Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp ở trường tiểu họcq

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do viết đề tài:
Giáo dục là nền tảng văn hóa của một đất nước, là sức mạnh trí tuệ của cả
tương lai dân tộc nhằm sớm đạt cơ sở ban đầu rất quan trọng cho sự phát triển
toàn diện của thế hệ trẻ Việt nam trong xu thế hội nhập với thế giới hiện nay.
Trong lĩnh vực khoa học nói chung giáo dục chiếm vị trí rất quan trọng. Giáo
dục không những cung cấp cho học sinh những hiểu biết về tri thức khoa học
tiến bộ của loài người đồng thời vừa hình thành nhân cách cho học sinh là điều
quan trọng cốt yếu. Đặc biệt là lứa tuổi học sinh tiểu học.
Hưởng ứng phong trào vận động “ Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” của Bộ GD&ĐT đã phát động. Mỗi giáo viên không chỉ không
ngừng đổi mới nội dung và phương pháp dạy học sao cho phù hợp với quá trình
hội nhập và phát triển của đất nước mà còn không ngừng đổi mới cách tổ chức,
quản lí lớp học, nhất là bậc Tiểu học để các em đến trường với tâm trạng thoải
mái, vui tươi, tạo không khí lớp học đầm ấm, nhẹ nhàng để tất cả học sinh
không phải “sợ” đến trường mà các em luôn cảm nhận được “Mỗi ngày đến
trường là một ngày vui”.
Xuất phát từ mục tiêu chung đó, công tác giáo viên chủ nhiệm lớp đóng
một vai trò vô cùng quan trọng, có thể nói “là khâu then chốt, quyết định” việc
nâng cao chất lượng học tập của các em. Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có
một vị trí vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở
ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm
mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở. Từ thực
tế cũng như những gì tôi đã làm, tôi luôn tâm niệm làm sao để dạy dỗ, giáo dục
các em trở thành người hữu ích cho xã hội, xứng đáng với hình ảnh đẹp mà xã
hội cũng như đồng chí Phạm Văn Đồng đã nói: “Nghề dạy học là nghề cao quý
nhất trong các nghề cao quý vì nó tạo ra những con người sáng tạo”. Sau nhiều
năm được làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi luôn cố gắng hoàn thành các nhiệm
vụ được giao với tinh thần trách nhiệm cao. Trong các năm qua, lớp tôi chủ
nhiệm luôn đạt và vượt chỉ tiêu đề ra. Đó là lí do tôi chọn để viết sáng kiến kinh
nghiệm năm học này: “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp ở

trường Tiểu học ” với mong muốn được chia sẻ và nhận được những đóng góp
chân tình từ các thầy giáo, cô giáo và các cấp lãnh đạo.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Đề tài này giúp tôi hiểu rõ hơn trách nhiệm, quyền hạn của người giáo
viên Tiểu học để trao đổi với đồng nghiệp những kinh nghiệm về công tác quản
lí lớp ở cấp Tiểu học - nhất là HS lớp 3. Từ đó, nâng cao hiệu quả giảng dạy và
chủ nhiệm lớp cho bản thân.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
- Những biện pháp trong công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát,
- Phương pháp đàm thoại
- Phương pháp phân tích - tổng hợp
1


- Phương pháp phỏng vấn.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận:
Nhiệm vụ giáo dục trẻ không chỉ là nhiệm vụ của thầy cô giáo mà còn là
nhiệm vụ của cha mẹ học sinh, nhiệm vụ của người lớn và của toàn xã hội.
Đội ngũ giáo viên trong nhà trường là lực lượng chủ yếu quan trọng nhất
trong tập thể sư phạm, làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục, là người quyết định
chất lượng giáo dục trong nhà trường, trong đó đội ngũ giáo viên chủ nhiệm là
người quản lý giáo dục trực tiếp học sinh một lớp, có vai trò đặc biệt quan trọng
trong việc giáo dục nhân cách cho học sinh. Để thực hiện mục tiêu giáo dục toàn
diện cho học sinh người giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học phải là người toàn diện,
là người mẫu mực, là tấm gương sáng để học sinh noi theo.
Ở trường, thầy cô giáo chủ nhiệm các em là những người có uy tín với các
em nhất, là người mà các em luôn yêu quý, tin tưởng nhất, phục tùng nhất. các

em nghe lời thầy cô chủ nhiệm mình là trên hết. Thầy cô giáo chủ nhiệm có ảnh
hưởng rất lớn đến mọi hoạt động và sự phát triển toàn diện của các em.
Học sinh Tiểu học thật ngây thơ và trong sáng, các em như tờ giấy trắng,
thầy cô là những người có trách nhiệm viết lên những điều đẹp đẽ nhất, những
điều thật ý nghĩa đối với các em và đối với đất nước. Học sinh Tiểu học như
mầm cây mới nhú, rất cần sự che chở, bảo vệ, chăm sóc, uốn nắn không chỉ của
thầy cô giáo mà còn của gia đình, và của cả xã hội.
Học sinh Tiểu học có thể tiếp nhận mọi điều được giáo dục từ thầy cô, gia
đình và ngoài xã hội. Gia đình là nơi các em sinh ra và lớn lên từ nhỏ, thời gian
các em sinh hoạt cùng gia đình chiếm nhiều hơn thời gian ở trường, mọi điều ở
gia đình có ảnh hưởng, tác động lớn đối với các em. Vì vậy bố mẹ, các thành
viên trong gia đình cần biết quan tâm, cần có phương pháp giáo dục phù hợp
nhằm góp phần giáo dục toàn diện các em.
Xã hội, địa phương có tác động lớn đối với sự phát triển của giáo dục, có
ảnh hưởng đến nhiệm vụ, quyền lợi của học sinh. Xã hội, địa phương có điều
kiện và trách nhiệm làm thay đổi bộ mặt giáo dục tại địa phương đó.
Vậy cần làm gì để trở thành giáo viên chủ nhiệm tốt?
Giáo viên chủ nhiệm phải có phẩm chất đạo đức tốt, tâm huyết với nghề,
yêu thương tận tụy với học sinh. Giáo viên chủ nhiệm phải hoàn thành tốt các
nhiệm vụ tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt, cộng tác chặt
chẽ với gia đình học sinh và phối hợp với giáo viên bộ môn, tổ chức Đội TNTP
đê giáo dục học sinh trong lớp mình chủ nhiệm. Công tác giáo dục học sinh,
nhất là học sinh cá biệt và giúp đỡ học sinh khó khăn đạt hiệu quả cao và đặc
biệt là đưa phong trào của lớp đạt kết quả. Giáo viên chủ nhiệm phải tích cực
nghiên cứu và ứng dụng khoa học tâm lý – giáo dục để hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ được giáo viên chủ nhiệm lớp và các nhiệm vụ khác. Đặc biệt phải có
phẩm chất tâm lý của người làm cha, làm mẹ, là người bạn lớn của học sinh,
nắm bắt tâm, sinh lý lứa tuổi của các em, góp phần hình thành và phát triển nhân
cách của các em một các có hiệu quả…
2.2. Thực trạng vấn đề:

