Đồ án động cơ đốt trong: Động cơ Diezen
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1012.47 KB, 38 trang )
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
PHẦN I :TÍNH TOÁN CHU TRÌNH CÔNG TÁC
TRONG ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
I ) Trình tự tính toán :
1.1 )Số liệu ban đầu :
1 Công suất của động cơ Ne Ne =12 (mã lực) =8,83(Kw)
2 Số vòng quay của trục khuỷu n n =2200 (vg/ph)
3 Đường kính xi lanh D D =95 (mm)
4 Hành trình piton S S =115 (mm)
5 Dung tích công tác Vh
Vh = = 0,81515 (dm3)
6 Số xi lanh i i = 1
7 Tỷ số nén ε ε =16
8 Thứ tự làm việc của xi lanh (1243)
9 Suất tiêu hao nhiên liệu ge g e =180 (g/ml.h)
10 Góc mở sớm và đóng muộn của xupáp nạp α1 ; α2 α1 =10 (độ) α2 =29
(độ)
11 Góc mở sớm và đóng muộn của xupáp thải β1 , β 2 β1 =32 (độ) β 2 =7 (độ)
12 Chiều dài thanh truyền ltt ltt =205 (mm)
13 Khối lượng nhóm pitton mpt mpt =1,15 (kg)
14 Khối lượng nhóm thanh truyền mtt mtt =2,262 (kg)
1.2 )Các thông số cần chọn :
1 )Áp suất môi trường :pk
Áp suất môi trường pk là áp suất khí quyển trước khi nạp vào đông cơ (với
đông cơ không tăng áp ta có áp suất khí quyển bằng áp suất trước khi nạp nên ta
chọn pk =po
Ở nước ta nên chọn pk =po = 0,1 (MPa)
2 )Nhiệt độ môi trường :Tk
Nhiệt độ môi trường được chọn lựa theo nhiệt độ bình quân của cả năm
Vì đây là động cơ không tăng áp nên ta có nhiệt độ môi trường bằng nhiệt độ
trước xupáp nạp nên :
Tk =T0 =24ºC =297ºK
3 )Áp suất cuối quá trình nạp :pa
Áp suất Pa phụ thuộc vào rất nhiều thông số như chủng loại đông cơ ,tính năng
tốc độ n ,hệ số cản trên đường nạp ,tiết diện lưu thông… Vì vậy cần xem xét đông
cơ đang tính thuộc nhóm nào để lựa chọn Pa
Áp suất cuối quá trình nạp pa có thể chọn trong phạm vi:
pa =(0,80,9).pk =0,9.0,1 = 0,080,09 (MPa)
Căn cứ vào động cơ D12_3 dang tính ta chọn: pa =0,088 (Mpa)
4 )Áp suất khí thải P :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
1
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Áp suất khí thải cũng phụ thuộc giống như p
Áp suất khí thải có thể chọn trong phạm vi :
p= (1,051,05).0,1 =0,1050,105 (MPa)
chọn P =0,11 (MPa)
5 )Mức độ sấy nóng của môi chất ∆T
Mức độ sấy nóng của môi chất ∆T chủ yếu phụ thuộc vào quá trình hình thành
hh khí ở bên ngoài hay bên trong xy lanh
Với động cơ ddieeezeel : ∆T=20 ºC 40ºC
Vì đây là đ/c D123 nên chọn ∆T=29,5ºC
6 )Nhiệt độ khí sót (khí thải) T
Nhiệt độ khí sót T phụ thuộc vào chủng loại đông cơ.Nếu quá trình giản nở
càng triệt để ,Nhiệt độ T càng thấp
Thông thường ta có thể chọn : T=700 ºK 1000 ºK
Thông thường ta có thể chọn : T =700 ºK
7 )Hệ số hiệu định tỉ nhiêt λ :
Hệ số hiệu định tỷ nhiệt λ được chọn theo hệ số dư lượng không khí α để
hiệu định .Thông thường có thể chọn λ theo bảng sau :
α
λ
0,8
1,13
1,0
1,17
1,2
1,14
1,4
1,11
Đối với động cơ đang tính là động cơ diesel có α > 1,4 có thể chọn λ=1,10
8 )Hệ số quét buồng cháy λ :
Vì đây là động cơ không tăng áp nên ta chọn λ =1
9 )Hệ số nạp thêm λ
Hệ số nạp thêm λ phụ thuộc chủ yếu vào pha phối khí .Thông thường ta có thể
chọn λ =1,02÷1,07 ; ta chọn λ =1,0316
10 )Hệ số lợi dụng nhiệt tại điểm z ξ :
Hệ số lợi dụng nhiệt tại điểm z ξ phụ thuộc vào chu trình công tác của động
cơ Với các loại đ/c điezen ta thường chọn : ξ=0,700,85
Chọn : ξ=0,75
11 )Hệ số lợi dụng nhiệt tại điểm b ξ :
Hệ số lợi dụng nhiệt tại điểm b ξ tùy thuộc vào loại động cơ xăng hay là động
cơ điezel .ξ bao giờ cũng lớn hơn ξ
Với các loại đ/c điezen ta thường chọn : ξ =0,800,90
ta chọn ξ=0,85
12 )Hệ số hiệu chỉnh đồ thị công φ :
Thể hiện sự sai lệch khi tính toán lý thuyết chu trình công tác của động cơ với
chu trình công tác thực tế .Sự sai lệch giửa chu trình thực tế với chu trình tính toán
ĐÔNG CƠ DIEZEN
2
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
của động cơ xăng ít hơn của động cơ điezel vì vậy hệ số φ của đ/c xăng thường
chọn hệ số lớn.
Có thể chọn φ trong phạm vi: φ =0,920,97
Nhưng đây là đ/c điezel nên ta chọn φ =0,97
II )Tính toán các quá trình công tác :
2.1 .Tính toán quá trình nạp :
1 )Hệ số khí sót γ :
Hệ số khí sót γ được tính theo công thức :
γ= . .
Trong đó m là chỉ số giãn nở đa biến trung bình của khí sót m =1,45÷1,5
Chọn m =1,5
1(297 29,5) 0,11
700
0,088
γ r =
1
16.1,0316 1,1.1.
