QUẢN LÝ CÔNG TÁC GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNGCHO HỌC SINH THPT

TIỂU LUẬN
QUẢN LÝ CÔNG TÁC GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG
TẠI TRƯỜNG THCS&THPT MỸ PHƯỚC, HUYỆN MANG THÍT,
TỈNH VĨNH LONG NĂM HỌC 2018 - 2019
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Cơ sở pháp lý
Giáo dục và đào tạo ở bất cứ thời điểm nào cũng đều có mục tiêu là giáo dục
toàn diện học sinh cả về đức, trí và các năng lực khác cho học sinh. Đảng ta xác định
con người vừa là mục tiêu vừa là động lực cho sự phát triển xã hội, để thực hiện thành
công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cần phải có những con người
lao động mới phát triển toàn diện. Nếu đơn thuần chỉ thiên về đào tạo tri thức (dạy
chữ), sẽ tạo nên thế hệ học sinh không toàn diện. Khó ứng phó với thực tế của cuộc
sống. Nền kinh tế xã hội nước ta đang phát triển với một tốc độ nhanh, kéo theo đó là
sự xuất hiện nhiều vấn đề mà đòi hỏi mỗi con người cần có những kĩ năng sống nhất
định để có thể giải quyết hiệu quả những vấn đề đặt ra.
Theo Điều 2 của Luật giáo dục 2005, mục tiêu giáo dục là đào tạo con người
Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp,
trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng
nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, nội dung và phương pháp giáo dục trong các nhà
trường hiện nay là còn xem trọng việc dạy chữ, chưa chú trọng đúng mức dạy làm
người, nhất là việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Thông báo 242-TB/TW ngày 15/4/2009 của Bộ Chính trị (Khóa X) về tiếp tục
thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khóa VIII) và phương hướng phát triển giáo dục
và đào tạo đến năm 2020, đã nêu một trong những hạn chế của giáo dục phổ thông như
sau: “Giáo dục phổ thông mới chỉ quan tâm nhiều đến “dạy chữ”, chưa quan tâm đúng
mức đến “dạy người”, kỹ năng sống và “dạy nghề” cho thanh thiếu niên”.
Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013, Hội nghị Trung ương khóa
XI về Đổi mới căn bản toàn diện Giáo dục và Đào tạo cũng đã nói rõ chất lượng, hiệu
quả giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu cầu, nhất là giáo dục đại học, giáo dục
nghề nghiệp. Hệ thống giáo dục và đào tạo thiếu liên thông giữa các trình độ và giữa

các phương thức giáo dục, đào tạo; còn nặng lý thuyết, nhẹ thực hành.
Thông tư số 04/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 02 năm 2014 ban hành Quy
định Quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng sống và hoạt động giáo dục ngoài giờ chính
khóa đã nói "Hoạt động giáo dục kỹ năng sống trong quy định này được hiểu là hoạt
động giáo dục giúp cho người học hình thành và phát triển những thói quen, hành vi,
1


thái độ tích cực, lành mạnh trong việc ứng xử các tình huống của cuộc sống cá nhân và
tham gia đời sống xã hội, qua đó hoàn thiện nhân cách và định hướng phát triển bản
thân tốt hơn dựa trên nền tảng các giá trị sống".
Công văn 463/BGDĐT - GDTX, ngày 28 tháng 01 năm 2015 về việc hướng
dẫn triển khai thực hiện giáo dục kỹ năng sống tại các cơ sở GDMN,GDPT và GDTX.
Trong đó, đối với học sinh trung học và học viên GDTX cấp THCS và cấp THPT cần
phải tiếp tục rèn luyện những kỹ năng đã được học ở tiểu học, tập trung giáo dục
những kỹ năng sống cốt lõi, có ý nghĩa thiết thực cho người học như: kỹ năng ra quyết
định và giải quyết vấn đề, kỹ năng tư duy phản biện và sáng tạo, kỹ năng giao tiếp và
hợp tác, kỹ năng tự nhận thức và cảm thông, kỹ năng quản lý cảm xúc và đương đầu
với áp lực, kỹ năng tự học.
Công văn 4026/BGDĐT-GDCTHSSV, ngày 01 tháng 9 năm 2017 về việc tăng
cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Theo Công văn này, Bộ Giáo dục và Đào
tạo chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông
qua việc tiếp tục nâng cao chất lượng dạy học các môn học Đạo đức, Giáo dục công
dân, tích hợp, lồng ghép trong các môn học liên quan; các hoạt động giáo dục ngoài
giờ chính khóa, hoạt động trải nghiệm và các hoạt động giáo dục khác đảm bảo thiết
thực, hiệu quả, nội dung giáo dục dễ hiểu, dễ nhớ, phù hợp lứa tuổi.
Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước
mơ, thích tìm tòi, thích khám phá,... song còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, dễ
bị kích động. Vì vậy, việc giáo dục kỹ năng sống nhằm giúp cho học sinh trang bị
những hiểu biết và kinh nghiệm thực tế để trải nghiệm trong đời sống là rất cần thiết.