2


2.2.1. Thuận lợi:
Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi nằm ở trung tâm Thành phố Thanh
Hoá, với bề dày thành tích dạy tốt học tốt, nhà trường luôn ở vị trí tốp các
trường đi đầu trong các phong trào thi đua của ngành về chất lượng giáo dục.
Đội ngũ GV nhiều kinh nghiệm, tâm huyết, yêu nghề, năng năng lực chuyên
môn vững vàng và được nhà trường bố trí nhiệm vụ cơ bản phù hợp với nguyện
vọng, sở trường. Nhiều GV tận tụy, sáng tạo, chịu khó trong công việc, luôn cố
gắng nỗ lực hết mình để đạt kết quả cao nhất trong việc thực hiện nhiệm vụ
được giao.
Cơ sở vật chất được xây dựng theo tiêu chí của trường chuẩn quốc gia
mức độ 2: khang trang, hiện đại, sạch đẹp, an toàn, đảm bảo mọi điều kiện thuận
lợi để thực hiện chương trình phổ thông mới bắt đầu từ năm học 2019- 2020.
Trong những năm gần đây, ngành giáo dục đang tập trung đổi mới phương
pháp giáo dục nên công tác chủ nhiệm lớp càng được quan tâm hơn và có những
đòi hỏi cao hơn. Việc tổ chức, sắp xếp, phân công công tác giáo viên chủ nhiệm
đầu năm học, chú trọng đến những giáo viên trẻ, nhiệt huyết, giáo viên có năng
lực và giàu kinh nghiệm làm công tác chủ nhiệm lớp nhằm góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục học sinh. Ban giám hiệu nhà trường đã kết hợp tốt với các
bộ phận khác trong nhà trường nhằm chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thường xuyên
trong công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên. Phong trào thi đua chủ nhiệm giỏi
đã được hầu hết các giáo viên tham gia tích cực.
Đa số phụ huynh đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của giáo
dục, đặc biệt là giáo dục ở bậc Tiểu học – bậc học nền tảng cho quá trình học
của con em mình. Họ đã có ý thức tự giác, thái độ tích cực trong việc giáo dục
con em mình và kết hợp với nhà trường để giáo dục học sinh. Đây là điều rất cần
thiết góp phần quyết định thành công của giáo viên chủ nhiệm, của người thầy
và của nhà trường.

2.2.2. Khó khăn :
Trong thực tế vẫn còn tình trạng nhận thức chưa đúng đắn, coi nhẹ công
tác chủ nhiệm lớp, chưa tập trung rèn luyện, đổi mới phương pháp, kĩ năng trong
công tác chủ nhiệm lớp. Không ít giáo viên hiện nay chỉ tập trung chủ yếu vào
các tiết dạy văn hóa làm sao cho tốt, cho giỏi, còn việc giáo dục, rèn luyện học
sinh thì chưa quan tâm nhiều. Trong khi đó mục tiêu giáo dục của nước ta không
chỉ giáo dục con người có tri thức mà còn cần đào tạo con người, đào tạo thế hệ
trẻ Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và kỹ
năng sống có thể đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự phát triển đất nước
trong thời kì Công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.
Cha mẹ học sinh phần lớn cũng tham gia thường xuyên vào việc giáo dục
các em ở nhà. Tuy vậy, họ là người không được đào tạo nghề dạy học nên không
đủ phương pháp, kĩ năng hoặc không có phương pháp và kĩ năng phù hợp trong
việc giáo dục trẻ nên việc giáo dục con cái gặp rất nhiều khó khăn.
Một số phụ huynh học sinh đi làm ăn xa hoặc gia đình không hạnh phúc,
… nên chưa quan tâm đến việc học của con em ở nhà cũng như ở trường, việc
giáo dục con cái của họ là “Trăm sự nhờ thầy”. Từ đó ảnh hưởng rất lớn đến
3


việc dạy học và giáo dục của thầy cô ở trường, làm cho việc dạy học và giáo dục
ở trường khó khăn hơn, kém hiệu quả hơn.
2.3. Biện pháp thực hiện:
Công việc của giáo viên chủ nhiệm lớp rất nhiều, trong sáng kiến kinh
nghiệm này, tôi chỉ đi sâu vào 3 biện pháp chính sau đây:
Biện pháp 1: Xây dựng nề nếp lớp học:
Bước 1: Tìm hiểu và phân loại học sinh lớp chủ nhiệm:
Để giáo dục học sinh có hiệu quả thì GVCN phải hiểu sâu sắc về các em,
từ đó mới có những biện pháp giáo dục phù hợp. Đúng như K.Đ Usinki đã nói
rằng: “Muốn giáo dục con người thì phải hiểu con người về mọi mặt”. Do đó bất

kỳ người GVCN nào cũng phải làm công việc đầu tiên là tìm hiểu học sinh lớp
mình phụ trách. Ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm tôi đã tiến hành lấy thông
tin học sinh thông qua phiếu sau:
PHIẾU ĐIỀU TRA THÔNG TIN HỌC SINH
1. Họ và tên học sinh:……………….…………………… Giới tính: ..................
2. Ngày …. tháng…. năm sinh…… Dân tộc:…..….. Tôn giáo:……..............
3. - Địa chỉ thường trú: ...........................................................................................
- Số điện thoại bàn của gia đình:…….................................................….......….
4. - Họ, tên cha: ………………...Nghề nghiệp:……..…Số điện thoại:……...…..
- Họ, tên mẹ: ………………….Nghề nghiệp:……..….Số điện thoại:……......
5. Số anh, chị, em………….. trong gia đinh.
6. Điều kiện kinh tế gia đình:………...............................................................…...
7. Kết quả học tập của năm trước:.............................................................
- Có năng khiếu gì:...........................................................................
- Được khen thưởng:.........................................................................
- Thành tích đặc biệt:.......................................................................
- Chức vụ đã làm:….........................................................................….
8. Các bạn thân hiện nay:………............................................................................
10. Chỉ tiêu phấn đấu của em trong năm học này: ……….............................……
11. Em có ý kiến, đề nghị gì với GVCN và nhà trường: ......................................
12. PHHS có đề nghị gì với nhà trường và GVCN ? ...…………………..............
Ngày... tháng ... năm 2019
TM. GIA ĐÌNH
Việc tìm hiểu và phân loại học sinh lớp chủ nhiệm tôi đã chia ra làm 3 giai
đoạn như sau::
Giai đoạn thứ nhất: Tổ chức để nhận phiếu điều tra thông tin học sinh
theo mẫu GVCN lập ra. Sau khi đã có phiếu của học sinh, GVCN phân loại đối
tượng của mình theo các nội dung mà mình đã định tìm hiểu, chẳng hạn như: về
hoàn cảnh gia đình, thành phần gia đình, số con trong gia đình, thu nhập của gia
đình…, về đặc điểm của học sinh (kết quả học tập và rèn luyện của những năm

học trước, về nguyện vọng và sở thích, về sức khỏe…), về mong muốn của gia
đình đối với nhà trường và những kiến nghị khác. Kết quả phân loại học sinh
được ghi vào sổ chủ nhiệm theo từng nội dung. Như vậy GVCN có được những
bức tranh hoàn toàn về tình hình học sinh của lớp cũng như của từng cá nhân
4


học sinh, trên cơ sở đó GVCN dự kiến xây dựng kế hoạch công tác chủ nhiệm
của lớp mình có sự trao đổi bàn bạc thống nhất với giáo viên bộ môn và phụ
huynh học sinh.
Giai đoạn thứ hai: GVCN tiến hành một vài hoạt động tập thể, để học
sinh bộc lộ tính cách, GVCN có thể kiểm tra lại độ chính xác của sự phân loại
ban đầu. Nếu qua thực tế cho thấy nhận định không nhất quán là nhận định ban
đầu thì có sự điều chỉnh. Ở bước này, GVCN có thể thực hiện 3 hoạt động sau
đây:
- Trò chuyện với học sinh, với GVCN cũ về một vài đối tượng giáo dục
cần phải nghiên cứu và xem xét lại. Qua trao đổi với học sinh, GVCN có thể
hiểu biết thêm về đối tượng giáo dục của mình về: quan hệ bạn bè, những nét cá
tính đặc biệt, những khả năng và sở trường, hoàn cảnh gia đình với GVCN cũ,
người GVCN mới có thể nắm bắt được nhựng thông tin bao quát về đói tượng
giáo dục cần xem xét.
- Thăm gia đình học sinh nắm bắt cụ thể hơn, sâu sắc hơn về hoàn cảnh
gia đình trong việc giáo dục con cái, những tính cách của học sinh, đồng thời là
dịp để bàn bạc với gia đình cùng những biện pháp giáo dục học sinh phù hợp.
- Quan sát đối tượng giáo dục cho hợp lí và đúng đắn hơn, đồng thời bổ
sung thêm biện pháp giáo dục cần thiết.
Kết thúc giai đoạn thứ 2, GVCN phải có những nhận định về từng học
sinh, phân loại học sinh của lớp tương đối chính xác. Đó là cách xác định nội
dung, phương pháp, hình thức hoạt động của lớp chủ nhiệm. Tùy theo đặc điểm,
nội dung giáo dục của lớp, GVCN phân loại.

