Tóm tắt luận án Tiến sĩ Kinh tế: Phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ 

HUỲNH VĂN ĐẶNG

  PHÁT TRIỂN KINH TẾ BIỂN
 THEO HƯỚNG BỀN VỮNG             
TẠI TỈNH BÌNH ĐỊNH

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
      Mã số: 62.34.04.10

Tóm tắt luận án tiến sĩ kinh tế       


Hà Nội, Năm 2018


Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Thương mại

   Người hướng dẫn khoa học: 
1. PGS,TS. HOÀNG VĂN THÀNH
2. PGS,TS. NGUYỄN VĂN LỊCH

Phản biện 1: …………………………………………
………………………………………………………..
Phản biện 2: …………………………………………
………………………………………………………..
Phản biện 3: …………………………………………
………………………………………………………..

Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận  
án cấp Trường họp tại …………………………………..
…
Vào hồi…... giờ …… ngày ….. tháng .... năm ...….....


Có thể tìm hiểu luận án tại: 
Thư viện Quốc gia
                        Thư viện Trường Đại học Thương mại


5

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Ngày nay, phát triển kinh tế biển được các quốc gia cũng như 
các địa phương có biển trên thế  giới đặc biệt quan tâm. Biển ngày 
càng đóng vai trò quan trọng đối với sự  phát triển kinh tế, an ninh 
quốc phòng, là thành phần không thể thiếu trong lợi ích của các địa 
phương, các quốc gia có biển nói riêng và của thế giới nói chung.
Bình Định là tỉnh ven biển có nhiều tài nguyên thiên nhiên 
phong phú, có nguồn nhân lực dồi dào chưa khai thác hết, có tiềm  
năng phát triển các ngành kinh tế đang vươn lên mạnh như: kinh tế 
hàng hải (vận tải biển, cảng biển), hải sản (khai thác, nuôi trồng, 
chế biến hải sản), du lịch biển,... Trong thời gian qua, kinh t ế bi ển  
là thế  mạnh của Tỉnh Bình Định, có nhiều đóng góp quan trọng  
trong công cuộc phát triển kinh tế­ xã hội của Tỉnh. Tỉnh Bình Định 
đã tập trung đầu tư phát triển mạnh kinh tế biển và đạt được nhiều 
thành tựu quan trọng, đưa kinh tế biển trở thành ngành kinh tế mũi 

nhọn của Tỉnh. 
Với cách tiếp cận theo góc độ quản lý nhà nước về phát triển  
kinh tế biển bền vững, trong những năm qua, Chính quyền tỉnh Bình 
Định đã có nhiều chủ  trương, chiến lược, quy hoạch, chính sách, 
cải tiến nhằm phát triển kinh tế  biển theo hướng bền vững. Tuy  
nhiên những chủ trương, quy hoạch, chính sách, cải tiến này mới là 
bước đầu, chưa đồng bộ, nhất quán, chưa tạo môi trường thuận lợi 
để  phát triển kinh tế  biển theo hướng bền vững. Do đó, việc phân 
tích đánh giá tiềm năng, thực trạng quản lý phát triển kinh tế  biển  
tỉnh Bình Định, trên cơ sở đó tìm ra những giải pháp quản lý nhằm 
phát triển kinh tế  biển theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định là 
cấp thiết, có tính thời sự cao, có ý nghĩa thiết thực cả về lý luận và 
thực tiễn. Chính vì vậy, “Phát triển kinh tế biển theo hướng bền  
vững tại  tỉnh Bình Định” được nghiên cứu sinh lựa chọn làm đề 
tài luận án tiến sĩ của mình.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan
2.1. Các công trình nghiên cứu về  quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững của Việt Nam và nước ngoài


6

2.1.1. Các công trình nghiên cứu về  quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững của Việt Nam
Các công trình nghiên cứu đã khẳng định: Việt Nam là quốc 
gia có tiềm lực kinh tế  biển to lớn đặc biệt là phát triển du lịch  
biển, cảng biển và khai thác hải sản. Tuy vậy, các tác giả cho rằng, 
sự phát triển của kinh tế biển ở nước ta vẫn chưa xứng tầm với các 
điều kiện và lợi thế  sẵn có. Đồng thời, các tác giả  đưa ra một số 
giải pháp để phát triển kinh tế biển bền vững.

2.1.2. Các công trình nghiên cứu về  quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững của nước ngoài
Các tác giả tập trung nghiên cứu quá trình phát triển kinh tế ở 
các vùng biển và ven biển, nghiên cứu các chiến lược, chính sách  
được thực thi đối với việc phát triển kinh tế, đặc biệt là phát triển  
và đầu tư phát triển cảng biển, nghiên cứu về  vấn đề  môi trường, 
biến đổi khí hậu tác động đến đời sống người dân ven biển. Đồng  
thời, các tác giả đưa ra một số giải pháp để phát triển kinh tế biển 
bền vững.
2.2. Các công trình nghiên cứu về  quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững tại các địa phương của Việt 
Nam
Các tác giả  trên cơ  sở  nghiên cứu điều kiện tự  nhiên, hoàn 
cảnh kinh tế ­ xã hội, thực trạng phát triển kinh tế biển khác nhau  
của các địa phương đã tìm ra được những ngành  ưu tiên phát triển  
cho địa phương mình nghiên cứu. Đồng thời các tác giả cũng đã đề 
cập đến một số  nội dung về  quản lý phát triển kinh tế  biển theo 
hướng bền vững cho địa phương, một số  giải pháp về  hoàn thiện  
bộ máy quản lý, hệ thống văn bản, quy hoạch, chính sách, kiểm tra,  
giám sát,... cũng được các tác giả đề  cập đến trong nghiên cứu của  
mình.
2.3. Các công trình nghiên cứu về kinh tế  biển và quản lý phát 
triển kinh tế biển theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định
Các tác giả khẳng định: lợi thế so sánh đã tạo cho Bình Định 
phát triển kinh tế  biển. Mặc dù vậy, nhiều doanh nghiệp năng lực  
yếu, không đủ  sức cạnh tranh; thị trường một số loại dịch vụ hàng  