1.2. Cơ sở lý luận
Trên thế giới đã tồn tại nhiều định nghĩa và quan niệm khác nhau về kỹ năng
sống. Mỗi định nghĩa được thể hiện dưới những hình thức khác nhau.
Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), kỹ năng sống là những kĩ năng thiết thực mà
con người cần có để có cuộc sống an toàn, khỏe mạnh. Đó là những kỹ năng mang tính
tâm lí xã hội và kỹ năng giao tiếp được vận dụng trong những tình huống hằng ngày để
tương tác một cách có hiệu quả với người khác và giải quyết hiệu quả những vấn đề,
những tình huống của cuộc sống hằng ngày.
Theo Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEFF), kỹ năng sống là tập hợp rất
nhiều kỹ năng tâm lí xã hội và giao tiếp cá nhân giúp con người đưa ra những quyết
định có cơ sở, giao tiếp một cách có hiệu quả, phát triển các khả năng tự xử lý và quản
lý bản thân nhằm giúp học có một cuộc sống lành mạnh và có hiệu quả.
Theo Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục của Liên Hiệp Quốc (UNESCO),
kỹ năng sống là năng lực cá nhân để thực hiện đầy đủ các chức năng và tham gia vào
cuộc sống hằng ngày, đó là những kỹ năng cơ bản như: kỹ năng đọc, viết, làm, tính...

2


Thuyết hành vi lại quan niệm rằng, kỹ năng sống là những kỹ năng tâm lý xã
hội liên quan đến những tri thức, những giá trị và những thái độ - là những hành vi làm
cho các cá nhân có thể thích nghi và giải quyết hiệu quả các yêu cầu và thách thức của
cuộc sống.
Một số khái niệm:
- Kỹ năng sống: là năng lực tâm lí xã hội để đáp ứng và đối phó với những yêu
cầu và và thách thức của cuộc sống hằng ngày.
- Giáo dục kỹ năng sống: là một quá trình tác động sư phạm có mục đích, có kế
hoạch nhằm hình thành năng lực hành động tích cực, có liên quan tới kiến thức và thái
độ, giúp cá nhân có ý thức về bản thân, giao tiếp, quan hệ xã hội, thực hiện công việc,
ứng phó hiệu quả với các yêu cầu thách thức của cuộc sống hàng ngày.

- Quản lý giáo dục kỹ năng sống là hoạt động của cán bộ quản lý nhằm tập hợp
và tổ chức các hoạt động của giáo viên, học sinh và các lượng giáo dục khác, huy động
tối đa các nguồn lực xã hội để nâng cao giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường
Rèn luyện kỹ năng sống sẽ giúp các em nhanh chóng hoà nhập và khẳng định vị
trí của mình trong tập thể, mà xa hơn là một cộng đồng, xã hội. Do đó, cho dù các em
có tài giỏi, thông minh đến đâu nhưng thiếu kỹ năng sống, thì cũng không thể tiếp cận
với môi trường xung quanh, hòa nhập cũng như khẳng định mình. Vì thế, việc giáo
dục kỹ năng sống sẽ giúp các em sớm có ý thức làm chủ bản thân, sống tích cực và
hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng như xã hội.
1.3. Cơ sở thực tiễn
Với mục đích trang bị cho học sinh những hiểu biết và kinh nghiệm thực tế để
trải nghiệm trong đời sống mục tiêu giáo dục đang chuyển hướng từ trang bị kiến thức
nặng lý thuyết sang trang bị những năng lực cần thiết cho học sinh. Vì thế có thể coi
giáo dục kỹ năng sống là nhiệm vụ cấp thiết và không thể thiếu được đối với mỗi cá
nhân, mỗi gia đình, trường học và toàn xã hội trong giai đoạn hiện nay.
Hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh được trường THCS&THPT Mỹ
Phước đẩy mạnh thực hiện từ năm học 2013 - 2014 bằng các hình thức khác nhau như
tổ chức các câu lạc bộ học tập cho học sinh, tổ chức các hoạt động trải nghiệm nhằm
rèn luyện kỹ năng cho các em thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp, hướng dẫn học
sinh phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước, chống xâm hại tình dục,...
Tuy nhiên, hoạt động giáo dục kỹ năng sống chưa mang lại hiệu quả như mong
muốn và vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc:
- Kinh phí hoạt động của nhà trường còn ít nên khó khăn trong việc chi cho các
hoạt động trải nghiệm, diễn đàn và duy trì các câu lạc bộ.
- Đa phần giáo viên là người kiêm nhiệm trong công tác giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh, họ không được tập huấn, bồi dưỡng hoặc một số ít giáo viên có được tập
huấn, bồi dưỡng nhưng hình thức, qua loa, không có hiệu quả cao.

