Siªu ©m doppler tim
ChÈn ®o¸n khèi u tim
PGS.TS. ®inh thu h¬ng
Trêng §¹i häc Y Hµ néi
ViÖn Tim m¹ch Quèc gia
Siêu âm doppler tim Chẩn đoán u tim
Đại cơng
Kỹ thuật siêu âm
U nhầy
Các khối u khác trong buồng tim
U màng tim
U ngoài tim
Huyết khối trong buồng tim
đại cơng
U tim tiên phát hiếm gặp: 0,002 0,3 %
- U lành 75 - 80%: u nhầy chiếm gần
50%
- U tim tiên phát dạng sarcom chiếm đa
số
U tim thứ phát (do di căn) nhiều gấp 20
lần u tiên phát, có thể ở cả màng ngoài
tim, cơ tim, nội mạc tim
U tim lµnh tÝnh
U LµNH
Nhãm (%)
Ngêi lín
TrÎ > 2 tuæi
U nhÇy
52
17
TrÎ 2
tuæi
0
X¬ chun c¬
nhó
16
0
0
U mì
16
0
0
U c¬ v©n
1
42
62
U x¬
3
18
17
U qu¸i
1
12
12
U m¸u
6
5
4
U kh¸c
5
4
4
Braunwald’s HEART DISEASE, 7th
U tim ¸c tÝnh
U ¸c tÝnh
Nhãm (%)
Ngêi lín
TrÎ > 2 tuæi
TrÎ 2 tuæi
Sarcom m¹ch
m¸u
28
6
0
Sarcom c¬ v©n
11
41
50
Sarcom x¬
8
18
17
U m« bµo sîi
6
6
0
Sarcom x¬ng
7
0
0
Sarcom c¬ tr¬n
5
0
17
Sarcom c¬ niªm
3
6
0
Sarcom kh¸c
14
12
0
Sarcom ko
ph.lo¹i
12
12
17
U lympho
6
0
0
Braunwald’s HEART DISEASE, 7th
Kỹ THUậT SIÊU ÂM
1. Tìm khối u trên cả siêu âm TM và 2D:
- SA TM: tìm trên tất cả các nhát quét từ
ĐMC đến mỏm tim
- SA 2D: tìm khối u ở tất cả các mặt cắt
2. Điều chỉnh gain để tránh nhầm lẫn:
- Nhiều gain quá (+) giả
- ít gain quá (-) giả
3. Siêu âm 2D phát hiện khối u, vị trí, kích
thớc, sự liên quan với các tổ chức lân cận
4. Khi nghi ngờ siêu âm tim qua thực
quản, siêu âm tim cản âm
Mục tiêu
1. Khẳng định/loại trừ chẩn đoán u
tim
2. Vị trí của khối u tim
3. Kích thớc, số lợng khối u
4. Độ di động của u
5. Sự liên quan với các tổ chức lân cận
6. ảnh hởng của khối u tới huyết động
Chẩn đoán phân biệt
nhĩ phải
Van Thebesius
Mạng Chiari
terminalis
nhĩ trái
Huyết khối
ép vào NT
Thoát vị khe
Vách liên nhĩ
Phình vách liên nhĩ
của VLN
Thất trái
Cơ nhú
Thất phải
Dải điều hoà
Trong buồng tim
Cơ tim
Van Eustachi
Phì đại Crista
Túi phình ĐMC chèn
Phì đại dạng mỡ
Huyết khối
Sùi nội mạc
Sa van
Vôi hoá vòng van
Đám đậm âm của chỉ khâu sau phẫu
thuật
Phì đại vách không đồng tâm
BCT phì đại
U nhầy
1. Tỷ lệ gặp:
74% trong NT
4% trong TT
18% trong NP
4% trong TP
2. Phần lớn trờng hợp u có cuống bám vào VLN
ở vị trí lỗ bầu dục
3. U có thể gây biến chứng do tính di động
theo dòng máu: triệu chứng giống HHL (suy
tim phải, RTC), ngất, thuyên tắc mạch
U nhầy nhĩ trái
1. SA 2D:
- Hình ảnh đám đậm âm di
động mạnh về phía VHL thì
tâm trơng, tụt về phía NT
thì tâm thu
- Xác định cuống, vị trí bám
2. SA TM:
- EF giảm, lá trớc dày
- Thì tâm trơng: giữa hai lá
van có nhiều vệt đậm âm
tăng dần.
