Giáo án Ngữ văn 10 - ct chuẩn, trọn bộ

Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 10 ch¬ng tr×nh CHN GV: Lª nam linh
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * *
Ngy soản: 16 thạng 8 nàm 2009
Ngày dạy : ................ /..............
Täøng quan nãưn vàn hc Viãût Nam
A. MỦC TIÃU BI HC:
Giụp hc sinh
I. Kiãún thỉïc: Nàõm âỉåüc mäüt cạch âải cỉång hai bäü pháûn låïn
ca vàn hc Viãût Nam (vàn hc dán gian v vàn hc viãút), nàõm
âỉåüc mäüt cạch khại quạt quạ trçnh phạt triãøn ca vàn hc viãút
Viãût Nam v nhỉỵng näüi dung thãø hiãûn con ngỉåìi Viãût Nam trong
vàn hc.
II. K nàng: Biãút váûn dủng tri thỉïc âãø tçm hiãøu v hãû thäúng
họa nhỉỵng tạc pháøm â hc v s hc ca vàn hc Viãût Nam.
III. Thại âäü: Trán trng nãưn vàn hc dán täüc
B. PHỈÅNG PHẠP GING DẢY: Phạt váún - Diãùn ging
C.CHØN BË GIẠO CỦ:
 Giạo viãn: Âc ti liãûu, thiãút kãú bi dảy
 Hc sinh: Âc sgk, soản bi.
D. TIÃÚN TRÇNH BI DẢY
I. ÄØN ÂËNH LÅÏP - KIÃØM TRA SÉ SÄÚ
 Líp 10b5 v¾ng : …………………………………..…………………………....
II. KIÃØM TRA BI C:
III. NÄÜI DUNG BI MÅÏI:
LÞch sư v¨n häc cđa bÊt cø d©n téc nµo ®Ịu lµ lÞch sư t©m hån cđa d©n téc
Êy. §Ĩ cung cÊp cho c¸c em nhËn thøc nh÷ng nÐt lín vỊ v¨n häc níc nhµ,
chóng ta sÏ t×m hiĨu qua bµi “ Tỉng quan v¨n häc ViƯt Nam .“
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ
trß
Néi dung kiÕn thøc
? Em hiĨu thÕ nµo lµ tỉng quan

v¨n häc ViƯt Nam?
Ho¹t ®éng 1:
? VHVN gåm mÊy bé phËn lín?
- H/s ®äc phÇn nµy ë sgk
? H·y tr×nh bµy nh÷ng nÐt lín cđa
vhdg?
- GV lu ý cho HS
- Tỉng quan VHVN lµ c¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ mét
c¸ch tỉng qu¸t nh÷ng nÐt lín cđa VHVN.
I. C¸c bé phËn hỵp thµnh cđa v¨n häc ViƯt Nam:
- VHVN gåm 2 bé phËn lín: - VHDG
- VH viÕt
1. V¨n häc d©n gian:
+ Kh¸i niƯm: lµ nh÷ng s¸ng t¸c tËp thĨ cđa nh©n d©n
lao ®éng ®ỵc trun miƯng tõ ®êi nµy sang ®êi kh¸c.

• Lu ý: Cã nh÷ng trÝ thøc tham gia s¸ng t¸c song
s¸ng t¸c ®ã ph¶i tu©n thđ ®Ỉc trng cđa VHDG
vµ trë thµnh tiÕng nãi , t×nh c¶m chung cđa cđa
nd.
+ ThĨ lo¹i:
1
Giáo án ngữ văn 10 chơng trình CHUẩN GV: Lê nam linh
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * *
- GV cho h/s kể một vài tp thuộc
các thể loại trên.
- GV phân tích.
- Gọi 1 h/s đọc bài.
? Hãy trình bày khái quát nội
dung của VH viết?