3

- Việc tích hợp giáo dục kỹ năng sống vào các môn học chưa thật sự đi vào
chiều sâu, mang tính đối phó nên học sinh ít có cơ hội được được thật sự trải nghiệm
và rèn luyện.
- Học sinh chưa có ý thức về vai trò, trách nhiệm của mình trong các hoạt động
giáo dục kỹ năng sống.
- Đa số học sinh con nông dân, cha mẹ đi làm ăn xa, hoàn cảnh khó khăn nên
việc học sinh tham gia vào các hoạt động giáo dục kỹ năng sống của nhà trường còn
hạn chế.
Qua thực tế của đơn vị, bản thân tôi nhận thấy việc giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh trường THCS&THPT Mỹ Phước là rất cần thiết. Vì vậy, tôi chọn đề tài:
"Quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống tại trường THCS&THPT Mỹ Phước,
huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long năm học 2018 - 2019" nhằm khắc phục những hạn
chế đã nêu và đưa ra những biện pháp quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh hiệu quả hơn cho đơn vị mình trong thời gian tới.
2. Tình hình thực tế việc quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống ở trường
THCS&THPT Mỹ Phước , huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long năm học 2018
-2019.
2.1. Vài nét khái quát về nhà trường
Trường THCS&THPT Mỹ Phước nằm trên tỉnh lộ 901 thuộc ấp Cái Kè, xã Mỹ
Phước, huyện Mnag Thít, tỉnh Vĩnh Long. Trường được thành lập vào năm 2003 với
cơ sở vật chất còn nhiều thốn thốn, đến năm 2014 trường được xây dựng lại, được
trang bị cơ sở vật chất khá đầy đủ và được công nhận trường đạt chuẩn Quốc gia vào
năm 2018.
Hiện nay, trường có tổng số 70 cán bộ, giáo viên, công nhân viên trong đó có 03
cán bộ quản lý, 59 giáo viên và 08 nhân viên. Có 07 tổ chuyên môn, 06 giáo viên có
trình độ thạc sĩ, 10 giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh trong đó có 1 giáo viên giỏi không thời
hạn, 05 giáo viên giỏi cấp huyện và 41 giáo viên dạy giỏi cấp trường.
Toàn trường có 30 phòng học, 01 phòng tư vấn tâm lí, 01 phòng thiết bị đa
năng, 01 phòng bộ môn, 01 phòng thư viện, 01 phòng y tế, 01 phòng âm nhạc, 01

phòng ngoại ngữ, 01 phòng nghe - nhìn, 03 phòng máy vi tính, 03 phòng thực hành Lí
- Hóa - Sinh.
Tổng số học sinh của trường là 959 với 513 học sinh THCS và 446 học sinh
THPT. Tỉ lệ học sinh lên lớp thẳng là 98,75% (tăng hơn năm học trước 5,25%). Kết
quả xét tốt nghiệp THCS lớp 9 năm 2019 đạt 100%. Tỉ lệ tốt nghiệp THPT năm 2019:
99,21%. Tỉ lệ học sinh đậu đại học đợt 1 năm 2019: 74/91 học sinh đăng ký xét tuyển,
tỉ lệ 81,32%.
Trường có các tổ chức đoàn thể như Công đoàn, Đoàn thanh niên và tổ tư vấn
tâm lý học đường. Cán bộ, giáo viên, công nhân viên của trường chấp hành tốt các
4


đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước, chấp hành
nghiêm các quy đinh của ngành.
2.2. Thực trạng quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống tại trường
THCS&THPT Mỹ Phước, huyện Mang hít, tỉnh Vĩnh Long năm học 2018-2019.
Trong năm học qua, công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh của Trường
THCS&THPT Mỹ Phước luôn nhận được sự quan tâm từ phía Sở Giáo dục, chính
quyền địa phương, phụ huynh học sinh mà đặc biệt là tất cả các thầy cô của Trường
THCS&THPT Mỹ Phước. Công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh của nhà
trường trong những năm qua đã có nhiều chuyển biến tích cực và cũng mang lại những
hiệu quả nhất định.
Ngay đầu năm học 2018 - 2019, Hiệu trưởng đã có những chỉ đạo sâu sắc,
phân công cụ thể cho từng bộ phận, từng thành viên trong hội đồng giáo dục của nhà
trường về công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Hiệu trưởng chỉ đạo Phó hiệu trưởng xây dựng kế hoach hoạt động ngoài giờ
lên lớp, phê duyệt kế hoạch giáo dục kỹ năng sống của các tổ bộ môn. Chỉ đạo Đoàn
Thanh niên xây dựng kế hoạch phối hợp với chính quyền địa phương, với Công an
huyện Mang thít, Công tỉnh Vĩnh Long về công tác giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh trong năm học với thời gian cụ thể, rõ ràng. Bên cạnh đó, việc giáo dục kỹ năng