0,11
0,088
1
1, 5
. = 0,03823
2 )Nhiệt độ cuối quá trình nạp T
Nhiệt độ cuối quá trình nạp T đươc tính theo công thức:
T= ºK
0,088
T= (297 29,5) 1,1.0,38.700. 0,11
1, 5 1
1, 5
=340,8 (ºK)
3 )Hệ số nạp η :
η = . . .
297
0,088
0,11
1
η=
.
.
. 16.1,0316 1,1.
0,11
0,088
1 16 297 29,5
4 )Lượng khí nạp mới M :
Lượng khí nạp mới M được xác định theo công thức sau :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
3
1
1, 5
= 0.8139
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
M = (kmol/kg) nhiên liệu
Trong đó p là áp suất có ích trung bình được xác định thao công thức sau:
30.12.4
=0,59059 (MPa)
0,81515.2200.1
432.103.0,1.0,814
Vậy : M =
= 0,8191 (kmol/kg nhiên liệu)
180.0,59059.297
p = =
5 )Lượng không khí lý thuyết cần để đốt cháy 1kg nhiên liệu M :
Lượng kk lý thuyết cần để đốt cháy 1kg nhiên liệu M được tính theo công
thức :
M = . (kmol/kg) nhiên liệu
Vì đây là đ/c điezel nên ta chọn C=0,87 ; H=0,126 ;O=0,004
M = . ( + ) =0,4946 (kmol/kg) nhiên liệu
6 )Hệ số dư lượng không khí α
Vì đây là động cơ điezel nên :
α = =
0,8191
= 1,6560
0,495
2.2 )Tính toán quá trình nén :
1 )Tỉ nhiệt mol đẳng tích trung bình của không khí :
= 19,806+0,00209.T =19,806 (kJ/kmol.độ)
2 )Tỉ nhiệt mol đẳng tích trung bình của sản phạm cháy :
Khi hệ số lưu lượng không khí α >1 tính theo công thức sau :
= + . .10 T (kJ/kmol.độ)
= 19,876
1,634
187,36
+ . 427,86
.10=20,8537 (kJ/kmol.độ)
1,656
1,656
3 )Tỉ nhiệt mol đẳng tích trung bình của hỗn hợp :
Tỉ nhiệt mol đẳng tích trung bình của hh trong quá trình nén tính theo công
thức sau :
= =
19,806 0,0382.20,8537
1 0,.382
19,845 (kJ/kmol.độ)
4 ) Chỉ số nén đa biến trung bình n:
Chỉ số nén đa biến trung bình phụ thuộc vào thong số kết cấu và thong số vận
hành như kích thước xy lanh ,loại buồng cháy,số vòng quay ,phụ tải,trạng thái nhiệt
độ của động cơ…Tuy nhiên n tăng hay giảm theo quy luật sau :
Tất cả những nhân tố làm cho môi chất mất nhiệt sẽ khiến cho n tăng.Chỉ số
nén đa biến trung bình n được xác bằng cách giải phương trình sau :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
4
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
n1 =
Chú ý :thông thường để xác định được n ta chọn n trong khoảng 1,340÷1,390
Rất hiếm trường hợp đạt n trong khoảng 1,400 ÷ 1,410
→ (theo sách Nguyên Lý Động Cơ Đốt Trong trang 128 )
Vì vậy ta chọn n theo điều kiện bài toán cho đến khi nao thõa mãn điều kiện bài
toán :thay n vào VT và VP của phương trình trên và so sánh,nếu sai số giữa 2 vế của
phương trình thõa mãn <0,2% thì đạt yêu cầu.
Sau khi chọn các giá trị của n ta thấy n =1,3685 thõa mãn điều kiện bài toán
5 )Áp suất cuối quá trình nén P :
Áp suất cuối quá trình nén P được xác định theo công thức :
P = P. ε = 0,088. 16 1,3685 = 3,9037 (MPa)
6 )Nhiệt độ cuối quá trình nén T
Nhiệt độ cuối quá trình nén T được xác định theo công thức
T = T. ε = 340,8. 16 1,3685 1 = 944,9 ( ºK )
7 )Lượng môi chất công tác của quá trình nén M :
Lượng môi chất công tác của quá trình nén M được xác định theo công thức :
M = M+ M = M. (1 + γ r ) = 0,8191.(1+0,03823) = 0,85
2.3 )Tính toán quá trình cháy :
1 )Hệ số thay đổi phân tử lí thuyết β :
Ta có hệ số thay đổi phần tử lý thuyết β được xác định theo công thức :
β = = = 1+
Trong đó độ tăng mol ΔM của các loại động cơ được xác định theo công thức
sau:
ΔM = 0,21.(1α)M + ( + − )
Đối với động cơ điezel : ΔM = ( + )
Do đó
0,126 0,004
β = 1 + = 1 + 4
32 = 1,0386
1,656.0,495
2 )Hệ số thay đổi phân tư thưc tế β: ( Do có khí sót )
Ta có hệ số thay đổi phân tử thực tế β được xác đinh theo công thức :
β = =
1, 0386 + 0, 0382
= 1, 0372
1 + 0, 0382
3 )Hệ số thay đổi phân tử thực tế tại điểm z β : (Do cháy chưa hết )
Ta có hệ số thay đổi phân tư thực tế tại điểm z β được xác định theo công thức
:
β = 1 + . χ
ĐÔNG CƠ DIEZEN
5
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Trong đó
0, 75
= 0,8824
0,85
1, 0386 − 1
0,8824 = 1, 0328 .