- GV phân tích cho h/s thấy rõ
nguồn gốc của 3 loại chữ này.
- GV minh hoạ bằng 1 số tp.
Hoạt động 2:
? Nhìn tổng quát, VHVN có mấy
thời kỳ phát triển ?
- GV bổ sung thêm kiến thức.
? Nét lớn truyền thống thể hiện
trong VHVN là gì?
- Gọi h/s đọc phần này
? Thời kỳ này VH có nét gì đáng
chú ý ?
? Vì sao nó lại có sự ảnh hởng
của VHTĐ T. Quốc?
- Vì các triều đại pk phơng Bắc
sang xâm lợc nớc ta. Là lý do
quyết định VH viết chữ Hán.
? Em có suy nghĩ gì về sự phát
- Truyện cổ dân gian: thần thoại, sử thi, truyền
thuyết, cổ tích, truyện cời, truyện ngụ ngôn.
- Thơ ca dân gian: Tục ngữ, câu đố, ca dao, vè,
truyện thơ.
- Sân khấu dân gian: Chèo, tuồng, cải lơng.
+ Đặc trng: - Tính truyền miệng.
- Tính tập thể.
- Tính thực hành trong các sinh hoạt
khác nhau của đ/s cộng đồng.
2. Văn học viết:
+ Khái niệm: Là sáng tác của trí thức đợc ghi lạibằng
chữ viết; Là sáng tạo của cá nhân, VH viết mang dấu

ấn tác giả.
+ Hình thức: đợc ghi bằng 3 thứ chữ: Hán, Nôm,
Quốc ngữ
+ Thể loại: Phát triển theo từng thời kỳ.
TK X- hết TK XIX:
Chữ Hán: -Văn xuôI tự sự: Truyện kí, văn chính
luận, tt chơng hồi.
- Thơ: cổ phong, Đờng luật, từ khúc.
- Văn biền ngẫu: Phú, cáo, văn tế.
Chữ Nôm: Thơ Nôm Đờng luật, truyện thơ, ngâm
khúc, hát nói.
Từ TK XX đến nay:
- Tự sự: truyện ngắn, tiểu thuyết, kí.
- Trữ tình: Thơ, trờng ca.
- Kịch: kịch nói
II. Tiến trình lịch sử văn học Việt Nam:
+ VHVN có 2 thời kỳ phát triển:
- Từ TK X- hết TK XIX: VH trung đại
- Từ TK XX- nay: VH hiện đại
+ Truyền thống VHVN thể hiện 2 nét lớn:
- CN yêu nớc
- CN nhân đạo
1. Thời kỳ VH trung đại:
+ Là nền VH viết bằng chữ Hán và chữ Nôm
+ Nó có sự ảnh hởng của nền VHTĐ tơng
ứng( VHTĐ Trung Quốc).
+ Sự p. triển của thơ Nôm gắn liền với sự trởng thành
và những nét truyền thống VHTĐ. Đó là lòng yêu n-
2
Giáo án ngữ văn 10 chơng trình CHUẩN GV: Lê nam linh

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * *
triển thơ Nôm của VHTĐ ?
- Gọi h/s đọc ở sgk.
? Tại sao gđ này lại có tên gọi ấy?
ớc, tinh thần nhân đạo và hiện thực. Nó thể hiện tinh
thần ý thức dân tộc đã p. triển cao.
D2 : Tiến trình dạy học:
1. ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số + chuẩn bị sách vở
Lớp 10b5 vắng : .. ....
2. Bài cũ: ? Vẽ sơ đồ và phân tích các bộ phận hợp thành văn học Việt Nam
3. Giới thiệu bài mới:
Hoạt động của thầy và
trò
Nội dung kiến thức
? VH thời kỳ này đợc chia làm
mấy gđ? Mỗi gđ có đặc điểm gì?
- GV bổ sung kiến thức về đặc
điểm của các gđ.
? Về thể loại VH thời kỳ này có
gì đáng chú ý?
? Nhìn một cách khái quát ta có
thể rút ra quy luật gì về VHVN ?
2. Thời kỳ VH hiện đại:
+ Nó đợc p. triển trong thời đại mà quan hệ sản xuất
chủ yếu dựa vào HĐH. Mặt khác những luồng t tởng
tiến bộ nh những luồng gió mới thổi vào VN làm thay
đổi nhận thức, cách nghĩ, cách cảm và cả cách nói
của ngời VN. Nó chịu ảnh hởng của VH phơng Tây.
+ VHHĐ đợc chia làm 4 gđ nhỏ:
- Từ TK XX- 1930