7

hải chưa lớn, tăng trưởng kinh tế chưa thật sự gắn liền với các vấn 
đề xã hội và bảo vệ môi trường. Các tác giả đưa ra nhiều giải pháp 
để khắc phục những hạn chế nêu trên.
2.4. Tổng hợp kết quả nghiên cứu của các công trình liên quan  
và khoảng trống nghiên cứu đặt ra cho đề tài luận án
2.4.1. Những kết quả nghiên cứu của các công trình nghiên cứu 
có liên quan
Thứ nhất: nhóm các công trình nghiên cứu về các quan điểm, 
chủ trương của Đảng và Nhà nước ta về biển, kinh tế biển, quản lý 
phát triển kinh tế  biển. Thứ  hai: nhóm các công trình phân tích về 
các nguồn tài nguyên biển, lợi thế, tiềm năng kinh tế  biển, vai trò 
của quản lý kinh tế  biển của Việt Nam.   Thứ  ba:  nhóm các công 
trình nghiên cứu về  các nội dung và giải pháp quản lý phát triển 
kinh tế  biển.  Thứ  tư:  nhóm các công trình nghiên cứu về  quản lý 
phát triển kinh tế  biển của các địa phương.  Thứ  năm:  nhóm các 
công trình nghiên cứu về  quản lý phát triển kinh tế  biển tỉnh Bình  
Định.
2.4.2. Khoảng trống nghiên cứu đặt ra cho đề tài luận án
Thứ  nhất, nghiên cứu vấn đề  quản lý phát triển kinh tế biển 
trong đó gồm các ngành kinh tế  hàng hải, hải sản và du lịch biển  
theo hướng bền vững tại địa phương cấp tỉnh thì chưa có công trình  
nào nghiên cứu. Thứ hai, chưa có công trình nào có đối tượng, phạm 
vi nghiên cứu trực diện về  quản lý phát triển kinh tế  biển theo  
hướng bền vững tại tỉnh Bình Định.  Thứ  ba,  nghiên cứu quản lý 
phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững dưới góc độ  tiếp cận 
của quản lý kinh tế  gồm đầy đủ  các nội dung quản lý: xây dựng 
chiến lược, quy hoạch; ban hành chính sách; tổ  chức bộ máy quản 
lý; kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhằm phát triển kinh tế  biển 
theo hướng bền vững thì cũng chưa có công trình đi trước nào thực  
hiện. Vì vậy, có thể  thấy đề  tài luận án  “Phát triển kinh tế  biển  

theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định”  có hướng nghiên cứu 
mới, một mặt kế thừa những kết quả nghiên cứu của các tác giả đi  
trước, một mặt không trùng lặp với các công trình nghiên cứu trước  
đây về chủ đề này và có ý nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn.


8

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ  sở  nghiên cứu lý luận về  quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững; khảo sát, phân tích và đánh giá thực 
trạng quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng bền vững tại tỉnh  
Bình Định; Luận án đưa ra các giải pháp mang tính khả  thi, có luận  
cứ  khoa học, thực tế và kiến nghị  nhằm quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định trong thời gian đến  
năm 2020 và tiếp theo.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Một là, nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý phát triển kinh 
tế biển theo hướng bền vững ở địa phương cấp tỉnh, đúc kết những 
bài   học   kinh   nghiệm   về   phát   triển   kinh   tế   biển   ở   một   số   địa 
phương và rút ra bài học cho tỉnh Bình Định. Hai là, khảo sát, phân 
tích và đánh giá thực trạng quản lý phát triển kinh tế  biển theo  
hướng bền vững tại tỉnh Bình Định, tìm ra những thành công, hạn 
chế  và nguyên nhân của những hạn chế. Ba là, đưa ra một số giải 
pháp   và   kiến   nghị   đối   với   quản   lý   phát   triển   kinh   tế   biển   theo 
hướng bền vững tại tỉnh Bình Định trong những năm tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1.   Đối   tượng   nghiên   cứu:  nghiên   cứu  quản   lý   nhà   nước   của 
chính quyền địa phương cấp tỉnh đối với phát triển kinh tế  biển 

theo hướng bền vững. Quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng  
bền vững  có liên  quan  đến rất  nhiều  chủ  thể:  nhà   nước,   doanh 
nghiệp, các nhà khoa học, các tầng lớp nhân dân. Mỗi chủ thể khác 
nhau có những vai trò và tác động khác nhau. Dưới góc độ  quản lý  
nhà nước, luận án tập trung nghiên cứu quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững dưới góc nhìn của nhà nước, cụ  thể  là 
chính quyền tỉnh Bình Định trong việc quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Về  nội dung:  với cách tiếp cận theo góc độ  quản lý nhà  
nước về phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững, luận án tập  
trung vào nghiên cứu những nội dung cơ  bản sau: xây dựng chiến 


9

lược, quy hoạch; ban hành chính sách; tổ  chức bộ  máy quản lý;  
kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhằm phát triển kinh tế biển theo  
hướng bền vững tại tỉnh Bình Định. Về không gian: nghiên cứu đối 
với địa bàn vùng biển và bờ biển, hoạt động quản lý phát triển kinh  
tế  biển theo hướng bền vững của chính quyền tỉnh Bình Định.  Về  
thời gian: thông tin, dữ liệu phục vụ cho việc nghiên cứu được thu 
thập trong khoảng thời gian từ  năm 2013 đến 2017. Các giải pháp 
được áp dụng cho thời gian đến năm 2020 và tiếp theo.
5. Câu hỏi nghiên cứu chủ yếu của đề tài
(1) Phát triển kinh tế  biển tại tỉnh Bình Định có theo hướng  
bền vững không? Có đảm bảo bền vững về mặt kinh tế, bền vững 
về  mặt xã hội và bền vững về  mặt môi trường? (2) Quản lý nhà 
nước của chính quyền địa phương về  phát triển kinh tế  biển hiện  
tại đã đáp  ứng được yêu cầu quản lý phát triển theo hướng bền 

vững? (3) Quản lý nhà nước của chính quyền địa phương về  phát  
triển kinh tế biển theo hướng bền vững đang có những điểm nghẽn, 
nút thắt, hạn chế  cơ  bản nào về  nội dung, công cụ, phương thức 
quản lý như: vấn đề về xây dựng chiến lược, quy hoạch, ban hành 
chính sách, tổ  chức bộ  máy quản lý, công tác kiểm tra, giám sát,... 
cần giải quyết? (4) So với cơ  sở  lý luận, thực tiễn quản lý nhà  
nước của chính quyền địa phương về  phát triển kinh tế  biển theo 
hướng bền vững có những sai biệt nào cần có giải pháp khắc phục?  
(5) Trên cơ  sở  lý luận, phân tích thực tiễn, đồng thời dựa vào dự 
báo xu hướng, bối cảnh, quan điểm, mục tiêu và phương hướng 
quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng bền vững, chính quyền  
tỉnh Bình Định cần thực hiện những giải pháp cụ  thể  nào và có  
những kiến nghị  gì để  quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng  
bền vững đến năm 2020 và tiếp theo?
6. Các kết quả nghiên cứu đạt được của luận án
6.1. Về lý luận: Hệ thống hóa và cập nhật một số vấn đề  lý luận  
về quản lý phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững, xây dựng  
khung lý luận về  quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng bền  
vững tại địa phương cấp tỉnh.