Nên: β =1 +
1 + 0, 0382
χ = =
4 )Lượng sản vật cháy M :
Ta có lượng sản vật cháy M đươc xác định theo công thức :
M= M +ΔM = β. M = 1,0386.0,8191 =0,8507
5 )Nhiệt độ tại điểm z T :
* Đối với động cơ điezel,tính nhiệt độ T bằng cách giải pt cháy :
+ .T = β. . T
Trong đó :
Q : là nhiệt trị của dầu điezel ,Q =42,5. 10 ( kJ/kgn.l )
:là tỉ nhiệt mol đẳng áp trung bình của sản vật cháy tại z là :
=8,314+
:là tỉ nhiệt mol đẳng tích trung bình của sản vật cháy tại z được
tính theo ct :
= = a'' + b'' . T
Chỉnh lý lại ta có :
= a'' + b'' .T
Thay (2) vào (1) ta được:
0, 75.42500
+ (19,845 + 8,314).944,9 = 1, 0382. ( a'' + b'' ). T
0,8191.(1 + 0, 0382)
Giải phương trình trên với a'' =29,05697 ; b''=0,00264 ta được :
T =2032,7 ; T= 6524,06 (loại)
6 )Áp suất tại điểm z p :
Ta có áp suất tại điểm z p được xác định theo công thức :
p =λ. P ( MPa )
Với λ là hệ số tăng áp
λ= β.
CHÚ Ý : Đối với động cơ điezel hệ số tăng áp λ được chọn sơ bộ ở phần
thông số
chọn. Sau khi tính toán thì hệ số giãn nở ρ (ở quá trình giãn nở) phải
đảm
bảo ρ<λ,nếu không thì phải chọn lại λ
λ được chọn sơ bộ trong khoảng 1,5 ÷2
Ở đây ta chọn λ =1,8
Vậy p =1,8.3,9037=7,0267
2.4 )Tính toán quá trình giãn nở :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
6
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
1 )Hệ số giãn nở sớm ρ :
ρ = =
1, 0328.2032, 7
= 1, 2344
1,8.944,9
Qua quá trình tính toán ta tính được ρ = 1,2344 thõa mãn điều kiện ρ < λ
2 )Hệ số giãn nở sau δ :
Ta có hệ số giãn nở sau δ được xác định theo công thức :
δ = =
16
= 12,9619
1, 2344
3 )Chỉ số giãn nở đa biến trung bình n :
n–1=
Trong đó :
T :là nhiêt trị tại điểm b và được xác định theo công thức :
T= ( ºK )
Q :là nhiệt trị tính toán
Đối với động cơ điezel Q= Q Q = 42.500 (kJ/kg n.l)
Qua kiệm nghiêm tính toán thì ta chọn đươc n =1,244.Thay n vào 2 vế của pt
trên ta so sánh ,ta thấy sai số giữa 2 vế <0,2% nên n chọn là đúng
4 )Nhiệt độ cuối quá trình giãn nở T :
T= =
2032, 7
= 1088, 4 ( ºK )
12,96191,244 −1
5 )Áp suất cuối quá trình giãn nở p :
Áp suất cuối quá trình giãn nở P được xác định theo CT :
p = =
7, 027
= 0, 2903 (MPa)
12,96191244
6 )Tính nhiệt độ khí thải T :
1,5 −1
0,11 �1,5 =787,65 ( ºK )
T = T. = 1088, 4. �
�0, 2903 �
�
�
Ta tính được T =787,65 ( ºK ).So sánh với nhiệt độ khí thải đã chon ban đầu
thõa mãn điều kiện không vượt quá 15 %
2.5 )Tính toán các thông số chu trình công tác
1 )Áp suất chỉ thị trung bình p' :
Đây là đông cơ điezel áp suất chỉ thị trung bình P' được xác định theo CT :
p' i = .
Qua tính toán thực nghiệm ta tính được P' = 0,75919 (MPa)
2 )Áp suất chỉ thị trung bình thực tế p :
Do có sự sai khác giữa tính toán và thực tế do đó ta có áp suất chỉ thị trung bình
Trong thực tế được xác định theo công thức :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
7
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
p= p' i .φ = 0,75919.0,97 = 0,7364 (MPa)
Trong đó φ _hệ số hiệu đính đồ thị công.chọn theo tính năng và chung loại
đông cơ.
3 )Suất tiêu hao nhiên liệu chỉ thị g :
Ta có công thức xác định suất tiêu hoa nhiên liệu chỉ thị g:
432.103.0,8139.0,1
= 196, 27 (g/kW.h)
g= =
0,8191.07364.297
4 )Hiệu suất chỉ thi η:
Ta có công thức xác định hiệu suất chỉ thị η :
η = =
3, 6.103
= 0, 4316 ( %)
196, 27.42500
5 )Áp suất tổn thất cơ giới P :
Áp suất tổn thất cơ giới được xác định theo nhiều công thức khác nhau và
đươc
biểu diễn bằng quan hệ tuyến tính với tốc độ trung bình của động cơ.Ta
có
tốc độ trung bình của động cơ là :
V = =
115.10−3.2200
= 8, 433 (m/s)
30
Đối với động cơ diesel cao tốc dung cho ôtô (V >7) :
P= 0,015+0,0156.V= 0,015+0,0156.8,433 = 0,1466 (MPa)
6 )Áp suất có ích trung bình P :
Ta có công thức xđ áp suất có ích trung bình thực tế được xđ theo CT :
P = P – P =0,7364 – 0,1466 = 0,5898 (MPa)
Ta có trị số P tính quá trình nạp P (nạp) =0,6768 va P=0,6736 thì không
có sự chênh lệch nhiều nên có thể chấp nhận được
7 )Hiệu suất cơ giới η :
Ta có có thức xác định hiệu suất cơ giới:
η =
pe
0,5898
= 0,8010 %
=
pi
0, 7364
8 )Suất tiêu hao nhiên liệu g :
Ta có có thức xác định suất tiêu hao nhiên liệu tính toán là:
g= =
196, 27
= 245, 03 (g/kW.h)
0,8010
9 )Hiệu suất có ích η :
Ta có có thức xác định hiệu suất cơ có ích η được xác định theo công thức:
η = η .η = 0,8010.0,4316 =0,3457
10 )Kiểm nghiêm đường kính xy lanh D theo công thức :
D = (mm )
ĐÔNG CƠ DIEZEN
8
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Mặt khác V = =
14.30.4.0, 7355
= 0,81515 ( md3 )
0,59059
D =
4.0,81515
= 0,9502419(mm)
3,14.115.10−3
Ta có sai số so với đề bài là :0,045 (mm)
III ) Vẽ và hiệu đính đồ thị công :
Căn cứ vào các số liệu đã tính pr , p , p , p , p ,n, n, ε ta lập bảng tính đường nén
và đường giãn nở theo biến thiên của dung tích công tác V = i.V
V : Dung tích buồng cháy
V = =
0,81515
= 0,054343 ( dm3 )
16 − 1
Các thông số ban đầu: p = 0 ,11 MPa ; p = 0,088MPa; p= 3,9037 MPa
p = 7,027 MPa ; p = 0,2903 MPa
3.1 ) Xây dựng đường cong áp suất trên đường nén :
Phương trình đường nén đa biến :
P.V = const
Khi đó x là điểm bất kỳ trên đường nén thì :
P. V = P .V
P = P. = P. =
n : Chỉ số nén đa biến trung bình n = 1,3685
P : Áp suất cuối quá trình nén P = 3,9037 ( MPa)
3.2 ) Xây dựng đường cong áp suất trên quá trình giãn nở :
Phương trình của đường giãn nở đa biến :
P.V = const
Khi đó x là điểm bất kỳ trên đường giãn nở thì :