U nhÇy nhÜ tr¸i 1
U nhÇy nhÜ tr¸i 1 (tiÕp)
U nhÇy nhÜ tr¸i 2
U nhÇy nhÜ tr¸i 2 (tiÕp)
U nhÇy nhÜ tr¸i 2 (tiÕp)
U nhÇy nhÜ tr¸i 2 (tiÕp)
U nhÇy nhÜ tr¸i 2 (tiÕp)
U nhầy nhĩ phải
TM:
- Có âm dội trong phần phễu
TP, phía trên van ĐMP
- Khó quan sát đợc VLT do u tạo
thành một vùng tối thì t.tr
TP
TT
2D:
- Trên mặt cắt 4B thấy đám
đậm âm gắn vào VLN di động
về phía VBL thì t.tr
- Có thể giãn buồng NP
Doppler: đánh giá mức độ
HoBL
NT
U nhầy nhĩ phải
A
B
NT
NT
TT
VDMC
TP
NP
Siêu âm qua thực quản
A: Khối u có cuống bám
vào thành bên NP
B: Vùng dịch nhầy trong
lòng khối u
C: Khối u tụt qua van ba lá
C
NP
TP
U lành tính khác của tim
Các u tim lành tính khác: Khá hiếm gặp
Xơ chun cơ nhú:
Thờng phát hiện tình cờ ở ngời có tuổi
Khối u thờng bám trên lá van ĐMC, cũng có thể là VHL
nhng hiếm
Điển hình: hình tròn, nhỏ, đồng nhất, tăng đậm độ
Echo, di động theo di động van.
U cơ tim:
Thờng gặp ở trẻ em bị bệnh xơ cứng có nốt
Bourneville
Điển hình: có 1 hoặc nhiều u, dạng nốt, kích thớc
khác nhau, trong cơ thất dới nội mạc, thờng ở VLT và
vùng mỏm, đậm âm Echo.
U lµnh tÝnh kh¸c cña tim
X¬ chun c¬ nhó
U c¬ tim
X¬ chun c¬ nhó
NT
TP
NT
TT
TT
Feigenbaum’s ECHOCARDIOGRAPHY
VDMC
Ph× ®¹i d¹ng mì v¸ch liªn nhÜ
NT
NP
TT
NT
TP
NP
Feigenbaum’s ECHOCARDIOGRAPHY
Khối u ác tính trong buồng tim
U tim tiên phát ác tính:
- Chỉ chiếm 20 25 % u tim, thờng ở ngời lớn, hay
gặp nhất là sarcom
- Sarcom xâm lấn cơ tim rất nhanh, lan ra màng
ngoài tim, phổi, ĐM lớn. 80% chẩn đoán muộn khi đã
có di căn
- Sarcom mạch thờng gặp ở NP gây bệnh cảnh STP,
khi xâm lấn ra MNT gây TDMNT
U di căn tim, màng tim:
- Ung th tiên phát hay di căn tim theo thứ tự: K phổi, K
vú, U hắc tố, U hạch, U bạch cầu, K thận, sarcom sụn
- Vị trí di căn:
Màng ngoài tim: hay gặp nhất, gây TDMNT, có thể
q.sát đợc u trong MNT
Sarcome ®êng ra thÊt ph¶i
NT
NP
TP
Feigenbaum’s ECHOCARDIOGRAPHY