- Từ 1930- 1945
- Từ 1945- 1975
- Từ 1975- nay
Từ TK XX- 1930:
- VHVN tiếp xúc với nền VH Châu Âu
- Là nền VH tiếng việt viết bằng chữ quốc ngữ
- T. giả: T. Đà; HN Phách; HB Chánh
Từ 1930- 1945:
- Xuất hiện nhiều tên tuổi lớn: T. Lam; N. Tuân;
X. Diệu; VT Phụng; H. Cận; N Cao
- Nhiều thể loại mới ngày càng hoàn thiện.
- X. hiện nhiều dòng VH.
Từ 1945- 1975:
- Nhiều nhà thơ đã đi theo CM: N Cao; Lê Anh
Xuân; Dơng Thị Xuân Quý
- Thành tựu chủ yếu là dòng VH yêu nớc và CM:
HC Minh; Tố Hữu; Sóng Hồng
- Truyện và tiểu thuyết viết về đề tài chiến tranh là
thành tựu lớn của VH .
Từ 1975- nay:
- Phản ánh công cuộc cd CNXH, CNH- HĐH đất n-
ớc
=> VHVN đạt đợc giá trị đặc sắc về nd và nt với
nhiều tg đợc công nhận là danh nhân văn hoá thế
3
Giáo án ngữ văn 10 chơng trình CHUẩN GV: Lê nam linh
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * *
Hoạt động 3:
GV: Văn học là nhân học. Con
ngời là đối tợng phản ánh, biểu

hiện trung tâm của văn học.
VHVN thể hiện t tởng, tình cảm,
văn hoá, đạo đức, thẩm mĩ của
con ngời VN trong nhiều mối
quan hệ đa dạng.
? Mqh giữa con ngời với tg tự
nhiên đợc thể hiện ntn ?
? TY thiên nhiên thể hiện ntn
trong VH?
- GVđa dẫn chứng minh hoạ.
- H/s đọc bài.
? Mối quan hệ đó đợc thể hiện
ntn ?
? Mối quan hệ xã hội đợc phản
ánh ntn ?
? VHVN phản ánh ý thức bản
thân ntn?
giới nh N. Trãi; N Du; HC Minh. Nhiều tp đã đợc
dịch ra nhiều thứ tiếng trên t.giới. VHVN với những
khả năng và sự sáng tạo đã xây dựng đợc vị trí riêng
trong VH nhân loại.
III. Con ng ời Việt Nam qua văn học:
1.Con ng ời VN trong q.hệ với t.giới tự nhiên:
- Dới hình thức độc đáo của t duy huyền thoại, vhdg
đã kể lại quá trình nhận thức, cải tạo, chinh phục thế
giới tự nhiên để xd c. sống...
- Tình yêu thiên nhiên:
+ VHDG: H. ảnh núi, sông, đồng lúa, cánh cò, vầng
trăng
+ VHTĐ: H. ảnh thiên nhiên thờng gắn liền với lý t-

ởng đạo đức thẩm mĩ. Tùng, cúc, mai: Tợng trng cho
nhân cách cao thợng; Các đề tài ng, tiều, canh, mục:
Lý tởng thanh cao, ẩn dật không màng danh lợi của
các nhà nho.
+ VHHĐ: Thể hiện ở t.y quê hơng đất nớc, đặc biệt
là t.y đôi lứa: Hơng thơm của sen, bông bởi, sóng
biển, ma xuân th ờng gắn liền với kỷ niệm đẹp của
t.y.
2.Con ng ời trong q. hệ quốc gia, dân tộc:
- Một nền VH yêu nớc có giá trị nhân văn sâu sắc
xuyên suốt lịch sử VHVN.
+ TY quê hơng xứ sở
+ TY Tổ quốc: lòng căm thù giặc, dám xả thân vì
nghĩa lớn.
+ Phẩm chất tiên phong chống đế quốc của nền
VHCM VN thế kỷ XX
3.Con ng ời VN trong q. hệ xã hội :
- Ước mơ về một xh công bằng.
- Lên tiếng tố cáo, phê phán cácthế lực chuyên
quyền và bày tỏ lòng cảm thông với những ngời
dân bị áp bức.
- CN yêu nớc, nhân đạođang xd đợc những mầu
ngời lý tởng. Con ngời vừa biết phát huy truyền
thống vừa biết làm giàu cho qh, đất nớc, cho
mình.
4.Con ng ời VN và ý thức về bản thân:
+ ý thức cá nhân: có 2 p. diện: Thân và tâm: song
song tồn tại nhng không đồng nhất.
4
Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 10 ch¬ng tr×nh CHN GV: Lª nam linh

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * *
? Th©n vµ T©m lµ g×? ( Th¶o ln
nhãm)
- thĨ x¸c vµ t©m hån; B¶n n¨ng vµ
v¨n ho¸; T. tëng vÞ kû vµ tt vÞ tha;
ý thøc c¸ nh©n vµ ý thøc céng
®ång.
? Xu híng chung cđa VHVN khi
xd mÉu ngêi lý tëng lµ g×?