P. V = P. V → P = P.
Ta có : ρ = : Hệ số giãn nở khi cháy ρ = chọn ρ = 1,2344
V = ρ.V Vậy P = P. = = = P
n : Chỉ số giãn nở đa biến trung bình n = 1,2438
P : Áp suất tại điểm z : P = 7,027 (MPa)
ĐÔNG CƠ DIEZEN
9
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Quá trình nén
i
i.V
P =
1
ε =1,1654
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
0,09209
0,10733
0,18418
0,27627
0,36836
0,46045
0,55254
0,64463
0,73672
0,82881
0,92090
1,01299
1,10508
1,19718
1,28927
1,38136
1,47345
1,56554
1,65763
4,9416
4,0080
1,9148
1,0997
0,7419
0,5468
0,4261
0,3451
0,2875
0,2447
0,2119
0,1860
0,1651
0,1480
0,1337
0,1217
0,1114
0,1025
0,0948
ĐÔNG CƠ DIEZEN
Giá trị
biểu
diễn
(12,3; 115,1)
(14,2; 102,8)
(24,5; 49)
(36,7; 28)
(49; 19,02)
(61,1; 14)
(73,3; 10,9)
(85,6; 8,84)
(97,8; 7,37)
(110; 6,27)
(122,3; 5,43)
(134,5; 4,76)
(146,8; 4,23)
( 159; 3,79)
(171,2; 3,42)
(183,4; 3,12)
(195,6; 2,86)
(207,9; 2,62)
(220; 2,43)
10
Quá trình giãn nở
P = P.
9,8832
5,0487
3,0490
2,1318
1,6152
1,2875
1,0628
0,9002
0,7775
0,6820
0,6058
0,5436
0,4921
0,4488
0,4119
0,3801
0,3525
0,3288
Giá trị biểu
diễn :
(14,2; 250)
(24,5; 129,4)
(36,7; 78)
(49; 54,6)
(61,1; 41,1)
(73,3; 33)
( 85,6; 27,3)
(97,8; 23)
(110; 20)
(122,3; 17,4)
(134,5; 15,5)
(146,8; 14)
(159;12,6)
(171,2; 11,5)
(183,4; 10,6)
(195,6; 9,74)
(207,9; 9,03)
(220; 8,43)
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
3.3 ) Chọn tỷ lệ xích phù hợp và các điểm đặc biệt :
gttt
1
=
gtbd 265
gttt
1
=
η =
gtbd 36
Ta có V = V + V = 0,054334 + 0,81515 = 0,8695 ( dm3)
Mặt khác ta có : V = ρ. V = 1,2344 .0,054334 = 0,6707 ( l )
Vẽ đồ thị PV theo tỷ lệ xích : η =
3.4 ) Vẽ vòng tròn Brick đặt phía trên đồ thị công :
Ta chọn tỉ lệ xích của hành trình piton S là :
μ = = =
115
= 0,546
225 − 15
Thông số kết cấu động cơ là :
λ = = =
115
= 0,28
2.205
Khoảng cách OO’ là :
OO’= =
0, 28.57,5
= 8,05 ( mm )
2
Giá trị biểu diễn của OO’ trên đồ thị :
gtbd = =
8, 05
= 14,91( mm )
0,546
Ta có nửa hành trình của piton là :
R = =
115
=57,5 ( mm )
2
Giá trị biểu diễn của R trên đồ thị :
gtbd = =
57,5
= 105,31 ( mm )
0,546
3.5 ) Lần lượt hiệu định các điểm trên đồ thị :
1 ) Hiệu đính điểm bắt đầu quá trình nạp : (điểm a)
Từ điểm O’ trên đồ thị Brick ta xác định góc đóng muộn xupáp thải β , bán kính
này cắt đường tròn tại điểm a’ . Từ a’ gióng đường thẳng song song với trục tung
cắt đường P tại điểm a . Nối điểm r trên đường thải ( là giao điểm giữa đường
P và trục tung ) với a ta được đường chuyển tiếp từ quá trình thải sang quá trình
nạp.
2 ) Hiệu định áp suất cuối quá trình nén : ( điểm c’)
ĐÔNG CƠ DIEZEN
11
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Áp suất cuối quá trình nén thực tế do hiện tượng phun sớm (động cơ điezel )
và hiện tượng đánh lửa sớm (động cơ xăng ) nên thường chọn áp suất cuối quá trình
nén lý thuyết P đã tính . Theo kinh nghiệm , áp suất cuối quá trình nén thực tế
P’ được xác định theo công thức sau :
Vì đây là động cơ điezel :
P’ = P + .( P P ) = 3,9037 + .( 7,027 3,9037 ) = 4,9448 ( MPa )
Từ đó xác định được tung độ điểm c’trên đồ thị công :
y = =
4,9448
= 178,0128 (mm )
0, 2778
3 ) Hiệu chỉnh điểm phun sớm : ( điểm c’’ )
Do hiện tương phun sớm nên đường nén trong thực tế tách khỏi đường nén lý
thuyết tại điểm c’’. Điểm c’’ được xác định bằng cách .Từ điểm O’ trên đồ thị
Brick ta xác định được góc phun sớm hoặc góc đánh lửa sớm θ, bán kính này cắt
vòng tròn Brick tại 1 điểm . Từ điểm gióng này ta gắn song song với
trục tung cắt đường nén tại điểm c’’. Dùng một cung thích hợp nối điểm c’’ với
điểm c’
4 )Hiệu đính điểm đạt P thực tế
Áp suất p thực tế trong quá trình cháy giãn nở không duy trì hằng số như
động cơ điezel ( đoạn ứng với ρ.V ) nhưng cũng không đạt được trị số lý thuyết như
động cơ xăng. Theo thực nghiệm ,điểm đạt trị số áp suất cao nhất là điểm thuộc
miền
vào khoảng 372° ÷ 375° ( tức là 12° ÷ 15° sau điểm chết trên của quá trình cháy và
giãn nở )
Hiệu định điểm z của động cơ điezel :
Xác định điểm z từ góc 15º .Từ điểm O΄trên đồ thị Brick ta xác định góc
tương
ứng với 375º góc quay truc khuỷu ,bán kính này cắt vòng tròn tại 1 điểm . Từ
điểm này ta gióng song song với trục tung cắt đường P tại điểm z .
