Sóng- Xuân Quỳnh

I. Giới thiệu:
1. Tác giả:(1942 -1988)
 Tên thật: Nguyễn Thị Xuân Quỳnh,
quê ở Hà Tây, lớn lên ở Hà Nội.
 Bà làm thơ từ lúc còn là diễn viên
múa.
 Thơ Xuân Quỳnh thể hiện 1 trái tim
phụ nữ hồn hậu, chân thành, nhiều
âu lo, tha thiết với những khát vọng
hạnh phúc đời thường.
 Tác phẩm: Tơ tằm – Chồi biếc, Hoa
dọc chiến hào, Sân ga chiều em đi …


2. Hoàn cảnh sáng tác:
Bài thơ được sáng tác vào 29-12-1967 tại biển
Diêm Điền trong giai đoạn kháng chiến chống
Mó.
In trong tập “Hoa dọc chiến hào”, 1968.


3. Ý nghóa hình tượng “Sóng”:
 Là hình tượng trung tâm xuyên suốt bài thơ.
 Sóng (ẩn dụ, nhân hóa) tình cảm của một trái
tim đang khao khát yêu thương.
 Với nhịp thơ: 2/3, 3/2 như nhịp sóng lúc sôi nổi,
dồn dập, lúc dịu êm, sâu lắng.
 “Sóng” là hóa thân của “em”  hai hình tượng
đan cài, quấn quýt, soi sáng, bổ sung cho nhau.

II. Phân tích:


1. Cảm nhận tình yêu qua hình tượng sóng (khổ 1):
Câu 1,2:

Dữ dội

dịu êm

Ồn ào

lặng lẽ

Cuồng nhiệt
Mạnh mẽ

Tính từ đối lập + ẩn dụ

hiền hoà
Sâu lắng

Tính chất của sóng cũng là trạng thái của tình
yêu: phức tạp và đầy mâu thuaãn.


 Câu 3,4:

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

Nhân hoá + tượng trưng

 Sóng vượt khỏi không gian chât hẹp của sông để
tìm đến nơi bao la vô tận.

Người phụ nữ khao khát tình yêu mãnh liệt, muốn tự
khám phá chính mình.


2. Khổ 2: “Sóng” - khát vọng tình yệu của tuổi trẻ
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế

sóng vỗ muôn đời

-

Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ

Nhịp đập trái tim tuổi trẻ

Sóng cứ đập vô hồi vô trận tượng trưng cho
tình yêu không bao giờ xưa cũ, luôn là nỗi
khát khao cháy bỏng của con người, nhất là
tuổi trẻ.

3. Biểu hiện của tình yêu:


a. Biểu hiện 1 (Khổ 3,4): Khám phá ngọn nguồn của tình yêu

 Điệp ngữ: “Em nghó về”

anh em
biển lớn

 nghó về tình yêu đặt cạnh không gian rộng lớn
 tình yêu thiêng liêng cao q, không nhỏ bé, tầm thường.
 Câu hỏi tu từ liên tiếp:
 hỏi về qui luật tự nhiên không khó trả lời
lời thơ tạo vòng luẩn quẩn, khó lý giải.
Nhà thơ khám phá ngọn nguồn của tình yêu nhưng
tình yêu luôn là ẩn số chỉ có thể cảm nhận bằng tâm hồn.
 giọng thơ trữ tình đầy nữ tính.


b. Biểu hiện 2 (khổ 5): Nỗi nhớ nhung
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước

Tình yêu dạt dào như sóng biển
choáng cả bề rộng, bề sâu của tâm hồn

Sóng nhớ bờ  nhân hoá
Lòng em nhớ đến anh

Sóng và em đã hoà nhập làm một

Ngày đêm không ngủ được  khắc khoải trong mọi thời gian
 ý thức
Cả trong mơ còn thức

 đi vào cả tiềm thức

Tình yêu đi liền với nỗi nhớ, tình yêu thống lónh cả
thời gian – không gian; cả ý thức – tiềm thức.


c. Biểu hiện 3 (khổ 6): Sự thuỷ chung
Xuôi
phương bắc

ngược
phương nam

Đối lập, cách nói ngược

 Xa xôi, cách trở, khó khăn của cuộc đời
- Hướng về anh – 1 phương  “phương anh”
 cách nói sáng tạo, âm
hưởng ca dao

Khẳng định sự thuỷ chung mãnh liệt trong tình yêu
của người phụ nữ.

4. Ý nghóa cao đẹp trong tình
yêu:


a. Khổ 7, 8: Niềm tin mãnh liệt
Hình ảnh tương phản:
Dù muôn vời cách trở
Cuộc đời tuy dài
Biển dẫu rộng
Cuộcsống: dài,
rộng, cách trở

Con nào chẳng tới bờ
Năm tháng vẫn đi qua
Mây vẫn bay
Tình yêu vượt mọi
trở ngại

Mượn qui luật tự nhiên để nhấn mạnh qui
luật tình yêu em dành cho anh: luôn tin vào sức
mạnh tình yêu sẽ vượt qua mọi khó khăn, thử
thách của cuộc đời.


b. Khổ 9: Khát vọng cao đẹp
CHTT  hoá thân
Làm sao … thành trăm con sóng
Ngàn năm còn vỗ
Thời gian vónh hằng

Biển lớn
Không gian mênh mông

 Khát vọng tình yêu chân thành, say đắm ,
mãnh liệt, một tình yêu sẽ tồn tại mãi trong cuộc
đời mình.
Một tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống.


III. Tổng kết:
- Thể thơ ngũ ngôn, nhịp thơ như nhịp sóng, giọng
thơ hồn nhiên, đầy nữ tính.
- Hình tượng sóng giúp ta cảm nhận vẻ đẹp của
một tâm hồn phụ nữ:
+ Mạnh dạn bày tỏ khát vọng tình yêu.
+ Tâm hồn trong sáng, thiết tha.
+ Tình yêu chung thủy, mãnh liệt.


Dặn dò

 Học bài, thuộc lòng thơ
 Chuẩn bị ôn taäp VHNN