Ví dụ: căn cứ vào trình độ nhận thức, vào năng lực học tập, vào phẩm
chất đạo đức hoặc căn cứ vào năng lực hoạt động của tập thể, hoạt động xã hội
của học sinh. Qua thực tế, tôi đã phân học sinh của lớp mình thành ba nhóm:
Nhóm 1: Gồm những học sinh tích cực, ủng hộ các giải pháp giáo dục
Nhóm 2: Gồm những học sinh không có những biểu hiện gì xấu, nhưng
không thể biểu hiện rõ tính tích cực của mình trong tập thể lớp.
Nhóm 3: Gồm những học sinh có nhiều biểu hiện chưa đạt về học tập, tư
cách đạo đức cần phải được quan tâm nhiều nhất.
Kế hoạch công tác giáo dục thể hiện trong những nội dung và biện pháp
giáo dục cho từng nhóm đối tượng. Kết quả của việc tìm hiểu học sinh qua hai
giai đoạn (trong tháng 9) là điều kiện cần thiết để GVCN làm tốt công tác giáo
dục học sinh.
Giai đoạn thứ ba: Đây là giai đoạn diễn ra liên tục cho đến kết thúc năm
học. Ở giai đoạn này GVCN không nhất thiết phải tiến hành liên tục tìm hiểu
học sinh, mà phân chia thành những thời kì khác nhau. Việc tìm hiểu học sinh ở
giai đoạn này nhiều hay ít là tùy thuộc vào những tác động sư phạm có hiệu quả
hay không, vào mức độ phấn đấu của học sinh. Vì vậy giai đoạn này là giai đoạn
hoàn chỉnh việc tìm hiểu học sinh
Bước 2: Thành lập ban cán sự lớp:
a) Tổ chức bầu ban cán sự lớp:
5


Lựa chọn những học sinh có có kết quả học tập năm trước tốt, nhanh
nhẹn, nói to – rõ ràng, có đầy đủ uy tín, gương mẫu. Sau đó tôi phân công cụ thể
với trách nhiệm rõ ràng, người nào việc đó đồng thời hướng dẫn tỉ mỉ nhiệm vụ
và trách nhiệm của từng em, giúp các em hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Việc bầu chọn và xây dựng đội ngũ Ban cán sự lớp là một công việc rất
quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi
nhận lớp mới và trong năm tiếp tục cho học sinh khác phấn đấu để khích lệ tinh

thần học tập và rèn luyện nhằm phát triển năng lực của học sinh. Tiến trình bầu
chọn Ban cán sự lớp được diễn ra như sau:
- Trước hết, tôi phân tích để các em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của
người lớp trưởng, lớp phó.
- Tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau đó chọn 5 học sinh tiêu
biểu để cả lớp bầu chọn.
- Tổ chức cho học sinh bỏ phiếu: Lớp trưởng cũ phát cho mỗi học sinh 1
phiếu trống (phiếu chỉ có chữ kí của tôi). Tôi hướng dẫn học sinh cách bầu chọn:
ghi tên 3 bạn mình chọn vào phiếu.
- 3 học sinh đạt số phiếu cao nhất sẽ được bốc thăm để nhận “chức vụ” của
mình (lớp trưởng, lớp phó học tập, và lớp phó lao động).
Lần đầu tiên các em được bỏ phiếu, được thể hiện quyền “dân chủ’ của
mình, tôi thấy các em rất vui, rất hào hứng, và 3em được bầu chọn cũng cảm
thấy “oai”, thấy tự hào.
b) Phân công nhiệm vụ cụ thể cho ban cán sự lớp:
- Nhiệm vụ của lớp trưởng: Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp
(điểm danh và ghi sĩ số của lớp vào sổ lớp, điều khiển các bạn xếp hàng vào lớp,
xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp hàng tập thể dục, múa hát hay võ thuật). Quản
lớp khi giáo viên có việc phải ra khỏi lớp và khi lớp tham gia các hoạt động
ngoài giờ lên lớp. Đề nghị giáo viên tuyên dương, phê bình cá nhân hoặc tập thể.
Lập sổ theo dõi cho các em ràng trong trang đầu cuốn sổ ghi rõ nhiệm vụ của
lớp trưởng phát cho các em.
- Nhiệm vụ của lớp phó học tập: Hướng dẫn các bạn truy bài 15 phút đầu
giờ; phân công các bạn có năng lực giúp đỡ các bạn nhận thức chậm chuẩn bị
bài trước khi vào lớp. Theo dõi việc học tập của lớp trong các tiết học. Theo dõi
đánh giá chất lượng các nhóm bạn. Báo cáo cho lớp trưởng tuyên dương hay
nhắc nhở các bạn trong việc học tập. Làm mọi việc của lớp trưởng khi lớp
trưởng vắng mặt hoặc nghỉ học.
- Nhiệm vụ của lớp phó lao động: Với đặc thù trường Tiểu học Nguyễn
Văn Trỗi, mặc dù thuê lao công làm vệ sinh lớp học nhưng tôi vẫn hướng dẫn

học sinh làm về sinh trường lớp . Phân công cụ thể công việc cho từng tổ học
sinh để rèn cho học sinh kỹ năng sống tự phục vụ bản thân. Công việc được
giao phù hợp với khả năng của các em. Ngoài ra lớp còn chăm sóc 1 bồn hoa
trong công trình măng non “Làm đẹp trường em” của Đội. Vì vậy, tôi giao
nhiệm vụ cụ thể cho lớp phó lao động kiêm phụ trách văn nghệ của lớp. Lớp
phó lao đông còn có nhiệm vụ theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu
trách nhiệm tắt đèn, quạt khi ra về. Phân công các bạn tưới cây trong lớp, chăm
6


sóc bồn hoa và cây trồng của lớp. Theo dõi, kiểm tra các bạn khi tham gia các
buổi lao động do trường, lớp tổ chức. Bắt nhịp cho các bạn hát đầu giờ, phối hợp
với lớp trưởng, lớp phó học tập giữ trật tự lớp và xây dựng các tiết mục văn
nghệ (dưới sự hướng dẫn của GVCN) tham gia vào các hoạt động của lớp, của
trường.
Nhiệm vụ của mỗi em, tôi ghi rõ ràng trong một cuốn sổ, sau đó phát cho
các em. Tôi hướng dẫn từng em cách ghi chép trong sổ một cách khoa học, cụ
thể, rõ ràng. Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ sáu, lớp trưởng, lớp
phó báo cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi
nắm được khả năng quản lí lớp của từng em. Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức
họp Ban cán sự lớp 1 lần để tổng kết các mặt làm được, động viên khen ngợi kịp
thời những việc các em đã làm tốt ghi danh lên “Bảng vàng danh dự” của lớp,
đồng thời chỉ rõ những thiếu sót và hướng dẫn các em cách khắc phục. Mẫu cụ
thể như sau:
Sổ theo dõi của lớp trưởng:
Ngày/tháng
Học sinh được tuyên
Học sinh chưa hoàn thành( ghi
dương ( ghi rõ lí do được rõ những vấn đề cần khắc phục)
tuyên dương)

Sổ theo dõi của lớp phó học tập:

Ngày/tháng

Học sinh có thành tích
Học sinh cần cố gắng
học tập, rèn luyện tốt (ghi rõ mảng kt còn hạn chế)

Sổ theo dõi của lớp phó lao động:

Ngày/tháng

Công việc

HS được tuyên dương

HS cần nhắc nhở

Biện pháp 2: Xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực”
Bộ giáo dục và Đào tạo phát động phong trào “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt
là giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học sinh. Qua thực hiện,
phong trào đã có sức lan tỏa mạnh mẽ cả chiều sâu lẫn chiều rộng, mang lại hiệu
quả thiết thực cho ngành giáo dục và cho xã hội. Ngay từ năm đầu tiên, Bộ Giáo
dục phát động phong trào, tôi đã tích cực hưởng ứng. Muốn phong trào “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở mỗi trường đạt hiệu quả thì mỗi
giáo viên chủ nhiệm phải tích cực “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích
cực”. Có nhiều “lớp học thân thiện, học sinh tích cực” thì mới có “trường học
thân thiện, học sinh tích cực”.
“Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an

toàn, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là
một niềm vui”. Xây dựng được “lớp học thân thiện” thì sẽ có “học sinh tích
cực”. Xây dựng được lớp học thân thiện, học sinh tích cực thì sẽ hạn chế được tỉ
lệ học sinh lưu ban, bỏ học, sẽ nâng cao được chất lượng giáo dục toàn diện cho
học sinh.
7


Công việc “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực” được tôi tiến
hành từng phần như sau:
Một là: Trang trí lớp học và thực hiện phong trào “ba sạch”
Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Tôi
vận động phụ huynh quyên góp, ủng hộ và tham gia cùng học sinh trang trí lớp
học: treo ảnh Bác Hồ, năm điều Bác Hồ dạy cùng một số khẩu hiệu, ngoài ra
trang trí các tranh ảnh về các hoạt động của lớp.

Với việc thực hiện phong trào “Ba sạch” (sạch trường, sạch lớp, sạch bản
thân): Tôi chia số học sinh của lớp thành 3 tổ, mỗi tổ có một tổ trưởng. Lớp phó
lao động phân công theo dõi các tổ làm trực nhật hàng ngày trong lớp và xung
quanh lớp học. Tổ trưởng chịu trách nhiệm phân công, điều khiển các bạn trong
tổ làm trực nhật đồng thời kiểm tra vệ sinh cá nhân của các bạn trong tổ để báo
cáo lớp trưởng trước khi xếp hàng vào lớp. Tuần đầu, tôi đi sớm để hướng dẫn
các em làm vệ sinh; cách trải khăn bàn, cách lau bảng, cách sắp xếp bàn
ghế,...Cứ sau mỗi giờ ra chơi, tổ trực phải đổ rác và rửa sạch sọt rác rồi cất vào
lớp. Sang tuần thứ hai, tôi giao cho lớp phó lao động kiểm tra công việc trực
nhật hàng ngày. Tổ nào không làm tốt, lớp phó lao động có quyền yêu cầu tổ đó
làm trực nhật thêm một ngày. Trong mỗi tiết học, học sinh phải thể hiện tinh
thần “tự quản” tự theo dõi lẫn nhau, nhắc nhở nhau giữ sạch lớp trong suốt buổi
học.
Bằng những việc làm thiết thực như vậy, ý thức vệ sinh cá nhân được

nâng lên rõ rệt, đến nay không còn tình trạng học sinh đến lớp mà chưa cắt
móng chân móng tay hay quần áo, đầu tóc không gọn gàng, lớp học luôn sạch
sẽ. Các em xung phong làm vệ sinh lớp học nên lớp học luôn sạch sẽ thoáng
mát.

8


Các con thích thú với công việc dọn về sinh lớp học
Đối với công trình măng non của lớp, mỗi tổ sẽ chăm sóc một tuần. Quy
định bồn hoa phải sạch cỏ, đất không khô trắng, không có cành gãy và lá khô.
Công việc kiểm tra, nhắc nhở là của lớp phó lao động. Tổ nào không làm tốt sẽ
yêu cầu chăm sóc bồn hoa thêm một tuần. Vì thế lớp tôi luôn là lớp dẫn đầu
trong việc thực hiện công trình măng non “Làm sạch trường em” của đội đề ra.

Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh là công việc thường xuyên của các con
Công tác bán trú thực hiện vai trò chăm lo sức khỏe, tâm lý, phát triển
toàn diện của học sinh, tạo nên sự giáo dục đồng bộ trong nhà trường. Thời gian
học sinh ở trường được sống trong môi trường khép kín từ ăn, ngủ đến nghỉ
ngơi, vui chơi, … tăng cường tính tập thể, tính đoàn kết bạn bè, tình cảm cô –
trò. Vì vậy tôi đã hướng dẫn các em thực hiện tốt một số việc như sau:
- Rửa tay sạch sẽ và xếp hàng để nhận cơm, tôi phân công hai bạn cán sự
lớp phát cơm lần lượt cho từng em tránh xô đẩy mất trật tự. Các em ăn món
tráng miệng ngay tại bàn ăn.
9


- Ăn xong các em tự đưa khay ra để đúng nơi quy định của lớp rồi đi rửa
tay, rửa miệng, súc miệng và uống nước đầy đủ
Cứ đến giờ ăn trưa các em lại phấn khởi cùng với bạn bè và thầy cô quây

quần bên bàn ăn thật ngon miệng và vui vẻ.
Sau khi ăn xong, học sinh được tổ chức đọc sách, xem phim và nghỉ trưa.
Hoạt động đó vừa có tính giáo dục vừa giúp đảm bảo sức khỏe cho các em học
tập tốt buổi chiều. Lớp học luôn thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông.
Ngoài việc phục vụ bữa ăn trưa thì vấn đề ngủ trưa của các em cũng được tôi
đặc biệt quan tâm như: đắp chăn vào mùa đông, bật quạt, điều hòa vào mùa hè.

Những hoạt động trong giờ ăn, ngủ trưa của các con
Hai là: Xây dựng mối quan hệ thầy - trò và bạn bè trong lớp
* Xây dựng mối quan hệ thầy- trò:
Trong những năm gần đây, tôi đã được học tập nghiên cứu nhiều về 3
quan điểm trong dạy học hiện đại, đó là quan điểm giao tiếp, quan điểm tích hợp
và quan điểm tích cực hóa các hoạt động học tập của học sinh. Ba quan điểm
luôn đồng hành với phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực. Do đó, để giáo dục hoc sinh có hiệu quả trong một môi trường thân thiện,
giúp các em tự tin trong học tập và rèn luyện, để người thầy thật sự vừa là thầy
vừa là bạn của các em, tôi đã thực hiện những điều sau đây:
- Sử dụng lời nói thân thiện:
Lời nói là phương tiện chủ yếu của người GV. Trước đây người thầy sử
dụng lời nói để cung cấp truyền thụ kiến thức cho học sinh. Ngày nay, với
phương pháp dạy học mới, người thầy dùng lời nói chủ yếu để hướng dẫn, tổ
chức cho học sinh thảo luận, trao đổi, tự khám phá để chiếm lĩnh kiến thức. Dù
phương pháp dạy học thay đổi như thế nào thì lời nói của người GV cũng cần
phải hết sức trau chuốt. Do đó, tôi luôn luôn trau chuốt mài giũa công cụ của
mình để sử dụng đạt hiệu quả cao nhất trong quá trình dạy học. Khi giao tiếp với
các em, tôi cố gắng sử dụng ngôn ngữ sao cho các em dễ hiểu nhất, giàu hình
ảnh và đạt giá trị biểu cảm cao với một âm điệu phù hợp. Chẳng hạn, khi bước
10