10

6.2. Về thực tiễn: Nghiên cứu kinh nghiệm quản lý phát triển kinh 
tế  biển theo hướng bền vững của một số tỉnh, thành phố  trong và 
ngoài nước, từ đó rút ra bài học cho tỉnh Bình Định. Khảo sát, phân 
tích, đánh giá thực trạng quản lý phát triển kinh tế biển theo hướng  
bền vững tại tỉnh Bình Định, phát hiện những thành công, hạn chế 
và nguyên nhân của hạn chế đối với quản lý phát triển kinh tế biển  
theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định giai đoạn 2013­2017. Trên 

cơ  sở  dự  báo xu hướng, bối cảnh tác động đến quản lý phát triển  
kinh tế  biển trên thế  giới và trong nước, các quan điểm, mục tiêu,  
phương hướng của Tỉnh, Luận án đề  xuất các giải pháp, kiến nghị 
phù hợp với thực tiễn để quản lý phát triển kinh tế biển theo hướng  
bền vững tại tỉnh Bình Định đến năm 2020 và tiếp theo. Kết quả 
nghiên cứu của luận án là tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu 
tiếp theo về  quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng bền vững 
của các địa phương.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
­ Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Luận án thu thập các loại dữ  liệu có sẵn về  quản lý phát 
triển kinh tế biển theo hướng bền vững trong các văn bản luật, nghị 
định của Đảng, Nhà nước, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ 
nghĩa Việt Nam: Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020; Chiến 
lược khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên và bảo vệ môi trường 
biển đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Luật Biển Việt Nam  
2012; Nghị  định về  quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ  môi 
trường biển,…
Nguồn dữ  liệu bao gồm các tài liệu, số  liệu và thông tin có  
sẵn qua các tạp chí, sách, báo; các kết quả nghiên cứu khoa học, báo 
cáo thống kê, báo cáo tổng kết về  phát triển kinh tế biển của Tỉnh  
tại ủy ban nhân dân Tỉnh, Sở Kế hoạch và đầu tư, Sở Nông nghiệp 
và phát triển nông thôn, Cục thống kê; các báo cáo đánh giá thực 
hiện các đề án, chương trình, dự án liên quan đến phát triển kinh tế 
biển.
­ Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp


11

+   Phương   pháp   khảo   sát:   trong   quá   trình   thực   hiện   đề   tài 
nghiên cứu sinh đã sử dụng phương pháp khảo sát thông qua phiếu  
khảo sát với đối tượng là cán bộ quản lý Nhà nước cấp tỉnh, huyện  
có bờ  biển (Hoài Nhơn,  Phù Mỹ, Phù Cát,  Tuy Phước,  TP. Quy 
Nhơn), xã ven biển thuộc các huyện nói trên về  phát triển kinh tế 
biển trên địa bàn. 
+  Phương pháp phỏng vấn chuyên gia:  trong quá trình nghiên 
cứu đề tài NCS cũng đã có những trao đổi, phỏng vấn các chuyên gia, 
các nhà khoa học và các nhà quản lý về vấn đề liên quan đến quản lý  
phát triển kinh tế biển, mục tiêu và hành động của Tỉnh trong thời gian  
tới.
7.2. Phương pháp phân tích dữ liệu
Luận án sử dụng phương pháp phân tích ­ tổng hợp, phương  
pháp so sánh và các phương pháp như: logic kết hợp lịch sử, thống  
kê, mô tả,... để  phân tích tình hình nghiên cứu của đề  tài. Luận án 
sử  dụng phương pháp nghiên cứu trường hợp (case study) đối với 
ba ngành được lựa chọn trình bày trong luận án là: ngành kinh tế 
hàng hải, hải sản và du lịch biển. Nhập và xử lý số liệu bằng phần  
mềm Excel.
8. Kết cấu luận án
Ngoài phần mở  đầu, kết luận, nội dung chính của luận án 
được kết cấu thành 3 chương:
Chương 1: Cơ  sở  lý luận về quản lý phát triển kinh tế biển  
theo hướng bền vững tại địa phương cấp tỉnh
Chương 2:  Thực trạng quản lý phát triển kinh tế  biển theo  
hướng bền vững tại tỉnh Bình Định
Chương 3: Giải pháp và kiến nghị về quản lý phát triển kinh 
tế biển theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định
Chương 1 

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN KINH TẾ BIỂN 
THEO HƯỚNG BỀN VỮNG TẠI ĐỊA PHƯƠNG CẤP TỈNH


12

1.1. Khái luận về quản lý phát triển kinh tế biển theo hướng bền  
vững
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, phân loại kinh tế biển
1.1.1.1. Khái niệm kinh tế biển
Kinh tế biển theo cách tiếp cận đề tài luận án được hiểu một 
cách tổng quát nhất bao gồm toàn bộ các hoạt động kinh tế gắn với 
biển diễn ra trên biển và các hoạt động kinh tế  diễn ra ven biển,  
nhưng trực tiếp liên quan đến khai thác và sử  dụng các nguồn lực, 
tài nguyên biển để mang lại lợi ích cho các chủ thể. 
1.1.1.2. Đặc điểm của kinh tế biển
Kinh tế  biển là một lĩnh vực kinh tế  đa ngành, đa lĩnh vực; 
Quá trình phát triển của kinh tế biển phụ thuộc rất nhiều vào điều  
kiện về  vị  trí địa lý, tiềm năng tài nguyên biển và vùng ven biển, 
thời tiết và khí hậu; Kinh tế biển là ngành kinh tế chủ yếu nhờ vào 
việc khai thác tài nguyên là chính; Kinh tế biển là ngành kinh tế mà  
ở  đó mọi hoạt động chủ  yếu diễn ra trên biển và ven biển; Trong  
kinh tế  biển doanh nghiệp nhà nước giữ  vai trò đầu tàu trong một 
số  ngành trọng yếu; Hoạt động kinh tế  biển mang tính liên vùng; 
Hoạt động kinh tế biển gắn liền với bảo vệ chủ quyền biển đảo, 
tình hình tranh chấp, xung đột trên biển đảo giữa các quốc gia trong 
khu vực.
1.1.1.3. Phân loại kinh tế biển
Kinh tế hàng hải; Hải sản; Khai thác dầu khí ngoài khơi; Du  
lịch biển; Làm muối; Dịch vụ biển; Kinh tế đảo.