Dùng cung thích hợp nối c’ với z và lượn sát với đường giãn nở .
5 ) Hiệu định điểm bắt đầu quá trình thải thực tế : ( điểm b’ )
Do có hiện tượng mở sớm xupáp thải nên trong thực tế quá trình thải thực sự
diễn ra sớm hơn lý thuyết . Ta xác định điểm b bằng cách : Từ điểm O’trên đồ thị
Brick
ta xác định góc mở sớm xupáp thải β,bán kính này cắt đường tron Brick tại 1
điểm.Từ điểm này ta gióng đường song song với trục tung cắt đường giãn nở tại
điểm b’.
6 ) Hiệu định điểm kết thúc quá trình giãn nở : ( điểm b’’ )
Áp suất cuối quá trình giãn nở thực tế P thường thấp hơn áp suất cuối quá
trình giãn nở lý thuyết do xupáp thải mở sớm . Theo công thức kinh nghiệm ta có thể
xác định được :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
12
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
P= P + .( P P ) = 0,11 + .( 0,2903 0,11 ) = 0,2003 (MPa)
Từ đó xác định tung độ của điểm b’’ là :
y = =
ĐÔNG CƠ DIEZEN
0, 2003
= 7,209 ( mm )
0, 02778
13
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
O
O'
z
PZ
c'
c
c"
b'
r
0
b"
a
Đồ thị công chỉ thị
PHẦN II : TÍNH TOÁN ĐỘNG HỌC VÀ ĐỘNG LỰC HỌC
I ) Vẽ đường biểu diễn các quy luật động học :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
14
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Các đường biểu diễn này đều vẽ trên 1 hoành độ thống nhất ứng với hành trình
piston S = 2R .Vì vậy độ thị đều lấy hoành độ tương ứng với V của độ thị công ( từ
điểm 1.V đến ε.V )
1.1 ) Đường biểu diễn hành trình của piston x = ƒ(α )
Ta tiến hành vẽ đường biểu diễn hành trình của piston theo trình tự sau :
1 . Chọn tỉ xích góc : thường dùng tỉ lệ xích ( 0,6 ÷ 0,7 ) ( mm/độ )
2 . Chọn gốc tọa độ cách gốc cách độ thị công khoảng 15 ÷ 18 cm
3 . Từ tâm O’ của đồ thị Brick kẻ các bán kính ứng với 10° ,20° ,…….180°
4 . Gióng các điểm đã chia trên cung Brick xuống các điểm 10° ,20° ,…….180°
tương ứng trên trục tung của đồ thị của x = ƒ(α) ta được các điểm xác định
chuyển vị x tương ứng với các góc 10°,20°,…..180°
5 . nối các điểm xác định chuyển vị x ta được đồ thị biểu diễn quan hệ x = f(α).
1.2 ) Đường biểu diễn tốc độ của piston v = f(α ) .
Ta tiến hành vẽ đường biểu diễn tốc độ của píton v = f(α). Theo phương pháp
đồ thị vòng .Tiến hành theo các bước cụ thể sau:
1.Vẻ nửa vòng tròn tâm O bán kính R ,phía dưới đồ thị x = f(α). Sát mép dưới
của bản vẽ
2. Vẽ vòng tròn tâm O bán kính là Rλ/2
3. Chia nửa vòng tròn tâm O bán kính R và vòng tròn tâm O bán kính là Rλ/2
thành 18 phần theo chiều ngược nhau .
4. Từ các điểm chia trên nửa vòng tâm tròn bán kính là R kẻ các đường song
song với tung độ , các đường này sẽ cắt các đường song song với hoành độ xuất
phát từ các điểm chia tương ứng trên bán kính là Rλ/2 tại các điểm a,b,c,….
5. Nối tại các điểm a,b,c,…. Tạo thành đường cong giới hạn trị số của tốc độ
piton thể hiện bằng các đoạn thẳng song song với tung độ từ các điểm cắt vòng tròn
bán kính R tạo với trục hoành góc α đến đường cong a,b,c….