vào lớp, học sinh đứng dậy chào, tôi tươi cười nhìn xuống cả lớp rồi nhẹ nhàng
nói: “Cô mời các em ngồi xuống !” Và buổi học thường bắt đầu một cách tốt
đẹp, vui vẻ.
- Sử dụng ánh mắt và cử chỉ trong giao tiếp với học sinh:
“Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn”. Thật vậy, ánh mắt nói lên thái độ của
mỗi con người. Với giáo viên, ánh mắt cũng góp sức làm nên thành công trong
dạy học. “Hãy bước vào lớp với nụ cười. Khi học trò chào, hãy nhìn vào mắt của
từng em để hiểu được tâm trạng của chúng, vui thì chia vui, buồn thì động viên”.
Trong quá trình tiến hành tiết dạy, tôi cố gắng chủ động trong việc tổ chức các
hoạt động học tập của học sinh bằng một kế hoạch dạy học đã định sẵn trong
đầu. Khi đứng trước học sinh, khi nói với với các em điều gì, tôi luôn nhìn các
em một cách trìu mến, khuyến khích để tạo cho các em niềm cảm xúc và hứng
thú trong học tập. Sự yêu thương gần gũi với các em được thể hiện qua ánh mắt
sẽ khơi dậy ở các em niềm tự tin, hứng thú và sự sáng tạo.
+ Hành vi của giáo viên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lí cũng như sự
hình thành tính cách của trẻ. Vì vậy, khi lên lớp, tôi luôn chú ý đến cả cách đi
đứng, nói năng, cách ăn mặc, cách cầm sách, chữ viết, thái độ,...để học trò noi
theo. Không vì bất cứ lí do gì mà tôi cho phép mình cẩu thả hoặc xuề xòa, qua
loa trước mặt học sinh.
+ Khi học sinh nào làm bài chưa đúng, tôi động viên học sinh đó đọc kĩ
lại đề bài và làm lại chứ không chê trách học sinh. Tôi giúp đỡ, hướng dẫn học
sinh làm lại ngay tại lớp, dần dần các em hình thành thói quen tự giác suy nghĩ,
tìm cách làm bài nhanh nhất, không dựa vào cô và bạn, không nhìn bài của bạn.
Với cách nói đúng, làm đúng trong học tập, các em trở thành những con người
tự tin, trung thực, không gian dối.
+ Khi có học sinh mắc sai lầm, thiếu sót, tôi luôn cố gắng kiềm chế và tôn
trọng học sinh, tìm hiểu cặn kẽ thấu đáo nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ
các em sửa chữa. Tôi không bao giờ có những lời nói, cử chỉ xúc phạm các em.
Ở tuổi này, lòng tự trọng của các em rất cao, chỉ một lời nói xúc phạm sẽ làm
ảnh hưởng tâm hồn trẻ thơ.

- Dùng lời khen để động viên khuyến khích:
Ai cũng biết rằng, tâm lí con người luôn thích được khen. Những lời khen
chân tình sẽ tạo niềm tự tin và phấn khởi, kích thích phấn đấu để được tốt hơn
nữa. Đối với trẻ em, lời khen có sức mạnh vô cùng. Khi được khen, các em
thường về nhà khoe với mẹ, với người thân. Khen ngợi là việc làm không thể
thiếu trong giáo dục, đặc biệt là giáo dục tiểu học. Khen ngợi động viên kịp thời
không những làm thay đổi hành vi của học sinh theo hướng tích cực mà là động
cơ thúc đẩy tinh thần học tập của các em, sẽ làm cho các em ham thích và dẫn
tới chăm chỉ học tập. Trong giờ học, giờ chơi, tôi theo dõi phát hiện và kịp thời
khen ngợi từng tiến bộ nhỏ của học sinh, nhất là đối với những em trung bình,
yếu. Vì các em thường ít được khen nên lời khen đối với các em càng có giá trị.
Sự động viên, khen ngợi như là liều thuốc tinh thần giúp các em thay đổi hành vi
theo hướng tích cực.
11


Ví dụ: Em Nguyễn Minh Đức khả năng tiếp thu môn Tiếng Việt còn nhiều
hạn chế, bài viết chính tả của em thường mắc nhiều lỗi. Bài viết của em tuần
trước mắc đến 8 lỗi. Bài viết tuần này em mắc 6 lỗi. Mắc 6 lỗi chính tả trong
một bài là hạn chế rất lớn. Tuy nhiên, từ 8 lỗi giảm xuống còn 6 lỗi là một sự
tiến bộ rất rõ rệt, rất đáng được khen ngợi. Do đó, tôi đã kịp thời khen ngợi,
động viên sự tiến bộ của em Đức. Từ đó, em phấn khởi và chăm chỉ hơn trong
việc rèn viết đúng chính tả. Đây chính là bệ phóng tinh thần để em vươn lên
trong học tập.
Tuy nhiên, không nên khen quá với học sinh vì sự khen ngợi không đúng
mức, không phù hợp sẽ có tác dụng ngược lại, làm cho lời khen trở nên vô
nghĩa.
- Tạo tiếng cười, sự thư giản trong tiết học:
“Tiếng cười là liều thuốc bổ”. Tiếng cười trong dạy học sẽ làm tan đi
không khí căng thẳng của tiết học. Không những thế, tiếng cười còn tạo ra sự

hưng phấn để kích thích suy nghĩ. Dạy học là một nghệ thuật, vậy người giáo
viên không phải là một diễn viên nhưng phải có chút ít nghệ sĩ, phải có chút hài
hước. Chính sự hài hước lại tác động vào não để kích thích tư duy. Vì vậy, trong
quá trình giảng dạy, tôi thường vận dụng tính hài hước để thu hút sự chú ý của
các em, làm tăng tính hấp dẫn của vấn đề cần truyền đạt, tạo cho không khí lớp
học nhẹ nhàng, tự nhiên, đem lại hiệu quả cao. Trong mỗi tiết học, tôi cố gắng
tạo ra tình huống có thể gây cười để tiết học được diễn ra một cách nhẹ nhàng,
thỏai mái, tạo cho học sinh niềm hứng thú trong học tập.
Ngoài ra, sau mỗi tiết học căng thẳng tôi cùng với các em tập một số động
tác thể dục nhẹ nhàng ngay tại lớp học, Qua các động tác thể dục ấy tôi thấy
hiện rõ trên khuôn mặt các em sự thoải mái, vui vẻ tạo hứng thú cho các em tiếp
tục việc học của mình và cũng từ đó tôi thấy lòng mình yên tâm hơn

Một vài động tác thể dục giúp các con sảng khoái hơn
- Xây dựng mối quan hệ gần gũi, yêu thương trong lớp học:
Để học sinh coi lớp học như ngôi nhà thứ hai của mình, tôi luôn quan tâm
xây dựng mối quan hệ gần gũi giữa các em, tạo cho các em thói quen biết quan
tâm chia sẻ, động viên, thăm hỏi lẫn nhau trong học tập cũng như trong cuộc
sống bởi: “Nỗi buồn chia đôi vơi đi một nửa, niềm vui được chia sẻ sẽ nhân lân
12


gấp bội”. Tuổi thơ của các em luôn hồn nhiên, vui tươi những đôi lúc các em
cũng có những nỗi buồn rất cần sự chia xẻ, cảm thông. Chẳng hạn: Tôi thường
xuyên tổ chức sinh nhật cho học sinh để tạo dựng cho các em một tình bạn bền
đẹp với những kỉ niệm sâu sắc của tuổi học trò, tôi tổ chức sinh nhật cho học
sinh ngay tại lớp học trong giờ ra chơi. Những em có ngày sinh trùng vào ngày
thứ bảy, chủ nhật thì sẽ được tổ chức vào chiều thứ 6. Hình thức tổ chức do các
em trong ban cán sự quyết định. Nhưng chủ yếu chỉ là múa hát, là những lời
chúc mừng và một món quà nhỏ do các em tự làm như: vẽ tranh, làm thơ, ...