sống cho sinh đươc Ban giám hiệu chỉ đạo bộ phận chuyên môn phải phối hợp chặc
chẽ với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, Đoàn trường, giáo viên chủ nhiệm,
ban đại diện cha mẹ học sinh và các cơ quan chức năng, các tổ chức xã hội... để thực
hiện có hiệu quả.
Nhà trường cũng thường xuyên tổ chức các diễn đàn và mời các chuyên gia về
để chia sẽ và hướng dẫn cho các em về các kỹ năng sống với các chủ đề khác nhau
như: An toàn giao thông, bạo lực học đường, bảo vệ môi trường, tác hại của ma túy,
tình bạn trong sáng, chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, bữa an gia đình...để qua
đó các em được trao đổi trực tiếp với chuyên gia, được trao đổi với giáo viên, trao đổi
với nhau, được học hỏi và qua đó góp phần hình thành kỹ năng sống cho các em.
Tuy nhiên, trong công tác này vẫn còn một số hạn chế, chưa thực sự được tốt,
học sinh còn thiếu hiểu biết về các kỹ năng ứng xử khi giao tiếp, sinh hoạt tập thể, sức
khỏe sinh sản, an toàn giao thông, phòng chóng cháy nỗ, chống đuối nước,... từ đó dẫn
đến chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh chưa đạt hiệu quả như mong đợi.
Hơn nữa, qua kiểm tra giáo án của giáo viên ở các môn Giáo dục Công dân,
Công nghệ, Địa lý, Sinh học,... nhận thấy đa số giáo viên có soạn nội dung lồng ghép
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh vào bài dạy. Tuy nhiên, thực tế khi dạy giáo viên
chỉ tập trung chủ yếu vào kiến thức được quy định trong chuẩn kiến thức, kỹ năng mà
dành rất ít thời gian hoặc không dạy nội dung giáo dục kỹ năng sống mặc dù giáo viên
có chuẩn bị. Chính vì vậy, các nội dung về giáo dục kỹ năng sống chưa được truyền tải
5


đến học sinh cách đầy đủ , đây cũng là nguyên nhân dẫn đến học sinh thiếu các kỹ
năng giải quyết các vấn đề xảy ra trong cuộc sống hằng ngày. Cụ thể như Bảng thống
kê tình hình học sinh được giáo dục về các kỹ năng sống dưới đây trong năm học 2018
- 2019:
TT

Nội dung giáo dục kỹ năng sống

Số lượng

Tỉ lệ (%)

1

Sự hiểu biết về sức khỏe sinh sản vị thành niên.

579

60,37

2

Các biện pháp phòng chống xâm hại tình dục.

672

70,07

3

Hiểu biết luật giao thông.

793

82,69

4

627

65,38

669

69,76

6

Kỹ năng láy xe an toàn khi tham gia giao thông
Hiểu biết các tác hại và cách phòng chống thuốc
lá, ma túy.
Phương pháp phòng chóng cháy, nỗ.

540

56,30

7

Học sinh biết bơi.

445

46,40

8

379

39,52

218

22,73

613

63,92

11

Phương pháp cứu người bị đuối nước.
Biết kỹ năng sinh hoạt tập thể, thuyết trình trước
đám đông.
Hiểu biết về lợi ích và tác hại của việc sử dụng
các trang mạng xã hội.
Thích chơi thể thao môn bóng đá

398

41,50

12

Thích chơi thể thao môn bóng chuyền

312

32,53

13

Thích chơi thể thao môn cầu lông

119

12,40

14

Có năng khiếu về âm nhạc

87

9,07

5

9
10

Thực tế trên cho thấy, công tác quản lý giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tại
trường THCS&THP Mỹ Phước trong thời gian tới là rất cần thiết và phải làm sao phát
huy được hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, trước hết cần phải khắc phục được những hạn
chế trong công tác quản lý, chỉ đạo, kiểm tra, phối hợp với các đoàn thể trong quá trình
tổ chức và thực hiện nhiệm vụ quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Đưa ra những giải pháp hiệu quả, phù hợp trong công tác quản lý giáo dục kỹ năng

sống cho học sinh của nhà trường góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh, hình
thành nhũng kỹ năng cơ bản, cần thiết trong học tập và trong sinh hoạt giúp các em
sống tích cực và hướng đến những điều tốt đẹp cho mình, gia đình và xã hội.
2.3. Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức
2.3.1. Điểm mạnh