Đồ thị này biểu diễn quan hệ v = f(α) trên tọa độ độc cực :
V= f ( α )
Hinh 2.1: Dạng đồ thị v = f(α)
ĐÔNG CƠ DIEZEN
15
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
1.3 Đường biểu diễn gia tốc của piston j = f( x)
Ta tiến hành vẽ đường biểu diễn gia tốc của piston theo phương pháp Tôlê ta vẽ
theo các bước sau :
1.Chọn tỉ lệ xích μ phù hợp trong khoảng 30 ÷ 80 (m/s .mm )
Ở đây ta chọn μ = 50 (m/s .mm )
2.Ta tính được các giá trị :
Ta có góc :
ω = =
2200.3,14
= 230,3835 (rad /s )
30
Gia tốc cực đại :
O O'
j max = R.ω .( 1 + λ ) =57,5 10.230,3835.( 1 + 0,28 ) = 3,906.10( m/ s)
C ược giá trị biểu diễn j là :
Vậy ta đ
gtbd j = =
max
3,906.103
= 78,129 ( mm )
50
Gia tốc cực tiểu :
j = –R.ω.( 1– λ ) = –57,5.10.230,3835.( 1–0,28 ) = –2,197.10( m/ s)
Vậy ta được giá trị biểu diễn của j là :
gtbd = = −
2,197.103
= –43,497 ( mm )
50
Xác định vị trí của EF :
EF = –3.R.λ.ω = –3.57,5.10.0,28.230,3835 = –2,563.10 ( m/s )
Vậy giá trị biểu diễn EF là :
gtbd = = −
2,563.103
= 51,29 ( mm )
50
3. Từ điểm A tương ứng điểm chết trên lấy AC = j , t
ừ điểm B tương ứng
0
điểm chết dưới lấy BD = j , nối CD cắt trục hoành ở E ; l
Bấy EF = –3.R.λ.ω về
E
phía BD NốAi CF với BD ,chia các đoạn này làm 8 phần , nối 11, 22, 33 …Vẽ
đường bao trong tiếp tuyến với 11, 22, 33 …ta được đường cong biểu diễn quan
hệ j = ƒ(x)
D
14 13 12
15
11
16
10
9
17
0
8
1
7
2
6
3 4 5
0
1
18
17
F
2
16
15
3
4
ĐÔNG CƠ DIEZEN 5
14
16
6
7 8
9 10
11
12
13
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
x= f( α)
j= f( x)
v= f( α )
II )Tính toán động học :
2.1 )Các khối lượng chuyển động tịnh tiến :
Khối lượng nhóm piton m = 3,5 Kg
ĐÔNG CƠ DIEZEN
17
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Khối lượng thanh truyền phân bố về tâm chốt piston
+ ) Khối lương thanh truyền phân bố về tâm chốt piston m có thể tra
trong các các sổ tay ,có thể cân các chi tiết của nhóm để lấy số liệu
hoặc có thể tính gần đúng theo bản vẽ .
+ ) Hoặc có thể tính theo công thức kinh nghiêm sau :
Đối với động cơ điezel ta có :
m = (0, 28 0, 29) mtt
Trong đó mtt là khối lượng thanh truyền mà đề bài đã cho.
Ta chọn m = 0,28 . m = 0,28. 2,262= 0,63336
Vậy ta xác định đươc khối lượng tịnh tiến mà đề bài cho là :
m = m + m = 1,15 + 0,63336 = 1,78336 (Kg)
2.2 ) Các khối lượng chuyển động quay :
Hình 2.2 : Xác định khối lượng khuỷu trục
Khối lượng chuyển động quay của một trục khuỷu bao gồm :
Khối lượng của thanh truyền quy dẫn về tâm chốt :
m = = 2,262– 0,63336=1,6286
Khối lượng của chốt trucj khuỷu : m
m = π. .ρ
Trong đó ta có :
d : Là đường kính ngoài của chốt khuỷu : 65
δ : Là đường kính trong của chốt khuỷu : 26
l : Là chiều của chốt khuỷu : 47
ρ : Là khối lượng riêng của vật liệu làm chốt khuỷu
ρ : 7800 Kg/ m = 7,8.10 Kg/ mm
m = π. (
)
652 − 262 .47.7,8.10−6
4
= 1,176
Khối lượng của má khuỷu quy dẫn về tâm chốt : m . Khối lượng này tính
gần
đúng theo phương trình quy dẫn :
m =
Trong đó : m khối lượng của má khuỷu
r bán kính trọng tâm má khuỷu :
R :bán kính quay của khuỷu : R = S /2= 115/2 =57,5 (mm)
ĐÔNG CƠ DIEZEN
18
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
2.3 ) Lực quán tính :
Lực quán tính chuyển động tịnh tiến :
P = m.j = m.R.ω.( cos α + λ.cos 2α ) = 22,9.103 ( cos α + λ.cos 2α )
Với thông số kết cấu λ ta co bảng tính P :
α
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
radians
0
0.17453
3
0.34906
6
0.52359
9
0.69813
2
0.87266
5
1.04719
8
1.22173
1.39626
3
1.57079
6
1.74532
9
1.91986
2
2.09439
5
2.26892
8
2.44346
1
2.61799
4
2.79252
7
2.96706
ĐÔNG CƠ DIEZEN
Pj = 22,9. 103 .( cos α + λ.cos 2α )
A =cos α + λ.cos 2α
=cos α +0,2589.cos 2α = 22,9. 103 . A
1.2589
28828.81
1.228094173
28123.35655
1.138021527
26060.69297
0.995475404
22796.38675
0.81101956
18571.9448
0.597830096
13690.30921
0.37055
0.143691237
8485.595
3290.529327
0.069638242
1594.715738
0.2589
5928.81
0.416934597
9547.802276
0.54034905
12373.99324
0.62945
14414.405
0.687745123
15749.36331
0.72108693
16512.8907
0.736575404
16867.57675
0.741363714
0.741521333
16977.22906
16980.83854
19
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
180
3.14159
3 0.7411
16971.19
2.4)Vẽ đường biểu diễn lực quán tính :
Ta tiến hành vẽ đường biểu diễn lực quán tính theo pp Tolê nhưng hoành độ
đặt trùng với đường p ở đồ thị công và vẽ đường Pj =ƒ(x) (tức cùng chiều
với j = ƒ(x))
Ta tiến hành theo bước sau :
1 ) Chọn tỷ lệ xích để của Pj là μ (cùng tỉ lệ xích với áp suất p ) (MPa/mm),
tỉ lệ xích μ cùng tỉ lệ xích với hoành độ của j = ƒ(x)
Chú ý :
Ở đây lực quán tính p sở dĩ có đơn vị là MPa (tính theo đơn vị áp suất ) bởi vì
được tính theo thành phần lực đơn vị (trên 1 đơn vị diện tích đỉnh piston )để tạo
điều kiện cho công việc công tác dụng lực sau này của lực khí thể và lực quán
tính.