1.1.2. Khái niệm phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững
1.1.2.1. Phát triển kinh tế biển
Phát triển kinh tế  biển là phát triển toàn bộ  các hoạt động 
kinh tế dựa vào tiềm năng, lợi thế riêng có do nguồn lực, điều kiện 
tự nhiên của vùng biển đem lại để phát triển các ngành kinh tế nông  
nghiệp, công nghiệp và dịch vụ vùng biển.
1.1.2.2. Phát triển bền vững
Phát triển nhanh, hiệu quả  và bền vững, tăng trưởng kinh tế 
đi   đôi   với   thực  hiện  tiến  bộ,   công   bằng   xã   hội   và   bảo   vệ   môi 
trường.


13

1.1.2.3. Phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững
Phát triển kinh tế  biển theo hướng bền vững là việc đáp ứng 
các nhu cầu hiện tại của con người trong khai thác vùng biển và đất 
liền ven biển mà vẫn bảo đảm những khả năng đáp ứng nhu cầu cho  
thế hệ tương lai. Phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững luôn 
đảm bảo yêu cầu về  sự  hài hòa giữa các mặt kinh tế, xã hội, môi  
trường.
1.1.3. Khái niệm, vai trò, công cụ  quản lý Nhà nước về  phát  
triển kinh tế biển theo hướng bền vững
1.1.3.1 Khái niệm
Quản lý Nhà nước về phát triển kinh tế biển theo hướng bền  
vững được hiểu là việc chính quyền địa phương thông qua việc xây 
dựng chiến lược, quy hoạch; ban hành chính sách; tổ  chức bộ  máy 
quản lý; đồng thời tiến hành kiểm tra và giám sát chặt chẽ việc thực 
hiện các hoat động nhằm gia tăng về quy mô và chất lượng các hoạt  
động kinh tế  biển trực tiếp liên quan đến khai thác và sử  dụng các  

nguồn lực, tài nguyên biển với tốc độ tăng trưởng được duy trì cao và 
ổn định, đáp ứng các nhu cầu hiện tại của con người trong khai thác 
vùng biển và ven biển mà vẫn bảo đảm những khả năng đáp ứng nhu 
cầu cho thế  hệ  tương lai, đảm bảo yêu cầu về  sự  hài hòa giữa các 
mặt kinh tế, xã hội, môi trường. Trên cơ sở tuân thủ theo luật, chính  
sách, quy định chung của Nhà nước như  luật biển, luật quy hoạch, 
chiến lược, luật cán bộ, công chức, luật ngân sách, luật tài nguyên 
môi trường,...
1.1.3.2. Vai trò
Quản lý nhà nước về phát triển kinh tế biển theo hướng bền  
vững có vai trò nhằm bảo đảm sự phát triển hài hòa giữa kinh tế, xã 
hội, môi trường theo hướng phát triển bền vững nhằm không ngừng 
nâng cao chất lượng sống của con người. Các cơ quan Nhà nước có 
thẩm quyền là chủ  thể  duy nhất điều chỉnh được, tạo ra sự  phát  
triển hài hòa giữa kinh tế  ­ xã hội ­ môi trường. Điều này khẳng  
định Nhà nước giữ vai trò quan trọng không thể thay thế.
1.1.3.3. Công cụ
Chính quyền địa phương sử  dụng các công cụ  chủ  yếu như:  
pháp luật, kế  hoạch (chiến lược, quy hoạch phát triển,...), chính 


14

sách và các công cụ khác (bộ máy quản lý, kiểm tra, giám sát,...).
1.2. Nội dung quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng bền  
vững của địa phương cấp tỉnh và các tiêu chí đánh giá
1.2.1. Xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế  biển 
theo hướng bền vững
1.2.1.1.   Xây   dựng   chiến   lược   phát   triển   kinh   tế  biển   theo 
hướng bền vững

Dựa trên chiến lược phát triển kinh tế  biển của Trung  ương,  
chính quyền cấp tỉnh tiến hành xây dựng chiến lược phát triển kinh 
tế biển cho địa phương mình, làm cơ sở để xây dựng quy hoạch, ban  
hành chính sách phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững của địa 
phương.
1.2.1.2. Xây dựng quy hoạch phát triển kinh tế biển theo hướng 
bền vững
Quy hoạch phát triển kinh tế  biển là định hướng và tổ  chức 
không gian cho việc phát triển kinh tế  biển trong thực tiễn phát 
triển kinh tế xã hội địa phương. Quy hoạch phát triển thể hiện tầm  
nhìn, sự bố  trí chiến lược về  thời gian và không gian lãnh thổ, xây  
dựng khung vĩ mô về  tổ  chức không gian để  chủ  động hướng tới 
mục tiêu đạt hiệu quả cao, phát triển bền vững trong tương lai.
1.2.2. Ban hành chính sách phát triển kinh tế biển theo hướng bền  
vững
1.2.2.1. Khái niệm, nguyên tắc, vai trò của chính sách phát triển 
kinh tế biển theo hướng bền vững
Khái niệm: Chính sách phát triển kinh tế biển là hệ thống mục 
tiêu và biện pháp tác động vào các chủ thể kinh tế xã hội nhằm khai 
thác lợi thế về nguồn lực tự nhiên để phát triển các ngành nghề kinh tế 
biển.
Nguyên tắc:  Thứ  nhất,  nguyên tắc tuân thủ  pháp luật, chính 
sách của Trung  ương; Thứ  hai, nguyên tắc đảm bảo tính khoa học, 
tính khả thi, tính kinh tế, tính đồng bộ giữa các chính sách bộ phận 
trong  thực  hiện  mục tiêu;  Thứ   ba,  nguyên tắc  phù  hợp;  Thứ   tư, 


15

nguyên tắc đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả; Thứ  năm, nguyên tắc 