6


Công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh được sự quan tâm của Đảng bộ
nhà trường và đặc biệt là sự chỉ đạo của Hiệu trưởng trong việc tổ chức, thành lập ban
chỉ đạo, chỉ đạo chuyên môn và tổ chức thực hiện đúng quy định chuyên môn.
Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, có trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn,
có tinh thần trách nhiệm cao, có ý thức tổ chức kỷ luật tốt, thường xuyên được học tập,
bồi dưỡng nâng cao về chuyên môn và nghiệp vụ.
Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ đảm bảo đáp ứng tốt các yêu
cầu cơ bản trong các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Đoàn thanh niên luôn phát huy tốt vai trò của mình trong công tác tham mưu
cho lãnh đạo nhà trường, tổ chức và phối hợp tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh, như: tổ chức các câu lạc bộ, diễn đàn, các hội thi, các hoạt động trải
nghiệm, về nguồn...
Các hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoạt động hướng nghiệp, dạy nghề, trải
nghiệm sáng tạo,... được giáo viên quan tâm và đi vào chiều sâu hơn.
Sự phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng giữa Đoàn thanh niên, Công đoàn tổ chuyên
môn, giáo viên chủ nhiệm đã giúp cho các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh được diễn ra thuận lợi và mang lại hiệu quả hơn.
2.3.2. Điểm yếu
Ban giám hiệu nhà trường chưa thường xuyên tổ chức họp sơ kết và rút kinh
nghiệm trong các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua việc tổ chức các
phong trào, các diễn đàn, các câu lạc bộ hay các hoạt động trải nghiệm...

Công tác kiểm tra, đánh giá giáo viên trong việc dạy học có lồng ghép giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh còn yếu, chưa thường xuyên. Một số giáo viên chưa nhận
thức đúng đắn tầm quan trọng trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh nên khi
thực hiện việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh còn mang tính đối phó, hình thức
nên chưa mang lại hiệu quả cao.
Khi thực hiện việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, giáo viên còn gặp nhiều
khó khăn, lúng túng vì chưa có tài liệu hướng dẫn và tiêu chí đánh giá cụ thể.
Giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm chưa mạnh dạn đổi mới phương pháp
dạy học, đổi mới các sinh hoạt lớp bằng các hình thức tham quan, trải nghiệm thực tế,
về nguồn...nên học sinh chưa được trang bị đầy đủ về kiến thức và kỹ năng sống cho
bản thân.
Kinh phí nhà trường còn hạn chế nên không thể đáp ứng nhu cầu cho việc tổ
chức các chuyến đi thực tế, trải nghiệm, về nguồn, việc tổ chức các phong trào...
2.3.3. Cơ hội
Được sự quan tâm và chỉ đạo kịp thời của Sở Giáo dục và Đào tạo trong công
tác quản lý, tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Được sự quan tâm, tạo điều kiện của các cơ quan chức năng, chính quyền địa
phương, các tổ chức xã hội, các Ban ngành đoàn thể và Ban đại diện cha mẹ học sinh

7


trong việc phối hợp tuyên truyền, tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh trong năm học.
Hiện nay, với sự phát triển mạnh về công nghệ và thông tin đã giúp giáo viên dễ
dàng tìm được các nguồn thông tin, tài liệu cần thiết trong việc soạn giảng và vận dụng
các hình thức đổi mới với nội dung phong phú đa dạng trong việc giảng dạy giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh.
2.3.4. Thách thức
Bộ giáo dục và Đào tạo chưa ban hành khung chương trình riêng và các quy

định rõ ràng về giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Đa số phụ huynh học sinh là nông dân hoặc đi làm ăn xa nên chưa quan tâm
đúng mức đến con em mình trong việc giáo dục, học tập và rèn luyện. Bên cạnh đó,
một số phụ huynh cũng chưa phối hợp với nhà trường trong việc giáo dục kỹ năng
sống cho con em mình.
Hơn nữa, do sự thiếu kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng mà hiện nay
tình trạng kinh doanh dịch vụ internet mở ra xung quanh trường học, học sinh lao vào
chơi game online, game bạo lực và việc sử dụng các trang mạng xã hội, các trang web
có nội dung không lành mạnh được mở ra nhiều nơi xung quanh trường học, dẫn đến
nhiều học sinh không còn hứng thú học tập cũng như không tham gia các hoạt động
giáo dục kỹ năng sống do nhà trường tổ chức ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục toàn
diện của nhà trường.
Thiếu kinh phí nên việc tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh còn hạn chế.
2.4. Kinh nghiệm thực tế việc quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh tại trường THCS&THPT Mỹ Phước, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long
năm học 2018 - 2019
Trong năm học 2018 - 2019, việc thực hiện quản lý công tác giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh tại trường THCS&THPT Mỹ Phước được Hiệu trưởng nhà trường
quan tâm sâu sắc và chỉ đạo cho bộ phận chuyên môn, các Đoàn thể thực hiện, qua đó
mang lại hiệu quả thiết thực, cụ thể:
- Hiệu trưởng phân công và chỉ đạo Phó hiệu trưởng hướng dẫn tổ chuyên môn
và giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm, xây dựng kế hoạch lồng ghép
giáo dực kỹ năng sống vào từng môn học. Phân công Phó hiệu trưởng thường xuyên
kiểm tra, đánh giá hoạt động phối hợp của tổ chuyên môn với Đoàn thanh niên trong
công tác tổ chức, thực hiện các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Hiệu trưởng chỉ đạo cho Đoàn thanh niên xây dựng kế hoạch phối hợp với cơ
quan chức năng, chính quyền đoàn thể, các tổ chức xã hội, Công an huyện Mang thít
tổ chức tuyên tuyền, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh xuyên suốt trong năm học
với nhiều nội dung đa dạng và phong phú như: kỹ năng phòng, chống đuối nước, kỹ