2 ) Ta tính được các giá trị :
Diện tích đỉnh piston :
π .0,95
= 7, 088.10−3 ( m )
F = =
4
Lực quán tính chuyển động tịnh tiến cực đại :
P = =
1, 784.57,5.10−3.230,38352.(1 + 0, 28)
= 0,983.10 N/m
7, 088.10−3
P = 0,983 ( Mpa)
Vậy ta được giá trị biểu diễn là :
gtbd =
gtt Pjmax
=
0,983
= 38,38 ( mm )
0, 02778
µp
Lực quán tính chuyển động tịnh tiến cực tiểu :
ĐÔNG CƠ DIEZEN
20
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
1, 784.57,5.10−3.230,38352.(1 − 0, 28)
= 0,553.10 N/m
7, 088
Pj min = 0,553 Mpa
P = =
Vậy ta được giá trị biểu diễn Pj min là :
gtbd = =
0,553
= 19,9 ( mm )
0, 2778
Ta xác định giá trị E’F’ là :
3.1, 7836.57,5.10−3.0, 28.230,38352
= 0, 6449 Mpa
E’F’ = =
7, 088.10−3
Vậy ta được giá trị biểu diễn của E’F’ là :
gtbd = =
0, 6449
= 23,22 ( mm )
0, 002778
3 ) Từ điểm A’ tương ứng điểm chết trên lấy A’C’ = P từ điểm B tương
ứng với điểm chết dưới lấy B’D’ = P ; nối C’D’ cắt trục hoành ở E’ ; lấy E’F’
về phía B’D’. Nối C’F’ và F’D’ ,chia các đoạn này ra làm 8 phần , nối 11, 22 ,
33..
Vẽ đường bao trong tiếp tuyến với 11, 22, 33…Ta đuợc đường cong biểu diễn
quan hệ –P = ƒ(x)
2.5 ) Đường biểu diễn v = ƒ(x)
Ta tiến hành vẽ đường biểu diễn quan hệ v = ƒ(x) dựa trên 2 đồ thị là đồ thị
đó là x = ƒ(x) và đồ thị v = ƒ(x) (sử dụng theo pp đồ thị vòng ).Ta tiến hành theo đồ
thị sau :
1 ) Từ tâm các điểm đã chia độ trên cung của đồ thị Brick ta gióng các đường
song song với trục tung tương ứng với các giá trị góc quay α = 10°, 20°, 30°…180°
2 ) Đặt các giá của vận tốc v này (đoạn thăng biểu thị giá trị của v có 1 đầu
mút thuộc đồ thị v = ƒ(x) ,1 đầu thuộc nữa vòng tròn tâm O, bán kính R trên đồ thị )
trên các tia song song với các trục tung nhưng xuất phát tư các góc tương ứng trên
đồ thị Brick gióng xuống hệ trục tọa độ của đồ thị v = ƒ(x).
3 ) Nối các điểm trên đồ thị ta được đường biểu diễn quan hệ v = ƒ(x)
Chú ý : nếu vẽ đúng điểm v sẽ ứng với j = 0
2.6 ) Khai triển đồ thị công P–V thành p =ƒ(α )
Để thuận tiện cho việc tính toán sau này ta tiến hành khai triển đồ thị công P–
V
thành đồ thị p =ƒ(α).Khai triển đồ thị công theo trình tự sau :
1 ) Chọn tỷ lệ xích μ = 2°/ 1mm .Như vậy toàn bộ chu trình 720° sẽ ứng với
360 mm .Đặt hoành độ α này cùng trên đường đậm biểu diễn P và cách điểm chết
dưới của đồ thị công khoảng 4÷5 cm
2 ) Chọn tỷ lệ xích μ đúng bằng tỷ lệ xích μ khi vẽ đồ thị công (MN/mm)
ĐÔNG CƠ DIEZEN
21
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
3 ) Từ các điểm chia trên đồ thị Brick ta xác định trị số cua P tương ứng với
các góc α rồi đặt các giá trị này trêb đồ thị P–α
Chú ý : + ) Cần xác định điểm p .Theo kinh nghiệm , điểm này thường xuất
hiện ở 372° ÷ 375°.
+ ) Khi khai triển cần cận thận 1 đoạn có độ dốc tăng trưởng và
đột
biến lớn của p từ 330° ÷ 400° ,nên lấy thêm điểm ở đoạn này để
vẽ
được chính xác.
4 ) Nối các điểm xác định theo 1 đường cong trơn ta thu được đồ thị biểu
diễn quan hệ P = ƒ(α)
pkt
p0
0
3600
7200
540
180
0
Hình 2.6 : Dạng đồ thị của p =ƒ(α)
0
0
2.7 )Khai triển đồ thị P = ƒ(x) thành P = ƒ(α )
Đồ thị P = ƒ(x) biểu diễn trên đồ thị công có ý nghĩa kiểm tra tính năng tốc
độ của động cơ.Nếu động cơ ở tốc độ cao đương này thế nào cũng cắt đường nén
ac . Động cơ tốc độ thấp, đường P ít khi cắt đường nén. Ngoài ra đường P còn
cho ta tìm được giá trị của P = P + P một cách dễ dàng vì giá trị của đường
p chính là khoảng cách giữa đường nạp P với đường biểu diễn P của các quá
trình nạp, nén ,cháy giãn nở và thải của động cơ.
Khai triển đồ thị P = ƒ(x) thành đồ thị P = ƒ(α) tương tự như cách ta khai
triển đồ thị công ( thông qua vòng tròn Brick ) chỉ có điều cần chú ý là đồ thị trước là
ta biểu diễn đồ –P = ƒ(x) nên cần lấy lại giá trị P cho chính xác.
ĐÔNG CƠ DIEZEN
22
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
pkt= f( α)
pΣ= f( α)
pj= f( α)
0
180
360
540
720
Hình 2.7 : Đồ thị pkt= f( α), pj= f( α), pΣ= f( α)
2.8 ) Vẽ đồ thị P = ƒ(α ).
Ta tiến hành vẽ đồ thị P = ƒ(α) bằng cách ta cộng 2 đồ thị là đồ thị là độ thị
P=ƒ(α) và đồ thị P = ƒ(α).
2.9 ) Vẽ đồ thị lực tiếp tuyến T = ƒ(α ) và đồ thị lực pháp tuyến Z = ƒ(α )
Theo kết quả tính toán ở phần động lực học ta có công thức xác định lực
tiếp tuyến và lực pháp tuyến như sau :
T = P. ; Z = P.
