Khiếu Năng Tĩnh - Người viết bài tựa sách “Khâm định Việt sử cương mục tập yếu”

nay thdi, cung du de chQng minh niem tin
ciia Khieu Nang Tinh ve sy quan tam de'n .
viec phat trien sa hpc dan tdc cua nadc ta
trong nhQng nam d i u the ky XX la kha
chfnh xac. Ong da neu r i t nhieu ly do de
viet bai tya cho cudn sach ciia Sa Hoang,
nhang trong dd chung tdi tam die vdi cau
ket bai tQa: Ong cho rang S Q Hoang la
ngadi cung chung chf hadng vdi minh, tQc
la deu cd y thQc ddi vdi truyen thdng hch stf
dan tdc, deu nhd ve cpi ngudn ma khdng
quen Td tien de'n ndi phai suy vong nhQ
t i m gadng cua Tjch Dam va Ba Ld cua
Trung Qudc thdi xaa.

CHU THICH
(1). Til day trd di chiing toi xin dUdc viet tit bp
(3). Di sdn Hdn Ndm: Thti muc di yeu, Vi^n
sach Khdm dinh Viet sH thdng gidm Cuang muc Nghien cilu Han Nom- Vien Vien dong Bac co. Ha
thanh Cuang muc de ngUdi dpc tien theo doi,
Npi, 1993,
(2), Trin Van Giap. Tim hieu kho sdch Hdn Ndm (4). J f f l m a t l S i « i »m.W (Vlet Nam Hdn
ngudn tu lieu vdn hgc, sU hgc Viet Nam, tap I, ThuN6m vdn hie'n muc luc di ye'u), Chii bien Luu Xuan
vien quoc gia xufit ban. Ha Npi, 1970, tr. 152.
Ngan, Vudng Tieu Thuin, Trin Nghia. Vign Nghien


Khjgu Rang Tinh - Rgudri viit bai hia...
cCtu Trung Udng Dai Loan, 2002, tr. 346.
(5). Xin xem them ban dich Bdi tUa do chiing
toi thi^c hi^n d phin sau bai vi^t.

(6). Dia chi Nam Dinh, Nxb. Chinh tri Quoc
gia. Ha Npi, 2003, tr. 741.
(7). Nguyin Duy VUiJng. Dinh cd Siing Vdn,
tren website Bao Nhdn ddn, ngky 16-01-2008.
(8). DUdng Vfin Vupng - Trinh Vi6t Anh. Gidi
thieu tdm bia diing tgi md Tien sl Khieu Ndng
Tinh. Bai in trong Ky y§'u Hpi thao khoa hpc "Te
tiiu Qudc TH Gidm Khieu Ndng Tinh, con ngudi vd
sU nghiep". Ha Npi, 2009, tr. 141 - 145.
(9). Pham Diic Thanh Dung, Vinh Cao (Chii
bien). Khoa cd vd cdc nhd khoa bdng triiu Nguyin,
Trung tam Bao ton di tfch C^ do Hu^ Nxb. Thuftn
H6a, HuC 2000, tr. 340.
(10). Tnidc trigu Minh M?nh (1820-1840),
nhiing ngudi do thi Hudng gpi la Hudng cong, de'n
Khoa thi Mau Ty nfim Minh M^nh thii 9 (1828),
doi HUdng cong gpi la Cii nhan. Khoa thi Canh
Tuit, nfim Tu Diic thCr 3 (1850), lai dinh ph6p thi
Hudng, thi Hpi diu 4 k^. Thi Hiidng tning Tam
truclng gpi la Tli tai, tning Tii trUcfng gpi la Cii
nhan.
(11). Cao Xuan Due. Qudc triiu hUang khoa luc,
Nxb. Thanh pho Ho Chi Minh, 1993, tr. 450.
(12), (13). Pham Diic Thanh Diing, Vinh Cao.
Khoa cU vd cdc nhd khoa bdng triiu Nguyen, Sdd,
tr. 334-341.
(14). Nguyin Q. Thing - Nguyen Ba Thi. Tii
dien nhdn vdt lich sCt Vi^t Nam, Nxb. Khoa hpc xa
h(ii, 1991, tr. 306.
(15). Dia chi Nam Dinh. Sdd, tr. 705. Nguyin

Duy Vupng, Dinh cd SUng Vdn, Sdd, website Bao
Nhdn ddn, ngky 16-01-2008.
(16). Cao Xuan Due. Qudc triiu huang khoa luc,
Sdd, tr.560-563. Cac tac gia sach Dia chi Nam
Dinh, da vi§t nhim Khife'u Nfing Tinh lara Chanh
chu khao khoa thi 1906, Sdd, tr. 705 .
(17), Nhfin day xin cam dn TS. Nguyin Hilu
Mill, TrUcIng phong bao quan Vipn Nghien cOtu

35
Han Nom da cung ca'p nhiing tu li§u quy dl chiing
toi c6 t h i thiic hi$n bai vi6t nay.
(18). Nha thd Tli XUdng ten that la Trin Te
XUdng (1870-1907), tii Mac Trai, hi?u Mpng Tich,
Tli Thinh. Bai thd Vinh khoa thi Huang cua Ong
viet vl khoa thi HUdng nam Dinh Dau 1897 dUpc
to chtic tai Nam Dinh nhU sau:
Nhd nUdc ba nam md mdt khoa,
TrUdng Nam thi ldn vdi trUdng Hd.
Ldi thdi si tU vai deo Ig,
Am oe quan trUdng mieng thit loa.
Long cdm rap trdi, quan Sii de'n,
Vdy le quet ddt, mu ddm ra.
Nhdn tdi ddt Bdc ndo ai dd ?
Ngodnh cdmd trdng cdnh nUdc nhd I
(19). Vien Ngon ngfl hpc. Tii dien tie'ng Viet,
Nxb.Da Ning, 2000, tr.843. Nguyen NhU y (Chu
bien), Dgi tU dien tie'ng Viet, Nxb.Vfin hoa thong
tm, Ha Npi, 1999, tr. 1424.
(20). Ten hieu cua Tie'n si Ngo Giap Dau.

(21). Tan Hieu Liem: chi Nguyin Su Hoang mdi
dupc do Cii nhan. Bit diu tit deli Han (Trung Quoc),
trong khoa cii c6 muc Hieu Liem, trong d6 Hilu: chi
ngudi c6 hilu vdi cha m?, Liem: chi ngUdi lam hpc
trd hem khilt. Sau nay gpi Hilu Liem la dl chi
ngudi do Cii nhan, Tii nguyen, Hdp dinh ban,
ThUdng vu i n thu quan, Bic Kinh, 1992, tr. 784.
(22). Chi bp Khdm dinh Viet sii thdng gidm cUang
muc do Quoc sii quan trilu Nguyin bien soan.
(23). 6 day Khieu Nang Tinh muon viet din
vipc Nguyen Su Hoang da diia vao bai Ta'u nghi
cua nhom sii t h i n trong Quoc sii quan trilu
Nguyen dang len Vua Tii Diic ngay 10 thang 6
nien hieu Tii Diic 9 (tiic ngay 11-7-1856) trinh bay
t h i le chung ie bien soan bp Cuang muc vk Bai
Tien bieu cua ThUdng thU Pham Than Duat, Toan
tu Vu Nhii dang len vua Kiln Phiic vao 21 thang 7
nien hipu Kiln Phiic thii nhit (tiic ngay 10-91884) bao cao viec hoan thanh va chuin bi xua't
ban bp Cuang muc.
(24). Chi nam 1906, nien hieu Thanh Thai thii 12.