năng sử dụng các trang mạng xã hội, kỹ năng láy xe an toàn khi tham gia giao thông,
kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục, kỹ năng phòng tránh đuối nước. Bên canh đó,
8


Hiệu trưởng còn chỉ đạo Đoàn thanh niên tổ chức cho học sinh tham gia các câu lạc bộ
như: câu lạc bộ thể thao, văn nghệ, mĩ thuật; các cuộc thi bằng hình thức Rung chuông
vàng, chăm sóc các di tích lịch sử của địa phương.
- Thực tế trong năm học 2018-2019, khi tổ chức diễn đàn "kỹ năng phòng tránh
đưối nước". Hiệu trưởng phân công cho Đoàn thanh niên lập kế hoạch ngay đầu năm
học trong đó có hoạt động phối hợp với Công an huyện Mang Thít về nội dung "kỹ
năng phòng tránh đưối nước". Trước khi thực hiện diễn đàn khoảng 20 ngày thì Đoàn
trường sẽ tham mưu Lãnh đạo trường để mời Công an huyện qua để hướng dẫn nhóm
học sinh được chọn làm một tiểu phẩm nhỏ liên quan đến "đuối nước" biểu diễn trong
tiết sinh hoạt chào cờ đầu tuần. Trong tiết sinh hoạt đầu tuần này các em học sinh toàn
trường sẽ được tuyên truyền và hướng dẫn trực tiếp cách phòng tránh đuối nước thông
qua tiểu phẩm, qua tọa đàm trao đổi giữa giáo viên, công an và học sinh, qua đây các
em cũng được hướng dẫn xử lý những tình huống khi bị đuối nước.
- Hiệu trưởng chỉ đạo giáo viên tích cực đổi mới phương pháp dạy học nhằm
phát huy tính đọc lập sáng tạo của học sinh gắn với thực tiễn cuộc sống. Tích hợp nội
dung giáo dục kỹ năng sống vào trong nội dung bài dạy cách linh hoạt.
Như vây, Hiệu trưởng là người có vai trò rất quan trọng trong việc quản lý công
tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường. Bởi sự chỉ đạo, kiểm tra và
giám sát chặc chẽ trong quá trình tổ chức thực hiện, sự nhắc nhở, động viên là nguồn
động lực không nhỏ để công tác tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh hiệu quả hơn.
* Nguyên nhân thành công
- Hiệu trưởng là người lập kế hoạch năm học và trong kế hoạch này đã có dự
kiến tất cả các hoạt động giáo dục trong đó có giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Hiệu trưởng chỉ đạo, phân công Phó hiệu trưởng kiểm tra, giám sát quá trình

tổ chức và thực hiện. Có đánh giá, rút kinh nghiệm sau khi thực hiện xong kế hoạch.
- Sự phối hợp chặc chẽ, đồng bộ giữa Đoàn thanh niên và tổ chuyên môn cùng
với Ban đại diện cha mẹ học sinh và các cơ quan chức năng, các tổ chức xã hội là điều
kiện thuận lợi trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh.
* Nguyên nhân chưa thành công
- Khi lập kế hoạch năm học Hiệu trưởng chưa quan tâm nhiều đến việc giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh.
- Lãnh đạo nhà trường chưa thường xuyên kiểm tra quá trình tổ chức thực hiện
và chưa đánh giá tính hiệu quả sau khi tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh.
- Các đoàn thể và bộ phận chuyên môn trong nhà trường chưa tham mưu tốt với
lãnh đạo nhà trường về công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Một bộ phận giáo viên và học sinh chưa có ý thức đầy đủ về tầm quan trọng
của việc giáo dục kỹ năng sống trong giai đoạn hiện nay.
9