Niềm vui của các con trong buổi sinh nhật
Đối với học sinh học chưa hoàn thành môn học, tôi tìm hiểu nguyên nhân.
Có thể là ở gia đình, hoặc em đó có lỗ hỏng về kiến thức nên cảm thấy chán nản,
hoặc khả năng tiếp thu chậm.Tôi lập kế hoạch giúp đỡ đối tượng bằng những
việc cụ thể như sau:
- Giảng lại bài mà các em chưa hiểu vào những thời gian ngoài giờ lên
lớp.
- Đưa ra những câu hỏi từ dễ đến khó để học sinh có thể trả lời được nhằm
tạo hứng thú và củng cố niềm tin ở các em.
- Thường xuyên kiểm tra các đối tượng đó trong quá trình lên lớp.
- Tổ chức cho học sinh học theo nhóm để học sinh giúp đỡ nhau.
- Gặp gỡ phụ huynh học sinh trao đổi về tình hình học tập, cũng như sự
tiến bộ của con em để phụ huynh giúp đỡ thêm việc học ở nhà cho các em.
- Tránh thái độ miệt thị, phân biệt đối xử làm cho các em nhụt chí, xấu hổ
trước bạn bè.
Khi nói chuyện, khi giảng, cũng như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm
của học sinh, tôi luôn thể hiện cho các em thấy lòng nhân ái, bao dung, đức vị
tha của cô giáo luôn có sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh. “Lớp
học thân thiện” chỉ có được khi người thầy có tấm lòng nhân hậu, bao dung, hết
lòng vì học sinh thân yêu của mình. Có một người thầy như vậy thì chắc chắn
học sinh sẽ chăm ngoan, tích cực và ham học, thích đi học.
* Xây dựng mối quan hệ bạn bè:
Trong cuộc sống của mỗi con người, ngoài những người thân trong gia
đình ra, ai cũng cần có bạn bè để chia sẻ. Học sinh Tiểu học cũng vậy nếu các
em có nhiều bạn bè thân thiết trong lớp thì các em sẽ hợp tác vui vẻ với nhau và
13


sẽ giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Nhưng trong thực tế, một lớp học thường xuất

hiện nhiều nhóm học trò. Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi luôn quan tâm đến
vấn đề này. Xây dựng được mối quan hệ bạn bè đoàn kết, gắn bó thì tôi sẽ xây
dựng được nề nếp lớp học, tiến tới xây dựng môi trường học tập thân thiện. Từ
môi trường học tập thân thiện đó, chất lượng học tập của lớp chắc chắn sẽ được
nâng cao. Cách làm cụ thể như sau:
- Trong mỗi tiết học, tôi thường xuyên chia nhóm ngẫu nhiên. Tiết học
này, các em chung nhóm với bạn này, nhưng tiết sau, các em lại chung nhóm với
bạn khác. Lúc đầu có em chưa chịu, tuy ngồi chung nhóm nhưng có em lại quay
mặt ra chỗ khác, hoặc ngồi im không tham gia, ai muốn làm gì thì làm; có nhóm
lại cãi nhau, không ai chịu làm nhóm trưởng hoặc đùn đẩy nhau không chịu ghi
kết quả thảo luận vào phiếu, dẫn đến không hoàn thành nhiệm vụ. Trước tình
trạng đó, tôi quyết định cho các nhớm thi đua nhau và lấy kết quả đó chung cho
tất cả các thành viên của nhóm. Với tinh thần thi đua, các em nêu cao tính tự
giác trong hoạt động nhóm để dành phần thắng cho nhóm mình. Cứ như vậy,
dần dần việc hợp tác của học sinh trong lớp đã được cải thiện.
- Khi có chuyện xích mích giữa em này với em kia, tôi kịp thời can thiệp
không để mâu thuẫn kéo dài gây ảnh hưởng xấu đến tình bạn. Tôi gặp gỡ trao
đổi riêng với từng học sinh hoặc nhóm học sinh để biết rõ đầu đuôi. Sau đó phân
tích rõ ai đúng, ai sai. Ai sai thì phải nhận lỗi và xin lỗi bạn. Sau đó giảng hòa và
bắt tay nhau vui vẻ trở lại.
- Tôi đã xây dựng Góc “Hộp thư bè bạn”, tôi khuyến khích học sinh tự
viết ra những điều em muốn tâm sự với bạn, những điều chưa đồng ý về việc
làm, cách cư xử của lớp trưởng, lớp phó hoặc của một bạn nào đó trong lớp chứ
không nói xấu, không xa lánh bạn. Hằng ngày, các em xem thư trong hộp thư
riêng của mình và có thể chia sẻ với cô giáo. Căn cứ vào những điều các em viết
ra, nếu là những điều tốt thì tôi đọc cho cả lớp nghe rồi tuyên dương ngay trước
lớp. Còn những điều các em phê bình thì tôi phải điều tra nẵm rõ đúng hay sai.
Sau đó mới góp ý riêng với những học sinh bị bạn phê bình, yêu cầu các em phải
xin lỗi bạn và phải sửa chữa.

14


Ba là: Tổ chức các hoạt động tập thể và các trò chơi vui vẻ lành mạnh
Thích sinh hoạt tập thể và tham gia các trò chơi bổ ích là nhu cầu, là sở
thích của hầu hết các học sinh tiểu học. Ngay từ lễ khai giảng và những ngày lễ
lớn 20/11, 8/3 và các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề hàng
tháng. Tôi đã giúp các em tổ chức tập và tham gia biểu diến các tiếp mục văn
nghệ được nhà trường đánh giá cao. Đặc biệt, tiết mục văn nghệ chào mừng
ngày 20/11 vừa qua lớp tôi được giải Nhất cấp trường. Trong tháng 3 vừa qua,
lớp đã bình chọn được 20 bạn xuất sắc để kết nạp vào Đội Thiếu niên tiền phong
Hồ Chí Minh. Tôi đã cùng với giáo viên trong khối và cô giáo tổng phụ trách
đưa các em đến đài tưởng niệm Bác Hồ để tổ chức. Buổi tổ chức kết nạp đội đã
giúp các em thấy mình rất vinh dự và tự hào trước tập thể lớp.

Đội viên xuất sắc của lớp chụp ảnh với cô giáo Hiệu trưởng, cô giáo
chủ nhiệm tại Nhà tưởng niệm Bác Hồ nhân buổi lễ Kết nạp Đội viên
Tôi luôn tổ chức cho các em các trò chơi dân gian như “ô ăn quan”; trò
chơi “chuyền thẻ”; trò chơi “phỏng đoán”...trong giờ ra chơi hoặc các tiết Giáo
15


dục ngoài giờ lên lớp. Ngoài ra khuyến khích các em mua báo Thiếu niên và
truyện Thiếu nhi đọc.Thực hiện nghiêm túc lịch sinh hoạt 15 phút đầu giờ theo
lịch của Liên đội. Phối hợp với Liên đội tổ chức cho các em đi thăm khu di tích
lịch sử hay thăm các gia đình thương binh liệt sĩ, tổ chức buổi ngoại khóa theo
chủ đề năm học giúp các em biết được mục đích của việc học để xây dựng quê
hương ngày càng giàu đẹp.
Trong tiết sinh hoạt lớp cuối tuần, GVCN thường xuyên thay đổi các hình
thức sinh hoạt, tạo cho các em không khí vui vẻ, thoải mái. Từng tuần tôi thay