đảm bảo tính công bằng
Vai trò: Các chính sách phải đảm bảo được các nhân tố kinh  
tế và nhân tố xã hội.
1.2.2.2. Các loại chính sách phát triển kinh tế biển theo hướng bền  
vững
Chính sách phát triển cơ sở hạ tầng; Chính sách nguồn vốn và 
tín dụng; Chính sách phát triển nguồn nhân lực; Chính sách khoa học ­ 
công nghệ; Chính sách khai thác tài nguyên và bảo vệ  môi trường  
biển.
1.2.3.  Tổ  chức bộ  máy quản lý phát  triển kinh tế  biển theo  
hướng bền vững
Bộ   máy   quản   lý   nhà   nước   về   phát   triển   kinh   tế   biển   địa 
phương từ  cấp tỉnh đến cấp huyện, cấp xã. Bộ  máy quản lý nhà  
nước về  phát triển kinh tế  biển địa phương được kiện toàn, đảm  
bảo về  số  lượng, chất lượng, cơ  cấu,... để  tham gia quản lý. Bộ 
máy quản lý chuyên môn về  PTKTB được thành lập và hoạt động 
theo hướng tinh gọn, hoạt động đa ngành, đa lĩnh vực; bảo đảm 
lồng ghép thực hiện các nhiệm vụ về PTKTB vào các chương trình, 
kế hoạch và hoạt động thuộc ngành, lĩnh vực.
1.2.4. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhằm phát triển kinh 
tế biển theo hướng bền vững 
Kiểm tra, giám sát để  kịp thời phát hiện những mặt tích cực  
và tiêu cực, những thành công và thất bại, các hoạt động kinh tế 
biển đang trong trạng thái phồn vinh hay khủng hoảng, suy thoái; 
hiệu quả  hay kém hiệu quả, tuân thủ  hay xem thường pháp luật.  
Trên cơ sở đó, rút ra những kết luận, nguyên nhân, kinh nghiệm, đề 
ra những giải pháp nhằm phát huy  ưu điểm và khắc phục khuyết 
điểm, đồng thời phát hiện ra các cơ hội mới cho sự phát triển kinh 
tế  biển. Kiểm tra và giám sát sự  hoạt động kinh tế  biển là cần 
thiết.

1.2.5. Tiêu chí đánh giá hoạt động quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững 


16

Tiêu chí 1: đánh giá chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững;  Tiêu chí 2:  đánh giá chính sách phát 
triển kinh tế biển theo hướng bền vững;  Tiêu chí 3: đánh giá việc tổ 
chức bộ máy quản lý phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững;  
Tiêu chí 4: đánh giá công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhằm  
phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững.
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý phát triển kinh tế biển  
theo hướng bền vững
1.3.1. Các yếu tố khách quan
Thứ   nhất,  môi   trường   thương   mại   quốc   tế;  Thứ   hai,  môi 
trường chính trị, pháp luật, an ninh ­ quốc phòng; Thứ  ba, trình độ 
phát triển kinh tế  ­ xã hội;   Thứ  tư,  trình độ  phát triển khoa học ­  
công nghệ
1.3.2. Các yếu tố chủ quan
Thứ   nhất,  năng   lực   hoạch   định   chiến   lược,   xây   dựng  quy  
hoạch và chính sách phát triển kinh tế biển của cán bộ quản lý ở địa  
phương; Thứ hai, năng lực tổ chức thực thi, điều hành và phối hợp  
hoạt động trong phát triển kinh tế  biển của cán bộ  quản lý  ở  địa  
phương; Thứ  ba, nhận thức của chủ doanh nghiệp, người lao động 
và dân cư vùng biển.
1.4. Kinh nghiệm quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng  
bền vững của một số  địa phương trong và ngoài nước và bài  
học rút ra cho tỉnh Bình Định
1.4.1. Kinh nghiệm quản lý phát triển kinh tế biển theo hướng 

bền vững của một số địa phương trong và ngoài nước
1.4.1.1. Kinh nghiệm quản lý phát triển kinh tế biển của Thành phố 
Thâm Quyến, Trung Quốc
1.4.1.2. Kinh nghiệm quản lý phát triển kinh tế biển của Incheon, Hàn  
Quốc
1.4.1.3. Kinh nghiệm quản lý phát triển kinh tế  biển của tỉnh Quảng  
Ngãi
1.4.1.4. Kinh nghiệm quản lý phát triển kinh tế biển của Đà Nẵng


17

1.4.2. Bài học rút ra cho tỉnh Bình Định về  quản lý phát triển  
kinh tế biển theo hướng bền vững
Bài học thứ nhất, xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển 
kinh tế biển theo hướng bền vững; Bài học thứ hai, ban hành chính 
sách phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững;  Bài học thứ ba, 
tổ  chức bộ  máy quản lý phát triển kinh tế  biển theo hướng bền  
vững; Bài học thứ tư, kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhằm phát  
triển kinh tế biển theo hướng bền vững.
Kết luận chương 1
Quản lý phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững của địa 
phương   cấp   tỉnh   cần   phải   có   khung   khổ   lý   thuyết   để   soi   rọi. 
Chương 1 của luận án nhằm giải quyết yêu cầu này. Trong chương 
này đã tập trung xây dựng khung lý thuyết về  quản lý phát triển 
kinh tế  biển theo hướng bền vững của một  địa phương cấp tỉnh  
theo cách tiếp cận quản lý kinh tế, trên cơ sở đó làm rõ các bộ phận  
cấu thành, các tiêu chí đánh giá và các yếu tố   ảnh hưởng. Những 
nội dung này được nghiên cứu sinh sử dụng làm cơ sở lý thuyết để 
phân   tích   thực   trạng   trong   chương   2   và   đưa   ra   giải   pháp   trong 

chương 3 của luận án.

Chương 2 
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN KINH TẾ BIỂN 
THEO HƯỚNG BỀN VỮNG TẠI TỈNH BÌNH ĐỊNH
2.1. Khái quát về  tình hình kinh tế  ­ xã hội, tiềm năng và kết 
quả phát triển kinh tế biển của tỉnh Bình Định
2.1.1. Khái quát về tình hình kinh tế ­ xã hội của tỉnh Bình Định


18

Kinh tế Bình Định có mức tăng trưởng khá: thời kỳ 2013­2017 
có tăng trưởng trung bình 9,78%/năm. Tổng sản phẩm trong tỉnh  
năm 2017 theo giá so sánh 2010  ước đạt 11.159 tỷ  đồng, tăng 8,37% 
so với năm 2016.
2.1.2. Tiềm năng phát triển kinh tế biển của tỉnh Bình Định 
Tiềm năng phát triển kinh tế hàng hải; Tiềm năng phát triển  
hải sản; Tiềm năng phát triển du lịch biển
2.1.3. Khái quát về kết quả phát triển kinh tế biển theo hướng 
bền vững tại tỉnh Bình Định giai đoạn 2013­2017 
2.1.3.1. Kết quả phát triển kinh tế biển về mặt kinh tế 
2.1.3.2. Kết quả phát triển kinh tế biển về mặt xã hội 
2.1.3.3. Kết quả phát triển kinh tế biển về mặt môi trường 
2.2. Khảo sát đánh giá thực trạng quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định
2.2.1. Xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế  biển 
theo hướng bền vững
2.2.1.1. Thực trạng xây dựng chiến lược phát triển kinh tế biển 
theo hướng bền vững