- Kinh phí tổ chức, thực hiện bồi dưỡng giáo viên, chuyên gia trực tiếp thực
hiện còn khó khăn và hạn chế.
3. Kế hoạch hành động thực hiện quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh tại trường THCS&THPT Mỹ Phước, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long
năm học 2019-2020
Người/đơn Điều kiện,
Tên
Mục tiêu/
vị thực
phương
công
kết quả

hiện/phối tiện thực
việc
cần đạt
hợp thực
hiện
hiện
Thời gian
1. Đánh Nắm được
Phó hiệu
- Báo cáo
giá việc
những ưu
trưởng,
tổng kết
quản lý
điểm và
Ban
năm học
công tác
hạn chế.
thường vu
của Phó
giáo dục
Rút kinh
đoàn
hiệu
kỹ năng
nghiệm
trường, Tổ
trưởng

sống của cho năm
trưởng
- Báo cáo
năm học
học mới
chuyên
cuối năm
trước
môn, giáo của Đoàn
viên chủ
thanh niên
nhiệm
- Thời
gian:
12/8/2019
17/8/2020
2. Xây
- Kế hoạch
- Hiệu
- Căn cứ
dựng kế
phải rõ
trưởng
vào tình
hoạch
ràng, cụ
- Phó hiệu hình thực
cho năm
thể
trưởng

tế của
học mới - Có phân - Phối hợp:
trường
công phụ
Bí thư
- Trang bị
trách
Đoàn thanh đầy đủ cơ
- Kinh phí niên, giáo sở vật chất
từ đâu?
viên chủ
cho các
bao nhiêu
nhiệm, tổ
hoạt động
cho từng
trưởng
- Thời
hoạt động
chuyên
gian:
môn
19/8/2019
10

Biện
pháp
thực
hiện

Dự kiến
Dự kiến
khó
hướng
khăn, rủi
khắc phục
ro

Hiệu
Có thể
trưởng
trùng với
nghe báo học chính
cáo, tổng trị hè và
kết và rút tập huấn
kinh
chuyên
nghiệm
môn

Chủ động,
linh hoạt
thời gian
cho phù
hợp

- Nắm
vững yêu
cầu của
công tác

giáo dục
kỹ năng
sống
- Chủ
động
phối hợp
với các
lực lượng
phối hợp

- Linh
động thay
đổi kế
hoạch và
họp dự
kiến thời
gian thực
hiện lại
- Xin kinh
phí từ
nguồn hội
hóa

- Một vài
hoạt
động có
thể
không
thực hiện
đươc do

có nội
dung
hoạt
động
giáo dục
khác xảy


tùy theo
24/8/2020 công
việc.

3. Triển
khai kế
hoạch

-Từng cán
- Hiệu
- Có quyết - Họp hội
bộ, giáo
trưởng
định
đồng
viên, công - Phó hiệu - Sự đồng - Họp tổ
nhân viên
trưởng
thuận của
chuyên
và học sinh
- Bí thư

mọi thành
môn
nắm rõ các Đoàn thanh viên trong
- Họp
nội hoạt
niên
trườngBCH
động của - Tổ trưởng Thời gian:
đoàn
kế hoạch
chuyên
26/8/2019- trường
cũng như
môn
31/8/2020
- Sinh
sự cần
- Giáo viên
hoạt chủ
thiết phải
nhiệm
giáo dục
kỹ năng
sống cho
học sinh

4. Chỉ
đạo
thực
hiện kế

hoạch

- Mỗi bộ
phận có
nhiệm vụ
và chịu
nhiệm
trong thực
hiện kế
hoạch.
- Thu hút
đông đảo
học sinh
tham gia.

ra đột
xuất, cấp
bách
- Không
đủ kinh
phí
Một số ý
kiến
không
đồng
thuận

- Hiệu
trưởng
lắng nghe

và giải
trình và có
thể điều
chỉnh cho
phù hợp
- Nhấn
mạn tầm
quan trong
trong giáo
dục kỹ
năng sống
cho học
sinh

- Hiệu
- Văn bản Trong tiết
- Điều
- Linh
trưởng.
chỉ đạo.
sinh hoạt kiện thời động thời
- Phó hiệu - Tập huấn dưới cờ,
tiết
gian cho
trưởng.
các nội
tiết giáo
không
phù hợp.
- Bí thư

dung giáo dục ngoài đảm bảo. - Vận động
Đoàn thanh
dục kỹ
giờ lên
- Thiếu
cơ sở vật
niên.
năng sống lớp, sinh cơ sở vật
chất và
- Tổ trưởng - Cung cấp hoạt lớp,
chất và
phương
chuyên
tài liêu,
các buổi
tại liệu
tiện, tài
môn.
thông tin
trải
tham
liệu từ Hội
- Giáo viên liên quan. nghiệm,
khảo.
phụ huynh
Chủ nhiệm - cơ sở vật
các
- Giáo
học sinh,
- Các lực

chất của
chuyến viên chưa các tổ chức
lượng phối
trường.
tham
được tập chính trị xã
11


hợp tùy
theo công
việc.