- Xu híng chung cđa VHVN lµ xd mét ®¹o lý lµm
ngêi víi phÈm chÊt tèt ®Đp: nh©n ¸i, chung thủ, t×nh
nghÜa, vÞ tha, s½n sµng x¶ th©n v× sù nghiƯp chÝnh
nghÜa, ®Êu tranh chèng chđ nghÜa kh¾c kû cđa t«n
gi¸o, ®Ị cao qun sèng con ngêi c¸ nh©n nhng
kh«ng chÊp nhËn chđ nghÜa c¸ nh©n.
4.Cđng cè:
- VÏ s¬ ®å c¸c bé phËn hỵp thµnh VHVN
- GV chèt l¹i néi dung chÝnh cđa bµi häc
5.DỈn dß:
- Xem l¹i kiÕn thøc võa häc
- Chn bÞ bµi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
E. RÚT KINH NGHIỆM:
-
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------
-
------------------------------------------------------------

Tiãút 3 Ngy soản: 18 thạng 8
nàm 2009
Tiãúng Viãût
Hoảt âäüng giao tiãúp bàòng ngän ngỉỵ
A. MỦC TIÃU BI HC: Giụp hc sinh
I. Kiãún thỉïc: Nàõm âỉåüc kiãún thỉïc cå bn vãư hoảt âäüng
giao tiãúp bàòng ngän ngỉỵ, vãư cạc nhán täú giao tiãúp v 2 quạ trçnh
trong hoảt âäüng giao tiãúp.
II. K nàng: Biãút xạc âënh cạc nhán täú giao tiãúp trong mäüt
hoảt âäüng giao tiãúp, náng cao nàng lỉûc giao tiãúp khi nọi, khi viãút
v nàng lỉûc phán têch, lénh häüi khi giao tiãúp.
III. Th¸i ®é : giao tiÕp cã v¨n ho¸
B. PHỈÅNG PHẠP GING DẢY: Phạt váún - Diãùn ging
5
Giáo án ngữ văn 10 chơng trình CHUẩN GV: Lê nam linh
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * *
C.CHUỉN Bậ GIAẽO CU:
Giaùo vión: oỹc taỡi lióỷu, thióỳt kóỳ baỡi daỷy
Hoỹc sinh: oỹc sgk, soaỷn baỡi.
D. TIN TRầNH BAèI DAY
I. ỉN ậNH LẽP - KIỉM TRA Sẫ S
Lớp 10b5 vắng : .. ....
II. KIỉM TRA BAèI CUẻ:

III. NĩI DUNG BAèI MẽI
A Đặt vấn đề :
Trong cuộc sống hàng ngày con ngời giao tiếp với nhau bằng phơng tiện vô
cùng quan trọng. Đó là ngôn ngữ. Không có ngôn ngữ thì không thể có kết quả
cao của bất cứ hoàn cảnh giao tiếp nào. Bởi vì giao tiếp luôn phụ thuộc vào
hoàn cảnh và nhân vật giao tiếp. Để thấy đợc điều đó, chúng ta tìm hiểu bài :
Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ.
B Triển khai bài dạy :
Hoạt động của thầy và
trò
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1
- Gọi 2 h/s đọc vb
? Các nhân vật giao tiếp nào tham gia
trong hoạt động giao tiếp ? Hai bên có
cơng vị và quan hệ với nhau ntn ?
? Ngòi nói nhờ ngôn ngữ biểu đạt nội
dung t tởng tình cảm của mình thì ngời
đối thoại làm gì để lĩnh hội đợc nội
dung đó?
? Hoạt động giao tiếp diễn ra trong
hoàn cảnh nào?
? Hoạt động giao tiếp đó hớng vào nội
dung gì?
? Mục đích của giao tiếp là gì? Cuộc
giao tiếp có đạt đợc mục đích đó
không ?
( H/s thảo luận nhóm)
? Các nhân vật tham gia giao tiếp qua
bài này?

