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải
phóng mặt bằng thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định
cưỡng chế thu hồi đất và tổ chức thực hiện việc cưỡng chế theo quy định tại
Điều 71 của Luật này.
Bước 4: Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có
trách nhiệm quản lý đất đã được giải phóng mặt bằng (Báo cáo quyết toán
NSNN hàng năm 2015-2017).
1.1.2. Khái niệm công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng
1.1.2.1. Bồi thường về đất đai
a. Khái niệm
- Theo Điều 3 Khoản 12 Luật Đất đai năm 2013 thì: "Bồi thường về
đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu
hồi cho người sử dụng đất" (Báo cáo quyết toán NSNN hàng năm 2015-2017).
Với khái niệm trên có thể hiểu bồi thường đất là việc Nhà nước trả lại
cho người bị thu hồi đất một số tiền tương ứng với giá trị quyền sử dụng đất
đối với diện tích đất bị thu hồi theo mức giá cả đã thỏa thuận.
b. Nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất
Theo Điều 74 Luật Đất đai năm 2013 quy định nguyên tắc bồi thường
về đất khi Nhà nước thu hồi đất như sau:
12
- "Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất nếu có đủ điều kiện
được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này thì được bồi thường" (Báo
cáo quyết toán NSNN hàng năm 2015-2017).
- "Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích
sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi
thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân
cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất" (Báo cáo quyết toán
NSNN hàng năm 2015-2017).
- "Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách
quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật" [21].
1.1.2.2. Hỗ trợ, giải phóng mặt bằng
a. Khái niệm
Hỗ trợ giải phóng mặt bằng hay còn gọi là: "Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi
đất là việc Nhà nước trợ giúp cho người có đất thu hồi để ổn định đời sống, sản
xuất và phát triển" (Báo cáo quyết toán NSNN hàng năm 2015-2017).
b. Nguyên tắc hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất
- Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất ngoài việc được bồi
thường theo quy định của Luật này còn được Nhà nước xem xét hỗ trợ;
- Việc hỗ trợ phải bảo đảm khách quan, công bằng, kịp thời, công khai
và đúng quy định của pháp luật.
Các khoản hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất: bao gồm: Hỗ trợ ổn định
đời sống và sản xuất; hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm;
hỗ trợ tái định cư và hỗ trợ khác.
1.1.2.3. Quy trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng
- Xác định và công bố chủ trương thu hồi đất
- Chuẩn bị hồ sơ địa chính cho khu đất bị thu hồi
- Lập, thẩm định và xét duyệt phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư.
13
- Thông báo về việc thu hồi đất.
- Quyết định thu hồi đất.
- Giải quyết khiếu nại đối với quyết định thu hồi đất.
- Kê khai, kiểm kê và xác định nguồn gốc đất đai.
- Lập, thẩm định, xét duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Sau khi phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được UBND cấp
có thẩm quyền phê duyệt, tổ chức được giao nhiệm vụ thực hiện bồi thường,
hỗ trợ và tái định cư có trách nhiệm niêm yết công khai phương án tại trụ sở
làm việc của đơn vị và UBND cấp xã nơi có đất bị thu hồi, thông báo kế
hoạch, thời gian chi trả bồi thường, giải quyết tái định cư và thực hiện giải
phóng mặt bằng.
- Bàn giao đất đã bị thu hồi.
- Cưỡng chế thu hồi đất.
- Giải quyết khiếu nại đối với quyết định bồi thường hỗ trợ tái định cư
hoặc quyết định cưỡng chế thu hồi đất.
* Bước 1:
- Tiếp nhận các hồ sơ pháp lý của dự án từ phía Chủ đầu tư.
- Tham mưu cho cấp có thẩm quyền Văn bản chủ trương thu hồi đất.
- Thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và thành lập Tổ
tư vấn giúp việc cho Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (nếu cần).
- Xây dựng kế hoạch tiến độ chi tiết giải phóng mặt bằng trình UBND
huyện phê duyệt theo quy định.
- Lập đo vẽ trích đo, trích lục hoặc trích lục đo vẽ bổ sung bản đồ địa
chính khu đất quy hoạch thực hiện dự án.
* Bước 2:
- Công khai chủ trương thu hồi đất; phạm vi, vị trí khu đất thu hồi và
các chế độ chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định đến toàn thể các chủ
sử dụng đất trong khu vực quy hoạch dự án.
14
- Hình thức công khai: Xây dựng Pano khẩu hiệu tại khu quy hoạch dự
án; Thông báo trên đài phát thanh, truyền hình tại địa phương; Tổ chức Hội
nghị công khai tại trụ sở UBND xã, thị có dự án đi qua.
* Bước 3:
- Chuẩn bị hồ sơ địa chính cho khu đất bị thu hồi.
- Xác định giá đất bồi thường cụ thể của các thửa đất bị ảnh hưởng phải
thu hồi đất.
- Kê khai, thống kê sơ bộ số hộ, số nhân khẩu, số lao động, đất đai, tài
sản cây cối, hoa màu, mồ mả, nhà cửa và các công trình kiến trúc khác nằm
trong khu vực quy hoạch dự án để lập phương án tổng thể.
* Bước 4:
- Lập phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
- Trình thẩm định, phê duyệt phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư.
* Bước 5:
- Phát mẫu tự khai của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng (có
mẫu quy định).
- Thu thập các Giấy tờ liên quan về đất nếu có.
* Bước 6:
- Xác định nguồn gốc đất đai; Kê khai, thống kê kiểm đếm chi tiết hiện
trạng các tài sản trên đất (cây trồng, hoa màu, mồ mả, nhà ở và các công trình
kiến trúc có liên quan) và lập Biên bản kiểm kê hiện trạng để tiến hành lập hồ
sơ chi tiết bồi thường GPMB cho các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức sử dụng
đất bị ảnh hưởng.
- Lập dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định.
- Niêm yết, công khai dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định
cư tại trụ sở UBND cấp xã, nhà văn hóa khu dân cư nơi có đất thu hồi trong
thời hạn ít nhất 20 ngày (trừ các trường hợp thu hồi đất quy định tại Điều 17
Nghị định 47/NĐ-CP).
15
- Kết thúc công khai dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định
cư, lập Biên bản ghi rõ số lượng ý kiến đồng ý, số lượng ý kiến không đồng ý,
số lượng ý kiến khác đối với dự thảo phương án đã niêm yết.
* Bước 7:
- Trên cơ sở ý kiến của người bị thu hồi đất, căn cứ các quy định hiện
hành tiến hành hoàn chỉnh lại phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
(trường hợp cần phải điều chỉnh, bổ sung thì chỉnh sửa lại cho phù hợp).
- Trình các cấp, ngành có thẩm quyền đề nghị thu hồi đất, thẩm định và
phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định tại Điều
66 Luật Đất đai 2013.
- Thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
- Phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
* Bước 8:
- Công khai Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái
định cư đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
- Thông báo thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ; thời gian
xét giao đất tái định cư và thời hạn bàn giao mặt bằng.
- Chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ và bố trí đất ở được bồi thường.
- Cưỡng chế thu hồi đất (nếu có) khi đã thực hiện đầy đủ mọi chế độ
đối với chủ sử dụng đất.
- Bàn giao đất cho Chủ đầu tư dự án.
* Bước 9: Giải quyết khiếu nại đối với Quyết định thu hồi đất, bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư (nếu có)
1.1.3. Đặc điểm của công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng
Công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi
đất để xây dựng các công trình thường tính đa dạng và phức tạp, cụ thể:
- Tính đa dạng