Bình   Định   đề   ra   chương   trình   hành   động   thực   hiện   chiến  
lược   biển   Việt   Nam   đến   năm   2020   thông   qua   Quyết   định   số 
742/QĐ­UBND về việc ban hành kế  hoạch thực hiện chương trình 
hành động của tỉnh  ủy thực hiện Nghị  quyết Trung  ương 4 (Khóa  
X) về chiến lược biển đến năm 2020 tỉnh Bình Định.
2.2.1.2. Thực trạng xây dựng quy hoạch phát triển kinh tế biển 
theo hướng bền vững
Bình Định đã lập quy hoạch tổng thể; quy hoạch từng  địa 
phương trong tỉnh. Việc lập quy hoạch có sự  phối hợp giữa các 
ngành, xin ý kiến các bộ ngành Trung ương và các địa phương, đơn 
vị  có liên quan. Các quy hoạch về phát triển kinh tế biển như: Quy  
hoạch phát triển kinh tế biển tổng thể và một số  vùng trọng điểm 
của Tỉnh đến năm 2020; phê duyệt Đề án quy hoạch phát triển kinh  
tế biển tỉnh định hướng đến năm 2020.
2.2.2. Ban hành chính sách phát triển kinh tế biển theo hướng bền 
vững


19

2.2.2.1. Thực trạng chính sách phát triển cơ sở hạ tầng 
Trong chính sách phát triển cơ  sở  hạ  tầng, Bình Định phối 
hợp với các bộ, ngành Trung  ương tiếp tục đầu tư, nâng cấp hạ 
tầng và các phương tiện giao thông quan trọng: hàng không, đường 
thủy, đường bộ, đường sắt phục vụ  phát triển kinh tế  ­ xã hội nói  
chung và kinh tế biển nói riêng.
2.2.2.2. Thực trạng chính sách nguồn vốn và tín dụng
Trong những năm qua, thông qua các cơ  chế, chính sách tài 
chính, tín dụng, Tỉnh đã từng bước cải thiện môi trường kinh doanh  
nhằm huy động vốn đầu tư  cho phát triển kinh tế  biển. Công tác  

vận động, xúc tiến đầu tư được lãnh đạo Tỉnh đặc biệt quan tâm,...  
tạo điều kiện thuận lợi trong việc thu hút đầu tư vào vùng biển. 
Hỗ trợ tín dụng cho doanh nghiệp, nhà đầu tư. Chính sách tín 
dụng cho nông dân, ngư dân.
2.2.2.3. Thực trạng chính sách phát triển nguồn nhân lực
Chính sách đào tạo bồi dưỡng, bố  trí cán bộ  phát triển nguồn  
nhân lực phát triển kinh tế biển được Tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng  
tâm hàng đầu và luôn được quan tâm chỉ đạo. Đào tạo đội ngũ cán bộ 
chủ chốt, cán bộ chuyên môn trên tất cả các ngành kinh tế biển từ tỉnh  
đến cơ sở.
2.2.2.4. Thực trạng chính sách khoa học – công nghệ
Tỉnh tập trung thực hiện chính sách  ứng dụng các tiến bộ 
khoa học công nghệ trong phát triển kinh tế biển. Một số công nghệ 
tiên tiến trong phát triển kinh tế biển đã được ứng dụng.
2.2.2.5. Thực trạng chính sách khai thác tài nguyên và bảo vệ 
môi trường biển
Vấn đề khai thác tài nguyên thiên nhiên biển đang đứng trước  
nhiều thách thức, nhiều nguồn tài nguyên bị khai thác cạn kiệt, môi  
trường biển nhiều nơi bị   ô nhiễm đến mức báo động đã gây ra 
nhiều thiệt hại nghiêm trọng, cản trở sự phát triển kinh tế ­ xã hội 
của Tỉnh. Trước vấn đề  tài nguyên, môi trường biển đang đối mặt 
hiện nay Tỉnh đã có những chính sách cụ thể nhằm hướng đến khai  
thác, quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường  
biển.


20
2.2.3. Tổ  chức bộ  máy quản lý phát  triển kinh tế  biển theo 
hướng bền vững 
Bộ  máy quản lý về  kinh tế biển từ cấp tỉnh đến cấp huyện, 

cấp xã được kiện toàn. Đặc biệt xác lập rõ trách nhiệm quản lý 
kinh tế  biển của các Sở, ban, ngành, UBND các cấp chính quyền, 
các tổ  chức đoàn thể. Tuy nhiên, bộ  máy hiện nay của Tỉnh vẫn  
chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế biển trước thực trạng 
phát triển kinh tế  “quá nóng”. Số  lượng và chất lượng cán bộ  còn 
hạn chế; quản lý trên lãnh thổ rộng lớn, đa ngành, đa lĩnh vực; hoạt  
động còn kiêm nhiệm, thiếu kiến thức chuyên môn về kinh tế biển.
2.2.4. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhằm phát triển kinh 
tế biển theo hướng bền vững
Hoạt động kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao hiệu quả  hoạt  
động của các cấp, các ngành trong việc thực hiện các mục tiêu đã  
đề ra. Sau khi có các nghị quyết, kế hoạch thực hiện phát triển kinh  
tế biển, tỉnh Bình Định thực hiện kiểm tra, giám sát và có những báo 
cáo cụ thể về tiến trình thực hiện các nội dung đã nêu.
2.3. Đánh giá chung về  thực trạng quản lý phát triển kinh tế 
biển theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định giai đoạn 2013­
2017
2.3.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân
­ Những kết quả đạt được
Một là, những kết quả  đạt được về  chiến lược, quy hoạch  
phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững : chiến lược phát triển 
kinh tế biển theo hướng bền vững của Tỉnh cơ bản được đánh giá  
sát với tình hình thực tế  của Tỉnh, mang tính khả  thi và hiệu quả; 
thể hiện được tính tổng thể, đồng bộ và hài hòa; có sự tham gia của 
các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học, chuyên gia về  biển, 
doanh nghiệp, người dân. Quy hoạch phát triển kinh tế  biển theo 
hướng bền vững của Tỉnh cơ bản có tính thống nhất, đồng bộ, nhất 
quán; tính  ổn định, lâu dài; tính khả  thi; Quy hoạch tổng thể, quy  
hoạch ngành được xây dựng phù hợp với yêu cầu phát triển thực 
tiễn; Có sự  điều tra, nghiên cứu cơ bản, chi tiết làm cơ  sở cho quy  