I. Tìm hiểu chung:
1. Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi:
- Nhân vật tham gia giao tiếp : Vua và các bô lão
trong hội nghị.
- Cơng vị khác nhau: Vua cai quản đất nớc, chăn dắt
trăm họ. Các bô lão là những ngời có tuổi đã từng
giữ trọng trách trong triều đợc vua mời đến dự hội
nghị.
- Ngời tham gia giao tiếp phải đọc hoặc nghe xem
ngời nói nói những gì để lĩnh hội nội dung mà ngời
nói phát ra.
Các bô lão nghe vua hỏi: Liệu tính ntn khi quân
Mông Cổ tràn đến. Các bô lão xôn xao tranh nhau
nói. Lúc ấy vua lại là ngời nghe.
-Hoàn cảnh: Diễn ra ở Điện Diên Hồng. Lúc đó
quân Nguyên Mông kéo 50 vạn quân ồ ạt sang xâm
lợc nớc ta.
- Nội dung: đề cập tới vấn đề hệ trọng: Sự mất còn
của quốc gia dân tộc, mạng sống của con ngời.
- Mục đích giao tiếp: Lờy ý kiến mọi ngời, thăm dò
lòng dân để hạ đạt mệnh lệnh quyết tâm giữ gìn đất
nớc trong hoàn cảnh lâm nguy. Cuộc giao tếp đó đã
đạt mục đích.
2. Tìm hiểu qua bài Tổng quan văn học Việt
Nam:
- Nhân vật giao tiếp: Ngời viết sách, h/s toàn quốc.
độ tuổi từ 15- 65. Giáo s, Tiến sĩ, đến h/s lớp 10
THPT.
- Hoàn cảnh giao tiếp: Có tổ chức giáo dục, chơng
6

Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 10 ch¬ng tr×nh CHN GV: Lª nam linh
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * *
? Ho¹t ®éng giao tiÕp ®ã diƠn ra trong
hoµn c¶nh nµo?
? Néi dung giao tiÕp? §Ị tµi? Cã
nh÷ng vÊn ®Ị c¬ b¶n nµo?
? Mơc ®Ých cđa giao tiÕp?
? Ph¬ng tiƯn giao tiÕp ®ỵc thĨ hiƯn
ntn?
Ho¹t ®éng 2:
? Qua 2 bµi tËp em rót ra kÕt ln g×?
- Gäi 2 h/s ®äc ghi nhí ®Ĩ kh¾c s©u
kiÕn thøc.
tr×nh quy ®Þnh chung hƯ thèng trêng PT.
- Néi dung: C¸c bé phËn cÊu thµnh VHVN; Ph¸c
ho¹ tiÕn tr×nh p. triĨn cđa lÞch sư vh, thµnh tùu cđa
nã; Nh÷ng nÐt lín vỊ néi dung- nghƯ tht.
- Mơc ®Ých: Cung cÊp tri thøc cÇn thiÕt cho ngêi
häc: Nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cđa nỊn v¨n häc ViƯt
Nam.
- Ph¬ng tiƯn giao tiÕp: Sd ng«n ng÷ cđa vb khoa
häc: Bè cơc râ rµng, cã hƯ thèng. LÝ lÏ vµ dÉn chøng
tiªu biĨu.
II. Ghi nhí: ( SGK)
4. Cđng cè : - GV chèt l¹i néi dung bµi häc.
5. DỈn dß : - Xem l¹i néi dung kiÕn thøc bµi häc.
- Xem tríc tiÕt 2 cđa bµi nµy( tiÕt Lun tËp)
E. RÚT KINH NGHIỆM:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------
Tiãút 4 Ngy soản: thạng nàm 200
Âc vàn
Khại quạt vàn hc dán gian viãût nam
A. MỦC TIÃU BI HC: Giụp hc sinh
I. Kiãún thỉïc: Nàõm âỉåüc vë trê v âàûc trỉng cå bn ca vàn hc
dán gian Viãût Nam v âënh nghéa vãư cạc thãø loải ca bäü pháûn
vàn hc ny.
II. K nàng: Biãút váûn dủng nhỉỵng tri thỉïc ca vàn hc dán gian,
vãư vàn hc dán gian âãø tçm hiãøu v hãû thäúng họa nhỉỵng tạc
pháøm â v s hc vãư vàn hc dán gian Viãût Nam.
III. Thại âäü: Trán trng di sn vàn họa ca äng cha âãø lải.
B. PHỈÅNG PHẠP GING DẢY: Phạt váún - Diãùn ging
C.CHØN BË GIẠO CỦ:
7