đổi nội dung sinh hoạt như kể chuyện hoặc hát múa các bài theo chủ điểm đã
học của từng tuần, tạo điều kiện cho các em được bộc lộ suy nghĩ của mình, từ
đó nắm bắt được nguyện vọng của các em, giải quyết kịp thời các vấn đề nảy
sinh trong tuần. Giáo viên cần lắng nghe và thấu hiểu, có cách giải quyết thỏa
đáng. Qua đó cũng tăng thêm mối quan hệ gần gũi, thân mật giữa giáo viên với
học sinh. Cũng giúp cho các em có thêm tinh thần tập thể, sự đoàn kết gắn bó,
biết cách hợp tác trong công việc, góp phần xây dựng một tập thể lớp đoàn kết,
có tinh thần tương thân tương ái.
Biện pháp 3: Xây dựng phong trào học tập lành mạnh:
Tổ chức các hình thức thi đua theo tuần, theo tháng. Mỗi tháng tổ chức
một hình thức thi đua khác nhau nhằm tạo điều kiện và cơ hội tốt nhất để học
sinh phát huy hết năng lực và rèn luyện phẩm chất, đạo đức của mình theo
hướng phát triển toàn diện. Xã hội luôn cần những con người có trí thức nhưng
không phải là những con người chỉ biết làm việc một cách máy móc mà còn phải
biết những kỹ năng mềm để ứng xử trong cuộc sống - đó là những con người
được giáo dục toàn diện về đức - trí - thể - mĩ. Các phong trào thi đua trong học
tập, rèn luyện triển khai tổ chức có hiệu quả như: cắm hoa, làm thiệp chúc
mừng, vẽ tranh, kéo co, viết về mẹ và cô giáo, các hoạt động về thể dục thể thao,
các trò chơi dân gian...các hoạt động trên đều mang tính giáo dục, rèn luyện, góp
phần rất to lớn trong việc giáo dục toàn diện học sinh. Ngoài ra, còn giúp các em
về kỹ năng sống, đồng thời có thêm nhiều kiến thức bổ ích về tự nhiên, xã hội,
đặc biệt là đã trang bị cho các em những kiến thức cũng như cách xử lý về các
tình huống trong cuộc sống. Từ các hoạt động trên, đã giúp cho các em hiểu biết
về pháp luật, ý thức công dân, tính kỷ luật, tinh thần “tương thân tương ái”, giúp
đỡ bạn bè, biết kính trọng ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo, yêu mái trường và bè
bạn; tự hào về truyền thống quê hương đất nước. Cũng từ các hoạt động phong
phú trên đã định hướng cho các em học sinh biết sống trung thực, biết yêu quý,
trân trọng cái đẹp, phê phán cái xấu, tránh xa các tệ nạn xã hội, luôn có ý thức
vươn lên trong học tập và tu dưỡng, góp phần hoàn thiện nhân cách.
Giáo viên thường xuyên nhận xét bằng lời nói trực tiếp hoặc viết vào

phiếu nhận xét, vào vở của học sinh về những kết quả đã làm được hoặc chưa
làm được; mức độ hiểu biết và năng lực vận dụng kiến thức; mức độ thành thạo
các thao tác, kĩ năng cần thiết, phù hợp với yêu cầu của bài học hoạt động của
học sinh. Học sinh tự đánh giá ngay trong quá trình hoặc sau khi thực hiện từng
nhiệm vụ học tập, hoạt động giáo dục khác, báo cáo kết quả với giáo viên. Học
sinh tham gia nhận xét, góp ý bạn, nhóm bạn ngay trong quá trình thực hiện các
16


nhiệm vụ học tập môn học, hoạt động giáo dục; thảo luận, hướng dẫn, giúp đỡ
bạn hoàn thành nhiệm vụ. Cha mẹ học sinh được khuyến khích phối hợp với
giáo viên và nhà trường động viên, giúp đỡ học sinh học tập, rèn luyện; được
giáo viên hướng dẫn cách thức quan sát, động viên các hoạt động của học sinh
hoặc cùng học sinh tham gia các hoạt động; trao đổi với giáo viên các nhận xét,
đánh giá học sinh bằng các hình thức phù hợp, thuận tiện như lời nói, nhắn tin,
viết thư... Chính với những hoạt động trên, các em luôn nhận ngay được những
khuyết điểm của mình để khắc phục hoặc nhận ra được thế mạnh cần phát huy,
phấn trấn vươn lên trong học tập cũng như các hoạt động tập thể.
Song song với công tác dạy chương trình cơ bản trên lớp, tôi đã nghiên
cứu và soạn ra một chương trình nâng cao phù hợp với các em có khả năng tiếp
thu nhanh giúp các em được tiếp cận và phát huy năng lực học tập của mình.
Tôi đã chọn ra một nhóm học sinh gồm 10 em và tranh thủ thời gian khi các em
đã hoàn thành bài trên lớp, tôi giao bài và cho các em thảo luận để tìm các giải.
Được sự động viên và hướng dẫn kịp thời của tôi, các em em rất hứng thú tìm
tòi và sáng tạo, các em đã mạnh dạn và tự tin với năng lực của mình để tham gia
các kì giao lưu của trường và các chương trình giao lưu của các tổ chức khác.
Qua các kì giao lưu, học sinh lớp tôi đã đạt kết quả tốt và được nhà trường đánh
cao. Năm học 2018-2019, tôi đã tổ chức phong trào thi đua học tập qua sân chơi
trí tuệ (đối với học sinh có tư duy tốt): Trạng Nguyên nhỏ tuổi (Tháng 10); Tuổi
thơ khám phá (Tháng 11); Tìm hiểu kiến thức về An toàn giao thông (Tháng 12);

Vui học Toán- Sáng tương lai (Tháng 2); Tìm kiếm tài năng Toán học (Tháng 3);
Tiếng Anh thiếu nhi Cambridge (Tháng 4) ...
Sau mỗi đợt thi đua bạn nào đạt thành tích xuất sắc nhất sẽ được chụp ảnh
lưu vào cuốn sổ Vàng truyền thống của lớp và đây cũng là một tiêu chuẩn bình
xét học sinh Xuất sắc hoặc học sinh hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập. Nên dù
không chấm điểm nhưng với các phong trào này, các em luôn luôn phấn đấu
vươn lên để đạt thành tích cao nhất.

Học sinh đạt giải trong hội thi Hai gương mặt điển hình của lớp đang
Trạng nguyên nhỏ tuổi
tích cực ôn tập để dự thi Tìm kiếm tài
năng Toán học vòng 2 tại Hà Nội ngày
17


21/4/2019
Biện pháp 4: Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
Một học sinh muốn có kết quả học tập tốt ngoài việc tiếp thu những kiến
thức ở trên lớp thôi chưa đủ mà việc học bài cũ, chuẩn bị bài mới tại nhà cũng
vô cùng quan trọng. Trong khi đó, tôi thấy điều kiện gia đình, không gian sống
của học sinh cũng như nhận thức của cả phụ huynh lẫn học sinh chỉ dừng lại ở
nhận thức học tại lớp là đủ.Và điều này làm ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học
tập của các em. Muốn học sinh tự học ở nhà có kết quả thì các em phải có góc
học tập và mỗi em phải có phương pháp tự học ở nhà. Về phương pháp học tập,
tôi có thể hướng dẫn cho từng em. Nhưng còn góc học tập thì gia đình phải làm
cho con em của mình.
Để biết được số học sinh có góc học tập hay không, tôi tiến hành điều tra
qua học sinh, qua phụ huynh, qua bạn bè gần nhà của học sinh . Nhưng để biết
chính xác , tôi phải đến từng nhà học sinh để tìm hiểu. Qua tìm hiểu, tôi biết
được lớp tôi có 37 em có góc học tập phù hợp, 4 em có góc học tập nhưng chưa