21

hoạch tổng thể, quy hoạch ngành. Các nội dung, mục tiêu phát triển 
kinh tế  biển đang dần được cụ  thể  hóa trong các quy hoạch phát  
triển kinh tế ­ xã hội, phát triển ngành.
Hai là, những kết quả đạt được về chính sách phát triển kinh  
tế biển theo hướng bền vững : hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế ­ xã 
hội tỉnh nói chung, cơ sở hạ tầng biển nói riêng được quan tâm đầu 
tư  phát triển, từng bước hoàn thiện, hiện đại hóa, chất lượng cao  
hơn.  Tăng cường các  nguồn  lực tài  chính  cho phát  triển kinh  tế 
biển. Nguồn nhân lực ngày càng được cải thiện về  cả  chất lượng  
và số  lượng. Lực lượng lao động đã qua đào tạo của các lĩnh vực  
không ngừng được tăng lên. Hoạt động khoa học ­ công nghệ  cũng 
được quan tâm chú trọng. Một số công trình khoa học đã triển khai  
trong thực tiễn và đạt được những thành tích đáng ghi nhận.   Bình 
Định đã thực hiện tái cấu trúc nền kinh tế  theo hướng giảm sử 
dụng tài nguyên thiên nhiên, tăng cường các ngành công nghiệp sinh 
thái và dich vụ môi trường.
Ba là, những kết quả  đạt được về  tổ  chức bộ  máy quản lý  
phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững : bộ máy quản lý về cơ 
bản đảm bảo số lượng, cơ cấu, thành phần hợp lý để  quản lý phát 
triển kinh tế biển; có đủ năng lực để tư vấn, tham mưu và đề xuất 
các cơ  chế  chính sách phát triển kinh tế  biển; ban  đầu phát huy 
được vai trò, quyền hạn trong quản lý phát triển kinh tế  biển theo 
hướng bền vững. Bộ máy quản lý về  kinh tế  biển từ cấp tỉnh đến 
cấp huyện, cấp xã luôn được quan tâm, kiện toàn. Hệ  thống cơ 
quan quản lý kinh tế biển từ tỉnh đến cơ sở được tăng cường thông  
qua việc thành lập các trung tâm, thành lập Chi cục Biển và Hải  

đảo, kiện toàn hệ  thống bộ  máy quản lý  ở  cơ  sở, lực lượng cảnh 
sát biển được thành lập và bước đầu phát huy được vai trò quản lý 
phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững của Tỉnh.
Bốn là, những kết quả  đạt được về  công tác kiểm tra, giám  
sát việc thực hiện nhằm phát triển kinh tế  biển theo hướng bền  
vững: công tác kiểm tra, giám sát cơ bản được thực hiện theo đúng 
quy trình, xử  lý vi phạm có sự  tham gia, phối hợp của các bên liên  
quan nhằm bổ sung hỗ trợ cho nhau theo chức năng, nhiệm vụ; ban  
đầu hình thành cơ  chế  buộc các đơn vị  nghiêm túc thực hiện kiến  


22

nghị của các đơn vị chức năng sau kiểm tra. Công tác kiểm tra, giám  
sát việc thực hiện phát triển kinh tế biển được thực hiện tương đối 
khá, góp phần tạo động lực phát triển kinh tế biển có hiệu quả  và  
bền vững.
­ Đạt được các kết quả nêu trên là do các nguyên nhân
Một là, đường lối đổi mới của Đảng ta đã thúc đẩy nền kinh  
tế  của cả  nước nói chung, của Tỉnh nói riêng tăng trưởng và phát  
triển, các ngành và lĩnh vực kinh tế được mở rộng trong đó có ngành 
kinh tế  biển.  Hai là,  những năm vừa qua Đảng và Nhà nước ta đã 
thấy vị trí, vai trò của biển rất quan trọng đối với phát triển kinh tế, 
xã hội và vấn đề  an ninh, quốc phòng. Ba là, Đảng và chính quyền 
địa phương đã phối hợp nhịp nhàng với các Bộ, Ngành Trung ương 
kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc, kịp thời triển khai các  
Chỉ  thị, Nghị  quyết của Đảng, các chính sách và pháp luật của nhà  
nước về  chiến lược kinh tế biển.  Bốn là, cơ  sở  hạ  tầng vùng ven 
biển được các cấp, các ngành quan tâm đầu tư  đúng mức.  Năm là, 
trình độ khoa học, công nghệ tiên tiến về kinh tế biển kịp thời đưa 

vào sử dụng, khai thác.
2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 
­ Những hạn chế
Một là, những hạn chế  về  chiến lược, quy hoạch phát triển  
kinh tế  biển theo hướng bền vững:   Tỉnh chưa có một chiến lược 
phát triển khoa học, đồng bộ về du lịch, thiếu sự tham gia phát triển 
du lịch của cộng đồng do thiếu cơ  chế  khuyến khích, của các cơ 
quan chức năng. Chiến lược phát triển kinh tế biển theo hướng bền  
vững của Tỉnh tuy được lồng ghép vào trong chiến lược phát triển  
kinh tế  ­ xã hội của Tỉnh nhưng chưa thật sự  khoa học, chưa thể 
hiện đầy đủ các nội dung cơ bản của chiến lược phát triển kinh tế 
biển. Quy hoạch tổng thể về kinh tế biển chưa bảo đảm tính chiến 
lược tầm cao; quy hoạch ngành, lĩnh vực  thiếu tính khách quan, 
không bảo đảm lợi ích chung về  phát triển kinh tế  biển do sự  chi  
phối của lợi ích cục bộ địa phương.
Hai là, những hạn chế  về chính sách phát triển kinh tế biển  
theo hướng bền vững: sự  hợp lý của phí sử  dụng các dịch vụ  liên 
quan đến cơ sở hạ tầng so với các địa phương lân cận chưa thật sự 


23

cạnh tranh; chất lượng và năng lực phục vụ của hệ thống cơ sở hạ 
tầng chưa cao. Với vị trí, tiềm năng và lợi thế trong phát triển kinh  
tế  biển của Tỉnh thì việc thu hút, huy động vốn đầu tư  vào phát 
triển kinh tế biển hiện nay còn lãng phí và chưa tương xứng. Chất  
lượng nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế, chủ yếu là lao động phổ 
thông ( trên 70% chưa qua đào tạo), đã ảnh hưởng rất lớn đến việc 
tiếp thu,  ứng dụng khoa học công nghệ  vào sản xuất. Nguồn nhân 
lực cho du lịch của vùng biển Bình Định thực tế  rất thiếu. Triển  