ĐÔNG CƠ DIEZEN
23
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
Trong đó góc lắc của thanh truyền β được xác định theo góc quay α của trục
theo công thức sau :
sin β= λ.sinα
Vẽ 2 đường này theo trình tự sau:
Bố trí hoành độ α ở dưới đường P , tỷ lệ xích μ = 2°/ 1mm sao cho đường
biểu diễn nằm ở khoảng giữa tờ giấy kẻ ly A ( có thể chọn trùng với đường
biểu
diển hoành độ của đồ thị j = ƒ(α) )
Căn cứ vào thông số kết cấu λ = R/l, dựa vào các công thức trên và dựa vào đồ
thị P = ƒ(α) ta xác định được các giá trị cho trong bảng dưới đây theo góc quay
α
của trục khuỷu .
Biểu diển đường T = f (α ) và Z = f (α ) trên tọa độ đã chọn
Chú ý : Kiểm tra các mối tương quan nhau :
+ ) Ở các điểm α = 0 ,180 ,360 ,540 , 720 ta đều có T = 0 nên đường T đều
cắt
trục hoành α .
+ ) Ở các điểm p = 0 thì T = Z = 0 nên 2 đường này giao nhau trên trục hoành
.
α α(rad)
0
0
10
0.1745
20
0.3491
30
0.5236
40
0.6981
50
0.8727
60
1.0472
70
1.2217
80
1.3963
90
1.5708
100
1.7453
110
1.9199
120
2.0944
130
2.2689
140
2.4435
β(rad)
0
0.045
0.0887
0.1298
0.1672
0.1997
0.2261
0.2458
0.2578
0.2619
0.2578
0.2458
0.2261
0.1997
0.1672
ĐÔNG CƠ DIEZEN
α+β
0
0.2195
0.4377
0.6534
0.8653
1.0723
1.2733
1.4675
1.6541
1.8327
2.0031
2.1656
2.3205
2.4686
2.6107
sin(α + β )
cos( β )
0
0.218
0.4256
0.6131
0.7721
0.8961
0.9811
1.0255
1.0306
1
0.939
0.8539
0.751
0.636
0.5135
24
cos(α + β )
cos β
p
T
Z
1
63
0
63
0.977
63 13.73 61.55
0.9093
57 24.26 51.83
]0.8008
50 30.65 40.04
0.6576
41 31.66 26.96
0.4878
33 29.57
16.1
0.3008
23 22.56 6.917
0.1063
10 10.25 1.063
0.086
5
0
0
0.268
15
15 4.021
0.433
21 19.719
9.1
0.578
27 23.055
15.6
0.699
32 24.032 22.38
0.798
35 22.259 27.92
0.875
39 20.027 34.11
ĐỒ ÁN ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
150
160
170
180
190
200
210
220
230
240
250
260
270
280
290
300
310
320
330
340
350
360
370
380
390
400
410
420
430
440
450
460
470
480
490
500
510
520
530
540
550
2.618
2.7925
2.9671
3.1416
3.3161
3.4907
3.6652
3.8397
4.0143
4.1888
4.3633
4.5379
4.7124
4.8869
5.0615
5.236
5.4105
5.5851
5.7596
5.9341
6.1087
6.2832
6.4577
6.6323
6.8068
6.9813
7.1558
7.3304
7.5049
7.6794
7.854
8.0285
8.203
8.3776
8.5521
8.7266
8.9012
9.0757
9.2502
9.4248
9.5993
0.1298
0.0887
0.045
0
0.045
0.089
0.13
0.167
0.2
0.226
0.246
0.258
0.262
0.258
0.246
0.226
0.2
0.167
0.13
0.089
0.045
0
0.045
0.0887
0.1298
0.1672
0.1997
0.2261
0.2458
0.2578
0.2619
0.2578
0.2458
0.2261
0.1997
0.1672
0.1298
0.0887
0.045
0
0.045
ĐÔNG CƠ DIEZEN
2.7478
2.8812
3.012
3.1416
3.2712
3.402
3.5354
3.6725
3.8146
3.9627
4.1176
4.28
4.4505
4.6291
4.8157
5.0099
5.2109
5.4179
5.6298
5.8455
6.0637
6.2832
6.5027
6.7209
6.9366
7.1485
7.3555
7.5565
7.7507
7.9373
8.1159
8.2863
8.4488
8.6037
8.7518
8.8938
9.031
9.1644
9.2952
9.4248
9.5543
0.3869
0.2585
0.1293
0
0.129
0.258
0.387
0.514
0.636
0.751
0.854
0.939
1
1.031
1.025
0.981
0.896
0.772
0.613
0.426
0.218
0
0.218
0.4256
0.6131
0.7721
0.8961
0.9811
1.0255
1.0306
1
0.939
0.8539
0.751
0.636
0.5135
0.3869
0.2585
0.1293
0
0.129
25
0.931
0.97
0.993
1
0.993
0.97
0.931
0.875
0.798
0.699
0.578
0.433
0.268
0.086
0.1063
0.3008
0.4878
0.6576
0.8008
0.9093
0.977
1
0.977
0.9093
0.8008
0.6576
0.4878
0.3008
0.1063
0.086
0.268
0.433
0.578
0.699
0.798
0.875
0.931
0.97
0.993
1
0.993
40
41
41.5
42
42.5
40
38
37
35
31
28
23
16
10
2
10
18
20
10
10
70
150
180
178
75
45
30
20
18
19
23
27
30
34
36
38
40
42
43
43
42
15.478
10.598
5.3671
0
5.496
10.34
14.7
19
22.26
23.28
23.91
21.6
16
10.31
0
9.8106
16.13
15.441
5
4.256
15.26
0
39.234
75.749
50.979
34.743
26.883
19.621
18.459
19.581
23
25.354
25.617
25.534
22.895
19.513
15.478
10.856
5.5611
0
5.432
37.25
39.77
41.19
42
42.19
38.8
35.39
32.36
27.92
21.68
16.18
9.966
4.289
0.86
0
3.008
8.78
13.15
3.4
9.0929
68.39
150
175.86
161.85
50.056
29.59
14.633
6.015
1.9138
0
6.165
11.7
17.33
23.77
28.72
33.23
37.25
40.74
42.68
43
41.69