đạt yêu cầu (chỗ đặt chưa phù hợp; độ rộng, chiều cao của bàn ghế chưa phù
hợp với tầm vóc của các em).
Đối với những em có góc học tập nhưng chỗ đặt chưa phù hợp, tôi trao
đổi với phụ huynh sắp xếp lại vị trí sao cho sáng sủa và thoáng mát về ban ngày,
đầy đủ ánh sáng về ban đêm. Tôi hướng dẫn học sinh cách sắp xếp tập vở, đồ
dùng học tập ngăn nắp, tiện lợi và trang trí góc học tập bằng cách cắt gấp những
bông hoa, lọ hoa bằng giấy để trưng bày và những cái hộp xinh xinh để đựng đồ
dùng.
Đối với những em chưa có góc học tập, tôi giải thích, động viên để gia
đình hiểu rằng góc học tập là nơi để các em học bài, nghiên cứu bài và làm bài
tập ở nhà. Có góc học tập sẽ giúp các em hứng thú và có ý thức cao hơn trong
việc học ở nhà. Ngoài ra, góc học tập còn là nơi để các em rèn luyện tính cẩn
thận, ngăn nắp và phát triển óc thẩm mĩ của bản thân. Phụ huynh chỉ cần mua
cho con em của mình một cái bàn và một cái ghế nhựa hoặc mua một cái bàn
nhỏ cho con ngồi học.
Khi các em đã có góc học tập, tôi khuyên bảo và hướng dẫn mỗi em phải
lập thời gian biểu thật cụ thể, phù hợp với tình hình của gia đình và phải được
cha mẹ kí xác nhận. Thông qua thời gian biểu, tôi biết được lượng thời gian học
bài ở nhà của từng em.
Căn cứ và thời gian học bài ở nhà của từng em, tôi có kế hoạch kiểm tra,
hướng dẫn các em tự học ở nhà. Việc kiểm tra các em học bài ở nhà được tôi
thực hiện đều đặn và duy trì thường xuyên. Lúc đầu, tôi trực tiếp kiểm tra và
hướng dẫn tỉ mỉ phương pháp học tập cho những em học yếu và những em có
lực học khá, giỏi của lớp.
Biện pháp 5: Nêu gương và khen thưởng
Việc nêu gương , duy trì khen thưởng học sinh đã khích lệ học sinh, tích cực
thi đua học tập tốt, tham gia hiệu quả vào các hoạt động của học sinh. Học sinh
bậc tiểu học thường thích được thầy cô khen thưởng mỗi khi làm được việc gì
tốt như: học giỏi đạt kết quả tốt trong các kì thi, giúp tặng bạn nghèo dụng cụ
18

học tập, biết lễ phép chào hỏi với mọi người, nhặt của rơi trả lại cho người
mất… Các em càng hãnh diện hơn khi được tuyên dương trước lớp. Vì vậy tôi
thường xuyên áp dụng trong giảng dạy vì nó có tác dụng tích cực trong việc rèn
luyện hình thành nhân cách của trẻ, giáo dục trẻ trở thành học sinh ngoan có ích
cho xã hội. Từ đó, góp phần thiết thực nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện
của các em

Chi hội trưởng cùng GVCN phát phần thưởng cho những học sinh đạt kết
quả tốt trong kì giao lưu “ Tuổi thơ khám phá” lần thứ nhất – Tháng 11 năm
2018
2.4. Hiệu quả
Sáng kiến kinh nghiệm góp phần làm tốt công tác chủ nhiệm lớp đã giúp
cho học sinh có nhiều tiến bộ rõ rệt. Các em ngày càng chăm ngoan. Điều đó
làm tôi rất vui mừng và vơi đi những vất vả, mệt nhọc. Tình cảm thầy- trò, bạn
bè ngày càng gắn bó và thân thiện.
Nhờ những nỗ lực của bản thân mà lớp tôi chủ nhiệm đã đạt được những
kết quả đáng kể. Các em thực hiện tốt nội quy nhà trường đề ra. Nề nếp kỉ luật
trong và ngoài lớp luôn đạt tốt. Các em hăng hái sôi nổi tham gia các phong trào
của Đội, của trường như tham gia báo tường, tham gia phong trào xanh sạch
đẹp. Kết quả học tập của lớp rất khả quan, chữ viết sạch đẹp, học đều các môn,
các em luôn ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ. Lớp học sạch sẽ, học sinh không ăn quà
vặt ngoài cổng trường. Những công việc mà tôi làm đều bắt nguồn từ tinh thần
trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm lớp, từ tình yêu đối với học trò của
mình. Thành công tôi đạt được phần lớn đều do sự nỗ lực của bản thân. Nhưng
bên cạnh đó, tôi luôn nhận được sự động viên khích lệ của cán bộ quản lí nhà
trường, sự chia sẻ đóng góp từ các đồng nghiệp trong trường.
Qua quá trình áp dụng các giải pháp giáo dục của GVCN từ đầu năm học
2018 - 2019 đến hết tháng 3 năm 2019, lớp tôi chủ nhiệm đã thu được kết quả

như sau:
- Về các môn học, hoạt động giáo dục:
Kết quả kì thi Trạng Nguyên nhỏ tuổi cấp tỉnh: Có em Mai Xuân
Phong đạt giải Hoàng Giáp

19


Kết quả Thi Tìm kiếm tài năng toán học có 2 em được thi tiếp vòng 2 tại
trường Học Viện Kĩ thuật Quân sự vào ngày 20.4.2019. Đó là em mai Xuân
Phong và em Nguyễn Duy Minh
+ Kiến thức, kỹ năng:
- Hoàn thành tốt: 20 em = 48,8%
- Hoàn thành: 21 em = 51,2%
+ Năng lực:
- Tốt: 25 em = 60,1%
- Đạt: 16 em = 39,9%
- Cần cố gắng: 0 em
+ Phẩm chất:
- Tốt: 25 em = 60,1%
- Đạt: 16 em = 39,9%
- Cần cố gắng: 0 em
- Kết quả xếp loại thi đua từng tháng : Đạt loại A

20


3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1.Kết luận:
Kết quả đạt được của sáng kiến kinh nghiệm đã khẳng định tính đúng đắn,

tính thiết thực và tính hiệu quả của việc giáo dục học sinh thông qua công tác
chủ nhiệm lớp. Người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vị trí đặc biệt
quan trọng. Lao động của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là lao động
sáng tạo không ngừng, sự sáng tạo đó đòi hỏi phải toàn diện: sáng tạo trong soạn
giảng, trong tổ chức các hoạt động học tập, vui chơi, trong sinh hoạt tập thể và
đặc biệt là trong các biện pháp giáo dục đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống cho
học sinh. Vì vậy chỉ có những giáo viên thực sự tâm huyết với nghề, thực sự
thương yêu học sinh của mình thì mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Qua những kinh nghiệm đã rút ra, tôi thấy học sinh ngoan hơn, biết cách ứng
xử vào các tình huống hàng ngày một cách hợp lí, góp phần nâng cao chất lượng
và hiệu quả của dạy học và giáo dục toàn diện cho học sinh, đồng thời phát huy
tính tích cực, chủ động và sáng tạo ở học sinh tiểu học.
3.2. Đề xuất và kiến nghị:
Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp trong toàn ngành, cần:
- Đối với ngành giáo dục: Cần tổ chức Hội thảo, chuyên đề về công tác
chủ nhiệm lớp của thành phố hoặc phổ biến các chuyên đề, sáng kiến kinh
nghiệm hay để giáo viên các trường tham khảo, học hỏi và linh hoạt trong vận
dụng ở trường, ở lớp chủ nhiệm.
- Đối với cha mẹ học sinh: Cần quan tâm hơn nữa tới việc tự học, tự rèn
và thái độ đạo đức của các em ở nhà. Ngoài ra cần phải kiểm tra sát sao việc tự
học, tự rèn ở nhà của các em. Luôn báo với giáo viên chủ nhiệm những sai sót ở
gia đình để cùng giáo viên uốn nắn, giáo dục.
Trên đây là một số kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp mà tôi đã áp
dụng hiệu quả. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh
đạo và đồng nghiệp để đề tài của tôi được hoàn thiện tốt hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Thanh Hóa ngày 10 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam kết bản SKKN không cóp
py, sao chép.

Đinh Thị Lộc

21