khai  ứng dụng khoa học ­ công nghệ  vào khai thác thủy sản còn 
nhiều hạn chế. Trong những năm qua tỉnh Bình Định đã chuyển  
hướng phát triển kinh tế  ra biển, đưa ra nhiều chính sách khai thác 
nguồn tài nguyên và bảo vệ  môi trường biển. Tuy nhiên, trong quá 
trình khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên biển chưa chú trọng bảo  
vệ môi trường dẫn đến đà sử dụng các phương thức khai thác thiếu 
tính bền vững; các hoạt động khai thác chủ  yếu chỉ  tập trung vào 
các mục tiêu phát triển kinh tế để  đạt được các mong muốn tối đa, 
trong khi xem nhẹ công tác bảo vệ môi trường.
Ba là, những hạn chế  về tổ chức bộ máy quản lý phát triển  
kinh tế  biển theo hướng bền vững:   tổ  chức bộ  máy quản lý phát 
triển kinh tế biển theo hướng bền vững của Tỉnh mặc dù luôn được  
quan tâm, kiện toàn, nhưng vẫn còn một số vấn đề cần nhanh chóng 
khắc phục.
Bốn là, những hạn chế  về  công tác kiểm tra, giám sát việc  
thực hiện nhằm phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững:  công 
tác kiểm tra, giám sát phát triển kinh tế biển còn theo vụ việc. Các 
cơ quan chức năng kiểm tra xử lý vi phạm còn chưa kiên quyết; các 
hành vi vi phạm chậm được phát hiện, xử lý; xác định mức độ trách  
nhiệm khắc phục vi phạm còn gặp lúng túng.
­ Nguyên nhân của những hạn chế
Nguyên nhân khách quan:  Một là,  vị  trí địa lý;  Hai là,  môi 
trường thương mại quốc tế; Ba là, môi trường pháp lý; Bốn là, trình 
độ phát triển kinh tế ­ xã hội; Năm là, trình độ phát triển khoa học ­  
công nghệ. Nguyên nhân chủ  quan:  Một là,  hạn chế  về  mặt nhận 
thức vai trò của kinh tế biển; Hai là, năng lực quản lý điều hành và 
phẩm chất cán bộ quản lý; Ba là, hạn chế về việc chỉ đạo, tổ chức 


24

thực hiện một số mục tiêu, nhiệm vụ; Bốn là, hạn chế về năng lực 
huy động các nguồn lực; Năm là, hạn chế  về  tâm lý sản xuất quy 
mô nhỏ.
Kết luận chương 2
Bình Định là một trong những tỉnh có tiềm năng phát triển 
tổng thể  các ngành kinh tế  biển. Những năm qua, Bình Định đã có  
nhiều chủ trương, chính sách phát triển các ngành kinh tế biển. Nhờ 
đó, kinh tế  ­ xã hội vùng biển Bình Định có bước phát triển khá  
nhanh, nhất là sự phát triển của kinh tế hàng hải, hải sản và du lịch  
biển. Trong thời gian qua, chính quyền tỉnh Bình Định đã thực hiện 
nhiều nội dung quản lý  phát triển kinh tế  biển. Tuy nhiên, trong 
công tác quản lý còn tồn tại ít nhiều hạn chế. Những vấn đề  này 
cần được tập trung tháo gỡ  để  quản lý và khai thác tiềm năng, lợi 
thế  phát triển kinh tế  biển nhanh và bền vững, sớm đưa Bình Định 
trở  thành địa phương phát triển mạnh về  kinh tế  biển của khu vực  
trọng điểm Trung Bộ. 
Chương 3
GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ VỀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN 
KINH TẾ BIỂN THEO H ƯỚNG BỀN V ỮNG 
TẠI TỈNH BÌNH ĐỊNH
3.1. Dự  báo xu hướng phát triển kinh tế  biển theo hướng bền 
vững trên thế giới và Việt Nam
Ngày nay, thế  giới  đang bước vào giai  đoạn bùng nổ  phát 
triển mới với  xu hướng ngày càng  khẳng định tầm quan trọng to  
lớn của biển và đại dương. Tình trạng khan hiếm nguyên liệu, năng 
lượng   trở   nên   gay   gắt   hơn   bao   giờ   hết,   dẫn   tới   cạnh   tranh   thị 
trường, tranh chấp lãnh thổ  và xung đột quốc gia thường xuyên và 
gay gắt. Vươn ra biển, khai thác đại dương đã trở thành khẩu hiệu  
hành động mang tính chiến lược của toàn thế giới. 

Từ  xu hướng phát triển kinh tế  biển trên thế  giới, xu hướng  
Việt Nam trở thành một nước mạnh về biển, phát triển kinh tế­ xã 
hội vùng biển, hải đảo, ven biển phải gắn kết với yêu cầu bảo vệ 
đất nước, cần đặt kinh tế biển trong tổng thể kinh tế cả nước, trong 


25

quan hệ tương tác với các vùng và trong xu thế hội nhập kinh tế với 
khu vực và thế giới.
3.2. Bối cảnh tác động đến quản lý phát triển kinh tế biển theo  
hướng bền vững của tỉnh Bình Định
Tình hình biển Đông; Nền kinh tế  hội nhập và việc trỗi dậy  
của chủ  nghĩa bảo hộ; Tái cơ  cấu gắn với đổi mới mô hình tăng  
trưởng xanh; Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0; Bối cảnh xây dựng  
Nhà nước kiến tạo.
3.3. Quan điểm, mục tiêu và phương hướng quản lý phát triển 
kinh tế biển theo hướng bền vững của tỉnh Bình Định
3.3.1. Quan điểm
3.3.2. Mục tiêu
3.3.3. Phương hướng 
3.4. Các giải pháp hoàn thiện quản lý phát triển kinh tế  biển  
theo hướng bền vững tại tỉnh Bình Định
3.4.1. Hoàn thiện chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế biển 
theo hướng bền vững
3.4.1.1.   Hoàn   thiện   chiến   lược   phát   triển   kinh   tế   biển   theo 
hướng bền vững
Tỉnh cần tiếp tục hoàn thiện và thực hiện hiệu quả  chiến  
lược trở  thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại vào năm 2020,  
chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”, đẩy mạnh 

phát triển kinh tế  biển   theo hướng bền vững. Tiếp tục xây dựng,  
hoàn thiện chiến lược phát triển về  du lịch, tăng cường cơ  chế 
khuyến khích tham gia phát triển du lịch của cộng đồng địa phương.  
Chiến lược này sẽ được cụ thể hóa trong phương hướng phát triển 
kinh tế  ­ xã hội từng giai đoạn và hàng năm của Tỉnh. Chiến lược  
phát triển kinh tế  biển  tỉnh Bình Định phải được lồng ghép một 
cách khoa học trong chiến lược phát triển kinh tế ­ xã hội của Tỉnh. 
3.4.1.2.   Hoàn   thiện   quy   hoạch   phát   triển   kinh   tế   biển   theo  
hướng  bền vững
Dựa trên dự báo tình hình phát triển kinh tế ­ xã hội đến năm  
2020, Bình Định cần xây dựng, bổ sung quy hoạch phát triển kinh tế