- Thời
gian:
xuyên suốt
năm học

hội.
- Mời
chuyên gia,
các đơn vị
nghiệp vụ
tập huấn
hoặc trực
tiếp giáo
dục kỹ
năng sống
cho học
sinh.

5.Kiểm
Đánh giá
- Hiệu
- Các loại - Định kì
- Họp
- Phân
tra,
được hiệu
trưởng
hồ sơ theo hoặc đột
chưa có công người
đánh giá quả công
- Phó hiệu
quy định
xuất qua biên bản
ghi biên
kết quả
tác giáo
trưởng
- Có kế
báo cáo cụ thể, rõ bản cụ thể,
thực
dục kỹ
- Bí thư
hoạch
của các
rang.
rõ ràng cho
hiện
năng sống

đoàn
kiểm tra
bên có
- Chưa
từng buổi
cho học
- Tổ trưởng cụ thể, khả liên quan. rút kinh
họp.
sinh
chuyên
thi
- Các
nghiệm
- Sau mỗi
- Có biện
môn
- Thời
thành
kịp thời
hoạt động
pháp hỗ
- Giáo viên gian: sau
viên rút
- Kiểm
phải chủ
trợ kịp thời chủ nhiệm
khi tổ
kinh
tra, đánh
động rút

chức từng
nghiệm
giá qua
kinh
hoạt động
cho
loa, hình
nghiệm
giáo dục nhiệm vụ thức, chủ
ngay.
kỹ năng
của mình
quan.
- Kiểm tra
sống cho
- Họp
- Chưa
thường
học sinh.
Ban chỉ
đủ kinh
xuyên,
đạo rút
phí cho
đánh giá
kinh
hoạt
đúng thực
nghiệm. động đối chất, khách
với mỗi quan để có

chủ đề.
hướng làm
cho tốt hơn
4. Kết luận và kiến nghị
4.1. Kết luận
12

quan, về
nguồn

huấn chu
đáo


Các hoạt động giáo dục kỹ năng sống sẽ cung cấp cho học sinh những tri thức
thực tiễn, giúp học sinh đáp ứng và đối phó tốt với những yêu cầu và thách thức của
cuộc sống hằng ngày, từ đó các em có thể tự tin bước vào cuộc sống trong tương lai.
Công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh hiện nay là một công tác hết sức
quan trọng và cần thiết trong nhà trường, cũng giống như bất kỳ hoạt động giáo dục
nào trong nhà trường, nó có vai trò rất lớn trong việc hình thành nhân cách cho học
sinh. Để hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả thì điều kiện tiên
quyết cho công tác này là hoạt động quản lý của người Hiệu trưởng thông qua các nội
dung quản lý như chỉ đạo thực hiện mục tiêu giáo dục kỹ năng sống, lập kế hoạch
giáo dục kỹ năng sống, xây dựng đội ngũ giáo viên có sự nhận thức và năng lực dạy
kỹ năng sống tích hợp qua các môn học và các hoạt động ngoại khoá, giáo dục ngoài
giờ lên lớp. Thường xuyên kiểm tra trong quá trình tổ chức thực hiện, có đánh giá và
rút kinh nghiệm sau khi thực hiện xong kế hoạch giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Việc quản lý công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trường
THCS&THPT Mỹ Phước hiện nay là rất cần thiết vì nó có ảnh hưởng trực tiếp đến
chất lượng hoạt động của tập thể, đến kết quả giảng dạy và hạnh kiểm của các em.

Qua lớp học Bồi dưỡng Cán bộ quản lý tỉnh Vĩnh Long năm 2019 tôi hiểu rõ hơn về
việc quản lý các hoạt động giáo dục kỹ năng sống. Tôi tin rằng trong thời gian tới tôi
sẽ làm tốt công tác quản lý các hoạt động của nhà trường trong đó có việc quản lý
công tác giáo dục kỹ năng sống cho dọc sinh.
4.2. Kiến nghị
- Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo: Cần có chương trình giảng dạy riêng đối với
các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, có hướng dẫn nguồn chi kinh phí
cho từng hoạt động. Cung cấp đầy đủ tài liệu phục vụ cho hoạt động giáo dục kỹ năng
sống để Cán bộ quản lý và giáo viên thêm tài liệu nghiên cứu và tham khảo.
- Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo: Mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng về hoạt
động giáo dục kỹ năng sống cho Cán bộ quản lý và giáo viên với nhiều hình thức đa
dạng, phong phú; có hình thức biểu dương, khen thưởng đối với các trường có nhiều
hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh mang lại hiệu quả cao.
Vĩnh Long, ngày 22 tháng 08 năm 2019
Người viết tiểu luận
13


Nguyễn Minh Chuộng

14